ဗင္နီဇြဲလား ျပႆနာ ကမၻာကို ႐ိုက္ခတ္

ဗင္နီဇြဲလားႏိုင္ငံရဲ႕အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ဥကၠဌ Juan Guaidoကို ႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္၀ိုင္းၿပီးေထာက္ခံၾကဖို႔နဲ႔ လက္ရွိ သမၼတ Nicolas Maduroကို၀ိုင္းၿပီးဖယ္က်င္ထားၾကဖို႔ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြကို အေမရိကန္က စည္းရံုးတိုက္တြန္းေနပါ တယ္။ တဘက္မွာကလည္း ရုရွားနဲ႔တရုတ္ႏိုင္ငံေတြက လက္ရွိသမၼတ Maduroရဲ႕အစိုးရကိုပဲဆက္ၿပီးေထာက္ခံေနၾကပါ တယ္။ ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ကေတာ့ ဗင္နီဇြဲလားႏိုင္ငံရဲ႕အက်ပ္အတည္းကႀကီးမားလာႏိုင္တာေၾကာင့္ ေျပလည္ ေအာင္ညွိႏႈိင္းၾကဖို႔သတိေပးေနပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္း ကိုေက်ာ္ေအာင္လြင္က ဆက္ၿပီးေျပာပါလိမ့္မယ္။

လက္ရွိဗင္နီဇြဲလားသမၼတ Nicolas Maduroအစိုးရကိုဆန္႔က်င္ၿပီး ၾကားျဖတ္သမၼတအျဖစ္တာ၀န္ယူမယ္လို႔ ဗုဒၶဟူးေန႔ ကပဲ သူ႔ကိုယ္သူေၾကညာခဲ့တဲ့ လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌ Juan Guaido ေထာက္ခံတဲ့အေနာက္ႏိုင္ငံေတြထဲမွာ ၿဗိတိန္နဲ႔ျပင္သစ္ တို႔ လည္းပါ၀င္လာၾကပါၿပီ။ သမၼတMaduroကို ရာထူးကဖယ္ရွားဖို႔ ဆႏၵျပေနၾကတဲ့ဗင္နီဇြဲလား ျပည္သူေတြကိုေထာက္ခံ ေၾကာင္းမေန႔က ၾကာသာပေတးေန႔မွာ ၿဗိတိန္နဲ႔ျပင္သစ္ႏိုင္ငံေတြက ေၾကညာလိုက္ပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌ Juan Guaidoက ၾကားျဖတ္သမၼတလုပ္မယ္လို႔ေၾကညာလိုက္ၿပီး သူ႔ကိုခ်က္ခ်င္းေထာက္ခံခဲ့ၾကတဲ့ႏိုင္ငံ ေတြထဲမွာ အေမရိကန္နဲ႔ ဗင္နီဇြဲလားနဲ႔ကပ္ရက္ ကိုလံဘီယာအပါအ၀င္ လက္တင္အေမရိကႏိုင္ငံေတြေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားပါ၀င္ခဲ့ၾကပါတယ္။ OAS လို႔ေခၚတဲ့အေမရိကတိုက္ႏိုင္ငံမ်ားအဖြဲ႕အေနနဲ႔လည္း ဗင္နီဇြဲလားႏိုင္ငံရဲ႕ဒီမိုကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းမႈကို၀ိုင္းၿပီးေထာက္ ခံၾကဖို႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး မိုက္ပြန္ပီယိုက မေန႔ကပဲ တိုက္တြန္းလုိက္ပါတယ္။

"ၾကားျဖတ္သမၼတ Juan Guaidoကို အသိအမွတ္ျပဳတဲ့ႏိုင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားထဲမွာ OAS ႏိုင္ငံေတြလည္းပါ၀င္ပါတယ္။ ဒီလိုေထာက္ခံမႈေတြအတြက္ က်ေနာ္တို႔က ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ OAS အဖြဲ႕၀င္ အေမရိကတိုက္ႏိုင္ငံေတြအားလံုးက လည္း ဒီမိုကေရစီနဲ႔ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးကိုတညီတညြတ္ထဲရပ္တည္ေထာက္ခံၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္"

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ၾကားျဖတ္သမၼတအျဖစ္ေၾကညာတဲ့ Juan Guaidoကို ေထာက္ခံလိုက္တာေၾကာင့္ ဗင္နီဇြဲ လားမွာရွိတဲ့အေမရိကန္သံ၀န္ထမ္းေတြအားလံုး ၇၂နာရီအတြင္းႏိုင္ငံကေနထြက္သြားဖို႔ သမၼတNicolas Maduroက အမိန္႔ထုတ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း သမၼတ Maduroအစိုးရကို အေမရိကန္ကဆက္ၿပီးအသိအမွတ္မျပဳေတာ့တာေၾကာင့္ အေမရိကန္သံတမန္ေတြ ဗင္နီဇြဲလားက ထြက္ခြါမွာမဟုတ္ဘူးလို႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ပြန္ပီယိုကတုန္႔ျပန္ ပါတယ္။

"ျငင္းခံုေဆြးေႏြးရမယ့္အခ်ိန္က ၿပီးဆံုးခဲ့ပါၿပီ။ သမၼတေဟာင္း Nicolas Maduroရဲ႕အစိုးရက တရားမ၀င္ေတာ့ပါဘူး။ သူ႔ အစိုးဟာ က်င့္၀တ္သိကၡာအရတန္ဘိုးမရွိပါဘူး။ စီးပြါးေရးအရလည္း အစြမ္းအစမရွိပါဘူး။ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈေတြက လည္း အႀကီးအက်ယ္ရွိေနၿပီး ဒီမိုကေရစီနည္းမက်တဲ့ အစိုးရပါ။ က်ေနာ္ထပ္ၿပီးေျပာပါမယ္။ သမၼတေဟာင္း Nicolas Maduroရဲ႕အစိုးရက တရားမ၀င္ေတာ့ပါဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္သူ႔ရဲ႕လုပ္ေဆာင္မႈမွန္သမွ်ကလည္း တရားမ၀င္ေတာ့ဘူးလို႔ က်ေနာ္တို႔က ယူဆပါတယ္ဓ

ဗင္နီဇြဲလားကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အေမရိကန္ဘက္က စစ္ေရးအရလုပ္ေဆာင္မႈေတြရွိလာႏိုင္မလားဆိုတဲ့ သတင္းေထာက္ ေတြရဲ႕ေမးခြန္းကိုေတာ့ သမၼတေဒၚနလ္ထရမ့္က မယံု႔မလြန္ေျဖပါတယ္။

"ဗင္နီဇြဲလားအေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဘာေတြလုပ္မယ္မလုပ္ဘူးဆိုတာ အေသအခ်ာဆံုးျဖတ္ထားတာမ်ိဳးမရွိေပမဲ့လည္း ရွိသမွ်လမ္းေၾကာင္းအားလံုးကိုေတာ့ အဆင္သင့္ျပင္ထားတယ္လို႔သမၼတထရမ့္ကေျပာခဲ့တာပါ။"

ဗင္နီဇြဲလားရဲ႕ၿမိဳ႕ေတာ္ကရာကာ့စ္မွာေတာ့ သမၼတ မာဒူရိုကိုေထာက္ခံသူေတြနဲ႔ ၾကားျဖတ္သမၼတလုပ္မယ္လို႔ေၾကညာ ထားတဲ့ Juan Guaidoကို ေထာက္ခံသူေတြအၾကား အဓိကရုန္းေတြျဖစ္ေနပါတယ္။ ဗင္နီဇြဲလားကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး Vladimir Padrino Lopez ကေတာ့ သမၼတမာဒူရိုအစိုးရကိုေထာက္ခံေၾကာင္း မေန႔တုန္းကပဲေၾကညာလိုက္ၿပီး အတိုက္ အခံေတြရဲ႕လုပ္ရပ္ေတြက အာဏာသိမ္းဖို႔ႀကိဳးစားတဲ့သေဘာပဲလို႔ေျပာလိုက္ပါတယ္။

သမၼတမာဒူရိုအစိုးရကိုေထာက္ခံၾကတဲ့ႏိုင္ငံေတြထဲမွာ ရုရွားနဲ႔တရုတ္ႏိုင္ငံေတြသာမကပဲ ဘိုလစ္ဗီးယား၊ က်ဴးဘား၊ အီရန္ နဲ႔ဆီးရီးယားႏိုင္ငံေတြလည္းပါ၀င္ပါတယ္။ ဗင္နီဇြဲလားႏိုင္ငံရဲ႕ျပည္တြင္းေရးကို ၀င္ေရာက္မစြက္ဘက္ဖုိ႔ဆိုတဲ့က်င့္၀တ္ကို လိုက္နာေစာင့္ထိမ္းဖို႔ အေမရိကန္ကို ရုရားကသတိေပးေနၿပီး တရုတ္ကလည္း ဗင္နီဇြဲလားရဲ႕ပဋိပကၡမွာ အေမရိကန္ကို ၀င္မပါဖို႔ တိုက္တြန္းေနပါတယ္။တူရကီသမၼတ Recep Tayyip Erdoganကလည္း သမၼတမာဒူရိုအစိုးရကိုေထာက္ခံ လိုက္ပါတယ္။

ၾကားျဖတ္သမၼတလုပ္မယ္လို႔ေၾကညာထားတဲ့ Juan Guaidoကို ေထာက္ခံေနၾကတဲ့ႏိုင္ငံေတြက အခုေလာေလာဆယ္မွာ အနည္းဆံုး ႏိုင္ငံေျခာက္ဆယ္ရွိေနပါၿပီ။ အဲဒီအထဲမွာ အေမရိကန္၊ ကေနဒါ၊ ဘရာဇီးလ္၊ အာဂ်င္တီးနားနဲ႔ အီးယူဥေရာပ သမဂၢအဖြဲ႕၀င္၂၈ႏိုင္ငံလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။

ဗင္နီဇြဲလားႏိုင္ငံအတြင္း တင္းမာမႈေတြႀကီးႀကီးမားမားျဖစ္ေပၚလာမယ့္အရိပ္အေျခအေနေတြရွိေနတာေၾကာင့္ အခ်င္းခ်င္း ေျပေျပလည္လည္ညွိႏႈိင္းေျဖရွင္းၾကေရး ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ အန္တိုနီယို ဂူးတားရပ္စ္က မေန႔ကပဲ တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။

"ဗင္နီဇြဲလားကအေျခအေနေတြအေပၚက်ေနာ္တို႔စိုးရိမ္ပူပန္ေနတာကေတာ့ ျပည္သူေတြေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားခံစားေနၾကရ တဲ့အေျခအေနေတြပါ။ စီးပြါးေရးအက်ပ္အတည္းနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးသဘာထားကြဲလြဲမႈျပႆနာေတြေၾကာင့္ ဗင္နီဇြဲလားျပည္သူ ေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားႏိုင္ငံထဲကေနထြက္ခြါေနၾကပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ေမွ်ာ္လင့္ရတာက ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈပါ။ ဒီလို လုပ္ျခင္းအားျဖင့္ တင္းမာမႈေတြႀကီးမားလာမယ့္အေရးက ေရွာင္ရွားႏိုင္မယ့္သေဘာရွိပါတယ္။ ေတြ႕ဆံုညွိႏႈိင္းမႈေတြက ဗင္နီဇြဲလားျပည္သူေတြနဲ႔ ေဒသတြင္းမွာ ေဘးဒုကၡကပ္ေဘးဆိုက္မယ့္အေျခအေနကိုေရွာင္ရွားႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈမွ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ဘာလုပ္ရမွာလဲ၊ ကမၻာမွာအခက္အခဲအက်ပ္အတည္းေတြအဆိုးဆံုး ႀကံဳရတဲ့အေျခအေနမ်ိဳးေတြမွာေတာင္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးေရးကို က်ေနာ္တို႔က တြန္းအားေပးေနဖို႔လိုပါတယ္"

ဗုဒၶဟူးေန႔ကတညလံုးၿမိဳ႕ေတာ္ကရာကာ့စ္မွာ သမၼတမာဒူရိုအစိုးရဆင္းေပးဖို႔ေတာင္းဆိုဆႏၵျပၾကသူေတြေထာင္နဲ႔ခ်ီရွိခဲ့ၿပီး လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ေတြနဲ႔ဆႏၵျပသူေတြအၾကားတင္းမာမႈေတြျဖစ္ခဲ့လို႔ ဆႏၵျပသူတခ်ိဳ႕ေသဆံုးခဲ့ရတယ္ဆိုတဲ့သတင္းေတြ လည္းထြက္ေနပါတယ္။ ဗင္နီဇြဲလားျပႆနာကေတာ့ ျပည္တြင္းမွာေရာ ႏိုင္ငံတကာမွာပါ တေန႔တျခားအရွိန္ျမင့္သည္ ထက္ျမင့္လာေနတာပါ။ ေျပလည္မႈေတြေပၚေပါက္လာဖို႔ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္တခ်ိဳ႕ရွိတယ္ဆိုေပမဲ့လည္း ေျပလည္ေအာင္ ဘယ္လိုႀကိဳးပမ္းၾကမလဲဆိုတာက ေလာေလာဆယ္မွာ အဓိကက်တဲ့ေမးခြန္းတခုျဖစ္ေနပါတယ္။

ေက်ာ္ေအာင္လြင္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com