ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ တ႐ုတ္ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ ေရွ႕အလားအလာ

ေက်ာက္ျဖဴဆိပ္ကမ္း
ျမန္မာ့အိမ္နီးခ်င္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဆီ သြားေရာက္ၿပီး တ႐ုတ္-ျမန္မာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး ကိစၥေတြ ေဆြးေႏြးခဲ့တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရခိုင္ေဒသမွာ စီးပြားေရး ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြ လာေရာက္လုပ္ကိုင္ၾကမွာကို ႀကိဳဆိုတာပါ။ ရခိုင္ေျမာက္ပိုင္းက လူမ်ိဳးေရးပဋိပကၡေတြေၾကာင့္ အထူးသျဖင့္ ကုလသမဂၢနဲ႔ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ဖိအားေပးမႈနဲ႔ ႀကံဳေနရခ်ိန္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကို သြားေရာက္ခဲ့တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ရခိုင္ေဒသခံေတြကေတာ့ တ႐ုတ္တို႔ရဲ႕ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြက သူတို႔ေဒသကို တကယ္ပဲ အက်ိဳးျဖစ္ေစပါ့မလားဆိုၿပီး စိုးရိမ္းေနၾကပါတယ္။ Libby Hogan ေက်ာက္ျဖဴက ေပးပို႔တဲ့ သတင္းကို မေအးသႏၱာေက်ာ္ ေျပာျပေပးပါခင္ဗ်ာ။

အမုန္းတရား ကင္းမဲ့ဇုန္ဆိုတဲ့ စာတန္းႀကီးကိုေတာ့ အဂၤလိပ္၊ ျမန္မာ ဘာသာ ၂ မ်ိဳးနဲ႔ စာတန္းထိုးထားတာ ေက်ာက္ျဖဴဆိပ္ကမ္းမွာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒီလိုေအးခ်မ္းမႈေတြ ေတြ႔ရတာက ရခိုင္ေဒသ ေတာင္ပိုင္းမွာ ျဖစ္ၿပီးေတာ့ ေျမာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ၂၀၁၇၊ ၾသဂုတ္လကစလို႔ လူမ်ိဳးေရးပဋိပကၡေတြျဖစ္ စစ္တပ္ရဲ႕ အင္အားသံုး ႏွိမ္နင္းမႈေတြနဲ႔ လူနည္းစု ႐ိုဟင္ဂ်ာ ၇ သိန္းေက်ာ္ အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံဘက္ကို ထြက္ေျပးခဲ့ရပါတယ္။

ရခိုင္ေဒသကို ႏိုင္ငံျခားစီးပြားေရး ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြ ဝင္ေအာင္လို႔ ႀကိဳးပမ္းေနတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ရခိုင္ရဲ႕ ေရနံနဲ႔ သဘာဝဓါတ္ေငြ႔လုပ္ငန္းေတြမွာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြလုပ္ဖို႔ တ႐ုတ္နဲ႔ ဂ်ပန္ကို တိုက္တြန္းေနၿပီးေတာ့ ဒီေဒသက ျပႆနာေတြကို ခပ္ေပါ့ေပါ့ေျပာထားတာပါ။

"ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္း အာ႐ံုစိုကေနတာကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈကို ေဆာင္ၾကဥ္းေပးႏိုင္တဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲက အမ်ားအျပား တည္ရွိေနတဲ့ အလားအလာေကာင္းေတြထက္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းမွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ တင္းမာမႈေတြကိုသာ အျမင္က်ဥ္းေျမာင္းစြား အာ႐ံုထားေနခဲ့တာ အေတာ္ေလးၾကာခဲ့ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။"

ဒါေပမဲ့လည္း ရခိုင္ေဒသက ျပႆနာေတြက အဆံုးသတ္ဖို႔ အေဝးႀကီးလိုပါေသးတယ္။ ရခိုင္ေဒသေျမာက္ပိုင္း လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္ႏိုင္မယ့္ သတင္းေထာက္ေတြ၊ စံုစမ္းစစ္ေဆးသူေတြ အဲ့ေဒသကို ဝင္ခြင့္မရပါဘူး။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကို ထြက္ေျပးသြားၾကတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြလည္း အဲ့ဘက္က စခန္းေတြမွာ လူဦးေရ မတန္တဆ မ်ားျပားၿပီးေတာ့ ေနေနၾကရပါတယ္။ သူတို႔ ျပန္လာတဲ့အခါမွာ ေနထိုင္ဖို႔အတြက္ကိုေတာ့ ပ်က္သြားတဲ့ေနရာေတြမွာ အစိုးရက အိမ္ယာေတြ ျပန္ၿပီးေတာ့ ေဆာက္လုပ္ေပးေနပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ရခိုင္ေဒသ စစ္ေတြမွာေတာ့ ဒုကၡသည္စခန္းမွာ ေနေနၾကတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ၁ သိန္းေက်ာ္ဟာ ၿခံစည္း႐ိုးခတ္ထားတဲ့ စခန္းထဲမွာ ေနေနရတာ ၇ ႏွစ္ေက်ာ္လာပါၿပီ။

ရခိုင္ေျမာက္ပိုင္း ေက်ာက္ျဖဴမွာေတာ့ ေနထိုင္သူ အမ်ားစုက ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ သူတို႔က်ျပန္ေတာ့လည္း သူတို႔ေဒသရဲ႕ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ စီမံကိန္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဘာမွမသိရဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။ ေဒၚလာ သန္းေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ သံုးတဲ့ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ိဳးကေနၿပီးေတာ့ အက်ိဳးအျမတ္ထြက္လာတာ မေတြ႔ရသေလာက္ပဲလို႔ ဆိုပါတယ္။ ေက်ာက္ျဖဴေဒသခံ ဦးထြန္းလြင္က

"စီမံကိန္းက အေကာင္အထည္ေဖာ္ၿပီ။ ေဖာ္တဲ့အခါက်ေတာ့ ေဒသခံအလုပ္သမားေတြ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ အလုပ္လုပ္ၾကရတယ္။ ဒီထဲကို ေက်ာက္ေတြလိုတယ္၊ သဲေတြလိုတာေပါ့။ ေက်ာက္ေတြသဲေတြကို တြင္းၾကတယ္။ အဲ့ဟာအလုပ္ေပါ့ေလ။ ဒါေပမဲ့ နည္းပညာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ကိစၥလိုဟာမ်ိဳးက်ရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ေဒသခံေတြက ယာဥ္လည္းမေမာင္းတတ္ဘူးဗ်။ ေရရွည္အားျဖင့္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ေတြဟာ အဆင္မေျပၾကပါဘူး။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ အခု လက္ရွိအေနအထားမွာ ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ လ်ွပ္စစ္မီးရတယ္ဆိုတဲ့ ကိစၥ က်ေနာ္တို႔ၿမိဳ႕က လ်ွပ္စစ္မီးရလာတယ္။ ရြာ ၂၀ ေက်ာ္ေလာက္လည္းပဲ အဲ့ဒီစီမံကိန္းတဝိွက္က ရြာေတြလည္းပဲ လွ်ပ္စစ္မီးရၾကတယ္။"

ဒီတ႐ုတ္ပိုက္လိုင္း စီမံကိန္းကို ေစာင့္ၾကည့္တဲ့ အဖဲြ႔တဖဲြ႔ျဖစ္တဲ့ ျမန္မာ-တ႐ုတ္ ပိုက္လိုင္းေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီရဲ႕ အေျပာအရဆိုရင္ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္အေတာ္အၾကာထဲက သိမ္းယူထားတဲ့ ေျမေတြအတြက္လည္း လယ္သမားေတြ ေလ်ာ္ေၾကးမရၾကေသးဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီအဖဲြ႔က ဦးရဲသိန္းဦးကေတာ့

"ဒါနဲ႔ ပတ္သက္ရင္လည္းပဲ တည္ေဆာက္စဥ္ကာလမွာ ေျမသိမ္းခံရမႈေတြ၊ ေျမသိမ္းခံရမႈေတြမွာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈမရွိမႈေတြ ကိုယ့္ေျမကို ဘယ္လိုပံုစံနဲ႔ ေလ်ာ္မွန္းမသိ၊ ေလ်ာ္ေၾကးကိုလည္းစာခ်ဳပ္ထဲမွာ ေလ်ာ္ေၾကးနဲ႔ ျပင္ပက ေလ်ာ္ေၾကးနဲ႔ တူလားမတူလား မသိဘဲနဲ႔ ဒီတိုင္းပဲ ေလ်ာ္ေၾကးေတြေပးခဲ့တဲ့ လ်ာ္ေၾကးပိုင္းဆိုင္ရာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈမရွိဘူး။"

တခ်ိဳ႕ၾကေတာ့လည္း ဒီပိုင္းလိုင္းေနရာအတြက္ ဖယ္ေပးရလို႔ ေလ်ာ္ေၾကးရေပမဲ့ အဲ့ဒါေၾကာင့္ ပ်က္စီးသြားရတဲ့ ေကာက္ႏွံခင္းေတြ အားလံုးအတြက္ ေလ်ာ္ေၾကးလည္း မေပးပါဘူးလို႔ လယ္စိုက္သူ ဦးလွသိန္းက ေျပာပါတယ္။

"သူတို႔လယ္သမားေတြ ေဒါသေတြထြက္ေနၾကတယ္။ အခုဆိုရင္ ႐ႊံ႕ေတြနဲ႔ သူတို႔ ဘာပင္မွလည္းစိုက္လို႔မရေတာ့ဘူးလို႔ ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။"

ရခိုင္ေဒသေျမႀကီးထဲမွာက ေဒၚလာသန္းေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာတန္တဲ့ ေရနံနဲ႔ သဘာဝဓါတ္ေငြ႔ေတြရွိေနတာမို႔လို႔ ဒါကေနၿပီးေတာ့ အက်ိဳးအျမတ္ေတြ ေဒသခံလူထုဆီ ေရာက္မလာဘူးဆိုရင္ေတာ့ ဒီေဒသကလူေတြလည္း ဒါကိုေတာ့ ဘယ္လိုမွ ေက်နပ္ၾကမွာ မဟုတ္တာ ေသခ်ာပါတယ္ရွင္။

မေအးသႏၲာေက်ာ္/ ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com
ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ တ႐ုတ္ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ ေရွ႕အလားအလာ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ တ႐ုတ္ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ ေရွ႕အလားအလာ Reviewed by THITHTOOLWIN on 09:01 Rating: 5
Powered by Blogger.