ၾကားျဖတ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ ဘာေၾကာင့္ ရႈံးခဲ့ရလဲ

 ၾကားျဖတ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ အမ်ိဳးသမီး ကိုယ္စားလွယ္ ၇ ေယာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ေပမယ့္ အႏိုင္မရခဲ့
ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏိုဝင္ဘာ ၃ ရက္ ၾကားျဖတ္ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ လစ္လပ္မဲဆႏၵနယ္ ၁၃ ေနရာအတြက္ ကိုယ္စားလွယ္ေပါင္း ၆၉ ေယာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ၾကတာမွာ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြထဲမွာ အမ်ိဳးသမီး ကိုယ္စားလွယ္ ၇ ေယာက္ ပါဝင္ခဲ့ေပမယ့္ သူတို႔ထဲက တစ္ဦးမွ အႏိုင္မရခဲ့ပါဘူး။

ကခ်င္ျပည္နယ္ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ မဲဆႏၵနယ္ အမွတ္ (၂) ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕မွာ အမ်ိဳးသမီး လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ သုံးေယာက္ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ၿပီး ဒီၾကားျဖတ္ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာေတာ့ အမ်ိဳးသမီးဦးေရ အမ်ားဆုံး မဲဆႏၵနယ္ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

ဒီထဲကမွ ျပည္ေထာင္စု တိုင္းရင္းသားမ်ား ဖက္ဒရယ္ ဒီမိုကေရစီပါတီက ဝင္ၿပိဳင္ခဲ့တဲ့ ေဒၚအမ္ဒီ ေခါၫြယ္ကေတာ့ အသက္ငယ္သူလည္းျဖစ္ၿပီး အမ်ိဳးသမီးေတြက ႏိုင္ငံေရးမွာ ဝင္ဆံ့မႈ မရွိဘူးဆိုတဲ့ အျမင္ေတြေၾကာင့္ ရႈံးနိမ့္ခဲ့တာျဖစ္တယ္လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။

အမ်ိဳးသားနဲ႔ အမ်ိဳးသမီးယွဥ္ရင္ အျမင္ကိုက အမ်ိဳးသားေတြက ႏိုင္ငံေရးမွာ ရင့္က်က္တယ္လို႔ ေျပာဆိုတာေတြရွိသလို ႏိုင္ငံေရးဆိုတာ ေယာက္်ားမွလုပ္ရမယ္၊ က်ားက်ားလ်ားလ်ား လုပ္ရမယ့္ ကိစၥေတြ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ခုထိ အျမင္ေတြ ရွိေနေသးတယ္လို႔ ေဒၚအမ္ဒီေခါၫြယ္က ေျပာပါတယ္။

ေ႐ြးေကာက္ပြဲ မတိုင္ခင္ အိမ္တိုင္ရာေရာက္ တစ္အိမ္ဆင္း တစ္အိမ္တက္ မဲဆြယ္ခဲ့တဲ့ ဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕နယ္ မဲဆႏၵနယ္ (၂) က အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုပါတီ (NDF) ပါတီက ကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚခင္မာလာက အဲဒီခ်ိန္က သူအႏိုင္ရလိမ့္မယ္လို႔ ယုံၾကည္ခဲ့ေၾကာင္း ဘီဘီစီကို ေျပာပါတယ္။

''လြတ္လြတ္လပ္လပ္ တကယ္သာ မဲထည့္လို႔ ရခဲ့မယ္ဆိုရင္ အႏိုင္ရလိမ့္မယ္လို႔ ကြၽန္မကေတာ့ ယုံခဲ့တယ္၊ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ တကယ္ကို ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ခင္ခင္မင္မင္နဲ႔ ဝင္ခဲ့တာပါ၊ သူတို႔ကို ကြၽန္မ ကိုယ္စားလွယ္ ျဖစ္ရင္ ဘာလုပ္ေပးႏိုင္မလဲဆိုတာ ေသခ်ာ ရွင္းျပခဲ့တယ္၊ ဒီေတာ့ သူတို႔ကလည္း သေဘာက်ခဲ့တယ္'' လို႔ ေဒၚခင္မာလာက ဆိုပါတယ္။

သူ႔အေနနဲ႔ အမ်ိဳးသားေတြ မဲထက္ အမ်ိဳးသမီး မဲဆႏၵရွင္ေတြရဲ႕ မဲကို ပိုအားထားခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ တအိမ္ေထာင္မွာ အမ်ိဳးသားက တေယာက္ထဲရွိတာ မ်ားၿပီး အမ်ိဳးသမီးက ပိုမ်ားတတ္တာေၾကာင့္လို႔ ေျပာပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာေတာ့ အမ်ိဳးသားေပးတဲ့ မဲအတိုင္း အမ်ိဳးသမီးက အလိုလိုေပးဖို႔ ေႏွာင္ႀကိဳးေတြရွိခဲ့တယ္လို႔ ေဒၚခင္မာလာက ဆိုပါတယ္။

မဲမထည့္ခင္ တစ္လေလာက္ အလိုမွာ မဲအတြက္ေပးတာမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲ တစ္အိမ္ေထာင္ကို ေျခာက္ေယာက္ရွိတယ္ဆိုရင္ တစ္ေယာက္ကို ေငြငါးေသာင္းႏႈန္းနဲ႔ ေခ်းမယ္၊ တကယ္မဲထည့္ေတာ့ ႏိုင္ရင္ မုန႔္ဖိုးေပးမယ့္အျပင္ ေခ်းထားတာကိုပါ ေလ်ာ္လိုက္မယ္ ဆိုတဲ့သေဘာေတြနဲ႔ ပါတီတခ်ိဳ႕က စည္း႐ုံးတာေတြ ျပန္ၾကားရတယ္လို႔ ေဒၚခင္မာလာက ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အေထာက္အထား သက္ေသ ခိုင္ခိုင္မာမာ ျပလို႔ မရလို႔ ဒီ့အတြက္ တရားဝင္ တိုင္ၾကားတာမ်ိဳးေတာ့ မလုပ္ဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။

ျပည္သူဟာ ဆင္းရဲမႈဒဏ္ ခံေနရတာၾကာေနၿပီ ျဖစ္တာေၾကာင့္ အခုလို ကိစၥေတြအတြက္ အျပစ္မတင္ခ်င္ေပမယ့္ ႏိုင္ငံေရး လမ္းေၾကာင္းအရေတာ့ လြဲသြားခဲ့ၿပီလို႔ သူက ယူဆေနပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ေရရွည္မွာ ျပည္သူ႔အက်ိဳးအတြက္ တကယ္လုပ္ေဆာင္ေပးမယ့္ ကိုယ္စားလွယ္ကို ေ႐ြးခ်ယ္ခြင့္ဟာ ျပည္သူလက္ထဲမွာ ရွိတယ္ဆိုတာကို ေနာက္လာမယ့္ ၂၀၂၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲအတြက္ ရည္မွန္းခ်က္ထားၿပီး အသိပညာေပးသြားဖို႔ NDF ပါတီ အေနနဲ႔ ရည္႐ြယ္ခ်က္ ရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၅ ျပည္လုံးကြၽတ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာေတာ့ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္တဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြထဲ အမ်ိဳးသမီး (၁၃) ရာခိုင္ႏႈန္း ပါဝင္ၿပီး လႊတ္ေတာ္ အသီးသီးမွာလည္း အမ်ိဳးသမီးကိုယ္စားလွယ္ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္း ပါဝင္တာေၾကာင့္ အမ်ိဳးသမီးပါဝင္မႈ တိုးတက္လာတယ္လို႔ ေ႐ြးေကာက္ပြဲေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရး မစ္ရွင္အဖြဲ႕ Gender Concerns International အဖြဲ႕က ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီတုန္းက ခ်င္းျပည္နယ္ တီးတိန္ၿမိဳ႕နယ္ ကေနၿပီး ခ်င္းတိုးတက္ေရး ပါတီ (CPP ) ကိုယ္စား ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ဖူးတဲ့ ေဒၚဝုန္ဆြင္းဒိမ္း (ခ) ေဒၚစုက ကေတာ့ အဲဒီခ်ိန္က အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ ႏိုင္ငံေရးမွာ လုပ္ႏိုင္စြမ္း ရွိမွာ မဟုတ္ဘူး ဆိုၿပီး ေျပာဆို ေဝဖန္မႈေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ခဲ့ရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

"ခ်င္းေတြက အမ်ိဳးသမီးကို ဦးစားမေပးဘူးေလ ၊ ႐ိုးရာထုံးစံအရကိုက အမ်ိဳးသမီးေတြကို ႏွိမ္ထားၾကတယ္၊ ဒါေပမယ့္ အမ်ိဳးသမီးေတြလည္း လုပ္ႏိုင္တယ္ဆိုတာ ျပခ်င္လို႔ ဝင္ၿပိဳင္ခဲ့တာ" လို႔ သူ႔ ခံယူခ်က္ကို ေျပာပါတယ္။ မဲဆြယ္စည္း႐ုံးရာမွာ ေငြေၾကးမလုံေလာက္မႈ၊ အမ်ိဳးသားေတြထက္ နာမည္ေက်ာ္ၾကားမႈ မရွိတာေတြလည္း ပါဝင္မယ္လို႔ထင္ေၾကာင္း ေဒၚဝုန္ဆြင္းဒိမ္းက ဆိုပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ဒီဘက္ ႏွစ္ေတြ အေရာက္မွာေတာ့ အမ်ိဳးသမီး ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းေတြ ပို လုပ္ကိုင္လာၿပီး အမ်ိဳးသမီးေတြဘက္က လာမယ့္ ၂၀၂၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ မဲေပးပါမယ္၊ ဝင္ၿပိဳင္ပါ ဆိုတဲ့ ေတာင္းဆိုသံေတြ ျပန္ၾကားလာရလို႔ သူ အေနနဲ႔ ဝမ္းသာအားတက္ၿပီး ၂၀၂၀ မွာ ဝင္ၿပိဳင္ဖို႔ စိတ္ကူးရွိတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ ၾကားျဖတ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ က်င္းပ ခဲ့ၿပီး ရက္ပိုင္း အတြင္းမွာပဲ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ အေမရိကန္က လႊတ္ေတာ္သက္တမ္းဝက္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာေတာ့ အသက္ ၂၉ ႏွစ္အ႐ြယ္ ဒီမိုကရက္ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေလာင္း အလက္ဇန္းဒရား-အိုကာစီယို- ေကာ္တက္ဇ္ကေတာ့ ေ႐ြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ ခံခဲ့ရပါၿပီ။

ျမန္မာျပည္မွာလည္း အျမင္ေတြ ေျပာင္းလဲဖို႔နဲ႔ အမ်ိဳးသမီးအခ်င္းခ်င္း မဲေပးဖို႔ လႈပ္ရွားမႈေတြကို ၂၀၁၅ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ မတိုင္ခင္ကတည္းက လႈပ္ရွားေဆာင္႐ြက္ေနတဲ့ အဖြဲ႕ေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုခ်ိန္အထိ အစိုးရ အဖြဲ႕နဲ႔ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ အမ်ိဳးသမီးပါဝင္မႈႏႈန္း နည္းေနေသးၿပီး တိုင္းျပည္အတြက္ အေရးပါတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြထဲမွာလည္း အဓိကက်တဲ့ ေနရာေတြမွာ အမ်ိဳးသမီးအသံေတြ နည္းပါးေနေသး တာကို ေထာက္ျပၾကပါတယ္။

လက္ရွိမွာ လူမႈေရး ထုံးတမ္း အစဥ္အလာေတြနဲ႔ အျခား စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနေတြ ေၾကာင့္ အမ်ိဳးသမီး လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြ အေနနဲ႔ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ အမ်ိဳးသား ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ ယွဥ္ႏိုင္ဖို႔ ခက္ခဲေနေသးတယ္လို႔ ေလ့လာသူေတြက သုံးသပ္ၾကပါတယ္။

ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ၾကတဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း အမ်ိဳးသမီး ႏိုင္ငံေရးသမားေတြကေတာ့ အခက္အခဲေတြ ရင္ဆိုင္ေက်ာ္လႊားၿပီး ေရွ႕လမယ့္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲအဆက္ဆက္ အတြက္ အားတင္း ျပင္ဆင္ေနၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

BBC Burmese
https://www.bbc.com
ၾကားျဖတ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ ဘာေၾကာင့္ ရႈံးခဲ့ရလဲ ၾကားျဖတ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ ဘာေၾကာင့္ ရႈံးခဲ့ရလဲ Reviewed by THITHTOOLWIN on 21:18 Rating: 5
Powered by Blogger.