ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသူေတြရဲ႕ အျမင္

အေမရိကန္သံအမတ္ Scot Marciel (ယာဘက္ ဒုတိယေျမာက္) နဲ႔ အျခား သံတမန္မ်ား ရန္ကုန္အတြင္းရွိ မဲ႐ံုအား ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာစဥ္။ (ႏိုဝင္ဘာ ၃၊ ၂၀၁၈)

ဒီကေန႔က်င္းပခဲ့တဲ့ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္က်င္းပႏိုင္ခဲ့တာကို ေတြ႔ရေပမဲ့ မဲ႐ံုေတြကို တာဝန္ခံစီစဥ္ေပးေနတဲ့ မဲ႐ံုမွဴးေတြရဲ႕ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြကေတာ့ လိုအပ္ခ်က္ေတြရွိေနေသးတယ္လို႔ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသူေတြက ေျပာပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ကေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒကို အမွန္တကယ္ သေဘာေပါက္ၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲ ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာသူေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြရဲ႕ အခန္းက႑ေတြကို သိရွိနားလည္ေနမႈ အားနည္းေနတာလို႔ဆိုပါတယ္။ နယ္တခ်ိဳ႕မွာေတာ့ ဆႏၵမဲေပးပိုင္ ခြင့္ရွိသူ မဲဆႏၵရွင္ေတြ မဲေပးခြင့္အခက္အခဲ ရွိခဲ့သလို ေရြးေကာက္ပြဲကို အနီးကပ္ေစာင့္ၾကည့္ခဲ့ၾကတဲ့ ႏုိင္ငံေရး ပါတီ အဖြဲ႔ေတြၾကားမွာလည္း အဆင္မေျပမႈေတြရွိခဲ့တယ္လို႔ ႏုိင္ငံေရးပါတီ တာဝန္ရွိသူေတြကေျပာပါတယ္။ အေသးစိတ္ကို မဆုမြန္ စုစည္းတင္ျပထားပါတယ္။

ဒီကေန႔ ႏိုဝင္ဘာလ ၃ ရက္ စေနမနက္ပိုင္းကစလို႔ လစ္လပ္မဲဆႏၵနယ္ (၁၃) ေနရာမွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲေတြကေတာ့ ေယဘုယ်အားျဖင့္ အဆင္ေျပေခ်ာေမြ႔စြာနဲ႔က်င္းပႏုိင္ခဲ့တာ ေတြ႔ခဲ့ရတယ္လို႔ ၂၀၁၈ ႏိုဝင္ဘာ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲကို ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာခဲ့သူေတြကေျပာပါတယ္။

ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပရာမဲ႐ံုေတြမွာ မဲ႐ံုမွဴးေတြရဲ႕ က်ား-မ အခ်ိဳးကေတာ့ ညီမွ်လာတာ ႀကိဳဆိုရမယ့္ အခ်က္ ျဖစ္ေပမဲ့လို႔ မဲ႐ံုမွဴးေတြဘက္က နားလည္သိရွိမႈကေတာ့ အားနည္းေနေသးတယ္လို႔ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲကို ကိုယ္တုိင္ အနီးကပ္ေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့ ဖန္တီးအိမ္အဖြဲ႔က မခင္ေလးငယ္က သူတို႔ ဒီကေန႔ ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာခဲ့တဲ့ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲရဲ႕ ေနာက္ဆံုးအေျခအေနကို ဗီြအိုေအျမန္မာပိုင္းကို ေျပာျပပါတယ္။

မဲ႐ံုေတြကို မဲလာေပးတဲ့ မသန္စြမ္းမဲဆႏၵရွင္ေတြအတြက္ မဲေပးဖို႔ အဆင္ေျပေခ်ာေမြ႔ေစမယ့္ အစီအစဥ္ေတြ ကေတာ့ အားနည္းေနဆဲျဖစ္တယ္လို႔ ဖန္တီးအိမ္က ေျပာျပပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲဆုိင္ရာ ျပည္သူ႔လႈပ္ရွားမႈ အဖြဲ႔ PACE နဲ႔ ဖန္တီးအိမ္အဖြဲ႔တို႔ ပူးေပါင္းၿပီး ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ လစ္လပ္မဲဆႏၵနယ္ေတြမွာ က်င္းပေနတဲ့ မဲ႐ံုေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသူေပါင္း ၅၇၉ ဦးနဲ႔ အနီးကပ္ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာခဲ့ၾကတာပါ။ သူတို႔ရဲ႕ ပူးေပါင္း ကနဦးထုတ္ျပန္ခ်က္အရ အထူးသျဖင့္ ၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ မဲရံုမွဴးေတြရဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒ၊ ေရြးေကာက္ပြဲရဲ႕ အေျခခံသေဘာတရားနဲ႔ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသူေတြအေပၚ သိရွိ နားလည္မႈေတြကို ဒီ့ထက္ပိုၿပီး သင္တန္းေပးဖို႔ ပညာေပးေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔လည္း ေထာက္ျပပါတယ္။

နယ္ၿမိဳ႕ေတြမွာေတာ့ မဲဆႏၵရွင္ျပည္သူတခ်ိဳ႕ မဲဆႏၵေပးဖို႔ အခက္အခဲႀကံဳခဲ့ၾကရသလို- ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ ဘက္ က ေတြ႔ခဲ့ရတဲ့ အေျခအေနနဲ႔ မဲ႐ံုမွဴးေတြဘက္က ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒကို သိရွိနားလည္မႈက အေတာ္ ေလးကို အားနည္းေနတာကို ေတြ႔ႀကံဳခဲ့ရတယ္လို႔လည္း မႏၱေလးတုိင္း ျမင္းၿခံၿမိဳ႕နယ္ မဲ႐ံုအမွတ္ (၄) မွာ အနီးကပ္ ေစာင့္ ၾကည့္ခဲ့တဲ့ လူ႔ေဘာင္သစ္ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီရဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲေအာင္ႏုိင္ေရးတာဝန္ခံ ဦးမ်ိဳးဟန္ ကလည္း သူ႔အေတြ႔အႀကံဳေျပာျပခဲ့ပါတယ္။

ဒီကေန႔က်င္းပခဲ့တဲ့ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္တဲ့ လစ္လပ္မဲဆႏၵနယ္ (၁၃) ေနရာကေတာ့ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္အတြက္ ခ်င္းျပည္နယ္ ကန္ပက္လက္၊ ရွမ္းျပည္နယ္ လဲခ်ား၊ ရန္ကုန္တုိင္းေဒသၾကီး တာေမြ၊ မႏၱေလး တိုင္းေဒသႀကီး ျမင္းၿခံ၊ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္အတြက္ ကခ်င္ျပည္နယ္ျမစ္ႀကီးနားနဲ႔ ျပည္နယ္နဲ႔ တုိင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္အတြက္ မတူပီ၊ တမူး၊ အုတ္တြင္း၊ သပိတ္က်င္း၊ ရေသ့ေတာင္၊ မင္းဘူး၊ ဆိပ္ကမ္းနဲ႔ မႏၱေလးတုိင္းေဒသႀကီးက ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမဲဆႏၵနယ္ေတြ ပါ၀င္မွာျဖစ္ပါတယ္။

မဆုမြန္/ ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com