ထရမ့္-ကင္ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ေတြ႕ၾကဖို႔ ဗီယက္နမ္ကို ဘာလို႔ေ႐ြး

စကၤာပူမွာတုန္းကေတာ့ ေတြ႕ျဖစ္လာတာကပဲ သမိုင္းဝင္ျဖစ္ခဲ့။

ေျမာက္ကိုရီးေခါင္းေဆာင္ ကင္ဂ်ဳံအြန္းနဲ႔ ဒုတိယအႀကိမ္ အေျမာက္ န်ဴးကလီယား ထိပ္သီး ေဆြးေႏြးပြဲ အျဖစ္ အခုလ ေဖေဖၚဝါရီ အကုန္ ၂၇နဲ႔ ၂၈ ရက္ေန႔ေတြမွာ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံမွာ ေတြ႕ဆုံၾကမယ့္ အေၾကာင္း အေမရိကန္သမၼတ ေဒၚနယ္ထရမ့္က ထုတ္ေဖာ္ ေျပာခဲ့ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။

ေဖေဖၚဝါရီ ၅ ရက္၊ အဂၤါညတုန္းက ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္ထဲ ေျပာခဲ့တဲ့ သူ႔ရဲ႕ ၈၂ မိနစ္တာ ၾကာတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ အေျချပ မိန္႔ခြန္းထဲ ထရမ့္က ဗီယက္နမ္ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲ အေၾကာင္း ထည့္သြင္း ေျပာဆိုခဲ့တာပါ။

လုပ္ေဆာင္စရာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေသးတယ္ ဆိုၿပီး ေျမာက္ကိုရီးယား န်ဴကလီးယား အေရးကို ရည္ၫႊန္းၿပီး ထရမ့္က ေျပာရင္းမွာပဲ ကင္ဂ်ဳံအြန္းနဲ႔ သူ႔ၾကား ဆက္ဆံေရးဟာ ေကာင္းမြန္ ေနတယ္လို႔ေတာ့ ဆိုပါတယ္။

၂ဝ၁၈ ခုႏွစ္ ဇြန္လတုန္းက ေခါင္းေဆာင္ႏွစ္ဦးဟာ စကၤာပူ ႏိုင္ငံမွာ ပထမဆုံး အႀကိမ္ သမိုင္းဝင္ ေတြ႕ဆုံခဲ့ၾကပါတယ္။

ဒီေနာက္ပိုင္း ေတာက္ေလွ်ာက္ဆိုသလို အခုလို ဒုတိယအႀကိမ္ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲ ျဖစ္ေျမာက္လာေရး အတြက္ ႏွစ္ဘက္ ေဆာင္႐ြက္ ေနခဲ့ၾကပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ ေႏြရာသီကာလက စၿပီး ေျမာက္ကိုရီးယား အစိုးရဘက္က န်ဴကလီးယား စမ္းသပ္ ေဖာက္ကြဲတာ၊ ဒုံးက်ည္ စမ္းသပ္ ပစ္လႊတ္တာေတြ မလုပ္ပဲ ရပ္နား ထားေပမယ့္ သူတို႔ရဲ႕ န်ဴကလီယာ လက္နက္ အစီအစဥ္ တစ္ခုလုံးကို ဖ်က္သိမ္းမယ္ ဆိုတဲ့ ကတိမ်ိဳးေတာ့ ေပးမထားပါဘူး။

ေခါင္းေဆာင္ႏွစ္ဦးရဲ႕ ဒုတိယ အႀကိမ္ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲ အတြက္ ႀကိဳတင္ ျပင္ဆင္တဲ့ စကားေျပာပြဲေတြ ျပဳလုပ္ဖို႔ အခုဆိုရင္ ေျမာက္ကိုရီးယား ဆိုင္ရာ အေမရိကန္ အထူး သံတမန္ စတီဖင္ဘီဂန္ ၿပဳံယမ္း ၿမိဳ႕ေတာ္မွာ ေရာက္ေနပါတယ္။

ဒုတိယအႀကိမ္ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲကေန ဘာရလဒ္ေတြ ထြက္လာႏိုင္လဲ

ေလာ္ရာဘစ္ကာ၊ ဘီဘီစီသတင္းေထာက္ ဆိုးလ္ၿမိဳ႕ေတာ္

ဗီယက္နမ္မွာ ကင္ဂ်ဳံအြန္း ဆီက ကတိကဝတ္ေတြ ပိုမိုရရွိလာဖို႔ သမၼတထရမ့္ ရည္မွန္း ထားတယ္လို႔ ဆိုးလ္ၿမိဳ႕ေတာ္မွာ ရွိတဲ့ ဘီဘီစီ သတင္းေထာက္ ေလာ္ရာဘစ္ကာက ေျပာပါတယ္။

ထရမ့္အစိုးရ အေနနဲ႔ကေတာ့ ေျမာက္ကိုရီးယား အေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ပိတ္ဆို႔ အေရး ယူမႈေတြကို လက္ရွိ အေျခအေနအတိုင္းေတာ့ ႐ုပ္သိမ္းေပးဖို႔ရာ ဆႏၵရွိ မေနပါဘူး။

ေျမာက္ကိုရီးယားဘက္က န်ဴကလီးယား ဖ်က္သိမ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ပိုၿပီး ခိုင္ခိုင္မာမာ လုပ္ျပလာမွပဲ ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ႐ုပ္သိမ္းမယ္ဆိုတဲ့ ရပ္တည္မႈမ်ိဳး ထရမ့္အစိုးရမွာ ရွိေနပါတယ္။

ေျမာက္ကိုရီးယား စီးပြားေရး ေကာင္းလာေအာင္ ကူညီမယ္လို႔လည္း အေမရိကန္က ေျပာထားျပန္ေတာ့ ပိတ္ဆို႔မႈ မ႐ုပ္ပဲ ဘယ္လို ကူညီမလဲဆိုတာ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္ေနပါတယ္။

 ဗီယက္နမ္မွာ ထပ္ဆုံမယ္

န်ဴကလီးယား လက္နက္ ထုတ္လုပ္ေနတဲ့ စခန္းေနရာ ဘယ္ႏွစ္ခု ရွိတယ္ ဆိုတာ ျပင္ပ ကမာၻကို ထုတ္မေျပာေသးသလို ႏိုင္ငံတကာ စစ္ေဆးေရးသမားေတြကိုလည္း ဝင္ခြင့္ မျပဳေသးတဲ့ ေျမာက္ကိုရီးယားလို ပေဟဠိအျပည့္ ႏိုင္ငံမ်ိဳးကို စီးပြားေရး အေထာက္အပံ့ ေပးမယ္ ဆိုရင္လည္း ထရမ့္ အစိုးရ အေနနဲ႔ ျပည္တြင္းျပည္ပ ေဝဖန္မႈေတြ ခံရႏိုင္ပါတယ္။

ဒီေတာ့ မစၥတာထရမ့္ အေနနဲ႔ အခုတစ္ေခါက္ ဗီယက္နမ္ ေတြ႕ဆုံပြဲမွာေတာ့ မစၥတာကင့္ ဆီကေန န်ဴကလီးယား ဖ်က္သိမ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တိတိက်က် တစုံတရာ စာနဲ႔ေပနဲ႔ ေရးသား လက္မွတ္ထိုးထားတဲ့ ကတိကဝတ္ျပဳလႊာတစ္ေစာင္ ရယူႏိုင္ဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။

ဒီလိုမွ မဟုတ္ရင္ေတာ့ ပထမတစ္ေခါက္ စကၤာပူ ေတြ႕ဆုံပြဲလိုပဲ အေမရိကန္နဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယား လက္ရွိ ေခါင္းေဆာင္ ႏွစ္ေယာက္ ေတြ႕ၾကတယ္ ဆိုတဲ့ အျပသေဘာ အျဖစ္ပဲ ဆက္ရွိ ေနလိမ့္မယ္လို႔ ေလာ္ရာဘစ္ကာက ဆိုပါတယ္။

မစၥတာကင္ အေနနဲ႔ကေတာ့ ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ႕ န်ဴကလီးယား ထုတ္လုပ္ေရး စခန္းေတြထဲက ယန္ဗ်န္းဆိုတဲ့ စခန္းကို ခ်ေကြၽးဖို႔ ျပင္ဆင္ထားေကာင္း ထားႏိုင္တယ္လို႔ ၿပဳံယမ္းအစိုးရနဲ႔ နီးစပ္တဲ့ သတင္းရင္းျမစ္ေတြက ေျပာပါတယ္။

ခ်ေကြၽးႏိုင္တယ္ ဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္ဟာ ကင္က ယန္ဗ်န္းစခန္း ဖ်က္သိမ္းဖို႔ သေဘာတူၿပီး သူ႔ဘက္က လိုခ်င္တာေတြလည္း ေတာင္းဆိုလာႏိုင္တယ္လို႔ ခန္႔မွန္း ေနၾကတာပါ။

စကၤာပူမွာတုန္းကထက္ ပိုၿပီး တိက်တဲ့ သေဘာတူမႈ စာခ်ဳပ္စာတန္းနဲ႔ရဖို႔ ထရမ့္ အလိုရွိ

ကင့္အေနနဲ႔ သူ႔ အေဖနဲ႔ သူ႔ အဘိုးတို႔ ေခတ္တုန္းက မရွိခဲ့ဖူးတဲ့ "အေမရိကန္-ေျမာက္ကိုရီးယား ၿငိမ္းခ်မ္းေရး စာခ်ဳပ္" ဆိုတာမ်ိဳး သူ႔ လက္ထက္ ရလာေအာင္ စြမ္းေဆာင္လိုတဲ့ သေဘာ မ်ိဳး ရွိေနတယ္လို႔လည္း သတင္းရင္းျမစ္တခ်ိဳ႕က ဘီဘီစီကို ေျပာၾကပါတယ္။

ထရမ့္ အတြက္လည္း ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႔ၾကား ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အထေျမာက္လာေအာင္ တကယ္တမ္း ရယူေပးႏိုင္တယ္ ဆိုရင္ ဘယ္ေတာ့မွ တရားဝင္ မေျပၿငိမ္းေသးတဲ့ ၆၈ ႏွစ္ၾကာ ကိုရီးယား စစ္ပြဲ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္တဲ့ အေမရိကန္ သမၼတအျဖစ္ သမိုင္းတြင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဗီယက္နမ္ပြဲ ေအာင္ျမင္လိုရင္ ဘယ္ အခ်က္ေတြကို အဓိက ေက်ာ္လႊားရမလဲ

ဘာဘရာပလက္အာရွာ၊ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဌာနဆိုင္ရာ ဘီဘီစီ သတင္းေထာက္

ထရမ့္-ကင္ န်ဴကလီယာ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲမွာ ႀကဳံရမယ့္ ၊ ေက်ာ္လႊားရမယ့္ အဓိက စိန္ေခၚမႈ ၄ ခ်က္ ရွိတယ္လို႔ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဆိုင္ရာ ဘီဘီစီ သတင္းေထာက္ ဘာဘရာပလက္အာ့ရွာက ဆိုပါတယ္။

စိန္ေခၚခ်က္ အမွတ္ ၁။ ။ အျပသေဘာသက္သက္ အျဖစ္က ေက်ာ္လႊားေရး

အေမရိကန္နဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယား လက္ရွိ အာဏာရ ေခါင္းေဆာင္ႏွစ္ေယာက္ ေတြ႕ဆုံၾကတယ္ ဆိုတဲ့ အခ်က္ သက္သက္ကတင္ တကမာၻလုံးကို ကိုင္လႈပ္ႏိုင္ၿပီး ကမာၻ ႏိုင္ငံေရးရဲ႕ အေရးတႀကီး ျဖစ္ရပ္ဆိုတာ အျငင္းပြားဖြယ္ မရွိပါဘူး။

ဒီအျဖစ္က ပထမအႀကိမ္ စကၤာပူ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲမွာပဲ ခ်န္ထားခဲ့သင့္ပါတယ္။ စကၤာပူ ထိပ္သီး ေဆြးေႏြးပြဲတုန္းက ကိုရီးယားကြၽန္းဆြယ္ေပၚ န်ဴကလီးယား ကင္းစင္ေရး ဦးတည္လုပ္ၾကမယ္ ဆိုတဲ့ ေယဘုယ် အေျပာမ်ိဳးကလြဲၿပီး ဘယ္အခ်ိန္မွာ ဘယ္အရာေတြ ေဆာင္႐ြက္ၾကမယ္ ဆိုတဲ့ အတိတက် အခ်က္အလက္မ်ိဳးေတြ အေပၚ သေဘာတူခ်က္ေတြ မရယူ ထားပါဘူး။

စကၤာပူ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲ ေနာက္ပိုင္း အေမရိကန္-ေျမာက္ကိုရီးယားၾကား အဓိက ကြဲျပားေနတာကေတာ့ ပိတ္ဆို႔မႈေတြ အရင္႐ုပ္ေပးဖို႔ ၿပဳံယမ္းဘက္က လိုလားၿပီး ဝါရွင္တန္ အစိုးရကလည္း ေျမာက္ကိုရီးယား အေနနဲ႔ န်ဴလက္နက္ ဖ်က္သိမ္းေရး လက္ေတြ႕ ေဖာ္ေဆာင္ရမယ္လို႔ ရပ္တည္ပါတယ္။

ဒီေတာ့ ေခါင္းေဆာင္ႏွစ္ဦး အေနနဲ႔ အခု ဗီယက္နမ္ ေတြ႕ဆုံပြဲမွာေတာ့ လက္ဆုပ္လက္ကိုင္ ျပႏိုင္တဲ့ သေဘာတူမႈေတြ ရယူဖို႔ လိုအပ္ေနပါတယ္။

စိန္ေခၚခ်က္ အမွတ္ ၂။ အယူအဆ၊ လိုလားခ်က္ ႏွစ္ဘက္ တသားတည္း ျဖစ္ေနဖို႔အေရး

စကၤာပူ ထိပ္သီး အစည္းအေဝးတုန္းက သေဘာတူခဲ့တာဟာ ကိုရီးယား ကြၽန္းဆြယ္ေပၚ န်ဴကလီးယား လုံးဝ ကင္းစင္ေရး ဆိုၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ အဲဒါဟာ ဘာအဓိပၸာယ္လဲ ဆိုတဲ့ တိက်တဲ့ ဖြင့္ဆိုခ်က္မ်ိဳး မရွိပါဘူး။ ဒီေတာ့ တကယ္ အထေျမာက္ ေအာင္ျမင္ဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးလို႔ ေဝဖန္သူ အမ်ားရွိပါတယ္။

န်ဴကလီးယား လုံးဝ ကင္းစင္ေရး ဆိုတဲ့ အေပၚ အေမရိကန္ရဲ႕ လိုလားခ်က္ကေတာ့ ေျမာက္ကိုရီးယား အေနနဲ႔ န်ဴကလီးယား လက္နက္ေတြကို လုံးဝ စြန္႔လႊတ္ၿပီး အဲဒီလို စြန္႔လႊတ္တဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ကိုလည္း ႏိုင္ငံတကာကို ဝင္ေရာက္ ဆန္းစစ္ခြင့္ ျပဳဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။

ေျမာက္ကိုရီးယားဘက္က အဓိပၸာယ္ဖြင့္တာကေတာ့ အေမရိကန္ အေနနဲ႔လည္း ၿပဳံယမ္းအစိုးရအေပၚ ၿခိမ္းေျခာက္ႏိုင္တဲ့ န်ဴကလီးယား လက္နက္တပ္ စစ္ေရးအင္အားေတြကို ေဒသတြင္းကေန အျပန္အလွန္ ႐ုပ္သိမ္းေပးေရး ျဖစ္ပါတယ္။

ဟႏြိဳင္းၿမိဳ႕ေတာ္က ေျမာက္ကိုရီးယား သံ႐ုံ

အေရွ႕အလယ္အပိုင္း အေရး ဥပမာ ဆီးရီးယား၊ အီရတ္တို႔ကေန အေမရိကန္တပ္ေတြ ျပန္႐ုပ္ေနတဲ့ ထရမ့္ အေနနဲ႔ ႏိုင္ငံရပ္ျခားမွာ အေမရိကန္ စစ္တပ္ ခ်ထားတာကို ေလွ်ာ့ခ်လိုတဲ့ သေဘာထား ရွိသူ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီေတာ့ ေတာင္ကိုရီးယားမွာ ရွိတဲ့ အေမရိကန္တပ္ေတြကိုလည္း ျပန္႐ုပ္ဖို႔ကို မူအရ လိုလားေၾကာင္း အေမရိကန္ စစ္တပ္က ထိပ္တန္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေတြကို ထရမ့္ အသိေပးႏွင့္ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ အခုခ်က္ခ်င္းလက္ငင္း ဆိုသလိုေတာ့ ႐ုပ္မွာမဟုတ္ဘူးလို႔ ထရမ့္က ေျပာထားပါတယ္။

ဒီေတာ့ န်ဴကလီးယား ကင္းစင္ေရး ဆိုတဲ့ ေဝါဟာရ၊ အယူအဆ၊ ရည္မွန္းခ်က္ အေပၚ တိက်တဲ့ ဖြင့္ဆို ရွင္းလင္းခ်က္ သေဘာတူ စာခ်ဳပ္တစ္ေစာင္ ထရမ့္နဲ႔ကင္၊ အေမရိကန္နဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယားၾကား ရရွိဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။

န်ဴကလီးယား ကင္းစင္ေရး ဆိုတဲ့ အေျခအေနေရာက္ဖို႔ ဘယ္လို သြားၾကမလဲဆိုတဲ့ လမ္းျပေျမပုံ တစ္ေစာင္ ထြက္လာဖို႔ အေရးႀကီးတယ္ဆိုၿပီး န်ဴကလီးယား လက္နက္ဆိုင္ရာ ကြၽမ္းက်င္သူ ေတြက ေျပာေနၾကပါတယ္။

စိန္ေခၚခ်က္ အမွတ္ ၃။ န်ဴကင္းစင္ေရး လက္ေတြ႕ လုပ္ေဆာင္ေရး

လက္ေတြ႕ ဘာလုပ္မလဲဆိုတာ ဗီယက္နမ္ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲမွာ ျမင္လာရဖို႔ အမ်ားက ေမွ်ာ္လင့္ၾကပါတယ္။

မစၥတာဘီဂန္ရဲ႕ အဆိုအရေတာ့ န်ဴကလီးယားဗုံး ေလာင္စာရည္ ခ်က္လုပ္ရာ ေနရာေတြ ဖ်က္စီးမယ္ဆိုၿပီး ၿပဳံယမ္းဘက္က ကမ္းလွမ္းထားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ထရမ့္ဘက္ကလည္း လိုက္ေလ်ာညီေထြ တုန္႔ျပန္မႈေတြ လုပ္ဖို႔လိုတယ္ ဆိုၿပီး ၿပဳံယမ္းအစိုးရက ေတာင္းဆိုထားေၾကာင္းလည္း မစၥတာဘီဂန္က ဖြင့္ဟပါတယ္။

ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ေျဖေလွ်ာ့ေပးတာမ်ိဳး၊ ေျမာက္ကိုရီးယား လက္ရွိ အစိုးရ တည္ၿမဲမႈကို အာမခံတဲ့ အေနနဲ႔ ကိုရီယားစစ္ ၿပီးဆုံးေၾကာင္း ေၾကညာေပးတာမ်ိဳး လုပ္ေပးဖို႔ ၿပဳံယမ္းဘက္က လိုလားတာပါ။

တကယ္အလုပ္ျဖစ္လာဖို႔ အေရး န်ဴလက္နက္ လုံးဝ ဖ်က္သိမ္းေရး ေတာင္းဆိုခ်က္ အေပၚ အေမရိကန္ဘက္က သိပ္ မီးေမာင္း မထိုးေတာ့ပဲ မစၥတာကင္မ္ လိုက္ေလ်ာသေလာက္ တဆင့္ၿပီးတဆင့္ အျပန္အလွန္ လိုက္ေလ်ာ လုပ္ေဆာင္တာေတြ လုပ္ဖို႔ ခ်ည္းကပ္ေနဟန္ တူေၾကာင္း သုံးသပ္ရပါတယ္။

ေျမာက္ကိုရီးယား အမ်ိဳးသမီးေတြ လူကုန္ကူး ခံရ

ဥပမာ ေျမာက္ကိုရီးယား ဘက္က န်ဴနဲ႔ ဒုံးက်ည္ ထုတ္လုပ္ေရး အပိုင္းကို ရပ္နားၿပီ ဆိုတာနဲ႔ စီပြားေရး ပိတ္ဆို႔ထားမႈ တစိတ္တပိုင္း ေျဖေလွ်ာ့ေပးမလား ဆိုတာ ႏွစ္ဘက္ ေဆြးေႏြး ေနၾကတယ္ဆိုတဲ့ သတင္းေတြ ထြက္ေနပါတယ္။

လက္ရွိမွာေတာ့ ကင္မ္ အစိုးရဟာ န်ဴနဲ႔ ဒုံးက်ည္ စမ္းသပ္ ေဖာက္ခြဲ ပစ္လႊတ္ေနတာကိုပဲ ရပ္ထားတာ ျဖစ္ၿပီး ထုတ္လုပ္ေရးကို ရပ္ထားတယ္ဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္မ်ိဳး ရွိမေနပါဘူး။

တကယ္လို႔ ထုတ္လုပ္မႈ ရပ္နားေရးကို ပထမအဆင့္ သေဘာတူလာၿပီ ဆိုရင္ ၊ ထုတ္လုပ္ၿပီး လက္နက္ေတြ ဖ်က္သိမ္းေရးအထိ ေနာက္တဆင့္ တက္လွမ္းလာႏိုင္ဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ရတယ္လို႔ ကြၽမ္းက်င္သူေတြက ဆိုပါတယ္။

အဲဒီ ဖ်က္သိမ္းေရး အဆင့္ထိ ေရာက္ႏိုင္တဲ့ တိက်တဲ့ လမ္းေၾကာင္း မေဖာ္ေဆာင္ပဲ တဝက္တပ်က္ သေဘာတူမႈေလာက္ပဲ ထရမ့္က ကင့္မ္နဲ႔အၾကား ရယူလိုက္မလား ဆိုၿပီးေတာ့လည္း စိုးရိမ္မႈေတြ ရွိေနပါတယ္။

စိန္ေခၚခ်က္ အမွတ္ ၄။ ။ အမွန္အတိုင္း မ်က္ေမွာက္ျပဳႏိုင္ေရး

ေျမာက္ကိုရီးယားအေၾကာင္း ေကာင္းေကာင္းသိတဲ့ ဘယ္ အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္အမတ္၊ စစ္ဘက္ အရပ္ဘက္ အရာရွိမဆို ကင္ဂ်ဳံအြန္း တစ္ေယာက္ န်ဴလက္နက္ေတြ လုံးဝ စြန္႔သြားမယ္လို႔ မယုံၾကည္ၾကပါဘူး။

အာဏာကို ဆက္လက္ ဆုပ္ကိုင္ထားႏိုင္ဖို႔ အေရး သူတို႔အတြက္ တစ္ခုတည္းေသာ အာမခံခ်က္ဟာ န်ဴလက္နက္ ပိုင္ဆိုင္ ထားႏိုင္ျခင္းသာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျမာက္ကိုရီးယား အစိုးရ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္ေတြ အားလုံးလိုလို ရႈျမင္ထားၾကေၾကာင္း အေမရိကန္ ေထာက္လွမ္းေရး အႀကီးအကဲက ေထာက္ျပပါတယ္။

အေမရိကန္ အမ်ိဳးသား လုံၿခဳံေရး ဌာန အႀကီးအကဲ ဒန္ကုတ္စ္ ဆီးနိတ္ ေကာ္မတီ ၾကားနာပြဲမွာ ထြက္ဆို သြားခဲ့တာပါ။

အဓိပၸာယ္ကေတာ့ န်ဴလက္နက္ မပိုင္ေတာ့ဘူး ဆိုတာနဲ႔ သူတို႔လည္း အာဏာကို ဆက္ဆုပ္ကိုင္ မထားႏိုင္မွန္း ကင္ဂ်ဳံအြန္းနဲ႔ အေပါင္းအပါေတြ သိထားၾကတာမို႔ န်ဴလက္နက္ လုံးဝ စြန္႔မွာ မဟုတ္ဘူး ဆိုၿပီး မစၥတာကုတ္စ္က ေျပာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

စစ္ပြဲအႂကြင္းအက်န္ ကန္စစ္သားအ႐ိုးေတြ အေမရိကန္ထံ ျပန္လည္အပ္ႏွင္း

မစၥတာကင္ ရည္မွန္းႀကိဳးစား ေနတာဟာ ေျမာက္ကိုရီးယားကို န်ဴကလီယာ ႏိုင္ငံတစ္ခု အျဖစ္ ႏိုင္ငံတကာက လက္သင့္ခံ လာတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳး ေရာက္လာေအာင္ ျဖစ္တယ္ဆိုၿပီး ရႈျမင္ၾကတဲ့ အကဲခတ္ေတြ အမ်ားအျပား ရွိပါတယ္။

မစၥတာကင္ရဲ႕ ႏွစ္သစ္ကူး မိန္႔ခြန္းထဲမွာဆို ေျမာက္ကိုရီးယား အေနနဲ႔ န်ဴကင္းစင္ေရး ရည္မွန္းခ်က္ ဘယ္ေလာက္ ျပင္းျပသလဲဆိုတာ ျပတဲ့ အေနနဲ႔ န်ဴလက္နက္ ထုတ္လုပ္တာ၊ ပြားမ်ားတာမ်ိဳး လုပ္မွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ထည့္သြင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

ေျမာက္ကိုရီးယားအေပၚ န်ဴလက္နက္ ဖ်က္သိမ္းေရး အတြက္ ဖိအား မေပးပဲ၊ ပိုင္ဆိုင္ႏွင့္ၿပီး လက္နက္ေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ေရး အတြက္ ဦးတည္ ေဆြးေႏြးမယ္ဆို ပိုၿပီး လက္ေတြ႕က် အလုပ္ျဖစ္ႏိုင္မယ္လို႔ ပင္တာဂြန္ စစ္ဌာခ်ဳပ္က အရာရွိ တခ်ိဳ႕က ယူဆၾကပါတယ္။

အကဲခတ္ေတြ အမ်ားစု တညီတၫြတ္တည္း ေကာက္ခ်က္ ခ်ၾကတာကေတာ့ ကင္မ္ ေခါင္းေဆာင္တဲ့ အစိုးရ အေနနဲ႔ သူတို႔ အာဏာ တည္ၿမဲေနမယ္ဆိုတဲ့ လုံၿခဳံစိတ္ခ်စိတ္ ရွိေနမွပဲ ေျမာက္ကိုရီးယား န်ဴလက္နက္ ဖ်က္သိမ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ တိုးတက္ႏိုင္မယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ဒီေတာ့ သူ႔အေနနဲ႔ န်ဴလက္နက္ ပိုင္ဆိုင္မႈ မရွိလဲ ေျမာက္ကိုရီးယား ေခါင္းေဆာင္ဆိုတာ ရာထူး အာဏာကိုေတာ့ ဆက္လက္ ပိုင္စိုးႏိုင္တယ္ ဆိုတဲ့ အခ်က္ကိုပဲ ကင့္ကို ယုံၾကည္ လက္ခံေအာင္ လုပ္ႏိုင္ဖို႔က အဓိက ျဖစ္ပါတယ္။

စကၤာပူၿပီးေတာ့ ဗီယက္နမ္ ဘာလို႔ ဗီယက္နမ္ကို ေ႐ြးတာလဲ

ထရမ့္-ကင္မ္ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲကို ဗီယက္နမ္မွာ လုပ္မယ္ဆိုၿပီး ဒီတစ္ႀကိမ္ ေ႐ြးလာတာဟာ အင္မတန္ အဓိပၸာယ္ျပည့္ဝၿပီး ႏွစ္ဘက္လုံး အတြက္ အက်ိဳးမ်ားႏိုင္တဲ့ ေ႐ြးခ်ယ္မႈ အျဖစ္ သုံးသပ္ႏိုင္ပါတယ္။

ဗီယက္နမ္ဟာ ေျမာက္ကိုရီးယားလို ႏိုင္ငံေရးအရ ကြန္ျမဴနစ္ ႏိုင္ငံျဖစ္ေပမယ့္ စီးပြားေရးအရ တံခါးဖြင့္လာခဲ့တဲ့ေနာက္မွာေတာ့ တခ်ိန္က စစ္ျဖစ္ထားတဲ့ ခါးသည္းတဲ့ ရန္သူ အေမရိကန္နဲ႔လည္း ဆက္ဆံေရးေတြ တိုးတက္ခဲ့ၿပီး စီးပြားေရးအရ ႏွစ္ႏိုင္ငံၾကား ေ႐ႊလမ္းေငြလမ္း ေပါက္ေနၾကပါတယ္။

အေမရိကန္က ဒီသေဘာကို ေခါင္းေဆာင္ ကင္ ျမင္ေအာင္ ျပလိုဟန္ ရွိပါတယ္။

အစိုးရကို ျဖဳတ္ခ်ဖို႔ မႀကိဳးစားဘူး၊ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ အဆင္ေျပေအာင္ ေနရင္ စီးပြားေရး အရ ဆက္ဆံမယ္ ဆိုတဲ့ အေမရိကန္ မူဝါဒကို ဗီယက္နမ္က ျမင္သာေအာင္ အေကာင္းဆုံးျပႏိုင္တဲ့ ေမာ္ဒယ္ေကာင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

တခါ၊ ေျမာက္ကိုရီးယား အတြက္လည္း ဗီယက္နမ္ဟာ သမိုင္းေၾကာင္းခ်င္း ဆင္တူပါတယ္။

ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲ အတြက္ အေကာင္းဆုံး ျပင္ဆင္ထားမယ္လို႔ ေျပာတဲ့ အိမ္ရွင္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္

အေမရိကန္ ဆိုဗီယက္ စစ္ေအးေခတ္ အႀကီးအက်ယ္ အားၿပိဳင္မႈဟာ အာရွႏိုင္ငံေတြမွာ စစ္ပြဲေတြ အသြင္ထိ ေပါက္ကြဲထြက္ခဲ့တာမွာ ကိုရီးယားကြၽန္းဆြယ္လိုပဲ ဗီယက္နမ္လည္း ႏွစ္ျခမ္းကြဲ စစ္ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။

အေမရိကန္ ဝင္တိုက္ေပးေနတဲ့ၾကားကပဲ ေတာင္ဗီယက္နမ္ကို ကြန္ျမဴနစ္ ေျမာက္ဗီယက္နမ္တို႔ ေအာင္ႏိုင္ခဲ့တဲ့ သမိုင္းေၾကာင္း ရွိေနပါတယ္။

ဗီယက္နမ္ အေရး ကြၽမ္းက်င္သူ ႏိုင္ငံေရး သုေတသီ ပါေမာကၡ ကားလ္ေသယာကေတာ့ ဗီယက္နမ္ကို ေ႐ြးတာဟာ သေကၤတေဆာင္တဲ့ လုပ္ရပ္ ဆိုတာထက္ လက္ေတြ႕က်တဲ့ ေ႐ြးခ်ယ္မႈ အျဖစ္ ရႈျမင္ပါတယ္။

အဓိကကေတာ့ ေခါင္းေဆာင္ႏွစ္ေယာက္လုံးအတြက္ လုံၿခဳံေရးကို အျပည့္အဝ အာမခံႏိုင္တဲ့ ဝန္းက်င္မ်ိဳး ဗီယက္နမ္ဘက္က ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္တယ္လို႔ ပါဝင္ပတ္သက္ ေနသူေတြ အားလုံးက ယုံၾကည္ၾကေၾကာင္း ပါေမာကၡေသယာက ေျပာပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ ဗီယက္နမ္ဟာ အေမရိကန္-ေျမာက္ကိုရီးယား ႏွစ္ႏိုင္ငံ အေရးမွာ ဘယ္ဘက္မွ လိုက္မယ့္သူ မဟုတ္ေၾကာင္း စိတ္ခ်ရလို႔လည္း ျဖစ္တယ္ဆိုၿပီး ပါေမာကၡေသယာက မွတ္ခ်က္ခ်ပါတယ္။

ပင္လယ္ေရျပင္ ျမင့္တက္လာလို႔ ဗီယက္နမ္ စိုက္ပ်ိဳးေရး က်ဆင္း

တခါ ကင္ အေနနဲ႔ ဗီယက္နမ္အထိ ခရီးဆန္႔လိုတဲ့ စိတ္ဆႏၵ ရွိေနဟန္တူၿပီး ေျမာက္ကိုရီးယားဟာ အထီးက်န္ ႏိုင္ငံမျဖစ္ေၾကာင္း ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းကို ျပသလိုေနတယ္လို႔ သုံးသပ္ထားၾကပါတယ္။

ဗီယက္နမ္ဆီကေန ကင္ အေနနဲ႔ ေလ့လာႏိုင္တာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ အေမရိကန္နဲ႔ၾကား ဆက္ဆံေရးပါ။ တခ်ိန္က စစ္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အႀကီးမားဆုံး ရန္သူ အေမရိကန္နဲ႔ ဆက္ဆံေရး ပုံမွန္ျပန္ရေအာင္ ဗီယက္နမ္ သံခင္းတမန္ခင္း ဘယ္လို လုပ္ေဆာင္ခဲ့လဲ၊ လြတ္လပ္စြာ ကုန္သြယ္ႏိုင္ခြင့္ သေဘာတူမႈ ဘယ္လို ရယူႏိုင္ခဲ့လဲ စသျဖင့္ ကင္မ္ သိလိုေနတဲ့ အခ်က္ေတြ မ်ားစြာ ရွိေနႏိုင္ပါတယ္။

အေမရိကန္ အေနနဲ႔လည္း ဗီယက္နမ္ဟာ ဖ်က္အားျပင္း လက္နက္ေတြ ထိန္းခ်ဳပ္ေရး ကိစၥမွာ ႏွစ္ရွည္လမ်ား အင္မတန္ တက္တက္ႂကြႂကြ ပါဝင္တဲ့ မိတ္ဖက္ ႏိုင္ငံ အျဖစ္ ရႈျမင္ထားပါတယ္။ကုလသမဂၢက ေျမာက္ကိုရီးယား အေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ပိတ္ဆို႔မႈေတြကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေရးမွာလည္း ဗီယက္နမ္က ေထာက္ခံထားပါတယ္။

အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး မိုက္ပြန္ေပအိုကဆိုရင္ ဗီယက္နမ္ရဲ႕ တံခါးဖြင့္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးေတြဟာ ေျမာက္ကိုရီးယား အတြက္ နမူနာ ယူစရာေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ ဖြင့္ဟ ေျပာဖူးပါတယ္။

လွတဲ့ကမ္းေျခၿမိဳ႕ ဒါနန္း

ဒါနန္းဆိုတဲ့ ျပင္သစ္ကိုလိုနီေခတ္ထဲက နာမည္ေက်ာ္တဲ့ ကမ္းေျခၿမိဳ႕

ဗီယက္နမ္ရဲ႕ ဘယ္ၿမိဳ႕မွာ ေတြ႕ၾကမလဲ ဆိုတာကိုေတာ့ ထရမ့္ရဲ႕ မိန္႔ခြန္းထဲ ေျပာမသြားသလို၊ တရားဝင္ ေၾကညာခ်က္လည္း ဘယ္ဘက္ကမွ မျပဳလုပ္ၾကေသးပါဘူး။

ဒါေပမယ့္ ဒါနန္းဆိုတဲ့ ကမ္းေျခၿမိဳ႕မွာ ျဖစ္လိမ့္မယ္ဆိုၿပီး က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေျပာဆို ေနၾကပါတယ္။

ဒါနန္းကို သမၼတထရမ့္ ၂ဝ၁၇ တုန္းက ေရာက္ဖူးပါတယ္။ အာရွ ပစိဖိတ္ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံေတြ စီးပြားေရး ပူးေပါင္း ေဆာင္႐ြက္ဖို႔ ဖြဲ႕ထားတဲ့ ေအပက္ရဲ႕ ထိပ္သီး ညီလာခံ ဒါနန္းမွာ က်င္းပတာမို႔ ထရမ့္ သြားတက္တာပါ။

အဲဒီလို ႏိုင္ငံတကာ အဆင့္ျမင့္ အစည္းအေဝး လက္ခံ က်င္းပေလ့ ရွိတဲ့ ေနရာလည္း ျဖစ္၊ ၿမိဳ႕ေတာ္ဟႏြိဳင္းေလာက္လည္း ရႈပ္ေထြးမေနပဲ လွပတဲ့ ကမ္း႐ိုးတန္းၿမိဳ႕ ဒါနန္းမွာ ထရမ့္-ကင္မ္ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲ လုပ္မယ္လို႔ ေျပာေနၾကပါတယ္။

ဒါနန္းဟာ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ ကမ္း႐ိုးတန္းၿမိဳ႕ ျဖစ္ၿပီး ဟန္ ျမစ္ေပါက္ဝမွာ တည္ရွိတဲ့ ဗီယက္နမ္ အတြက္ အေရးပါလွတဲ့ ဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕ ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိမွာလည္း ဗီယက္နမ္ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ ပညာေရး က႑မွာ ဒါနန္းဟာ တိုးတက္တဲ့ ၿမိဳ႕အျဖစ္ ေနရာယူထားပါတယ္။

ထရမ့္-ကင္မ္ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲ ေနာက္တခ်ီလုပ္ရင္ စကၤာပူလိုပဲ ကင္မ့္အတြက္ ခရီးရွည္ရွည္ သြားစရာလည္း မလို၊ ႏွစ္ဘက္လုံး အတြက္ လုံၿခဳံေရး အရ အာမခံခ်က္လည္းရွိ၊ ဘက္လိုက္မႈလည္း ကင္းမယ့္ အာရွ ေနာက္ တႏိုင္ငံမွာ ေတြ႕ဖို႔မ်ားတယ္လို႔ ခန္႔မွန္း ထားၾကၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။

ဗီယက္နမ္က အခု တခ်ီ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲကို အိမ္ရွင္လုပ္လိုေၾကာင္း တ႐ုတ္ကေနတဆင့္ နားေဖာက္ခဲ့တယ္လို႔ အကဲခတ္ေတြက ေျပာပါတယ္။

အခုလို ဗီယက္နမ္ကို အိမ္ရွင္ အျဖစ္ ထရမ့္က တရားဝင္ ေၾကညာလာခဲ့တဲ့ ေနာက္မွာေတာ့ ဗီယက္နမ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ငုယင္ ဇူအမ္ဖတ္ကလည္း ထိပ္သီး အစည္းအေဝးအတြက္ အေကာင္းဆုံး ျပင္ဆင္ထားမယ္ ဆိုၿပီး အာမခံ ေျပာၾကားပါတယ္။

BBC Burmese
https://www.bbc.com/burmese