ျမန္မာ့ပယင္းရွာပုံေတာ္

 ျမန္မာျပည္က ႏွစ္ေပါင္းသန္းကိုးဆယ္ေက်ာ္က ပင္လယ္သတၱဝါေလးတေကာင္ကို ပယင္းထဲမွာ ႐ုပ္လုံးမပ်က္ရွာေဖြေတြ႕ရွိမူကို ေဒလီးေမးသတင္းစာက ေဖာ္ျပထားတာျဖစ္ပါတယ္။

ဟူးေကာင္းခ်ိဳင့္ဝွမ္း ျမန္မာျပည္ေျမာက္ဖ်ားတစ္ေနရာက ဘားမိုက္ေတြဟာ ဟိုးအရင္ ကေတာ့ အျခားနာမည္ေက်ာ္ တြင္းထြက္ေတြျဖစ္တဲ့ ေက်ာက္စိမ္းတို႔ ေ႐ႊတို႔လိုသိပ္ၿပီး ေရပန္းမစားလွပါ။ ဒါေပမဲ့ အခုရက္ပိုင္း ကမာၻ႔သတင္း စာမ်က္ႏွာေတြမွာ ဘားမိုက္ အေၾကာင္းေတြ တစထက္တစ ပိုၿပီးနာမည္ေက်ာ္လာေနပါတယ္။

ဘားမိုက္ လို႔ေခၚတဲ့ အနီေရာင္သန္းတဲ့ျမန္မာ့ပယင္းကို စိတ္ဝင္စားၾကတာထက္ ပယင္းထဲမွာ ပါေနတဲ့ အေကာင္ေတြကို စိတ္ဝင္စားၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ နန္က်င္းဘူမိေဗဒနဲ႔ ေက်ာက္ျဖစ္႐ုပ္ႂကြင္း ေလ့လာေရးဌာနက ပါေမာကၡ ဝန္ဘိုက ကခ်င္ျပည္နယ္က ပယင္းေက်ာက္ထဲမွာ ကမာၻဦးေခတ္ ခ႐ုတေကာင္ ေက်ာက္ျဖစ္႐ုပ္ႂကြင္းကို ပထမဆုံးေတြ ရွိခဲ့တယ္လို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ပိုင္းက ႏိုင္ငံတကာ သတင္းစာေတြ မွာေရးပါတယ္။

ဒါဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္းသန္းကိုးဆယ္ေက်ာ္က ပင္လယ္သတၱဝါေလးတေကာင္ကို ပယင္းထဲမွာ ႐ုပ္လုံးမပ်က္ရွာေဖြေတြ႕ရွိတာျဖစ္ၿပီး ရွားပါးတဲ့ ေတြ႕ရွိမႈတခုျဖစ္ပါတယ္။

"ဘူမိေဗဒ ပညာရပ္ ေလ့လာမႈေတြကေတာ့ ဒီပယင္းေတြဟာ ဒီသက္တမ္းရွိတယ္ ဆိုတာကို အားလုံးလက္ခံၿပီးသားျဖစ္ပါတယ္။ အခုေတြ႕တာက ပင္လယ္ေရနက္ထဲမွာ ရွိတဲ့ ခ႐ုတစ္မ်ိဳးက ကုန္းေပၚက သစ္ပင္ကျဖစ္တဲ့ ပယင္းထဲမွာပါတာ၊ နည္းနည္းေတာ့ထူးဆန္းေနတဲ့ သေဘာရွိတယ္။" လို႔လႊတ္ေတာ္ သယံဇာတနဲ႔သဘာပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးေကာ္မတီ ဥကၠ႒ ဦးစိုးသူရထြန္း ကေျပာပါတယ္။

ပယင္းဘယ္လိုျဖစ္လာတာလဲ

မ်ားေသာအားျဖင့္ သစ္ပင္ေတြရဲ႕အေစးကေန ျဖစ္တည္လာတဲ့ပယင္းတုံးေတြမွာ သစ္ေတာေတြမွာ မွီခိုေနတဲ့အေကာင္ပေလာင္ေတြပဲ ေတြ႕ရေလ့ရွိပါတယ္။

သူတို႔ဟာ သစ္ပင္ေတြရဲ႕ သစ္ေစးေတြနဲ႔ ၿငိမိၿပီးမ႐ုန္းႏိုင္ဘဲ ေသဆုံးပိတ္မိခဲ့ၾကတာပါ။

ဒီပယင္းထဲက အေျမာက္အမ်ား ေတြ႕ရတဲ့အရာေတြ အထဲမွာ တိရစၥာန္မ်ိဳး အေကာင္ပေလာင္ေပါင္း ၄၀ ေလာက္ရွိတယ္လို႔သိရပါတယ္။

မ်ားေသားအားျဖင့္ ပယင္းေတြထဲမွာ ျခေတြအမ်ားဆုံးေတြ႕ရေလ့ရွိပါတယ္။

"ဒါေပမဲ့ အခုလို ပင္လယ္သတၱဝါ အေကာင္ေလးေတြပါပါတဲ့ ပယင္းကေတာ့ ထူးဆန္းေနတယ္။ တကယ့္ကို ဆက္ေလ့လာရင္ေတာ့ အေျဖတစ္ခုေတာ့ ထြက္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္"လို႔ ဦးစိုးသူရထြန္းက ေျပာပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ဟူးေကာင္းေတာင္ၾကား တႏိုင္းနယ္နဲ႔ စစ္ကိုင္းတိုင္း၊ ခႏၲီးနယ္တို႔က ပယင္း အဓိကထြက္ ရွိပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအျပင္ ပယင္း ထြက္ရွိတဲ့ တျခားႏိုင္ငံေတြေကတာ့ ပိုလန္၊ ႐ိုေမးနီးယား၊ ကေနဒါနဲ႔ အေမရိကန္တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။

 တႏိုင္းကကုန္သည္ေတြကျမစ္ႀကီးနားမွာပယင္းအၾကမ္းတုံးေတြ ျပန္ေရာင္းၾက ၿပီး ဒါကို လိုသလိုေသြးယူၿပီး ျပန္ေရာင္းၾကပါတယ္

ျမန္မာႏိုင္ငံက ထြက္တဲ့ပယင္းက အရည္အေသြးေကာင္း ေဈးရႏိုင္ၿပီး သစ္ကိုင္းေတြ၊ အင္းဆက္ပိုးေကာင္ေတြ ပါဝင္ေနတာေၾကာင့္ ေဈးပိုရတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ သစ္ပင္ရဲ႕အေစးက ျဖစ္လာတဲ့ ပယင္းထဲမွာ သစ္ပင္ရဲ႕ အစအနေတြ၊ သစ္႐ြက္၊ ပ်ား၊ လိပ္ျပာ၊ ပု႐ြက္ဆိတ္၊ပိတုန္း စတဲ့ အေကာင္ငယ္ေတြ ႐ုန္းထြက္မရေတာ့ဘဲ သစ္ေစးမ်ားေတြနဲ႔ အတူ ႏွစ္သန္းေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာတဲ့ အခါမွာ ပယင္း႐ုပ္ႂကြင္းအျဖစ္ ပါဝင္ေနတတ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီပယင္းေလးက ျမန္မာျပည္ထဲကဘယ္လိုထြက္သြားလဲ

အဲဒီခ႐ုတေကာင္ ေက်ာက္ျဖစ္႐ုပ္ႂကြင္းကို ပယင္းထဲမွာ ေတြ႕ရတဲ့ ပယင္းေလးဟာ ျမန္မာျပည္ ေျမာက္ပိုင္း ကခ်င္ျပည္နယ္ တစ္ေနရာက ရလာတာလို႔ ပညာရွင္ သုေတသီေတြက ေျပာပါတယ္။

"ပယင္းက ျမန္မာ့ေက်ာက္မ်က္ဥပေဒထဲမွာပဲရွိတယ္။ အရင္ ဥပေဒေတြအရ ဆိုရင္ေတာ့ ႏိုင္ငံျခားသားဝယ္လို႔ မရဘူး။ ေက်ာက္မ်က္ျပပြဲမွာပဲ ေလလံပစ္ ၿပီးဝယ္လို႔ရတယ္ "လို႔လည္း ဦးစိုးသူရထြန္းက ရွင္းျပပါတယ္ ။

အဲဒီ့ပယင္းထဲမွာ ရစ္ေခြခ႐ုေကာင္ေလးရဲ႕ အေပၚယံ အခြံပဲ့ေနၿပီး အတြင္းခ႐ုခြံထဲမွာ သဲေတြျပည့္ေနတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ သဲေတြကိုလည္း ျမင္ရပါတယ္။ ဒါတင္မက သစ္ပင္ေတြ အနီးအနားမွာေနတဲ့ ပိုးေကာင္မႊားေကာင္ေတြလည္း ပါေနပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ဒီပင္လယ္ကမ္းေျခက အေကာင္ေလးေတြဟာ သစ္ေစးထဲမွာ မပိတ္မိခင္မွာပဲ ပင္လယ္ကမ္းေျခမွာ ေသဆုံးခဲ့တာျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။

ပင္လယ္ကမ္းေျခေပၚကို သစ္ေစးေတြ ျပဳတ္က်ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး အဲ့ဒီ့ေခတ္ကာလက ပင္လယ္ကမ္းေျခ ပတ္ဝန္းက်င္ပုံစံေလးက သစ္ေစးကေနျဖစ္လာတဲ့ ပယင္းတုံးထဲမွာ ပိတ္မိေနခဲ့တာျဖစ္မယ္လို႔ သုေတသီေတြ ကေျပာပါ တယ္။

ပယင္းတုံးထဲက ပိုးေကာင္မႊားေကာင္ေတြကေတာ့ သစ္ပင္ေပၚက သစ္ေစးေတြ ပင္လယ္ကမ္းေျခေပၚ ျပဳတ္မက်ခင္ ကတည္းကအရင္ ပိတ္မိေနတာ ျဖစ္မယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ဒီပယင္းေလးဟာ တရားဝင္ ထြက္သြားတာလား၊ ဥပေဒမဲ့ နယ္စပ္ေဒသကေန ေမွာင္ခိုထြက္သြားတာလား ၊တိတိက်က် မေျပာႏိုင္ေပမဲ့ ျဖစ္ႏိုင္ေျခ ကေတာ့ ကခ်င္ျပည္နယ္ ေဈးကြက္ တစ္ေနရာကေန လြတ္ထြက္သြားတာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔လည္း ျမန္မာဘူမိပညာရွင္ေတြက ယူဆၾကပါတယ္ ။

ရွန္ဟဲေရာက္ကမာၻ႔ပထမဆုံး ဒိုင္ႏိုေဆာ ဒိုင္ႏိုေဆာအၿမီးပါ ျမန္မာ့ ပယင္း

ဒိုင္ႏိုေဆာအၿမီးကိုရွာေဖြေတြခဲ့ ၾကအၿပီး ျမန္မာပယင္းေဈး ကြက္

၂၀၁၅ခုႏွစ္က ျမန္မာျပည္ေျမာက္ဖ်ား ကခ်င္ျပည္နယ္ကေန ႏွစ္ေပါင္း၉၉သန္း သက္တမ္းရွိ ပယင္းတုံးေလးထဲ ကပ္ၿငိေနတဲ့ ကမာၻ႔ပထမဆုံး ပုံပန္းမပ်က္ရွိေနတဲ့ ႏိုေဆာအၿမီးကို ရွာေဖြေတြခဲ့ ၾကပါတယ္။ ဒီေနာက္ ျမန္မာ ပယင္းေဈးကြက္ကို ႏိုင္ငံတကာက ပိုၿပီးစိတ္ဝင္စားၾကပါတယ္။

အခုေတာ့ ပယင္းေဈးကြက္က ေျပာင္းလဲလာပါၿပီ။ ေနာက္ဆုံးအတည္ျပဳထားတဲ့ ေက်က္မ်က္ရတနာ ဥပေဒအရ ကိုယ့္လက္ထဲမွာ တရားဝင္ရထားတဲ့ ဘယ္ ရတနာကို မဆို ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြဟာ တရားဝင္ အခြန္ေဆာင္ၿပီး ပို႔လို႔ ရပါၿပီ လို႔ ဦးစိုးသူရထြန္းကေျပာပါတယ္။

ဒိုင္ႏိုေဆာအၿမီး က်ာက္ျဖစ္႐ုပ္ႂကြင္းကိုပညာရွင္ရွန္ကေဒသခံအေယာင္ေဆာင္ၿပီးလက္နက္ကိုင္ ေတြထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ ကခ်င္ေဒသကို သြားခဲ့တဲ့ဇာတ္လမ္းေတြကေတာ့ ကမာၻ႔သတင္းစာမ်က္ႏွာေတြ ေျပာစမွတ္ ျဖစ္ၾကပါ တယ္။

"အရင္တုန္းက ခိုးေၾကာင္ခိုးဝွက္ လုပ္ ခဲ့ၾကလို႔ တရားမဝင္ ျဖစ္ခဲ့ၾကတာ"လို႔ လည္း သူကေျပာပါတယ္ ။

ျမန္မာ ပယင္းေရာင္းဝယ္မႈေတြ ေဒၚလာသန္းေထာင္ခ်ီေန တယ္ လို႔လည္း တခ်ိဳ႕ကခန႔္မွန္း ၾကပါတယ္။

ကခ်င္ေတာင္တန္းမ်ားေပၚကေန ဒိုင္ႏိုင္ေဆာမ်ိဳးစိတ္ေတြ႕ရမယ့္ ပယင္းတုံးေတြ ေပၚလာမဲ့ အလားအလာေတြ ရွိေနပါတယ္

ပယင္းေဈးကြက္ အလားအလာ

သစ္ေစးသစ္ပင္ကေန ျဖစ္တည္လာတဲ့ ပယင္းေက်ာက္ဟာ က်န္းမာေရးအတြက္ ေကာင္းတယ္လို႔လည္း အယူရွိ ၾကတာကလြဲလို႔ ေဒၚလာသိန္းသန္းခ်ီရႏိုင္တယ္ဆိုတာ ေဒသခံ အမ်ားစု မသိၾကပါဘူး။

ညိဳမႈိင္းေနတဲ့ တခါတရံ အသိရခက္လွတဲ့ ကခ်င္ေတာင္တန္းေတြေပၚကေန ဒိုင္ႏိုင္ေဆာမ်ိဳးစိတ္ေတြ႕ရမယ့္ ပယင္းတုံးေတြ ေပၚလာမယ့္ အလားအလာေတြ ရွိေနတယ္ ဆိုတာကို ပယင္းေက်ာက္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဗဟုသုတ ရွိသူ အေတာ္မ်ားမ်ား သိနားလည္ၾကပါတယ္။

လက္တေလာ တရားမဝင္ ေဈးကြက္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ကေတာ့ လႊတ္ေတာ္ဘက္က သီးျခား ေျပာတာမ်ိဳးမရွိပါဘူး။

ပယင္းဟာ ေျမႀကီးကတူးေဖာ္ ရရွိတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ေနာက္ဆုံးအတည္ျပဳထားတဲ့ ေက်က္မ်က္ ရတနာ ဥပေဒ အတိုင္းပဲ ျဖစ္ၿပီး ပုလဲလို သီးျခားဥပေဒ မရွိဘူးလို႔ လည္း လႊတ္ေတာ္ဘက္ ကေျပာပါတယ္ ။

အခုေနာက္ဆုံးေတြ႕ရွိခဲ့တဲ့ ပင္လယ္ထဲက ေရသတၱဝါဟာ သာမန္အားျဖင့္ေတာ့ သစ္ပင္က ျဖစ္တဲ့ ပယင္းထဲကို ေရာက္စရာမရွိပါဘူး။ ပညာရပ္ ပိုင္းအရ ထူးျခားေပမဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက သုေတသနကို တြန္းအားမေပးတဲ့ ႏိုင္ငံမွာျဖစ္လို႔ တ႐ုတ္သုေတသနလုပ္သူေတြဆီကို ေရာက္တာ ျဖစ္ပါတယ္ ။

အခုဟာက သူတို႔ကိုယ္တိုင္ ရွာေဖြေတြ႕တဲ့ ႐ုပ္ႂကြင္းမဟုတ္ဘူး ျမန္မာျပည္က ပယင္းကို ဝယ္ေလ့လာရာကေန ေတြ႕တာပါ။ ကခ်င္ေဒသဘက္ ၿငိမ္းခ်မ္းလာရင္ေတာ့ ဒီဘက္က ပညာရွင္ေတြလည္း ပိုသြားေလ့လာႏိုင္သလို ေဈးကြက္လည္း ပိုၿပီး ေကာင္းလာမယ္လို႔ထင္ပါတယ္လို႔ ဦးစိုးသူရထြန္းကေျပာပါတယ္။

BBC Burmese
https://www.bbc.com