စစ္ရာဇ၀တ္မႈက်ဴးလြန္ေၾကာင္း AI စြပ္စဲြခ်က္ ျမန္မာတပ္မေတာ္ ျငင္းဆို

တပ္မေတာ္စစ္သားမ်ား

ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း စစ္ဆင္ေရးေတြမွာ ျမန္မာစစ္တပ္က စစ္ရာဇ၀တ္မႈေတြကို က်ဴးလြန္တယ္ေနတယ္ဆိုၿပီး Amnesty International ႏိုင္ငံတကာလူ႕အခြင့္အေရးအဖဲြ႔ႀကီးက ေ၀ဖန္ခဲ့တဲ့အေပၚ၊ ျမန္မာတပ္မေတာ္ဖက္က ျငင္းဆိုၿပီး သူတို႔အေနနဲ႔ စစ္ေရးပစ္မွတ္ေတြကိုသာ တိုက္ခိုက္ခဲ့တာျဖစ္တယ္လို႔ တုန္႔ျပန္ပါတယ္။ AA ရခိုင္အဖဲြ႔ဖက္က အရပ္သားေက်းရြာေတြထဲကေန တိုက္ခိုက္တာေၾကာင့္ လိုအပ္တဲ့အင္အားသံုးေဆာင္ရြက္တာျဖစ္တယ္လို႔ တုန္႔ျပန္ပါတယ္။ ကို၀င္းမင္းက ေမးျမန္းထားပါတယ္။

ေမလ (၂၉) ရက္ေန႔ထုတ္ ဒီ Amnesty International ႏိုင္ငံတကာလူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ အစီရင္ခံစာထဲမွာ အရင္ (၂) ႏွစ္ခန္႔တုန္းက ရိုဟင္ဂ်ာ မြတ္ဆလင္ေတြအေပၚ စစ္ရာဇဝတ္မူက်ဳးလြန္ခဲ့တဲ့ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ရဲ႕ ေဒသခံတပ္ေတြအျပင္ေနာက္ထပ္ တပ္မအသစ္ေတြပါထပ္တိုးၿပီးရခိုင္ျပည္တြင္း လက္ရွိ စစ္ဆင္ေရးလုပ္ေနတာကတပ္မေတာ္ထိပ္ပိုင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေတြ ပါဝင္ပတ္သက္ေနတာကို ျပတယ္လို႔ ေထာက္ျပလိုက္ပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ ဒီႏွစ္ဆန္းပိုင္းမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း ရဲစခန္းေတြကို AA ရခိုင္လက္နက္ကိုင္တပ္ေတြက ဝင္တိုက္ခဲ့ၿပီး တပ္မေတာ္ဘက္က တန္ျပန္စစ္ဆင္ေရးထဲ ေနာက္ထပ္ စစ္ရာဇ၀တ္မႈေတြ က်ဴးလြန္မႈေတြ ျဖစ္လာရတာက အရပ္သားအစိုးရအေနနဲ႔ AA ကို ေျခမႈန္းဖို႔ အမိန္႔ေပးအၿပီးမွာျဖစ္တယ္လို႔လည္း Amnesty International က ဆက္ေထာက္ျပလိုက္ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္သတင္းမွန္ျပန္ၾကားေရးအဖြဲ႔ အတြင္းေရးမွဴး ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေဇာ္မင္းထြန္းကေတာ့ အခုလို စစ္ရာဇ၀တ္မႈ က်ဴးလြန္တာမဟုတ္ပဲ ရြာေတြထဲကေန AA က ျပန္ပစ္ခဲ့တာေၾကာင့္ လိုအပ္တဲ့အင္အားသံုးရတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ျပန္ေျပာျပပါတယ္။

“စစ္ရာဇ၀တ္မႈနဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ ေျပာလိုတာက တိုက္ခိုက္တဲ့ေနရာမွာ က်ေနာ္တို႔ Rule of engagement (ROE) အတိုင္းပဲ၊စစ္ေရးဆိုင္ရာျပစ္မွတ္ေတြကိုသာ ေဆာင္ရြက္ေလ့ရွိတယ္။ စစ္ဆင္ေရးေဆာင္ရြက္ခဲ့မႈအပိုင္းနဲ႔ ေျပာရရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔က အစိုးရကလည္း ခြင့္ျပဳထားၿပီးသားျဖစ္ပါတယ္။ ေသာင္းက်န္းသူ ႏိွမ္နင္းေရး စစ္ဆင္ေရးျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကေတာ့ Theory သပ္သပ္ေပါ့ေလ။ လက္ေတြ႔ေျမျပင္လုပ္ေဆာင္မႈအပိုင္းက ဒီစြပ္စြဲခ်က္ေတြက ဘယ္ကေနအေျခခံျဖစ္ေပၚလာသလဲဆိုရင္ နံပါတ္တစ္ကေတာ့ ေက်းရြာအနီးေတြမွာျဖစ္တဲ့ ထိေတြ႔မႈေတြေၾကာင့္ျဖစ္ေပၚလာတယ္လို႔ က်ေနာ္ကေတာ့ ယူဆပါတယ္။ အဲဒီေက်းရြာအနီးမွာ တိုက္ပြဲေတြမျဖစ္လာေအာင္ဆိုၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ သတင္းထုတ္ျပန္တဲ့အခါတိုင္းမွာ ရပ္ရြာျပည္သူလူထုေတြကို အသိေပးမႈ သတိေပးမႈေတြျပဳလုပ္လွ်က္ရွိတယ္။”

ဒါ့အျပင္ Amnesty International ကပဲ ဒီရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းဆိုး၀ါးတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို တားဆီးႏိုင္ဖို႔ ႏိုင္ငံတကာအေနနဲ႔ ပ်က္ကြက္ေနတာေၾကာင့္ ဒီျပႆနာကို ICC ႏိုင္ငံတကာ ရာဇ၀တ္ခံုရံုးကို အျမန္ဆံုးလႊဲေျပာင္းေပးသင့္တယ္လို႔ အၾကံျပဳထားတဲ့အေပၚမွာလည္း ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေဇာ္မင္းထြန္းက

“ICC ဆိုတာသည္ ႏိုင္ငံအတြင္းမွာ ဒါေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ ့အေရးယူမႈမရွိဘူး အျပစ္ေပးမႈမရွိဘူး ဆိုမွသာ ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ခြင့္ရွိတာ။ ျပီးေတာ့ သူက အဖြဲ႔၀င္ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံလည္းျဖစ္ရမယ္။ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ ဒီ စစ္ဖက္ပဋိပကၡျဖစ္တဲ့နယ္ေျမ အေတာ္မ်ားတယ္။ အဲဒီနယ္ေျမအတြင္းမွာ က်ဴးလြန္ခဲ့တယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ အေရးယူမူ မရိွဘူးဆိုတာ မရွိဘူး။ က်ေနာ္တို႔ အေရးယူေဆာင္ရြက္ေနတဲ့အထဲကမွ ဒီ ICC ဆိုတာ ျဖစ္ေပၚလာစရာအေၾကာင္းမရွိဘူးလို႔ ေျပာလိုပါတယ္။”

ဒါေပမယ့္ တပ္မေတာ္က အရင္ အင္းဒင္ရြာမွာ သတ္ျဖတ္မႈျဖစ္တာေၾကာင့္ ေထာင္ဒဏ္အျပစ္ေပးထားတဲ့ တပ္မေတာ္သားေတြကို ျပန္လႊတ္ခဲ့တဲ့အေပၚ ေမးျမန္းရာမွာ ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေဇာ္မင္းထြန္းက တပ္မေတာ္သားေတြမွာလည္း အသနားခံပိုင္ခြင့္ရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

၀င္းမင္း  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com