သမၼတရဲ႕ လြတ္ၿငိမ္းသက္သာနဲ႔ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာဘာေတြကြာသလဲ

၂၀၁၉ ခုႏွစ္အတြင္း သမၼတဦးဝင္းျမင့္က အက်ဥ္းသူအက်ဥ္းသား ၂ ေသာင္းေက်ာ္ကို လြတ္ၿငိမ္းသက္သာခြင့္ ေပးခဲ့ပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပိုင္း ႏိုင္ငံတဝွန္း က အက်ဥ္းသူအက်ဥ္းသား ႏွစ္ေသာင္းကို ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတကျပစ္ဒဏ္ကေန လြတ္ၿငိမ္းသက္သာခြင့္ ျပဳလိုက္ပါတယ္၊အက်ဥ္းသူအက်ဥ္းသားေတြ ကေတာ့ သူတို႔ဟာ တန္းတူအခြင့္အေရးမရလို႔ဆိုၿပီး ႏိုင္ငံအဝွန္းက အက်ဥ္းေထာင္ ၆ခုမွာ ဆူပူမႈေတြ ျဖစ္ပြားၿပီး လူေသဆုံးမႈ ေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။

အက်ဥ္းသူအက်ဥ္းသားေတြ ရဲ႕ျပစ္ဒဏ္ကေန လြတ္ၿငိမ္းခြင့္ရဖို႔နည္းလမ္း၂ ခုရွိပါတယ္။လြတ္ၿငိမ္းသက္သာခြင့္ေပးတာ နဲ႔လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ေပးျခင္းတို႔ျဖစ္ပါတယ္။

၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၂၀၄ ( က ) အရႏိုင္ငံေတာ္သမၼတက ျပစ္ဒဏ္လြတ္ၿငိမ္းခြင့္ ေပးပိုင္ခြင့္ ရွိတယ္လို႔ျပဌာန္းထားပါတယ္။ဒါအျပင္ ပုဒ္မ ၂၀၄ ( ခ ) မွာေတာ့ ကာလုံလို႔လူသိမ်ားတဲ့အမ်ိဳးသား ကာကြယ္ေရးနဲ႔လုံၿခံေရးေကာင္စီရဲ႕ေထာက္ခံခ်က္ႏွင့္အညီ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ေပးပိုင္ခြင့္ရွိတယ္လို႔လဲ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

အခု သမၼတ လက္ထက္မွာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာ ေပးတာ မရွိေသးဘဲ လြတ္ၿငိမ္းသက္သာ ေပးတာ ပဲ ရွိပါေသးတယ္။ လြတ္ၿငိမ္းသက္သာ ဆိုတာက ရာဇသတ္က်င့္ထုံးဥပေဒပုဒ္မ ပုဒ္မ ၄၀၁ ပုဒ္မခြဲ ( ၁ ) အရ ျပစ္မႈတစ္စုံတရာအတြက္ တစ္ဦးတစ္ေယာက္အား ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ၿပီး သည့္အခါႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတသည္ မည္သည့္အခါမဆို စည္းကမ္းခ်က္မထားပဲျဖစ္ေစ ျပစ္ဒဏ္စီရင္ျခင္းခံရသူ သေဘာတူသည့္စည္းကမ္းခ်က္ တခုခုထား၍ျဖစ္ေစ ၎ အေပၚခ်မွတ္သည့္ျပစ္ဒဏ္ကို အတည္ျပဳလုပ္ျခင္းကိုဆိုင္းငံထားႏိုင္သည္ သို႔မဟုတ္၎ကိုစီရင္သည့္ပစ္ဒဏ္ အားလုံးကို သို႔မဟုတ္အစိတ္ပိုင္းတစုံတရာကို လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ေပးႏိုင္သည္ ဆိုတဲ့အတိုင္း အဲဒီ ဥပေဒ အရ ေပးတာျဖစ္ပါတယ္။

NLD အစိုးရလက္ထက္ ၃ ႏွစ္ေက်ာ္ကာလအတြင္းလြတ္ၿငိမ္းသက္သာခြင့္ ၆ ႀကိမ္ေပးခဲ့ၿပီး လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာ ခြင့္ကေတာ့ တႀကိမ္မွ မေပးေသးပါဘူး။သမၼတဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္မွာေတာ့ လြတ္ၿငိမ္းသာခြင့္ နဲ႔လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ၂ ခုစလုံးေပးခဲ့ပါတယ္။

မူးယစ္ေဆးဝါးအမႈနဲ႔ ေထာင္ႏွစ္ရွည္က်ေနတဲ့ မင္းသား မိုးေအာင္ရင္ လည္းလြတ္လာပါတယ္။

အဓိက ဘာေတြ ကြာလဲ

လြတ္ၿငိမ္းသက္သာခြင့္ နဲ႔လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ႏွစ္ခု ဟာ ဆင္တူသလို႔ရွိေသာ္လည္း အက်ိဳးသက္ေရာက္မူ႔ပုံစံကေတာ့ ကြဲျပားပါတယ္။

"လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ဆိုတာေတာ့ ေထာင္သားေတြအားလုံးခံစားခြင့္ရွိတယ္ ဥပမာ ေထာင္သား ေတြကို ျပစ္ဒဏ္ ၅ ႏွစ္ေလ်ာ့တာတို႔၁၀ ႏွစ္ေလ်ာ့တာတို႔သတ္မွတ္ခ်က္ရွိတယ္ " လို႔ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ဥပေဒၾကမ္း ေကာ္မတီ ဥကၠဌ အၿငိမ္းစားတရားလႊတ္ေတာ္ႀကီး ဦးတင္ေထြးကေျပာပါတယ္။

လြတ္ၿငိမ္းသက္သာခြင့္မွာေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတအေနနဲ႔က်င့္ထုံးဥပေဒ ၄၀၁ နဲ႔အညီ ေဆာင္႐ြက္တာျဖစ္ ပါတယ္။ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတအေနနဲ႔အက်ဥ္းက်ေနသူကို ႁခြင္းခ်က္ထားၿပီးျဖစ္ေစ ႁခြင္းခ်က္မထားပဲျဖစ္ေစ ျပစ္ဒဏ္က လြတ္ၿငိမ္းခြင့္ေပးႏိုင္ပါတယ္

"သမၼတကေန လြတ္သင့္တဲ့လူေတြကိုလႊတ္ေပးတာေပါ့၊ ေလ်ာ့ေပါ့လြတ္ၿငိမ္းသက္သာခြင့္လို႔လဲေခၚတယ္ ၊သတ္မွတ္ခ်က္ေတြနဲ႔လႊတ္ေပးတာေပါ့ သေဘာကေတာ့ ၃ ႏွစ္ေတြလႊတ္မယ္ ဘယ္အမူ႔ေတြမပါေစရ ဘယ္အမူ႔ေတြဦးစားေပးထည့္ ဒါမ်ိဳးေပါ့ အဲဒါ ၄၀၁ ပဲ " အက်ဥ္းဦးစီးဌါနမွာ ဒုတိယၫြန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့တဲ့ ဦးညီမင္းညိဳက လြတ္ၿငိမ္းသက္သာခြင့္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ရွင္းျပပါတယ္။

အခုလို ဆႏၵျပ ေတာင္းဆို ခြင့္ ရွိလား

ေထာင္က်သူေတြဟာ သူတို႔ကို လႊတ္ေပးပါ၊ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ေပးပါလို႔ ဥပေဒအရ ေတာင္းဆိုခြင့္ မရွိပါဘူး။

ဒါေပမဲ့ အၿငိမ္းစားေထာင္မႉးႀကီး ေဟာင္းလည္းျဖစ္၊ ဥပေဒ အႀကံေပးလည္းျဖစ္တဲ့ ဦးခင္ေမာင္ျမင့္ကေတာ့ လြတ္ၿငိမ္းသက္သာကို ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတက ခြင့္ျပဳလိုက္တဲ့ အခ်ိန္မွာေတာ့ သူတို႔မွာ တန္းတူ အခြင့္ေရးရဖို႔ ေတာင္းဆိုခြင့္ရွိတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

အမွန္က အခုအက်ဥ္းသားေတြ လႊတ္တယ္ဆိုတာ လြတ္ၿငိမ္းသက္သာခြင့္ပါ။ အားလုံးပါတဲ့ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္မဟုတ္ဘူး။ ဒီလိုအေျခအေနမ်ိဳးေတြက ကိုယ္ပါတာ၊ မပါတာ ရွိၾကတာပဲ။ ဘယ္လို မူနဲ႔ လႊတ္တယ္ ဘယ္သူေတြဆုံးျဖတ္တယ္ ဘာေၾကာင့္ သူတို႔ လႊတ္တယ္ ဆိုတာကို အက်ဥ္းသားေတြ ေသခ်ာ သိရရင္ ဒါေတြမျဖစ္ႏိုင္ဘူးလို႔ လည္း ဦးခင္ေမာင္ျမင့္ ကေျပာပါတယ္။ႏိုင္ငံတဝန္းက အက်ဥ္းေထာင္ ၆ ခုက ေထာင္နဲ႔ခ်ီတဲ့ အက်ဥ္းသားေတြဟာ သမၼတ လြတ္ၿငိမ္းသက္သာခြင့္က တန္းတူညီမွ်မႈ မရွိဘူးဆိုၿပီး မီဒီယာ၊ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္၊အစိုးရအဖြဲ႕တာဝန္ရွိသူေတြနဲ႔ ေတြ႕ဆုံခြင့္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

" သမၼတကေန လြတ္သင့္တဲ့လူေတြကိုလႊတ္ေပးတာေပါ့ ေလ်ာ့ေပါ့လြတ္ၿငိမ္းသက္သာခြင့္လို႔လဲေခၚတယ္ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြနဲ႔လႊတ္ေပးတာေပါ့ သေဘာကေတာ့ ၃ ႏွစ္ေတြလႊတ္မယ္ ဘယ္အမူ႔ေတြမပါေစရ ဘယ္အမူ႔ေတြဦးစားေပးထည့္ ဒါမ်ိဳးေပါ့ အဲဒါ ၄၀၁ ပဲ " အက်ဥ္းဦးစီးဌါနမွာ ဒုတိယၫြန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့တဲ့ ဦးညီမင္းညိဳက လြတ္ၿငိမ္းသက္သာခြင့္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ရွင္းျပတာပါ။

ဘယ္လို သက္ေရာက္ သလဲ

၂၀၁၉ ခုႏွစ္အတြင္း သမၼတဦးဝင္းျမင့္က အက်ဥ္းသူအက်ဥ္းသား ၂ ေသာင္းေက်ာ္ကို လြတ္ၿငိမ္းသက္သာခြင့္ ေပးခဲ့ပါတယ္။လြတ္ၿငိမ္းသက္သာခြင့္အမ်ားစုရတဲ့သူေတြကေတာ့မူးယစ္ပုဒ္မနဲ႔က်ခံေနသူမ်ားျဖစ္သလို႔ႏိုင္ငံ ေရးအက်ဥ္းသား ၂၀ ေက်ာ္နဲ႔႐ိုက္တာ သတင္းေထာက္ႏွစ္ဦးပါဝင္ခဲ့ပါတယ္။မူးယစ္ေဆးဝါးမူ႔နဲ႔က်ခံေနရသူ မ်ားထဲကမွာ လက္ဝယ္ေတြ႕ရွိမူ မူးယစ္ပုဒ္မ ၁၆ နဲ႔ျပစ္ဒဏ္က်ခံေနရသူအမ်ားစုက သမၼတရဲ႕လြတ္ၿငိမ္းသက္သာရ ခဲ့ပါတယ္။ဒါေပမဲ့လည္း မူးယစ္ပုဒ္မ ၁၅-၁၆ နဲ႔က်ခံေနသူမ်ားကေတာ့ မလြတ္တာကိုလည္းေတြ႕ရပါတယ္။

သမၼတဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားနဲ႔NLD ပါတီဝင္အခ်ိဳ႕ကိုလဲ လြတ္ၿငိမ္းသက္သာျဖင့္လႊတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။အဲဒီလိုလႊတ္ေပးတဲ့အခါမွာလည္း ႁခြင္းခ်က္ထားၿပီးလြတ္ေပးခဲ့တာပါ ။ပယ္ဖ်က္လိုက္တာမဟုတ္ပဲ က်န္ရွိေနတဲ့ျပစ္ဒဏ္ေတြကို အေႂကြးထားၿပီးလႊတ္ေပးလိုက္တာ ပါ။

" လြတ္ၿငိမ္းသက္သာေပးလိုက္တာ အေႂကြး ၃၅ ႏွစ္က်န္တယ္ မူအရဆို လက္မွတ္ထိုးရတယ္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ကိုေတာ့ မထိုးခိုင္းဘူး သမၼတဦးဝင္းျမင့္လက္ထက္ကမွ အေႂကြးကိုပယ္ဖ်က္ေပးလိုက္တာ " လို႔၈၈ မ်ိဳးဆက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ပြင့္လင္းလူ႔အဖြဲ႕အစည္းက ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ကိုဂ်င္မီက ေျပာပါတယ္။

လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ေပးတဲ့အခါ သတ္မွတ္ခ်က္အတိုင္း အက်ဥ္းသားအားလုံးခံစားရေပမဲ့ လည္း လြတ္ၿငိမ္းသက္သာခြင့္ကေတာ့ အက်ဥ္းသား အားလုံးအကုန္မခံစားရပဲ လြတ္ၿငိမ္းသက္သာခြင့္စာရင္းမွ ပါသူမ်ားသာခံစားခြင့္ရတာျဖစ္တယ္လို႔ ဒီႏွစ္ခုရဲ႕ အက်ဥ္းသား ေတြ အ ေပၚအက်ိဳး သက္ေရာက္မူ႔ကို ဦးညီမင္းညိဳကရွင္းျပပါတယ္။

BBC Burmese
https://www.bbc.com