ေခတ္သစ္ပိုးလမ္းမစီမံကိန္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေျပာၾကားခ်က္

ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ တရုတ္သမၼတရွီက်င့္ပင္တို႔ ေဘက်င္းၿမိဳ႕မွာ ၂ဝ၁၉ ခုႏွစ္ ဧၿပီ ၂၄ ရက္ေန႔က ေတြ႔ဆံုစဥ္ /Photo: Myanmar State Counsellor 

Belt and Road ေခတ္သစ္ပုိးလမ္းမစီမံကိန္းမွာပါဝင္မယ့္ ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ အေျခခံအေဆာက္အအုံေတြ တုိးတက္ၿပီး အက်ဳိးရွိႏုိင္တယ္ဆုိေပမယ့္ ေဒသခံလူထုအသုိင္းအဝန္းရဲ႕ ယုံၾကည္ေထာက္ခံမႈရရွိဖုိ႔ လုိအပ္တယ္လုိ႔ ႏုိင္ငံေတာ္အတုိင္ပင္ခံပုဂၢဳိလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။

တရုတ္ႏုိင္ငံ ေဘက်င္းၿမိဳ႕မွာက်င္းပခဲ့တဲ့ ေခတ္သစ္ပုိးလမ္းမစီမံကိန္း ေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ ေျပာၾကားခဲ့ တာျဖစ္ပါတယ္။

RFA သတင္းေထာက္ ကိုေက်ာ္သူ က စုစည္းတင္ျပထားပါတယ္။

■ ေခတ္သစ္ပုိးလမ္းမစီမံကိန္းထဲမွာ ပါဝင္မယ့္ႏုိင္ငံေတြ တစ္ေန႔ တျခားတုိးပြားလာေနၿပီး လက္ရွိမွာ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၆၄ ဘီလီယံခန္႔ တန္ဖုိးရွိတဲ့စာခ်ဳပ္ေတြကုိ လက္မွတ္ထုိးထားႏုိင္ခဲ့ၿပီလို႔ တရုတ္သမၼတ ရွီက်င့္ပင္က အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ နဲ႔ ေတ႔ြဆံုစဥ္မွာ ေျပာၾကားခဲ့တယ္လို႔ အတုိင္ပင္ခံရံုးက ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ဖိုရမ္ေနာက္ဆံုးေန႔မွာ တက္ေရာက္လာတဲ့ ႏုိင္ငံေခါင္းေဆာင္ေတြအားလံုးရဲ႕သေဘာတူညီခ်က္ေတြအရ စီမံကိန္းလုပ္ငန္းေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ၂ ႏွစ္တစ္ႀကိမ္ ျပန္သံုးသပ္ၾကဖို႔၊ အရည္အေသြးသတ္မွတ္ခ်က္ျမင့္မားဖို႔၊ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိ္မ္းေရး အက်ိဳးရွိဖို႔၊ အဂတိလိုက္စားမႈေတြ ကင္းရွင္းဖို႔နဲ႔ သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံရဲ့ ျပည္သူေတြအက်ိဳးရွိရမယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ေတြရခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။

ႏွစ္ႏိုင္ငံအက်ိဳးတူကိစၥေတြ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာမွာ တရုတ္-ျမန္မာ စၾကၤန္နဲ႔ ပတ္လမ္း BRI အစီ အစဥ္ကို ျမွင့္တင္ဖို႔၊ ဆင္းရဲမြဲေတမႈေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္ဖို႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သြားမွာျဖစ္ေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာၾကားခဲ့တယ္လုိ႔ တရုတ္သတင္းမီဒီယာတစ္ခုမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

မစၥတာရွီက်င္းဖ်င္နဲ႔ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ရာမွာလည္း ျမန္မာအစိုးရအတြက္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းေတြမွာ အသံုးျပဳဖို႔ ယြမ္သန္း ၁၀၀၀ ကို ေထာက္ပံ့ေပးမယ္ဆိုတဲ႔ သေဘာတူညီခ်က္လည္း ရခဲ့ပါတယ္။

၂၀၁၈ ခုနွစ္ ေအာက္တိုဘာလမွာ ႏွစ္ႏိုင္ငံလက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၿပီးျဖစ္တဲ့ တရုတ္ျပည္ ေရႊလီၿမိဳ႕နဲ႔ ကပ္လ်က္ မူဆယ္ကေန မႏၱေလးအထိေဖာက္လုပ္မယ့္ မိုင္၂၅၀ ေက်ာ္ ရွည္လ်ားမယ့္ ရထားလမ္းစီမံကိန္းကိုလည္း ညီလာခံဖြင့္ပြဲေန႔မွာပဲ တရုတ္ ရထားလမ္းကုမၸဏီအဖြဲ႔ CRGC ဥကၠ႒ လီခ်န္ဂ်င္းက ပို႔ေဆာင္ ဆက္သြယ္ေရး၀န္ႀကီး ဦးသန္႔စင္ေမာင္ကို ေပးအပ္ခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။

ဒီရထားလမ္းစီမံကိန္းဟာ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းအတြက္ ဘယ္ေလာက္ထိအေရးပါႏိုင္မလဲဆိုတာကို သီေပါၿမိဳ႕က ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကို္ယ္စားလွယ္ေဟာင္း ဦးရဲထြန္း က အခုလို သံုးသပ္ေျပာပါတယ္။

‘’ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့တဲ့စာခ်ဳပ္ေတြက အေသးစိတ္ဘာေတြပါသလဲဆိုတာမသိေတာ့ ေျပာဖို႔ခက္တာေပါ့ေလ၊ ၾကည့္ရတာ တရုတ္ျပည္ဘက္က လိုခ်င္တဲ့ေဆာင္ရြက္ခ်င္တဲ့ကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အကုန္မရသလို ကၽြန္ေတာ္တို႔ဘက္က လည္း ေတာင္းဆိုတဲ့ဟာေတြအကုန္မရဘူးလို႕ေတာ့ တြက္ဆလို႔ရတယ္၊ ေက်ာက္ျဖဴေရနက္ဆိပ္ကမ္းကေန တဆင့္ အိႏၵိယႏုိင္ငံထြက္ေပါက္ေပါ့ဗ်ာ တရုတ္ဘက္ကေတာ့ အဲဒါ ကိုနားလည္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ေက်ာက္ျဖဴ အထိေဖာက္ခ်င္တယ္၊ အခုေလာေလာဆယ္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဘက္ကလည္း ဘာအေၾကာင္းရယ္ေတာ့မသိဘူး မႏၱေလးအထိပဲ MOU ထုိးထားတာရွိတယ္၊ တရုတ္နယ္စပ္ကေန ေက်ာက္ျဖဴအထိ ရထားလမ္းကားလမ္း ကေပါက္ေနမွ ေျဖာင့္ျဖဴးမွာ’’

တရုတ္ခရီးစဥ္အတြင္း ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းကို တရုတ္ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးခဲ့တာမ်ိဳးမရွိခဲ့ဘဲ ေခတ္သစ္ ပုိးလမ္းမစီမံကိန္း၊ နယ္စပ္ေဒသတည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးကိစၥ၊ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥ၊ ဆန္တင္ပုိ႔ေရးကိစၥနဲ႔ တရုတ္-ျမန္မာဆက္ဆံေရး ႏွစ္ ၇ဝ ျပည့္ကိစၥေတြကိုသာ ေဆြးေႏြးခဲ့တာျဖစ္ေၾကာင္း နုိင္ငံေတာ္အတုိင္ပင္ခံရုံး ညႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးေဇာ္ေဌးက ဧၿပီလ ၂၆ ရက္ေန႔က ေနျပည္ေတာ္ NRPC မွာ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

တရုတ္ႏုိင္ငံရဲ႕ ပိုးလမ္းမစီမံကိန္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ဆိုရာမွာ စီမံကိန္းထဲမွာပါဝင္တဲ့ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ျပည္တြင္းတည္ၿငိမ္မႈကလည္း အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္ျဖစ္တယ္လို႔ ႏုိင္ငံေရးေလ့လာသူေတြက သံုးသပ္ ၾကပါတယ္။

စစ္ေရး ႏိုင္ငံေရးေလ့လာသူတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ စာေရးဆရာ ဦးေမာင္ေမာင္စိုး က အခုလို သံုးသပ္ထားပါ တယ္။

‘’ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကိစၥ တဖက္ကတြန္းၿပီးေတာ့ တစ္ဖက္ကကုန္သြယ္ေရး လမ္းေၾကာင္းေဖာက္တဲ့လုပ္ငန္းကို လုပ္သြားမယ္လို႔ထင္ပါတယ္၊ ဒီလမ္းေၾကာင္းေပၚမွာလက္နက္ကိုင္ ၆ ဖြဲ႔ရွိေန တာေတာင္ ေရနံပိုက္လိုင္း၊ ဓာတ္ေငြ႔ပိုက္လိုင္းသြယ္သလို လက္ရွိတစ္ႏွစ္ကို ေဒၚလာသန္း ၅ ေထာင္ပမာဏရွိတဲ့ ကုန္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းကို ဖြင့္ထားတာပဲ၊ ေရရွည္မွာၿငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းေၾကာင္း မရွိရင္ ဒီကိစၥေတြေျဖရွင္းဖို႔ တေလွ်ာက္လံုးစကားေျပာေနရဦးမယ္ထင္တယ္’’

ဒီစီမံကိန္းဟာတရုတ္က ကမာၻေပၚမွာ သူ႔ၾသဇာႀကီးမားေအာင္ တည္ေဆာက္မႈျဖစ္တယ္ဆိုၿပီး အေမရိကန္ အပါအဝင္ ေနာက္ႏိုင္ငံတခ်ိဳ႕နဲ႔ အာရွက အိႏိၵယႏုိင္ငံတို႔က သံသယနဲ႔ ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကတယ္လို႔လည္း သိရပါတယ္။ စီမံကိန္းထဲပါဝင္တဲ့ႏုိင္ငံေတြဟာ တရုတ္ျပည္ရဲ႕ေခ်းေငြေတြကုိရယူၿပီး ေၾကြးတင္ကာ ကြ်န္ျဖစ္မယ့္အႏၱရာယ္ရွိႏိုင္တယ္ဆိုၿပီး ေဝဖန္ေျပာဆိုၾကတာလည္းရွိပါတယ္။

တရုတ္အေရးေလ့လာသူ ေဒၚခင္ခင္ေက်ာ္ႀကီး က အခုလိုသံုးသပ္ပါတယ္။

‘’ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရးရႈေထာင့္ကၾကည့္မယ္ဆုိရင္ သူ႔ရဲ႕ႀကီးမားလာတဲ့အင္အားနဲ႔ထိုက္တန္တဲ့ သံတမန္ေရး ရာလႊမ္းမိုးမႈမ်ိဳး၊ ႏုိင္ငံေရးအရလႊမ္းမိုးမႈမ်ိဳး ကမၻာ့ဇာတ္ခံုေပၚမွာ ေနရာတစ္ေနရာလိုခ်င္ေနတယ္၊ တရုတ္က တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ စီးပြားေရးအင္အား ေတာင့္တင္းလာတာရွိတယ္ စစ္ေရးအရအင္အား ေတာင့္တင္းလာတယ္၊ ကမၻာလံုးဆိုင္ရာမဟုတ္ေတာင္မွ ေဒသတြင္းဆိုင္ရာမွာေတာ့ တရုတ္သည္သူ႔ရဲ႕အင္အားကို ေဒသတြင္းမွာ ပိုၿပီးျဖန္႔က်က္လိမ့္မယ္လို႔ယူဆတယ္၊ ဒါေပမဲ့ တစ္ဦးတည္းက အႏိုင္က်င့္တဲ့ပံုစံမ်ိဳးသူ႔အေနနဲ႔ ဘယ္ေတာ့မွ လုပ္လိမ့္မယ္မဟုတ္ဘူးလို႔ေျပာတယ္၊ ဒါေပမဲ့ ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရးရႈေထာင့္အရဆိုရင္ ေဒသတြင္းမွာေတာ့ အနည္းဆံုးလႊမ္းမိုးမႈရွိလိမ့္မယ္လို႔ သံုးသပ္ရတယ္ေပါ့၊ အခုလက္ရွိအေျခအေနကိုၾကည့္မယ္ဆိုရင္ သူ႔ရဲ႕လႊမ္းမိုး မႈေတြက ေဒသတြင္းတင္မကေတာ့ဘဲ ႏိုင္ငံတကာမွာပါ ျဖန္႔က်က္ခ်င္တဲ့သေဘာရွိတယ္ဆိုတာေတြ႕ရတယ္’’

ႏိုင္ငံေတာ္အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ဟာ ၃ ရက္တာက်င္းပတဲ့ တရုတ္ပိုးလမ္းမ စီမံကိန္းေဆြးေႏြးပြဲအၿပီး ေဘက်င္းၿမိဳ႕ကေန ကေမၻာဒီယားႏုိ္င္ငံကို ခ်စ္ၾကည္ေရးခရီးစဥ္အျဖစ္နဲ႔ ဧၿပီလ ၂၈ ရက္ေန႔က ေရာက္ရွိသြားပါတယ္။

တရုတ္ခရီးစဥ္အၿပီး အခုလို ကေမၻာဒီယားဆီ တိုက္ရိုက္အေနနဲ႔ သြားတာ ထူးျခားတယ္လို႔ ေဝဖန္သံုးသပ္ၾကပါတယ္။

တရုတ္ႏိုင္ငံအေရးေလ့လာသူ ေဒါက္တာလွေက်ာ္ေဇာ က အခုလို သံုးသပ္ထားပါတယ္။

‘’တရုတ္က အာဆီယံ ၁၀ ႏိုင္ငံစလံုးန႔ဲေပါင္းၿပီးေတာ့ ႀကီးမားတဲ့ေစ်းကြက္ႀကီးေဖာ္ေဆာင္ဖို႔ သူႀကိဳးစားေနတာ၊ အာဆီယံ ၁၀ ႏုိင္ငံထဲမွာ သူအားအထားဆံုးက ကေမၻာဒီယားနဲ႔ျမန္မာႏိုင္ငံပဲ၊ မႏွစ္ကပါတီမ်ား အစည္း အေဝးတို႔မွာ လည္းဒီလိုပဲ ရွင္က်င္းဖ်င္ရဲ႕ဘယ္ဖက္မွာဟြန္ဆန္ရွိတယ္၊ ညာဖက္မွာေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ရွိတယ္၊ ဟိုေန႔ကပဲြမွာလည္းဒီလိုပဲ၊ တရုတ္ျပည္အေနနဲ႔က ကေမၻာဒီယားမွာ ဟြန္ဆန္ ေတာက္ေရွာက္ေရြးေကာက္ပြဲ အႏိုင္ရေအာင္ ကူညီေနသလိုပဲ ၾကည့္ရတာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုလည္း ကူညီဖို႔အလားအလာရွိပံုရတယ္၊ အန္ေကာဝတ္ရဲ႕ ေရွးေဟာင္းဘုရားေက်ာင္းႀကီးကို ျပဳျပင္ဆင္ေပးတာ တရုတ္ပညာရွင္ေတြ၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ပုဂံမွာလည္း တခ်ိဳ႕ေရွးေဟာင္းဘုရားေတြ ျပဳျပင္ဖို႔သြားေလ့ လာတာလည္းျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္’’

RFA Burmese
https://www.rfa.org