လူမ်ဳိးေရးခဲြျခားမႈေ၀ဖန္ခ်က္ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္ ကုလမွာ တုန္႔ျပန္

(၇၃)ႀကိမ္ေျမာက္ ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံအတြက္ ျမန္မာ့အေရးဆံုးျဖတ္ခ်က္ မူၾကမ္းကိုအဓိကေရးဆဲြမယ့္ တတိယေကာ္မတီမွာ က်င္းပတဲ့ လူမ်ဳိးေရးအရ အစြန္းေရာက္မႈ၊ ခဲြျခားမႈ ပေပ်ာက္ေရးဆိုင္ရာေဆြးေႏြးပဲြအတြင္းျပေနတဲ့ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္

(၇၃)ႀကိမ္ေျမာက္ ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံအတြက္ ျမန္မာ့အေရးဆံုးျဖတ္ခ်က္ မူၾကမ္းကိုအဓိကေရးဆဲြမယ့္ တတိယေကာ္မတီမွာ အဂၤါေန႔က က်င္းပတဲ့လူမ်ဳိးေရးအရ အစြန္းေရာက္မႈ၊ ခဲြျခားမႈ ပေပ်ာက္ေရးဆိုင္ရာေဆြးေႏြးပဲြမွာ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္က ရိုဟင္ဂ်ာ ျပႆနာ အၾကပ္အတည္းနဲ႕ပတ္သက္လို႔ ကာကြယ္ေျပာဆိုသြားပါတယ္။

ဒီအေတာအတြင္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံက ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ ရိုဟင္ဂ်ာအမ်ဳိးသမီး ၄၀,၀၀၀ ေလာက္ ကေလးေမြးဖြားခဲ့ၿပီး အဲဒီထဲမွာ ျမန္မာလံုၿခံဳေရးတပ္ေတြရဲ႕ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈေၾကာင့္ ကိုယ္၀န္ရခဲ့ၿပီး ေမြးလာတဲ့ ကေလးငယ္ေတြရွိေနေၾကာင္း ၿပီးခဲ့တဲ့သီတင္းပတ္က ျပဳလုပ္တဲ့ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီအစည္းအေ၀းမွာ အလွည့္က်ဥကၠဌ၊ ဘိုလီဗီးယားႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကိုယ္စားလွယ္က ေျပာသြားပါတယ္။

မအင္ၾကင္းႏိုင္က အေၾကာင္းစံုကို တင္ျပမွာပါ။

နယူးေရာက္ၿမိဳ ႔ ကုလသမဂၢဌာနခ်ဳပ္မွာ က်င္းပေနတဲ့ အေထြေထြညီလာခံရဲ႕ တတိယေကာ္မတီမွာ ေအာက္တိုဘာလ (၃၀) ရက္ေန႕ ေဆြးေႏြးပဲြအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႕ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရးခဲြျခားမႈေတြ၊ ဒီအတြက္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္မႈေတြကို လက္သင့္မခံေၾကာင္း ျမန္မာအစိုးရ ကုိယ္စားလွယ္က အခုလိုေျပာသြားပါတယ္။

“ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူမ်ဳိးေရးနဲ႕ ႏိုင္ငံျခားသားမုန္းတီးေရး ျပစ္မႈက်ဴးလြန္မႈေတြကို လက္မခံပါဘူး။ မတူကဲြျပားတဲ့ လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္းေတြနဲ႕ ဘာသာေတြ ၾကား ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တဲြေနထိုင္ေရးကို အားေပးပါတယ္။ျမန္မာႏို္င္ငံမွာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးေပါင္း ၁၃၀ ေက်ာ္ေနထိုင္ပါတယ္။ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရလည္း လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရး၊ လူနည္းစု ေတြဆိုၿပီး ခဲြျခားမႈမရွိပဲ ႏိုင္ငံသားအားလံုးရဲ႕ တန္းတူအခြင့္အေရး ေသခ်ာေအာင္ အာမခံထားပါတယ္။ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမွာလည္း ႏိုင္ငံေတာ္က ကိုးကြယ္တဲ့ဘာသာဆိုၿပီး ဘယ္ဘာသာကိုမွ သတ္မွတ္ျပဌာန္းထားတာ မရွိပါဘူး။”

ဒါအျပင္ လူမ်ိဳးတုန္းသတ္ျဖတ္မႈ ဟန္႕တားေရးဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ အထူးကိုယ္စားလွယ္ Adama Dieng ရဲ႕ မတ္လက ျမန္မာႏို္င္ငံနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ အစီရင္ခံစာပါ အခ်က္တခ်ဳိ႕ကို ကန္႕ကြက္ေၾကာင္း ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္က ဆိုပါတယ္။

လူအခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ အထူးသျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာရာဇ၀တ္က်ဴးလြန္မႈ ေတြနဲ႕ ပတ္သက္လို႔ သက္ေသခိုင္လံုမႈရွိရင္ ျမန္မာအစိုးရက ျပင္းျပင္းထန္ထန္ အေရးယူမွာျဖစ္တယ္လို႔ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္က ေျပာပါတယ္။

“ျမန္မာအေနနဲ႕ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ၊ ႏိုင္ငံတကာ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္မႈေတြကို လက္ခံမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ခံရသူေတြကို သက္ေသအေထာက္အထားအခိုင္အမာနဲ႔ ျပဖို႔လည္း အစိုးရက ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ေျပာခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရင္ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႕ ဥပေဒအရ အခိုင္အမာ အေရးယူသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။”

အစီရင္ခံစာမွာပါတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ အမ်ဳိးသမီးေတြအေပၚ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြနဲ႕ ပတ္သက္လို႔လည္း ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္က အခုလို တုန္႔ျပန္ေျပာဆိုသြားပါတယ္။

“အစီရင္ခံစာ အပိုဒ္ ၄၃ မွာ လည္း ရိုဟင္ဂ်ာအမ်ဳိးသမီးေတြကိုကေလး ႏွစ္ဦးထက္ ပိုၿပီး ေမြးမဖြားရလို႔ ျမန္မာအစိုးရက တင္းတင္းၾကပ္ၾကပ္ ကန္႔သတ္ထားတယ္ဆိုၿပီး ေဖၚျပထားပါတယ္။ တကယ္တန္းမွာေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းက မြတ္စလင္လူဦးေရဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း အျခား တိုင္းရင္းသားလူဦးေရနဲ႕ ႏႈိင္းယွဥ္ရင္ ႏွစ္ဆေက်ာ္ ရွိေနပါတယ္။”

ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ အခြင့္အေရး ကာကြယ္ျမွင့္တင္ေရးအတြက္ ႏိုင္ငံတကာသေဘာတူညီခ်က္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြနဲ႕အညီ ေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း လည္း ျမန္မာကုိယ္စားလွယ္က ေဆြးေႏြးပဲြအတြင္း ေျပာပါတယ္။

ဒါေပမယ့္လည္း ၿပီးခဲ့တဲ့သီတင္းပတ္က လံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ အမ်ဳိးသမီး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႕ လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးပဲြအတြင္း အလွည့္က်ဥကၠဌ၊ ဘိုလီဗီးယားႏိုင္ငံရဲ႕ သံကိုယ္စားလွယ္ကေတာ့ ျမန္မာလံုၿခံဳေရးတပ္ေတြရဲ႕ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈေၾကာင့္ ကိုယ္၀န္ရလာတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာအမ်ဳိးသမီးေတြရဲ႕ အေျခအေနေတြနဲ႕ပတ္သက္လို႔ အခုလိုေျပာသြားပါတယ္။

“UNICEF ရဲ႕ စစ္တမ္းေကာက္ယူခ်က္အရ ကိုယ္၀န္ရွိေနတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာအမ်ဳိးသမီးဦးေရ ၄၀,၀၀၀ ေလာက္ဟာ ဒုကၡသည္စခန္းေတြအတြင္း ေမြးဖြားခဲ့ၾကသလို၊ တခ်ဳိ႕လည္း ေမြးဖို႕ လေစ့ေနၾကပါၿပီ။ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈခံရမႈေၾကာင့္ ရလာတဲ့ကိုယ္၀န္ကေန ေမြးဖြားလာတဲ့ကေလးေတြကို မ်ဳိးမသန္႕ဘူး၊ ရန္သူေတြရဲ႕ ကေလးေတြလို႕ သတ္မွတ္ၿပီးသူတို႔ အေမေတြခံခဲ့ရတဲ့ ေဘးဒုကၡအေမြဆိုးေတြျဖစ္တယ္ဆိုၿပီး ခဲြျခားဆက္ဆံခံရမႈေတြနဲ႕ ႀကီးျပင္းလာဖို႔ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ေပးေရး အစီအစဥ္နဲ႕ ျပႆနာရဲ႕ ဇာတ္ျမစ္အေၾကာင္းအရင္းကို ေျဖရွင္းဖို႔ လိုအပ္ေနပါတယ္။ ဒါမွသာ ပညာသင္ၾကားခြင့္နဲ႕ က်န္းမာေရးကုသခြင့္ရမွာပါ။”

ဒါအျပင္ အမ်ဳိးသမီးအခြင့္အေရးေတြကို အကာအကြယ္ေပးေရး ပ်က္ကြက္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံေတြစာရင္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံပါ၀င္ေနေၾကာင္းပဋိပကၡေတြ အတြင္း လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ အတြင္ေရးမႈးခ်ဳပ္ရဲ့ အထူးကိုယ္စားလွယ္ Pramila Patten က အခုလိုေျပာသြားပါတယ္။

“ဒုကၡသည္စခန္းေတြ၊ IDP စခန္းေတြမွာ ေမြးစာရင္းေတြ မွတ္ပံုတင္တဲ့ေနရာမွာ အထူးကန္႕သတ္ခ်က္ေတြ ခ်ထားတဲ့ ႏိုင္ဂ်ီးရီးယား၊ အီရတ္ ဒါမွမဟုတ္ ျမန္မာနဲ႕ အျခားႏိုင္ငံေတြမွာ ႏိုင္ငံမဲ့အျဖစ္ေမြးလာတဲ့ ကေလးေတြကို အကာအကြယ္ေပးဖို႔ အေရးတႀကီး လိုအပ္ေနပါတယ္။”

ျမန္မာအပါအ၀င္ အဲဒီႏိုင္ငံက အစိုးရေတြအေနနဲ႕ မျဖစ္မေနလိုက္နာရမယ့္ ကုလသမဂၢ ကေလးသူငယ္မ်ားဆိုင္ရာ အခြင့္အေရး သေဘာတူညီခ်က္ေတြနဲ႕ အမ်ဳိးသမီးအခြင့္အေရးေတြကို အကာအကြယ္ေပးထားတဲ့ CEDAW သေဘာတူညီခ်က္ စာခ်ဳပ္ အတိုင္း လိုက္နာၿပီး အမ်ဳိးသမီးနဲ႕ ကေလးေတြကို အကာအကြယ္ေပးရမွာျဖစ္တယ္လို႔ Pramila Patten ကလံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ ေျပာသြားပါတယ္။

အင္ၾကင္းႏိုင္/ ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com