ေျမလြတ္ ေျမ႐ိုင္း ဥပေဒသစ္က ေဒသခံေတြရဲ႕ ေျမယာေတြ သိမ္းခြင့္ေပးမယ့္ဥပေဒလား

ခ်င္းေတာင္မွာလည္း ေဒသခံေတြက သူတို႔ရဲ႕ မိ႐ိုးဖလာ ပိုင္ဆိုင္လာတဲ့ေျမေတြကို ေျမလြတ္ ေျမလပ္ ေျမ႐ိုင္းအျဖစ္ သတ္မွတ္ၿပီး အသိမ္းခံရမလား စိုးရိမ္ေနၾကပါတယ္

အစိုးရက ၿပီးခဲ့တဲ့ လအတြင္းက အသစ္ ျပ႒ာန္း ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့ 'ေျမလြတ္၊ ေျမလပ္ႏွင့္ ေျမ႐ိုင္းမ်ား စီမံခန္႔ခြဲခြင့္ ဥပေဒကို ျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒ' ေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတစ္ဝန္းက သန္းနဲ႔ခ်ီတဲ့ ေျမဧကေတြေပၚမွာ လုပ္ကိုင္ေနၾကတဲ့ စိုက္ပ်ိဳး ေမြးျမဴေရးသမားေတြ၊ ေဒသခံတိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးေတြ အေပၚ ထိခိုက္လာႏိုင္တယ္လို႔ အရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္း ေတြက ေျပာပါတယ္။

ဒီ ဥပေဒဟာ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ႐ိုးရာဓေလ့ စီမံခန႔္ခြဲမႈကို အသိအမွတ္မျပဳထားတဲ့အတြက္ ေဒသခံတိုင္းရင္းသားေတြ ေျမယာပိုင္ဆိုင္မႈ ဆုံးရႈံးလာႏိုင္တာေၾကာင့္ ကန႔္ကြက္ေနၾကသလို ေျမျပန္႔က ေတာင္သူေတြကလည္း ဒီဥပေဒ ေၾကာင့္ သူတို႔ အားထားေနရတဲ့ စိုက္ပ်ိဳးေျမေတြ ဆုံးရႈံးမွာ စိုးရိမ္ေနၾကေၾကာင္း သူတို႔က ဆိုပါတယ္။

ေျမလြတ္၊ ေျမလပ္၊ ေျမ႐ိုင္း အဓိပၸာယ္ဖြင့္ၾကပုံေတြ

တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ေျမအေပၚထားရွိတဲ့ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္နဲ႔ အစိုးရဘက္က အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ မတူညီတာကို အစိုးရဘက္ က အေလးထားၾကည့္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ဒို႔ေျမကြန္ရက္က ကိုစည္သူက ဘီဘီစီကို ေျပာပါတယ္။

အစိုးရဘက္က ေျမလြတ္၊ ေျမလပ္ကို အဓိပၸာယ္ဖြင့္ရာမွာ လူေတြစိုက္ပ်ိဳးထားတာ မရွိတဲ့ေျမ၊ ႏွစ္အနည္းငယ္ပဲ လုပ္ကိုင္ၿပီး ဆက္မလုပ္ေတာ့တဲ့ ေျမေတြ ပါဝင္ၿပီး ေျမ႐ိုင္းမွာေတာ့ တစ္ႀကိမ္တစ္ခါမွ စိုက္ပ်ိဳးေျမအျဖစ္ အသုံး မျပဳရေသးတဲ့ ေျမေတြ ပါဝင္ပါတယ္။

ေဒသခံတိုင္းရင္းသားေတြမွာေတာ့ သူတို႔ မိ႐ိုးဖလာ ဓေလ့အတိုင္း ဓားမဦးခ်ေျမအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားၾကကာ အဲဒီေျမေတြေပၚမွာ မွီခို အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းၾကတာ ျဖစ္ၿပီး သူတို႔အတြက္ေတာ့ ေျမလြတ္၊ ေျမလပ္၊ ေျမ႐ိုင္း ဆိုတာမ်ိဳး မရွိဘူးလို႔ ကိုစည္သူက ေျပာပါတယ္။

သူက "တိုင္းရင္းသားေတြမွာ အမ်ားပိုင္ေျမ၊ အထြတ္အျမတ္ထားရာေျမ၊ တစ္သီးပုဂၢလ ပိုင္ဆိုင္တဲ့ေျမ၊ ဘိုးစဥ္ေဘာင္ဆက္ေျမ ဒါေတြရွိတယ္။ ဥပမာ သစ္ေတာအုပ္ တစ္ခုဟာ တိုင္းရင္းသားေတြအတြက္ သူတို႔အစဥ္အလာ အတိုင္း အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္း ျပဳရတဲ့ ေနရာတစ္ခုျဖစ္တယ္။ ေဆးဥေဆးျမစ္ေတြ တူးမယ္၊ အမဲလိုက္မယ္၊ ဒါေပမယ့္ အစိုးရ အျမင္မွာေတာ့ ဒါဟာ ေျမလြတ္၊ ေျမလပ္၊ ေျမ႐ိုင္းပဲ" လို႔ ေျပာပါတယ္။

ေျမျပန္႔အညာအရပ္က ေတာင္သူေတြကလည္း ဒီ ဥပေဒေၾကာင့္ သူတို႔လယ္ယာေတြ ဆုံးရႈံးရမွာကို စိုးရိမ္ၾကပါတယ္။ မေကြးတိုင္းေဒသႀကီး ေတာင္သူလယ္သမား သမဂၢ ရဲ႕ အႀကံေပးပုဂၢိဳလ္လည္းျဖစ္ ေျမယာနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ဥပေဒေတြကို လယ္သမားေတြ နားလည္ႏိုင္ေအာင္ အက်ိဳးေဆာင္ရွင္းျပေနသူလည္းျဖစ္တဲ့ ဦးေအာင္ေက်ာ္ေက်ာ္ က "အစိုးရ စာရင္းဇယားေတြထဲမွာ ေျမလြတ္ေျမလပ္ေျမ႐ိုင္းအျဖစ္ ရွိေနေပမယ့္ တကယ္အျပင္မွာ ေတာင္သူေတြက အဲဒီေျမေတြအေပၚမွာ လုပ္ကိုင္စားေသာက္ေနၾကရတာေတြ အမ်ားႀကီးပဲရွိတယ္" လို႔ ဆိုပါတယ္။

ဒီေျမေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အသုံးျပဳခြင့္ ျပန္လည္ေလွ်ာက္ထားတာကို သတ္မွတ္ထားတဲ့ အခ်ိန္ ၆ လတာ ကာလအတြင္း မလုပ္ခဲ့ရင္၊ ေလွ်ာက္ထားေပမယ့္ အသုံးျပဳခြင့္ ခ်ေပးတာ မခံရရင္ အစိုးရ က ျပန္လည္ သိမ္းယူႏိုင္ခြင့္ ဒီ ဥပေဒ က ေပးအပ္ထားပါတယ္။

အဲသလို ကာလသတ္မွတ္ခ်က္ကို ျပင္ဆင္ရလြယ္ကူတဲ့ နည္းဥပေဒမွာ ထည့္မထားပဲ ဥပေဒထဲ ထည့္သြင္းျပ႒ာန္းတဲ့အခ်က္ ကလည္း စိုးရိမ္စရာ ျဖစ္ေနေစတယ္လို႔ ဦးေအာင္ေက်ာ္ေက်ာ္က ေထာက္ျပပါတယ္။

 ေျမလြတ္၊ ေျမလပ္၊ ေျမ႐ိုင္းဥပေဒက ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ရည္မွန္းခ်က္ကိုပါ ထိခိုက္ေစႏိုင္တယ္လို႔ တခ်ိဳ႕က ေထာက္ျပ

ဘယ္လို ေလွ်ာက္ထားရမွာလဲ

၂၀၁၈ စက္တင္ဘာလ ၁၁ ရက္မွာ ျပ႒ာန္းလိုက္တဲ့ ဒီဥပေဒအရ ဒီေျမေတြကို အသုံးျပဳလိုသူေတြဟာ ၆ လအတြင္း မွတ္ပုံတင္ေလွ်ာက္ရမွာျဖစ္လို႔ ၂၀၁၉ မတ္လ ၁၁ ရက္ ကို ေနာက္ဆုံးထား ေလွ်ာက္ထားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ အစဥ္အလာအရ သတ္မွတ္ထားတဲ့ မိ႐ိုးဖလာေျမေတြကို ေျမလြတ္၊ ေျမလပ္၊ ေျမ႐ိုင္းအျဖစ္ မွတ္ပုံတင္မယ္ဆိုရင္ ဘယ္အခ်ိန္ကစၿပီး လုပ္ခဲ့တယ္၊ ဘယ္လိုေျမ အမ်ိဳးအစား ျဖစ္တယ္ စတဲ့ အေသးစိတ္ အခ်က္အလက္ေတြကို ေရးသားၿပီး အစိုးရဆီမွာ ေလွ်ာက္ထားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ခြင့္ျပဳမိန္႔မရွိဘဲ လက္ရွိ အသုံးျပဳေနသူေတြအေနနဲ႔လည္း စိုက္ပ်ိဳးေရးအတြက္ ဧက ၃၀၀ နဲ႔အထက္၊ ေမြးျမဴေရးအတြက္ ဧက ၅၀ နဲ႔အထက္ဆိုရင္ ေျမလြတ္၊ ေျမလပ္ႏွင့္ ေျမ႐ိုင္းမ်ား စီမံခန္႔ခြဲေရး ဗဟိုေကာ္မတီကို ေလွ်ာက္ထားရမွာ ျဖစ္ၿပီး အဲဒီပမာဏထက္ နည္းတဲ့ ဧရိယာဆိုရင္ေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ ျပည္နယ္နဲ႔တိုင္းေဒသႀကီးက အဲဒီသက္ဆိုင္ရာ ေကာ္မတီေတြကို ေလွ်ာက္ထားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

၂၀၁၉ မတ္လ ၁၁ ရက္အထိ ေလွ်ာက္ထားျခင္းမရွိဘဲ၊ အသုံးျပဳခြင့္မရွိဘဲ အသုံးျပဳေနမယ္ဆိုရင္ အသုံးျပဳသူဟာ ေထာင္ဒဏ္ ၂ႏွစ္ျဖစ္ျဖစ္၊ ေငြဒဏ္ က်ပ္ ၅သိန္းျဖစ္ျဖစ္ ဒါမွမဟုတ္ ေထာင္ဒဏ္ ေငြဒဏ္ ႏွစ္ရပ္လုံး ျဖစ္ျဖစ္ ခ်မွတ္ခံရမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဥပေဒက သတ္မွတ္ ထားပါတယ္။

တိုင္းရင္းသားနယ္ေျမေတြက ေဒသခံေတြေရာ၊ ေျမျပန္႔က ေတာင္သူေတြပါ ဒီဥပေဒအေၾကာင္းနဲ႔ ဒီဥပေဒနဲ႔အညီ ဘယ္လို ေလွ်ာက္ထားရမလဲဆိုတာ သိရွိမႈ နည္းၾကတယ္လို႔လည္း အရပ္ဘက္ အဖြဲ႕အစည္းေတြက ေျပာပါတယ္။

ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြလာဖို႔ ေျမလိုအပ္

ဘိုးဘြားပိုင္ေျမေတြ က အေထာက္အထားစာ႐ြက္စာတမ္းမရွိၾကသလို အစိုးရဖက္ကလည္း ဒီေျမေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး လုပ္ကိုင္ရခက္ေနတာကို ေထာက္ျပၾကသူေတြလည္းရွိပါတယ္။ေျမလြတ္ ေျမ႐ိုင္းေတြကို တန္ဖိုးရွိတဲ့ေျမေတြအျဖစ္ေျပာင္းလဲဖို႔ လိုအပ္တဲ့အေၾကာင္း ခ်င္းျပည္နယ္ ကုန္သည္နဲ႔စက္မႈလက္မႈလုပ္ငန္းရွင္မ်ားအသင္းရဲ႕ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး ဦကပ္ခင္းေပါင္ က ဘီဘီစီ ကို ေျပာပါတယ္။ "စီးပြားေရး သေဘာအရေျပာရင္ ေဒသခံ တဦးတေယာက္အေနနဲ႔ ေျမဧက ၁၀၀ ပိုင္တယ္ပဲ ဆိုဆို၊ ၂၀၀ ပိုင္တယ္ပဲ ဆိုဆို၊ တကယ္က သူတို႔ေငြလိုတယ္ဆိုရင္ အဲဒီေျမေတြက သူတို႔ေပါင္လို႔လည္းမရဘူး၊ ဘာမွလုပ္လို႔မရဘူး၊ အစိုးရက ညႇိႏႈိင္းၿပီး သူတို႔ ကို ပိုင္ဆိုင္မႈအျဖစ္ထုတ္ေပးရင္ သူတို႔ အတြက္ ဒီေျမေတြက တန္ဖိုးရွိအရာတခုျဖစ္လာႏိုင္သလို အစိုးရကလည္း ျပန္လည္အသုံးခ်လို႔ရလာမယ္" လို႔ဆိုပါတယ္။
ေဒသခံတိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ အသံ

မူလေျမလြတ္၊ ေျမလပ္ႏွင့္ ေျမ႐ိုင္းမ်ား စီမံခန္႔ခြဲေရး ဥပေဒကို ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စု ႀကံ့ခိုင္ေရး နဲ႔ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး အစိုးရလက္ထက္မွာ ျပ႒ာန္းခဲ့တာျဖစ္ၿပီး အဲဒီကတည္းက ဒီဥပေဒဟာ ေျမသိမ္းဖို႔ လုပ္တဲ့ ဥပေဒဆိုၿပီး ဖ်က္သိမ္းေပးဖို႔ ကန႔္ကြက္သူေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။

NLD အစိုးရလက္ထက္မွာ ျပင္ဆင္လိုက္တဲ့ အဲဒီ ဥပေဒဟာ အဲဒီေျမေတြကို အသုံးခ်ၿပီး စိုက္ပ်ိဳးေရးက႑ ျမႇင့္တင္ဖို႔ရည္႐ြယ္ခ်က္နဲ႔ ျပင္ဆင္ခဲ့တာလို႔ ဆိုေပမယ့္ တကယ္တမ္းမွာေတာ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဆြဲေဆာင္တာကိုပဲ ဦးစားေပးတာေၾကာင့္ တစ္ပိုင္ တစ္ႏိုင္ပဲ လုပ္ကိုင္ႏိုင္မယ့္ ေဒသခံတိုင္းရင္းသားေတြအတြက္ ဆုံးရႈံးမႈေတြ ရွိလာႏိုင္တယ္လို႔ ကိုစည္သူက ေျပာပါတယ္။

"အိမ္ရွင္ဘဝကေန ဧည့္သည္ျဖစ္သြားေစမယ့္ ဥပေဒပါ။ ဘိုးဘြား အစဥ္အဆက္ လက္ဆင့္ကမ္း ပိုင္ဆိုင္မႈကေန အစိုးရက ငွားတဲ့ ႏွစ္ ၃၀ ကာလ အတြင္းမွာပဲ လုပ္ကိုင္ခြင့္ရသလိုျဖစ္ၿပီး ကိုယ့္ေျမကို အစိုးရကို ထိုးအပ္သလို ျဖစ္သြား ႏိုင္တယ္" လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။

အခုျပင္ဆင္တဲ့ ဥပေဒက မူလ တိုင္းရင္းသားနယ္ေျမေတြမွာ က်င့္သုံးေနတဲ့ ေျမယာခြဲေဝမႈနဲ႔ တိုင္းရင္းသား အမ်ားစုက ေတာင္းဆိုေဆြးေႏြးေနတဲ့ ကိုယ့္ၾကမၼာကိုယ္ ဖန္တီးခြင့္ဆိုတဲ့ ဖက္ဒရယ္မူေတြကို ေျပာင္းျပန္ျဖစ္သြားေစသလို အစိုးရက လက္မွတ္ထုတ္ေပးမွ တိုင္းရင္းသားေတြက ဒီေျမမွာ လုပ္ကိုင္ရမလို ျဖစ္ေနတယ္လို႔ လည္း ကိုစည္သူက ေျပာပါတယ္။

 ေျမယာ ဟာ တိုင္းရင္းသားအမ်ားစုအတြက္ သူတို႔အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းမွီတည္ရာျဖစ္

ရွမ္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္း ကြတ္ခိုင္က ေျမယာအေရး လႈပ္ရွားေနသူ ေဒၚေဘာက္ေခါင္က ေဒသခံေတြရဲ႕ စီးပြားေရးဟာ ဒီေျမယာေတြအေပၚ မွီတည္ေနရၿပီး အခု ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့ ဥပေဒဟာ ေဒသခံေတြကို ေျမယာမဲ့ေစမယ့္ ဥပေဒလို႔ပဲ ျမင္ေနၾကေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။

ေျမယာဟာ တိုင္းရင္းသားေတြအတြက္ စီးပြားေရး လူမႈေရးအရ အေရးပါတဲ့အတြက္ အားလုံး အေျဖရွာႏိုင္ဖို႔ ဝိုင္းေဆြးေႏြးေနၾကၿပီး ေဒသခံ တိုင္းရင္းသား ေတာင္သူေတြ ေျမယာမဲ့ေစမယ့္ ကိစၥေတြကို ဆက္လက္ ကန႔္ကြက္သြားမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ သူ ကဆိုပါတယ္။

BBC Burmese
https://www.bbc.com