ေအအိုင္ဒီအက္စ္ ေရာဂါ - အိမ္ေထာင္သည္ေတြၾကား ပြင့္လင္းမႈရွိရင္ HIV ဗိုင္းရပ္စ္ ကူးစက္မခံရေအာင္ ကာကြယ္ႏိုင္မလား

လိင္တူ အမ်ိဳးသားခ်င္းဆက္ဆံမႈေၾကာင့္ HIV/AIDS ေရာဂါ ျဖစ္ပြားႏႈန္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၆.၄ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိ

"ကိုယ့္စိတ္ထဲမွာေတာ့ ရွက္တာပဲ သိတယ္။ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ သတ္ေသဖို႔ထိ ႀကိဳးစားဖူးတယ္။ ေသသြားတဲ့သူအေပၚမွာလည္း ေဒါသထြက္တယ္။ ခံလည္း ခံျပင္းတယ္။"

ရန္ကုန္မွာရွိတဲ့ ဇနီးတစ္ေယာက္က သူ႔ခင္ပြန္းကို နာနာက်ည္းက်ည္းေျပာေနတာပါ။

မဇင္ဟာ သူ႔ခင္ပြန္းသည္ဆီကေန ေအအိုင္ဒီအက္စ္ ေရာဂါ ကူးစက္ခံခဲ့ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူခင္ပြန္းကေတာ့ သူ႔အတြက္ ဒီေရာဂါ အေမြထားခဲ့ၿပီးေတာ့ ဒီေလာကက ထြက္သြားခဲ့ပါၿပီ။

"အမ်ိဳးသားက ကားတိုက္မႈနဲ႔ ဆုံးတယ္။ ဆုံးတဲ့အခါက်ေတာ့ သူ႔ကို အေရးေပၚ ပို႔ေတာ့ သူ႔ေသြးေတြ ဘာေတြ အကုန္လုံး ေဆးစစ္ၾကည့္တဲ့အခ်ိန္မွာ သူ႔မွာ ဒီေရာဂါရွိတယ္ဆိုတာ သိလိုက္ရတာ။"

ခင္ပြန္းသည္ ေသဆုံးတဲ့အခ်ိန္မွာ မဇင္မွာ ကိုယ္၀န္ရွိေနပါၿပီ။ ခင္ပြန္းသည္မွာ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ ေရာဂါ ရွိခဲ့တဲ့အတြက္ ဆရာဝန္ေတြက မဇင္ကိုပါ ေဆးစစ္ခိုင္းေတာ့ သူ႔မွာလည္း ေရာဂါရွိေနတယ္ဆိုတာ ေနာက္ပိုင္းမွာ သိခဲ့ရပါတယ္။

ဒီသတင္းဆိုးသိရတဲ့ အခ်ိန္မွာ ေဆာက္တည္ရာမရျဖစ္ေနတဲ့ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးအေနနဲ႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ေသေၾကာင္းႀကံတဲ့အထိ စိတ္ကူးခဲ့တယ္လို႔ မဇင္က ေျပာပါတယ္။

"ေသသြားရင္ေတာ့ ကေလးေရာ ငါေရာ ဝဋ္ကြၽတ္တယ္။ ဒီဒုကၡေတြ မခံရေတာ့ဘူးေပါ့ လို႔ စိတ္ထဲမွာျဖစ္တယ္။ အရွက္တကြဲလည္း မျဖစ္ဘူးေပါ့။ သူ႔အေပၚလည္း စိတ္နာတယ္။ ေနာက္ ကိုယ့္မိဘေတြအတြက္လည္း ယူက်ဳံး မရျဖစ္တယ္။"

HIV ဗိုင္းရပ္စ္ပိုး ကူးစက္ပုံ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိၿပီး အမ်ားဆုံးကေတာ့ မူးယစ္ေဆးထိုးအပ္ကေန ကူးတာျဖစ္ပါတယ္။

မဇင္ေရာ သူ႔ခင္ပြန္းပါ ဘြဲ႕ရပညာတတ္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေရာဂါရဲ႕ အႏၲရာယ္ႀကီးပုံကိုလည္း ႏွစ္ေယာက္စလုံးက သိထားၾကပါတယ္။ အဲဒီၾကားတည္းကပဲ ဒီေရာဂါရတဲ့အေပၚ မဇင္တစ္ေယာက္ သူ႔အတြက္ေရာ၊ ဗိုက္ထဲက ကေလးအတြက္ပါ ေျဖမဆည္ႏိုင္ ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။

"ေနာက္ဆုံးေတာ့ ဗိုက္ထဲမွာရွိတဲ့ ကိုယ့္ရဲ႕ကေလးကပဲ အႏိုင္ယူသြားတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဘာမွ အျပစ္မရွိတဲ့ ကေလးက ကိုယ့္ေၾကာင့္ေတာ့ အေသခံလို႔ မျဖစ္ဘူး။ အဲေတာ့ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ႀကဳံလာတဲ့အခက္အခဲကို ကေလးနဲ႔အတူ ရင္ဆိုင္ရမယ္ေပါ့ေနာ္။ အဲဒီလိုေတြးၿပီးေတာ့ ခုခ်ိန္ထိ အားတင္းၿပီး ေနတာ။"

ဒါေပမယ့္ ဒီေရာဂါရွိေနမွန္းကို ကေလးေမြးခါနီးက်မွ မဇင္က သူ႔မိဘေတြကို ဖြင့္ေျပာခဲ့တာပါ။ မိဘေတြက ေနာက္ဆုံး နားလည္ေပးၾကေပမယ့္ တခ်ိဳ႕မိသားစုဝင္ ေတြကေတာ့ အတူေနဖို႔ ျငင္းဆန္ၾကပါတယ္။

ကေလး လသားအ႐ြယ္မွာေတာ့ မဇင္ဟာ ကိုယ္ေနတဲ့ အထက္ျမန္မာျပည္က နယ္ၿမိဳ႕တၿမိဳ႕ကေန ရန္ကုန္ကို ေျပာင္းေ႐ြ႕ၿပီး ေဆးကုသမႈခံယူပါတယ္။

ကေလးအတြက္လည္း ကိုယ္ဝန္ေဆာင္စဥ္ကတည္းက ကာကြယ္ေဆးထိုးၿပီး ေစာင့္ၾကည့္ စစ္ေဆးခဲ့ပါတယ္။ အခု ကေလးက ၂ ႏွစ္နီးပါး ရွိေနပါၿပီ။

ကေလးကို အႀကိမ္ႀကိမ္ ေဆးစစ္ၾကည္တဲ့ အခါမွာ ကံေကာင္းေထာက္မစြာပဲ ကေလးကေတာ့ ေရာဂါ ကူးစက္ မခံရ ပါဘူး။

ခင္ပြန္းသည္မွာ ဘာေၾကာင့္ ဒီေရာဂါ ရခဲ့မွန္း မသိရေပမယ့္ ခင္ပြန္းသည္ဘက္က ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ထုတ္မေျပာခဲ့တာကို ျပန္ေတြးမိတိုင္း မဇင္အေနနဲ႔ မခံစားႏိုင္ေအာင္ ျဖစ္ရပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ဘဝ ဘယ္လိုေရွ႕ဆက္ရမွန္း မသိတဲ့ ခံစားမႈမ်ိဳး ျဖစ္တဲ့အခ်ိန္တိုင္း ခင္ပြန္းသည္ကို ေဒါသ ျဖစ္ေနတုန္းပဲလို႔ ဆိုပါတယ္။

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က HIV/AIDS ေရာဂါသည္ေတြကို ေစာင့္ေရွာက္ေနတဲ့ စင္တာမွာ ခိုလႈံေနသူတခ်ိဳ႕

ခင္ပြန္းသည္ဆီကေန ကူးစက္ခံရသူေနာက္တစ္ေယာက္

ေရာဂါရွိမွန္း ဖြင့္မေျပာခဲ့႐ုံမက အကာအကြယ္မဲ့ လိင္ဆက္ဆံတဲ့ ခင္ပြန္းသည္ေၾကာင့္ ေရာဂါ ကူးစက္ခံရသူေတြ ထဲမွာ ဧရာဝတီတိုင္းအတြင္းက မေအးေအးေအာင္လည္း ပါပါတယ္။

သူ႔ခင္ပြန္းက ဘာေၾကာင့္ ဒီေရာဂါ ရခဲ့တယ္ဆိုတာ အေသအျခာ မသိႏိုင္ေပမယ့္ သူခင္ပြန္းကေတာ့ တက္တူးထိုးတာေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ မေအးေအးေအာင္ကို ေျပာပါတယ္။

ခင္ပြန္းသည္က ေနာက္ထပ္ ေရာဂါတစ္ခုအတြက္ ေဆးစစ္တဲ့အခါက်မွ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ရွိေနမွန္း ဇနီးသည္ မေအးေအးေအာင္က သိခြင့္ရခဲ့တာပါ။

ပထမ ခင္ပြန္းကေန ေနာက္ခင္ပြန္းထိ ကူးစက္

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ AIDS ေရာဂါ ရွိၿပီဆိုရင္ ပတ္ဝန္းက်င္ အသိုင္းဝိုင္းက လက္မခံဘဲ ဖယ္က်ဥ္ထားခ်င္ၾကတဲ့ အတြက္ ေရာဂါရွိတာကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာဖို႔ ခက္ခဲတတ္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အိမ္ေထာင္သည္ အမ်ိဳးသမီး အမ်ားအျပားကေတာ့ ခင္ပြန္းသည္ေတြဘက္က ဖြင့္မေျပာလို႔ ေရာဂါရ႐ုံတင္မက သူကေန တဆင့္ ေနာက္ထပ္ ကူးစက္ႏိုင္တဲ့ အႏၲရာယ္ေတြ ရွိေနပါတယ္။

မခင္မိုးေဝ ကေတာ့ ပထမခင္ပြန္းသည္ဆီကေန ေရာဂါရခဲ့ၿပီး အခုအခါ ေနာက္ခင္ပြန္းသည္ အထိပါ ဒီေရာဂါပိုး ကူးစက္ခဲ့ပါတယ္။

ေရာဂါပိုးက ဒီမွာတင္ ရပ္သြားမယ္လို႔ ေျပာလို႔ မရ ေသးပါဘူး။ မခင္မိုးေဝမွာ ေနာက္ခင္ပြန္းသည္နဲ႔ ရတဲ့ သူ႔ကေလးကလည္း အခုမွ မီးဖြားခါစပဲ ရွိေသးေတာ့ ကေလးမွာ ေရာဂါ ရွိမရွိအတြက္လည္း ရတက္မေအး ျဖစ္ရပါတယ္။

HIV/AIDS ေဝဒနာသည္တစ္ေယာက္ကို က်န္းမာေရးစစ္ေဆးေပးေန

ခင္ပြန္းသည္နဲ႔ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ရွိဖို႔လို

အိမ္ေထာင္ဖက္ေတြမွာ ေရာဂါရွိမရွိ မသိၾကတာက သူတို႔က ဖြင့္မေျပာတဲ့ အေၾကာင္းအျပင္ သူတို႔အေပၚ ဇနီးသည္ေတြရဲ႕ ယုံၾကည္မႈ လြန္ကဲတာေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ မဇင္က ေျပာပါတယ္။

သူ႔အေနနဲ႔ ခင္ပြန္းသည္ကို လက္မထပ္ခင္ကတည္းက ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့လာတာ၊ ေဆးစစ္တာ၊ ေမးျမန္းတာမ်ိဳး မလုပ္ခဲ့မိဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လက္တြဲေဖာ္ေတြ အေနနဲ႔ ဒီကိစၥ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းရွိသင့္တယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။

ကိုယ့္ရဲ႕ မိသားစုအတြက္၊ ကိုယ့္ရဲ႕မ်ိဳးဆက္ေတြအတြက္ တစ္လင္တစ္မယားစနစ္က အေကာင္းဆုံး ျဖစ္တယ္၊ တစ္သက္လုံး လက္တြဲသြားၾကမယ့္ အိမ္ေထာင္ဖက္ အေပၚ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ သစၥာရွိသင့္တယ္လို႔ မဇင္က ေျပာပါတယ္။

တကယ္လို႔ လုံးဝ မေနႏိုင္ဘူး ဆိုရင္ေတာင္ ကာကြယ္ႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္းေတြကို သုံးဖို႔ လိုတယ္လို႔ သူ႔ဘဝနဲ႔ ရင္းၿပီး ရခဲ့တဲ့ အေတြ႕အႀကဳံကို ေဝမွ်ရင္း အႀကံျပဳထားပါတယ္။

"ကိုယ္ကေတာ့ အသက္က သက္တမ္း တစ္ဝက္ေလာက္ ေရာက္ေနၿပီ။ ဒါေပမယ္ ကြၽန္မကေလးကိုေတာ့ ေရာဂါသည္ရဲ႕ ကေလးအေနနဲ႔ ေလာကကို ရင္မဆိုင္ေစခ်င္ဘူး။"

BBC Burmese
https://www.bbc.com/burmese