ပါကစၥတန္ ထဲက စစ္ေသြးေႂကြ အေျခစိုက္ စခန္းေတြ ဆိုၿပီး အိႏၵိယ ေလေၾကာင္းတိုက္ခိုက္

ပါကစၥတန္ ဆန္႔က်င္ေရး ဆႏၵျပမႈ ေတြ လုပ္ေဆာင္မႈေတြလည္း ရွိ

ကတ္ရွ္မီးယား ေဒသ က ပါကစၥတန္ အေျခစိုက္ စစ္ေသြးႂကြ ေတြရဲ႕ စခန္း ကို ေလေၾကာင္း တိုက္ခိုက္မႈေတြ လုပ္ခဲ့တယ္လို႔ အိႏၵိယ ဘက္က ေျပာဆို ခဲ့ တာေၾကာင့္ ပါကစၥတန္ နဲ႔ တင္းမာ မႈ ေတြ ျဖစ္ေပၚ ခဲ့ပါတယ္။

ဘာလာေကာ့ဒ္ ေဒသက ဂ်ိတ္ရွ္ မိုဟာမက္ စစ္ေသြးႂကြေတြ ရဲ႕ ေလ့က်င့္ေရး စခန္း ကို ဦးတည္ၿပီး ေလေၾကာင္း တိုက္ခိုက္မႈ လုပ္ေဆာင္ ခဲ့ေၾကာင္း အိႏၵိယ အစိုးရ ထိပ္တန္း ဝန္းႀကီး တစ္ဦး က ေျပာဆိုပါတယ္။

ဒီလို ေလေၾကာင္း တိုက္ခိုက္မႈ ကို တုန႔္ျပန္တဲ့ အေနနဲ႔ တိုက္ခိုက္ေရး စစ္ေလ ယာဥ္ ေတြကို အဲဒီေဒသ ကို ေစလႊတ္ခဲ့တာေၾကာင့္ တင္းမာမႈေတြက ပိုမို ဆိုး႐ြား ေနတာပါ။

န်ဴကလီးယား ကိုယ္စီ ပိုင္ဆိုင္ ထားတဲ့ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ၾကားမွာ ေဖေဖာ္ဝါရီ လ အေစာပိုင္း တုန္း က အိႏၵိယ ပိုင္ ကတ္ရွ္မီးယား ေဒသမွာ ပါကစၥတန္ အေျခစိုက္ စစ္ေသြး ႂကြ ေတြက ကားဗုံး ခြဲ တိုက္ခိုက္မႈ ေတြ လုပ္ခဲ့တာ ေၾကာင့္ တင္းမာ မႈေတြ ျဖစ္ေပၚ ခဲ့ရတာ ပါ။

အဲဒီ တိုက္ခိုက္မႈ အတြင္းမွာ စစ္ရဲတပ္ဖြဲ႕ဝင္ ၄၀ ေက်ာ္ ေသဆုံး ခဲ့ရၿပီး ေနာက္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ လက္တုန႔္ျပန္သြားမယ္လို႔ အိႏၵိယ ဘက္ က ေျပာဆို ထားပါတယ္။

ကားဗုံးခြဲ တိုက္ခိုက္မႈ ကို ပါကစၥတန္မွာ အေျခခ် လႈပ္ရွားေနတဲ့ စစ္ေသြးႂကြ အဖြဲ႕ ဂ်ိတ္ရွ္ မိုဟာမက္ အဖြဲ႕ က သူတို႔ လုပ္ေဆာင္ ခဲ့တာ ျဖစ္ေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကား ထာပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ပါကစၥတန္ အေနနဲ႔ အၾကမ္းဖက္ သမားေတြကို ႏိုင္ငံ အတြင္းမွာ လက္ခံ ထားၿပီး တိုက္ခိုက္မႈ ကို ပါကစၥတန္ ေထာက္လွမ္းေရး အဖြဲ႕ က စီစဥ္ ခဲ့တာ ျဖစ္ေၾကာင္း အိႏၵိယ စြပ္စြဲ ေျပာၾကားပါတယ္။ ဒါကိုေတာ့ ပါကစၥတန္ ဘက္ က ျငင္းဆို ထားပါတယ္။

အိႏၵိယ ႏိုင္ငံ ဘက္ က ေလေၾကာင္း တိုက္ခိုက္မႈ ေတြကို သူ႔ ပိုင္နက္ ကတ္ရွ္မီးယား ေဒသ ကေန ၿပီးေတာ့ ပါကစၥတန္ ထိန္းခ်ဳပ္ရာ နယ္ေျမ ထဲ ကို ပစ္ခတ္မႈေတြ လုပ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဘာလာေကာ့ဒ္ ေဒသ ကို အိႏၵိယ က လုပ္ခဲ့တဲ့ ေလေၾကာင္း တိုက္ခိုက္မႈ ဟာ ၂ ႏိုင္ငံ စစ္ပြဲ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ၁၉၇၂ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္း ပထမဆုံး ေလေၾကာင္း တိုက္ခိုက္မႈလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဘာလာေကာ့ဒ္ ေဒသ ဟာ ပါကစၥတန္ အေနာက္ေျမာက္ပိုင္း က ခါဗ်ာ ပက္သြန္ခြာ ခ႐ိုင္မွာ တည္ရွိပါတယ္။

ေလေၾကာင္း တိုက္ခိုက္မႈ အတြင္းမွာ စစ္ေသြးႂကြ အေတာ္မ်ားမ်ား ေသဆုံး ခဲ့ေပမယ့္ အရပ္သား ေတြ ထိခိုက္မႈ မရွိေအာင္ ေရွာင္ရွား တိုက္ခိုက္ ႏိုင္ခဲ့ တယ္လို႔ အိႏၵိယ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဗီေဂ်း ဂိုခဲလ္ က သတင္းဌာနေတြ ကို ေျပာဆို ပါတယ္။

အဆိုပါ ေလေၾကာင္း တိုက္ခိုက္မႈ တြင္းမွာ ဂ်ိတ္ရွ္ မိုဟာမက္ စစ္ေသြးႂကြ အဖြဲ႕ ေခါင္းေဆာင္လည္း ေသဆုံး သြားခဲ့ ေၾကာင္း အိႏၵိယ ဘက္ က ထုတ္ေဖာ္ ထားပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ ဂ်ိတ္ရွ္ မိုဟာမက္ အဖြဲ႕ ဟာ အၾကမ္း ဖက္ တိုက္ခိုက္မႈေတြ ထပ္မံ လုပ္ေဆာင္ လာမယ္ ဆိုတာ ကို အိႏၵိယ အေနနဲ႔ တိက် ခိုင္မာ တဲ့ ေထာက္လွမ္း ေရး သတင္းေတြ ရရွိထားတယ္လို႔လည္း ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး က ေျပာပါတယ္။

ကတ္ရွ္မီးယား ေျမပုံ

ဒါေပမယ့္ ပါကစၥတန္ ဘက္ကေတာ့ အိႏၵိယရဲ႕ ေလေၾကာင္း တိုက္ခိုက္မႈ အတြင္းမွာ ထိခိုက္ ေသဆုံးမႈ တခုမွ မရွိခဲ့ဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။ ပါကစၥတန္ စစ္တပ္ ေျပာေရး ဆိုခြင့္ ရွိသူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ အာဆစ္ ဂါေဖာ က အိႏၵိယ ရဲ႕ စစ္ေလ ယာဥ္ ေတြဟာ ကတိုက္က႐ိုက္ ျပန္မဆုတ္ ခြာ သြားခင္ လူသူ ကင္းမဲ့ တဲ့ ေနရာ ေတြမွာ တိုက္ခိုက္မႈေတြ လုပ္သြား ခဲ့တာလို႔ ေျပာဆို ထားပါတယ္။

အိႏၵိယ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ နာရန္ဒရာ မိုဒီ ကလည္း မဲဆြယ္ စည္း႐ုံးမႈ ေတြ လုပ္ေဆာင္ ဖို႔ ရာဂ်က္စတန္ ေဒသ ကို ေရာက္ရွိေနၿပီး အဲဒီ မွာ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္ ခံရမႈ ေၾကာင့္ ေသဆုံး သြားခဲ့တဲ့ ရဲတပ္ဖြဲ႕ ဝင္ေတြကို ခ်ီးက်ဴး ဂုဏ္ျပဳ ခဲ့ေပမယ့္ ေလေၾကာင္း တိုက္ခိုက္မႈ အေၾကာင္း ကို ေတာ့ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆို ခဲ့ျခင္း မရွိပါဘူး။

ကတ္ရွ္မီးယား ေဒသခံေတြ ကေတာ့ ေလေၾကာင္း တိုက္ခိုက္မႈ ေၾကာင့္ ႀကီးမား ျပင္းထန္ တဲ့ ေပါက္ကြဲ သံေတြကို ၾကားခဲ့ရေၾကာင္း ဘီဘီစီ ကို ေျပာၾကား ၾကပါတယ္။

အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္ အမ်ားစု ေနထိုင္တဲ့ ကတ္ရွ္မီးယား ေဒသ ကို သူပိုင္ ကိုယ္ ပိုင္ အျဖစ္ အိႏၵယ နဲ႔ ပါကစၥတန္ ၂ ႏိုင္ငံလုံး က ေျပာဆို ေနၾကတာပါ။ ေနာက္ၿပီး အဲဒီက နယ္ေျမ ေတြကို ခြဲျခား ၿပီး ထိန္းခ်ဳပ္မႈေတြ ကိုလည္း လုပ္ေဆာင္ ေနပါတယ္။

၁၉၄၇ ခုႏွစ္မွာ ၿဗိတိသွ် ဆီကေန လြတ္လပ္ေရး ရယူ ခဲ့ၿပီးေနာက္ အိႏၵိယ နဲ႔ ပါကစၥတန္ ႏိုင္ငံၾကား မွာ စစ္ပြဲ သုံးႀကိမ္ ျဖစ္ပြား ခဲ့ဖူးၿပီး အဲဒီ အထဲက စစ္ပြဲ တစ္ပြဲ ကေတာ့ ကတ္ရွ္မီးယား နယ္ေျမ အျငင္းပြားမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ပြား ခဲ့တာပါ။

အိႏၵိယ အေနနဲ႔ ပါကစၥတန္ အေပၚမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အခြင့္အေရး ေပးသင့္ ေၾကာင္း ပါကစၥတန္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ အီမရန္ ခန္း က ေျပာဆို ထားသလို အိႏၵိယ ဝန္ႀကီး ခ်ဳပ္ နာရန္ဒရာ မိုဒီ ကလည္း အဲဒီေဒသမွာ အိႏၵိယ လုပ္ေဆာင္ ေနတဲ့ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး နဲ႔ စာတတ္ ေျမာက္ေရး လႈပ္ရွားမႈမွာ ပါကစၥတန္ ပူးေပါင္း ပါဝင္ဖို႔ ဖိတ္ေခၚ ထားပါတယ္။

BBC Burmese
https://www.bbc.com/burmese