ျမန္မာစစ္တပ္ ၀ါဒျဖန္႔အေကာင့္ေတြ Facebook ထပ္ပိတ္

Facebook CEO Mark Zuckerberg

ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ ၀ါဒျဖန္႕ခ်ိမႈေတြအတြက္ ဆက္လက္ အသံုးျပဳေနတဲ့ Facebookစာမ်က္ႏွာ ေတြနဲ႕ အေကာင့္ေတြကို ထပ္မံ စံုစမ္းေတြ႕ရွိခဲ့ၿပီးေနာက္ အဲဒီ စာမ်က္ႏွာေတြနဲ႕ အေကာင့္ေတြကို ပိတ္ပစ္လိုက္ၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း Facebook ကုမၸဏီတာ၀န္ရွိသူေတြက တနလၤာေန႔က ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာစစ္တပ္အရာရွိေပါင္း ၇၀၀ ထက္မနည္းFacebook အေကာင့္ နာမည္ေပါင္းမ်ားစြာ အသံုးျပဳၿပီး သတင္းအမွားေတြ၊ အမုန္းစကား ၀ါဒျဖန္႕ခ်ိမႈေတြကို ႏွစ္ေပါင္းအတန္ၾကာကတည္းက နည္းဗ်ဴဟာက်က် ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေၾကာင္းလည္း the New York Times သတင္းစာႀကီးက စံုစမ္းေတြ႕ရွိခဲ့ပါတယ္။

မအင္ၾကင္းႏိုင္က အေၾကာင္းစံုကို ဆက္လက္တင္ျပမွာပါ။

Facebook ရဲ႕ ေနာက္ထပ္အေရးယူမႈအျဖစ္ ပိတ္ခံလိုက္ရတဲ့ စာမ်က္ႏွာေပါင္း ၁၃ ခုနဲ႕ အေကာင့္ ၁၀ ခုမွာ follower လုပ္ၿပီး ၾကည့္ေနသူေပါင္း ခန္႔မွန္းေခ် တစ္သန္းေက်ာ္ ထိရွိတယ္လို႔ Facebook ကုမၸဏီ တာ၀န္ရွိသူေတြဘက္က ေျပာပါတယ္။ အင္တာနက္ လူမႈကြန္ယက္အသံုးခ်ၿပီး သတင္းအမွားနဲ႕ အမုန္းစကား ၀ါဒျဖန္႕ခ်ိမႈေတြကို ႀကိဳတင္တားဆီးႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္းေနၿပီးဆက္လက္စံုစမ္းသြားမွာျဖစ္သလို၊ မမွန္ကန္တဲ့ အျပဳအမူေၾကာင့္ အေရးယူေဆာင္ရြက္သြား မွာျဖစ္ေၾကာင္း Facebook ရဲ႕ blog post မွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။

Facebook ကေန ဖယ္ရွားခံရတဲ့ ျမန္မာ စာမ်က္ႏွာ ၁၃ ခုနဲ႕ အေကာင့္ ၁၀ ခု အပါအ၀င္ အစစ္အမွန္မဟုတ္ပဲ စစ္တပ္ရဲ႕ ၀ါဒျဖန္႕ခ်ိမႈေတြအတြက္ အသံုးျပဳဖို႔ အျခားနာမည္ေတြနဲ႕ ဖြင့္ထားတဲ့ Facebook အေကာင့္နဲ႕ စာမ်က္ႏွာေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အမ်ားအျပားရွိေနေၾကာင္း Facebook ကုမၸဏီရဲ႕ ဆိုက္ဘာလံုၿခံဳေရး မူ၀ါဒဆိုင္ရာ အႀကီးအကဲNathaniel Gleicher က အတည္ျပဳ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီစာမ်က္ႏွာနဲ႕ အေကာင့္ေတြဟာ အႏုပညာရွင္ေတြေၾကာင္း၊ ေဖ်ာ္ေျဖမႈအစီအစဥ္ေတြ၊ အလွအပနဲ႕ ဗဟုသုတ ရစရာသတင္းအခ်က္အလက္ စတာေတြကိုပဲ ေဖၚျပေနတဲ့ ပံုစံမ်ဳိး ဖံုးကြယ္ထားေပမယ့္ ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႕ တိုက္ရိုက္ပတ္သက္ေနတယ္ဆိုတာေတြကို ေတြ႕ရွိခဲ့ေၾကာင္း Facebook ရဲ႕ blog post မွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။

ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႕ ခ်ိပ္ဆက္မႈေတြရွိေနတဲ့ ဒီအေကာင့္ေတြ၊ စာမ်က္ႏွာေတြဟာ နာမည္ေက်ာ္အႏုပညာရွင္ေတြ၊ ေမာ္ဒယ္လ္ေတြ ရဲ႕ Facebook အေကာင့္ေတြမွာ လူအမ်ားၾကည့္ခ်ိန္နဲ႕ တိုက္ၿပီး ေသြးဆူေအာင္ လႈံေဆာ္တဲ့ မွတ္ခ်က္ေပးေရးသာတာမ်ဳိး၊ သတင္းအမွားေတြ ျဖန္႕ခ်ိတာမ်ဳိး နည္းဗ်ဴဟာက်က် ေဆာင္ရြက္ေၾကာင္း လံုၿခံဳေရးအရ အမည္မေဖၚလိုတဲ့ လူ (၅)ဦးရဲ႕ ေျပာၾကားခ်က္ကို the New York Times သတင္းစာက ေဖၚျပထားပါတယ္။

ဒါအျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရး ခဲြျခားဆန္႕က်င္မႈေတြ ဖန္တီးဖို႔ စစ္တပ္ကေန Facebook ကို လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း အေတာ္ၾကာကတည္းက အသံုးခ်ခဲ့တာျဖစ္တယ္လု႔လည္း the New York Times သတင္းစာမွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။ ဒါနဲ႕ပတ္သက္လို႔ ျမန္မာ Facebook ကိုဆယ္စုႏွစ္ၾကာ အသံုးျပဳခဲ့ၿပီး အမုန္းစကားျဖန္႔ခ်ိမႈေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ေနသူ အမည္မေဖၚလိုသူ တဦးက အခုလိုေျပာပါတယ္။

"ဒီဘာသာေရး လူမ်ိဳးေရး အဓိကရုဏ္းေတြျဖစ္တာေတြကလည္း facebook ကအဓိကအခ်က္လို႔ ေျပာလို႔ရတာေပါ့။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ facebook သူ႔ ေပၚလစီမွာက ဘာေျပာထားသလဲဆိုေတာ့ Fake အေကာင့္ေတြကို facebook community standard အရ ဖယ္ရွားတယ္လို႔ ေျပာေပမယ္။ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံမွာက Fake အေကာင့္ေတြက သိန္းနဲ႔ သန္းနဲ႔ ခ်ီၿပီး ရွိေနတာေလ။ အခုအခ်ိန္အထိ facebook က မဖယ္ရွားဘူးဆိုေတာ့ ဒါက facebook အားနည္းခ်က္ေပါ့ေနာ္။ စစ္တပ္ကို ေထာက္ခံသူေတြကေတာ့ facebookအားနည္းခ်က္ကို အသံုးခ်ၿပီးေတာ့ သူတုိ႔က အေကာင္အထည္ေဖာ္သြားတာေပါ့။"

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျပင္းထန္တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို အဓိက က်ဴးလြန္သူေတြဟာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္အပါအ၀င္ ျမန္မာစစ္ဖက္ အရာရွိေတြျဖစ္တယ္ဆိုတာ ကုလသမဂၢဘက္က အေထာက္အထားေတြ႕ရွိခဲ့တဲ့အတြက္ သူတို႔ရဲ႕ Facebook အေကာင့္ေတြကို အၿပီးတိုင္ပိတ္လိုက္ေၾကာင္း Facebook တာ၀န္ရွိသူေတြက ၾသဂုတ္လ ေနာက္ဆံုးပတ္က ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။ အခုလို ထင္ရွားတဲ့ အေရးယူမႈမ်ဳိးအပါအ၀င္ ေနာက္ထပ္ Facebook မွာ အမုန္းစကား ၀ါဒျဖန္႕ခ်ိမႈေတြမလုပ္ႏိုင္ေအာင္ ကုမၸဏီအေနနဲ႕ ႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း အႀကီးအကဲတဦးျဖစ္တဲ့Nathaniel Gleicher ကေျပာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း Facebook ရဲ႕ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြမွာ အားနည္းခ်က္ေတြရွိေနေသးတယ္လို႔ ေစာေစာက အမည္မေဖၚလိုသူကေတာ့ ျမင္ပါတယ္။

"အခုအခ်ိန္အထိလည္းရွိေနတာပဲ၊ အေျခအေနက ဘယ္လိုေျပာမလဲဆိုေတာ့ သူတို႔အတြက္ကေတာ့ မခက္ဘူးေလ။ ဒီအေကာင့္တခု အပိတ္ခံလိုက္ရတယ္ဆိုရင္ မခက္ပါဘူး။ ေနာက္ထပ္ အကန္႔တခုေျပာင္းျပီးေတာ့ အေကာင့္တခု ထပ္ဖြင့္လိုက္တာပဲေလ။ ဖြင့္လိုက္ေတာ့ အေကာင့္အတုေတြက Report ထုၾကတယ္ ။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ သိန္းနဲ႔ခ်ီလူအမ်ားႀကီး လုပ္ေနတဲ့အခါက်ေတာ့ ဒီ Report ထုတဲ့ လူေတြကလည္း ဘယ္လိုမွ မထုႏိုင္ေတာ့ဘူးေလ။ အဓိကေတာ့ facebook ကိုယ္တိုင္က အေကာင့္အတုမွန္သမွ်ကို facebook ကိုယ္တိုင္က သန္႔ရွင္းေရးလုပ္ေပးမွ ရမွာ။ ဒီဟာက အခုအခ်ိန္အထိလည္း ေနာက္ဆံုးဥပမာေျပာရမယ္ဆိုရင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ ဘာသာျခားေတြပဲျဖစ္ျဖစ္ တခ်ိန္လံုး အခုအခ်ိန္အထိလည္း ေနာက္ဆံုး၀င္ၾကည့္တဲ့အခါမွာလည္း သူတို႔ဆီမွာ ဒီ Group ေတြက ေျပာဆိုေဆြးေႏြးေနတာပဲေလ။"

ေနျပည္ေတာ္မွာ ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ အင္တာနက္ဆိုက္ဘာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စခန္းေနရာတခုရွိေနၿပီး အဲဒီေနရာမွာ လံုၿခံဳေရးအရ တင္းတင္းၾကပ္ၾကပ္ရွိေနေၾကာင္း the New York Times သတင္းစာမွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။ ျမန္မာစစ္တပ္အေနနဲ႕ အင္တာနက္ လူမႈကြန္ယက္ေတြမွာ ၀ါဒျဖန္႕ခ်ိဖို႔ ကုန္က်စရိတ္ အမ်ားအျပားသံုးစဲြခဲ့သလို၊ အဲဒီအတြက္လည္း လူေပါင္း ၇၀၀ ထက္မနည္း အသံုးျပဳခဲ့တယ္လို႔ နီးစပ္တဲ့အသိုင္းအ၀ိုင္းက the New York Times သတင္းစာကို ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။

အရင္က လူသိမ်ားတဲ့ Opposite Eyesဆိုတဲ့နာမည္နဲ႕ စစ္တပ္၀ါဒျဖန္႕ခ်ိမႈေတြ ေရးတဲ့ blog post ပိုင္ရွင္ စစ္ လက္ေျဖာင့္ပစ္သမား Ohn Muang ဆိုသူရဲ႕ အေကာင္ကိုလည္း Facebook က ပိတ္ခဲ့ပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း ရိုဟင္ဂ်ာ ၇ သိန္းေလာက္ အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံဘက္ ေမာင္းထုတ္ခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ ဆိုးရြားျပင္းထန္လွတဲ့ နယ္ေျမရွင္းလင္း စစ္ဆင္ေရးကို အမ်ားျပည္သူ ေထာက္ခံေအာင္ စစ္တပ္ကေန Facebook အသံုးခ်ၿပီး ၀ါဒျဖန္႕ခ်ိခဲ့သလို၊ ဘာသာျခားေတြအေပၚ အမုန္းစကားျပန္႔ပြားေအာင္လည္း မမွန္သတင္းေတြကို Facebook ကေနတဆင့္ ျဖန္႔ခ်ိခဲ့ေၾကာင္း ၾသဂုတ္လ ေႏွာင္းပိုင္းက ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢအခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖဲြ႕ရဲ႕ အစီရင္ခံစာမွာ အေထာက္အထားေတြနဲ႕ ေဖၚျပထားပါတယ္။

အင္ၾကင္းႏိုင္/ ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com