ေျမာက္ဦးေရွးေဟာင္းနယ္ စစ္မဲ့ဇုန္လုပ္ဖို႔ လႊတ္ေတာ္မွာေတာင္းဆို

ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ဦးရွိ ေရွးေဟာင္းေစတီပုထိုးမ်ား (ႏိုဝင္ဘာ၊ ၀၈၊ ၂၀၁၂)

စစ္ေရးပဋိပကၡေတြျဖစ္ေနတဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္းက ေျမာက္ဦး ေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမႈ ေဒသကို စစ္မဲ့ဇုန္အျဖစ္ အျမန္ဆုံးသတ္မွတ္ေပးဖို႔ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရကို တုိက္တြန္းတဲ့ အေရးႀကီးအဆုိ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္တြင္ တင္သြင္းခဲ့တာမွာ အဲ့ဒီ့အဆိုပယ္ခ်ခံခဲ့ရတယ္လို႔ တင္သြင္းခဲ့တဲ့ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္က ေျပာပါတယ္။ ေျမာက္ဦး ေစတီပုထိုး တံတိုင္းေတြအနားမွာ တုိက္ပြဲေတြမျဖစ္ဖို႔ ရခိုင္ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္မွာ အဆိုတင္သြင္းမႈကိုေတာ့ လာမယ့္တနလၤာေန႔မွာ ေဆြးေႏြးၾကဖို႔ ရွိတယ္လို႔ ရခိုင္ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္က ေျပာပါတယ္။ ေျမာက္ဦး ေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမႈ နယ္ေျမ လက္နက္ႀကီးက်ည္မခေစဖို႔ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ဘယ္လို ႀကိဳးပမ္းလုပ္ေဆာင္ေနပါသလဲ။ မဆုမြန္ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။

ျမန္မာအစိုးရတပ္နဲ႔ ရခုိင္တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ AA တို႔ၾကား စစ္ျဖစ္ေနတဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း ၆ ၿမိဳ႕နယ္ထဲက ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕နယ္ထဲမွာေတာ့ စစ္ေရးတင္းမာေနဆဲျဖစ္လို႔ ေျမာက္ဦးေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမႈ နယ္ေျမကို စစ္မဲ့ဇုန္ သတ္မွတ္ေပးဖို႔ရယ္ ေရွးေဟာင္းနယ္ေျမထဲ လက္နက္ႀကီး က်ည္ဆန္ေတြ မက်ေရာက္ေအာင္ ဒါေတြအျပင္ ဒီေရွးေဟာင္းနယ္ေျမထဲမွာ လက္နက္ကိုင္တပ္ေတြ တပ္စြဲေနရာယူထားတာ မရွိေအာင္ ျပည္ေထာင္အစိုးရနဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္အစိုးရဘက္က အေရးတႀကီး ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြဘက္က အေရးႀကီးအဆိုေတြ တင္သြင္းၿပီးေတာ့ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ႏိုင္ေရး ႀကိဳးစားေနၾကပါတယ္။

အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္မွာေတာ့ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚထုေမကေနၿပီး ရခိုင္ ေျမာက္ဦးယဥ္ေက်းမႈေဒသအား စစ္မဲ့ဇုန္အျဖစ္ အျမန္ဆုံးသတ္မွတ္ ေဆာင္ရြက္ေပးပါရန္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရကို တိုက္တြန္းတဲ့ အေရးႀကီးအဆုိ တင္သြင္းခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း စစ္မဲ့ဇံု သတ္မွတ္ႏိုင္ေရး ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒတြင္ ျပဌာန္းထားျခင္းမရွိသလို လႊတ္ေတာ္ဥပေဒ နည္းဥပေဒမ်ားတြင္လည္း ျပဌာန္းထားျခင္းမရွိဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ ပယ္ခ်ခံခဲ့ရပါတယ္။ ရခုိင္ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ မထုေမက -

"က်မအေနနဲ႔ကေတာ့ ဒီေျမာက္ဦးကို ၃ ရက္တာေပါ့ေနာ္ ကိုယ္ ကိုယ္တိုင္သြားၿပီးေတာ့ ေလ့လာခဲ့တယ္။ ျပည္သူေတြရဲ႕ အသံေတြဘာေတြ အကုန္နားေထာင္ခဲ့တယ္။ ေနာက္ရတဲ့သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ အကုန္ေလ့လာခဲ့တယ္။ အဓိကကေတာ့ ဒီေရွးေဟာင္းအေမြအႏွစ္ဇုန္ျဖစ္တဲ့ ေျမာက္ဦးကို ဒီလက္နက္ႀကီးငယ္နဲ႔ ဒါပစ္ခတ္ေနတဲ့ အရာေတြကို ဒါဘယ္လိုမွ မျဖစ္သင့္မျဖစ္ထိုက္ဘူး။ ဒါဥပေဒမွာလည္းပဲ ေရွးေဟာင္းဇုန္ေတြကို အစိုးရအေနနဲ႔ ကာကြယ္ရမယ္လို႔ က်မတို႔က စစ္မဲ့ဇုန္-သတ္မွတ္ေပးဖို႔အတြက္ အေရးႀကီးအဆိုတင္ခဲ့တာေပါ့။

ေျမာက္ဦးကို လက္နက္ႀကီး၊ လက္နက္ငယ္ ထိမွန္တဲ့အခါက်လို႔ရွိရင္ေတာ့ ဒါ protect လုပ္ရမယ့္ ဧရိယာလို႔ က်မတို႔ယံုၾကည္တယ္။ အမ်ားျပည္သူနဲ႔ အေရးတႀကီး သက္ဆိုင္မႈ ျဖစ္ရမယ္လို႔ ေဖာ္ျပထားတယ္။ ဆိုေတာ့ အမ်ားျပည္သူမဟုတ္ဘူး.. ဒါတကမၻာလံုးနဲ႔ေတာင္မွ World Heritage ျဖစ္လာလို႔ရွိရင္ တကမၻာလံုးနဲ႔ေတာင္ သက္ဆိုင္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔ အမ်ားျပည္သူနဲ႔ သက္ဆိုင္တယ္ဆိုတာကေတာ့ ေသခ်ာတယ္။ ဒီစစ္မဲ့ဇုန္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမွာ ျပဌာန္းထားျခင္း မရွိဘူးေပါ့။ ေနာက္တခုက အေရးႀကီးအဆိုနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္မွာရွိတဲ့ ဥပေဒနည္းဥပေဒမွာလည္းပဲ အေရးႀကီးအဆိုနဲ႔ ကိုက္ညီရမယ့္ အခ်က္အလက္ေတြရွိတယ္။ ဒီအေရးႀကီးအဆိုကို ခြင့္မျပဳပါဘူးဆိုၿပီးေတာ့ ဥကၠ႒ႀကီးကပဲ က်မတို႔ကို စာနဲ႔အေၾကာင္းျပန္ပါတယ္။"

ရခိုင္ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္မွာလည္း ေျမာက္ဦးေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမႈနယ္ေျမကို လက္နက္ႀကီးက်ည္ေတြမက်ေရာက္ေစဖို႔ ေစတီပုထိုး တံတိုင္းေတြနားမွာ တုိက္ပြဲေတြမျဖစ္ပြားေစဖို႔အေရး ရခိုင္လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြဘက္က အေရးႀကီးအဆိုတင္သြင္းခဲ့တာကိုေတာ့ ရခုိင္ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္က လက္ခံခဲ့ပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္မွာ လာမယ့္တနလၤာေန႔မွာေတာ့ အဲ့ဒီ့အဆိုကို အေရးတႀကီး ေဆြးေႏြးၾကဖို႔ရွိတယ္လို႔ ေျမာက္ဦး ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးထြန္းသာစိန္ကလည္း ဗီြအိုေအကို ေျပာျပပါတယ္။

"က်ေနာ္တို႔ ရခိုင္ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္မွာလည္းပဲ ေျမာက္ဦးအေမြအႏွစ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေျမာက္ဦး ဒီေရွးေဟာင္းေစတီပုထိုး တံတိုင္းေတြ အနားမွာေပါ့ေနာ္ ဒီတိုက္ပဲြေတြမျဖစ္ဖို႔ ၿပီးေတာ့ လက္နက္ႀကီး၊ လက္နက္ငယ္ေတြ မပစ္ဖို႔ အဲ့ဒါကို အဆိုအျဖစ္တင္ထားတာ ရွိပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္ကေတာ့ အဲ့ဒီအဆိုနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လက္ခံေဆြးေႏြးဖို႔အတြက္ အတည္ျပဳထားပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ေျမာက္ဦးအေမြအႏွစ္ဆိုတာ ဦးတို႔ ေျမာက္ဦးသားေတြေတြ ပိုင္ဆိုင္သလို ရခိုင္သူ၊ ရခိုင္သားေတြလည္း ပိုင္တယ္။ ရခိုင္သူ၊ ရခုိင္သားေတြ ပိုင္သလို ျမန္မာႏိုင္ငံသူ၊ ႏိုင္ငံသား အားလံုး ပိုင္ဆိုင္တဲ့ အေမြအႏွစ္ေတြျဖစ္တယ္။ ဒါဟာ ကမာၻ႔အေမြအႏွစ္စာရင္းထဲကို ဝင္သြားလို႔ရွိရင္ ဒါဟာ ကမၻာသူ၊ ကမၻာသားေတြရဲ႕ အေမြအႏွစ္ ျဖစ္သြားပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ စစ္မျဖစ္ဖို႔ေပါ့ေနာ္။ ၿပီးေတာ့ လက္နက္ႀကီး၊ လက္နက္ငယ္ေတြ မပစ္ဖို႔ အထူးအေရးႀကီးပါတယ္။"

ေျမာက္ဦးအပါအဝင္ ျမန္မာနုိင္ငံတြင္းက ေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမႈေဒသမ်ားအား စစ္မဲ့ဇုန္အျဖစ္ အေျခခံဥပေဒတြင္ အျမန္ဆံုး ျပဌာန္းရန္ လုိအပ္လ်က္ရွိေနၿပီ ျဖစ္သလို ေျမာက္ဦးေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမႈေဒသအား ကယ္တင္နုိင္ေရး လုပ္ႏုိင္တဲ့ နည္းလမ္းေတြနဲ႔ ဆက္လက္ႀကိဳးစားမယ္လို႔ ရခိုင္အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ မထုေမကေျပာပါတယ္။

"ဒီအဆိုက အေရးႀကီးအဆိုနဲ႔ မကိုက္ညီဘူး။ ေနာက္တခုက စစ္မဲ့ဇုန္ဆိုတဲ့ ေဖာ္ျပခ်က္ကလည္း ဖဲြ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒမွာ မပါရွိဘူးဆိုလို႔ရွိရင္ေတာ့ ဒီစစ္မဲ့ဇုန္ဆိုတဲ့ ေဝါဟာရက ဒါကို ကိုယ္စားျပဳႏိုင္တဲ့ ဖဲြ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒမွာ မပါသည့္တိုင္ မဆန္႔က်င္တဲ့ ေဝါဟာရတလံုးကိုေတာ့ ရွာရမွေပါ့ရွင္။ ရွာၿပီးေတာ့မွ တမ်ိဳးတဖုံေတာ့ ႀကိဳးစားၾကည့္မယ္လို႔ ျပင္ဆင္ထားတယ္။ ျပင္ဆင္ေနတယ္။ ဒီေရွးေဟာင္းအေမြအႏွစ္ေတြ ထိန္းသိမ္းရမယ့္ အရာေတြကို ႏိုင္ငံေတာ္အေနနဲ႔ တာဝန္ရွိတယ္။ ႏိုင္ငံသူ၊ ႏိုင္ငံသားမွာလည္း တာဝန္ရွိတယ္။ က်မတို႔ လႊတ္ေတာ္အေနနဲ႔လည္း တာဝန္ရွိတယ္လို႔ က်မယံုၾကည္တယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ စစ္မဲ့ဇုန္ဆိုတဲ့အရာကိုေတာ့ ၂၀၀၈ ခု ဖဲြ႔စည္းပံုကေနၿပီးေတာ့ ျပင္ဆင္တဲ့ အခါမွာ သို႔မဟုတ္ အသစ္ေရးဆဲြတဲ့အခါမွာေတာ့ ဒီစစ္မဲ့ဇုန္ဆိုတဲ့ ေဝါဟာရကိုေတာ့ ပါရွိေအာင္လို႔ ႀကိဳးစားရမွာေပါ့။"

ရခိုင္ျပည္နယ္သူ ျပည္နယ္သားေတြအပါအဝင္ ျမန္မာနုိင္ငံသားေတြက တန္ဖိုးထားၿပီး UNESCO ကမာၻ႔ေရွးေဟာင္းအေမြအႏွစ္ စာရင္းဝင္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳႏုိင္ေရး ႀကိဳးစားေနတဲ့ ေျမာက္ဦးေရွးေဟာင္းနယ္ေျမထိန္းသိမ္းေရး အတြက္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြဘက္က ဆက္ႀကိဳးပမ္းသြားၾကမယ္လို႔လည္း ေျမာက္ဦး လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ကေျပာပါတယ္။

ရခိုင္ေ႐ွးေဟာင္း ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕ေတာ္ရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈ တန္ဖိုးႀကီးမားလွတဲ့ ေစတီပုထိုးတခ်ိဳ႕ အေျမာက္လက္နက္ႀကီးေတြနဲ႔ ပစ္ခတ္ခံရလို႔ လက္နက္ႀကီးက်ည္ဒဏ္နဲ႔ တုန္ခါမႈေတြေၾကာင့္ အေဆာက္အဦေတြ ၿပိဳက်ပ်က္စီးသြားႏိုင္တဲ့ အႏၱရာယ္႐ွိေနတယ္လို႔ ေျမာက္ဦးယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္ေဒသ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္းကလည္း ဗီြအိုေအကို ေျပာဆိုထားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ေျမာက္ဦး ေရွးေဟာင္းနယ္ေျမထဲကို ပစ္ခတ္တုိက္ခိုက္မႈမရွိပါဘူးလို႔ လက္နက္ကိုင္တပ္ ႏွစ္ဘက္စလံုးကေတာ့ ျငင္းဆန္ထားပါတယ္။

မဆုမြန္/ ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com