လက္နက္အင္အား အားကိုးတဲ့၀ါဒ ဘယ္ေလာက္ ထြန္းကားေနသလဲ

United Wa State Army (UWSA) 30 years of a ceasefire signed with the Myanmar military in the Wa State, in Panghsang on April 17, 2019.

ခုရက္ပိုင္းအတြင္း ႏိုင္ငံေရးသမားေတြ၊ စစ္ေရး အကဲခတ္ေတြ၊ ျပည္တြင္း ျပည္ပ သတင္းစာဆရာေတြ စိတ္အ၀င္စားဆံုး သတင္းကေတာ့ UWSA “၀” တပ္ဖြဲ႕ထိန္းခ်ဳပ္ရာ ပန္ဆန္း က ျငိမ္းခ်မ္းေရး ႏွစ္ ၃၀ ျပည့္ အခန္းအနားပါ။ အစိုးရနဲ႔ ျငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္တာ ႏွစ္ ၃၀ ျပည့္အခန္းအနားလို႔ နာမည္တပ္ထားေပမယ့္ တကယ့္တကယ္ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ ဧျပီလ ၁၇ ရက္ေန႔ ဆိုတာဟာ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ဗကပ လက္ေအာက္ကေန ၀ ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ၀ ေကဒါနဲ႔ ၀ တပ္သားေတြ ကေန ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ေခါင္းေဆာင္မွဳကို ပုန္ကန္ ဖယ္ရွား၊ အာဏာသိမ္းယူလိုက္တဲ့ ေန႔ျဖစ္ခဲ့ျပီး ႏွစ္ ၃၀ ျပည့္ ပြဲဆိုတာကလည္း အဓိကအားျဖင့္ စစ္အင္အားျပပြဲ ျဖစ္ေနတာပါပဲ။ ဒီပြဲနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ျပည္တြင္း ျပည္ပက ႏုိင္ငံေရး အကဲခတ္ေတြ၊ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြက အမ်ိဳးမ်ိဳး အကဲျဖတ္ၾကပါတယ္။ အဲဒီအထဲမွာမွ အစိုးရနဲ႔ အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ NCA လက္မွတ္ထိုးထားတဲ့ မြန္ျပည္သစ္ပါတီ ဒုဥကၠဌ ႏုိင္ဟံသာ ေျပာဆိုတဲ့ မွတ္ခ်က္က စိတ္၀င္စားဖို႔ ေကာင္းပါတယ္။ သူေျပာတာက “စစ္အင္အား ေတာင့္တင္းလို႔ အစိုးရဖက္က လႊမ္းမိုးႏိုင္ျခင္း မရွိတဲ့အေပၚ အျခား တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြကလည္း စစ္အင္အားၾကီးမားလာေအာင္ တည္ေဆာက္ရမယ္ ဆိုတဲ့ အျမင္ ရွိလာခဲ့ရင္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးဟာ ပိုျပီး အလွမ္းေ၀းသြားႏိုင္တယ္” ဆိုတဲ့ မွတ္ခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးမွာ လက္နက္အင္အား သာလ်င္ အဓိက ဆုိတဲ့ ၀ါဒ ထြန္းကားေနသလား၊ အဲဒီ ၀ါဒေၾကာင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး အလွမ္းေ၀းသြားႏုိင္တယ္ ဆိုတာကေရာ ဘယ္ေလာက္အထိ မွန္သလဲ ဆိုတာ ေဆြးေႏြးၾကည့္ၾကရေအာင္ပါ။

ျငိမ္းခ်မ္းေရး ႏွစ္ ၃၀ ျပည့္ပြဲမွာ UWSA ရဲ႕ စစ္အင္အားကို ျမင္ေတြ႕ႏိုင္ၾကပါတယ္။ စစ္သည္ အင္အား ၇၆၀၀ အသံုးျပဳျပီး ျပတဲ့ အဲဒီ စစ္ေရးျပပြဲမွာ တစ္ဦးခ်င္း ကိုင္ေဆာင္ႏုိင္တဲ့ လက္နက္ငယ္ အင္အားကို ျမင္ေတြ႕ႏိုင္ရံုမက ေလယာဥ္ပစ္ စက္ေသနတ္ၾကီးေတြ၊ ေလေၾကာင္းရန္ ကာကြယ္တဲ့ အေျမွာက္ေတြ၊ ေမာင္းသူမဲ႔ ဒရုန္း ေလယာဥ္ေတြကိုပါ ျမင္ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေတြၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ အင္အားျပပြဲဟာ အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ သူပုန္တပ္ဖြဲ႕တစ္ခုက ျပတဲ့ အခန္းနားဆံုး စစ္ေရးျပပြဲလို႔ေတာင္ သတ္မွတ္ႏုိင္ပါတယ္။ “၀” တပ္ဖြဲ႕အေနနဲ႔ အဲလို စစ္အင္အား တည္ေဆာက္ထားႏိုင္တဲ့အတြက္လည္း တည္ဆဲအစိုးရရဲ႕ တပ္မေတာ္ တစ္ခုက သူတုိ႔ကို လာတိုက္ခိုက္၀န္႔မွာ မဟုတ္ဘူးလို႔လည္း ယံုၾကည္စိတ္ခ်မွဳ ရေနၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

၁၉၈၉ ခုႏွစ္ ဗကပ ေခါင္းေဆာင္မွဳကို အာဏာသိမ္းရာမွာ ေခါင္းေဆာင္ခဲ့သူလည္းျဖစ္၊ လက္ရွိ UWSA ရဲ႕ စစ္ေသနာပတိခ်ဳပ္ လည္းျဖစ္တဲ့ ဦးေပါက္ယိုခ်န္းကေတာ့ သူ႔မိန္႔ခြန္းမွာ ခုလို ထည့္သြင္း ေျပာဆုိသြားပါတယ္။ “ျပည္ေထာင္စုအစိုးရမွ “၀”တိုင္းရင္းသားမ်ား အား ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရျပည္နယ္ '၀'ျပည္နယ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးရန္ ေတာင္းဆိုၿပီး ဤရည္မွန္းခ်က္ ပန္းတိုင္ေရာက္ေအာင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔မွ ရာသက္ပန္ႀကိဳးစား အားထုတ္သြားၾကမည္ျဖစ္ၿပီး၊ အထက္ပါနိုင္ငံေရးေတာင္းဆိုမႈ အေကာင္အထည္မေပၚခင္ကာလတြင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔သည္ လက္တဖက္မွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဒီမိုကေရစီေရးအလံကိုလႊင့္ထူၿပီး၊ အျခားလက္တဖက္တြင္လက္နက္ျဖင့္ မိမိကိုယ္ကိုကာကြယ္ေရးအလံကို လႊင့္ထူကာ လက္ရွိအေနအထားအေျခအေနကို ဆက္လက္ေစာင့္ထိန္းသြားၾကမည္။” ဆိုျပီး ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီလို အေျခအေနမ်ိဳးကို အျခားေသာ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႕ေတြ အားက်ၾကမွာ၊ အတုယူၾကမွာကေတာ့ ဘာမွ ထူးဆန္းတဲ့ ကိစၥ မဟုတ္ပါဘူး။ ႏွဳတ္က ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိတာ မလုပ္ၾကေပမယ့္ အခြင့္အေရးရရင္ ရသေလာက္ စစ္အင္အား တည္ေဆာက္ၾကမွာကေတာ့ မလြဲမေသြပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ အဲလို စစ္အင္အား တည္ေဆာက္မွာကိုေတာ့ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီး မင္းေအာင္လွိဳင္က ျပင္းျပင္းထန္ထန္ သတိေပးထားပါတယ္။

ျပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ေအာက္တိုဘာ ၁၅ ရက္ေန႔က က်င္းပတဲ့ အစိုးရ၊ တပ္မေတာ္နဲ႔ NCA ထိုးထားတဲ့ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ ထိပ္သီး အစည္းအေ၀းမွာ သူက တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ေတြ အေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအာဏာ ရယူလိုရင္ တရား၀င္ ႏုိင္ငံေရးပါတီ ထူေထာင္ျပီး ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္၊ စီးပြားေရး လုပ္ခ်င္ရင္ ကုမၸဏီေထာင္၊ ႏုိင္ငံကို ကာကြယ္ခ်င္ရင္ တရား၀င္ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္တဲ့ တပ္မေတာ္ထဲ၀င္ ၊ အဲလို မလုပ္ပဲ လက္နက္စြဲကိုင္ျပီး ႏိုင္ငံေရး တည္ေဆာက္တာေတြ၊ လက္နက္အင္အား လူအင္အား တည္ေဆာက္တာေတြ၊ နယ္ေျမ တည္ေဆာက္ေနတာေတြ လုပ္ရင္ေတာ့ နည္းလမ္းေပါင္းစံုနဲ႔ တားဆီးသြားမွာ ျဖစ္တယ္၊ လက္နက္အားကိုးျပီး လိုရာေတာင္းဆိုဖို႔ မၾကိဳးစားၾကနဲ႔ ဆုိျပီး ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ တကယ့္ျပသနာက ျမန္မာ့ သမိုင္းမွာ လက္နက္အင္အားသံုးျပီး ကိုယ္လိုခ်င္တာ ရယူခဲ့တာက တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ေတြ မဟုတ္ခဲ့ပါဘူး။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္မွာ လက္နက္ကိုင္ တပ္မေတာ္ကို အသံုးခ်ျပီး စစ္အာဏာရွင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေန၀င္းရဲ႕ စစ္အာဏာသိမ္းမွဳဟာ လက္နက္အင္အားကို အားကိုးျပီး ႏုိင္ငံေရးအာဏာကို ရယူျခင္းရဲ႕ အစလို႔ ေျပာႏုိင္ပါတယ္။ အာဏာရွင္ ဦးေန၀င္းဟာ ေခါင္းစဥ္ အမ်ိဳးမ်ိဳးတပ္ျပီး တုိင္းျပည္ကို ၂၆ ႏွစ္တုိင္တိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္မွာေတာ့ လွည္းေနေလွေအာင္း ျမင္းေဇာင္းမက်န္ ျပည္သူလူထု တစ္ရပ္လံုးက ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို လိုလားေၾကာင္း ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ၾကပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာလည္း ျပည္သူေတြကို ဒီမိုကေရစီ မေပးပဲ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြက စစ္အာဏာရွင္ စနစ္နဲ႔ ဆက္ျပီး အုပ္ခ်ဳပ္ပါတယ္။ ဒါဟာလည္း လက္နက္အင္အား အသံုးျပဳျပီး ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမွဳေရး လုပ္ပိုင္ခြင့္ အရပ္ရပ္ကို ရယူခဲ့ျခင္းပါ။ အဲဒီ အေျခအေနဟာ ၂၀၁၁ မတ္လကုန္အထိ ျဖစ္ျပီး ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေန၀င္း လက္နက္အားကိုးနဲ႔ အာဏာသိမ္းခဲ့ခ်ိန္က စတြက္ရင္ ရာစုႏွစ္ တစ္၀က္နီးပါး ၾကာတာမို႔ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးမွာ လက္နက္အားကိုး ၀ါဒ အေတာ္ၾကာခဲ့တယ္လို႔ မွတ္ယူႏိုင္ပါတယ္။

၂၀၁၁ ဧျပီမွာေတာ့ စစ္အာဏာရွင္ စနစ္ ရပ္ဆုိင္းသြားျပီး အစိုးရ၊ လႊတ္ေတာ္၊ တပ္မေတာ္ သီးျခားစီ ေပၚေပါက္လာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း အရင္ စစ္အာဏာရွင္ေတြ စိတ္ၾကိဳက္ အတည္ျပဳ ေရးဆြဲေပးခဲ့တဲ့ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံုနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ရတဲ့ အေျခအေန ျဖစ္ေနျပန္ပါတယ္။ အားလံုးသိၾကျပီျဖစ္တဲ့အတိုင္း အဲဒီ ဖြဲ႕စည္းပံုအရ လက္နက္ကိုင္ တပ္မေတာ္ရဲ႕ အၾကီးအကဲ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ဟာ လႊတ္ေတာ္ အသီးသီးအတြက္ ကိုယ္စားလွယ္ ေလးပံုတစ္ပံု အထိ ခန္႔အပ္ခြင့္ ရထားပါတယ္။ သူ႔ကိုယ္စားလွယ္ေတြကေန တဆင့္ ဒုသမၼတ တစ္ေယာက္ကိုလည္း ခန္႔အပ္ႏိုင္ျပီး ကာကြယ္ေရး၊ ျပည္ထဲေရးလို အေရးပါတဲ့ ၀န္ၾကီးဌာန ၃ ခုအတြက္ ၀န္ၾကီးေတြ ခန္႔အပ္ခြင့္၊ တိုင္းနဲ႔ ျပည္နယ္ အစိုးရအဖြဲ႕မွာ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ျပီးရင္ အေရးအပါဆံုးျဖစ္တဲ့ နယ္လံု၀န္ၾကီးေတြ ခန္႔အပ္ခြင့္ စတာေတြလည္း ရထားပါတယ္။ အေရးအၾကီးဆံုးကေတာ့ အဲဒီ ဖြဲ႕စည္းပံုကို ျပင္ဖို႔ ဆိုရင္ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္က သေဘာတူမွ ျပင္လို႔ရမယ့္ အေျခအေန ျဖစ္ေနတာပါပဲ။ အဓိပၸါယ္ကေတာ့ အရင္ စစ္အာဏာရွင္ေတြဟာ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုကို ေရးဆြဲေပးခဲ့ျပီး လက္နက္အင္အားကို အားကိုးတဲ့ ၀ါဒ တစ္ရပ္ ထူေထာင္ေပးသြားခဲ့တဲ့ သေဘာပါပဲ။

အားလံုးကို ျခံဳငံုသံုးသပ္ၾကည့္ရင္ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးသမိုင္းမွာ ဒီကေန႔ အခ်ိန္ထိ လက္နက္အင္အားကို အားကိုးျပီး ႏုိင္ငံေရးအာဏာ အပါအ၀င္ လိုရာကို ရယူလိုတဲ့ လက္နက္အင္အား အားကိုးတဲ့ ၀ါဒ ထြန္းကား အသက္၀င္ေနတာ ျငင္းလို႔ မရပါဘူး။ ဒီ၀ါဒလႊမ္းမိုးေနရင္ ဒီ၀ါဒကို ဆုတ္ကိုင္ထားၾကရင္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္မွာ မဟုတ္သလို၊ ဒီမိုကေရစီ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ဆုိတာမ်ိဳး၊ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္တဲ့ ႏုိင္ငံ ဆိုတာမ်ိဳးကိုလည္း တည္ေဆာက္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ စစ္မွန္တဲ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ႏိုင္ဖို႔ဆိုရင္ တပ္မေတာ္ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြေရာ၊ လက္နက္ကိုင္ တုိင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြပါ လက္နက္အင္အားကို အားကိုးတဲ့ အယူ၀ါဒ စြန္႔လႊတ္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း သံုးသပ္ တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။

ဦးစည္သူေအာင္ျမင့္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com