လုံၿခံဳေရးေကာင္စီအလွည့္က်ဥကၠဌ ကန္သံအမတ္ႀကီး ျမန္မာ့အေရး ဆက္အာရုံစုိက္မည္

ကုလသမဂၢဆုိင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီး Nikki Haley သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ ျပဳလုပ္စဥ္

ျမန္မာ့အေရးနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ၾသဂုတ္လက လုံၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ တံခါးပိတ္ ေဆြးေႏြးၿပီးတဲ့ေနာက္ စက္တင္ဘာလမွာ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အလွည့္က်ဥကၠ႒ တာ၀န္ယူတဲ့အခါမွာလည္း ျမန္မာ့အေရးကုိ စုိးရိမ္မကင္း ရွိဆဲျဖစ္တဲ့အတြက္ အေရးယူေဆာင္ရြက္ႏုိင္ဖုိ႔ ကုလသမဂၢ လုံၿခံဳေရးေကာင္စီအေနနဲ႔ ဆက္လက္ ႀကိဳးပမ္းသြားမယ္လုိ႔ ကုလသမဂၢဆုိင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီး Nikki Haley က သတင္းေထာက္ေတြကုိ အဂၤါေန႔မွာ ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က တင္ျပေပးပါမယ္။

ၾသဂုတ္လက ကုလသမဂၢ လုံၿခံဳေရးေကာင္စီရဲ႕ အလွည့္က် ဥကၠ႒အျဖစ္ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံက တာ၀န္ယူခဲ့စဥ္က ျမန္မာ့အေရးကုိ တံခါးပဖြင့္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီးေနာက္ စက္တင္ဘာလမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက အလွည့္က် ဥကၠ႒တာ၀န္ယူတဲ့အခါမွာလည္း လုံၿခံဳေရးေကာင္စီ အဖြဲ႔၀င္ႏုိင္ငံေတြအၾကား ျမန္မာ့အေရးကုိ အထူး စိတ္၀င္စားမႈ ရွိေနတာေၾကာင့္ ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးသြားဖုိ႔ ရွိတယ္လုိ႔ ကုလသမဂၢဆုိင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီး Nikki Haley က အဂၤါေန႔မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲအတြင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

“လုံၿခံဳေရးေကာင္စီ အဖြဲ႔၀င္ႏုိင္ငံတုိင္းနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံအေၾကာင္း ေျပာတဲ့အခါတုိင္း အားလုံးက အထူး စုိးရိမ္ၾကတာကုိ ေတြ႔ရပါတယ္။ တျခားႏိုင္ငံေတြနဲ႔ဆုိင္တဲ့ ကိစၥရပ္ေတြမွာဆုိရင္ က်မတုိ႔အခ်င္းခ်င္းၾကား ေဆြးေႏြးၾကတယ္၊ ၿပီးေတာ့ သက္ဆုိင္ရာ အစုိးရကုိ က်မတုိ႔ စကားေျပာတယ္၊ ၿပီးေတာ့ ေရွ႕လုပ္စရာရွိတာေတြကုိ ဆက္လုပ္ၾကပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အေျခအေနကေတာ့ အစုိးရကုိယ္တုိင္က ျပႆနာရွိတယ္ဆုိတာကုိ ျငင္းဆုိေနတုန္း ျဖစ္ပါတယ္။ စစ္တပ္ကလည္း သူတုိ႔ က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ ျပစ္မႈေတြကုိ တာ၀န္ခံဖုိ႔၊ တာ၀န္ယူဖုိ႔ ျငင္းဆန္ေနတုန္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်မတုိ႔က ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ အေရးတႀကီး ကုိင္တြယ္ရမယ့္ ျပႆနာရွိတဲ့ႏုိင္ငံလုိ႔ သတ္မွတ္ထားဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအေျခအေနမွာဘဲ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းမွာ စစ္တပ္ရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈ အေျခအေနေတြကုိ စုံစမ္း ေဖာ္ထုတ္ဖုိ႔ ႀကိဳးပမ္းၾကတဲ့ သတင္းေထာက္ ၂ ေယာက္ဟာလည္း မေန႔ကဘဲ ေထာင္ဒဏ္ (၇) ႏွစ္စီ အျပစ္ေပးခံခဲ့ၾကရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ လုံၿခံဳေရးေကာင္စီအေနနဲ႔ ပုိၿပီး က်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္ ေျပာဆုိရမွာပါ။ အေျခခံအားျဖင့္ေတာ့ အမွန္တရားကုိ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆုိၾကလုိ႔ သူတုိ႔ ၂ ဦး ေထာင္ခ်ခံခဲ့ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။”

ႏုိင္ငံေတာ္လွ်ိဳ႕၀ွက္ခ်က္ ဥပေဒ ခ်ဳိးေဖာက္မႈနဲ႔ စြဲခ်က္တင္ခံထားရတဲ့ ရုိက္တာ သတင္းေထာက္ ကုိ၀လုံးနဲ႔ ကုိေက်ာ္စုိးဦးတုိ႔ ၂ ဦးကုိ ရန္ကုန္ ေျမာက္ပုိင္းခရုိင္ တရားရုံးက စက္တင္ဘာလ ၃ ရက္ေန႔မွာ ျဖစ္မႈထင္ရွား ေတြ႔ရွိၿပီး ေထာင္ဒဏ္ (၇) ႏွစ္စီ ခ်မွတ္လုိက္တဲ့အေပၚ သတင္းေထာက္၂ ဦးတို႔ဟာ သူတို႔တာ၀န္ကို ထမ္းေဆာင္တဲ့အတြက္ အေရးယူခံရတာဟာ ျမန္မာအစိုးရအေပၚ ဆိုး၀ါးတဲ့ အမဲစက္ထင္ေစတဲ့အေၾကာင္းနဲ႔ သူတို႔ ၂ ဦးကို ခၽြင္းခ်က္မရွိ အျမန္ဆံုးလႊတ္ေပးဖို႔ သံအမတ္ႀကီး Nikki Haley က တနလၤာေန႔က ထုတ္ျပန္တဲ့ ေၾကညာခ်က္မွာ တုိက္တြန္ထားပါတယ္။

ကုလသမဂၢ က တင္သြင္းခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး ၾကားျဖတ္ ဒီအစီရင္ခံစာနဲ႔ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဌာနက ရုိဟင္ဂ်ာပဋိပကၡ စုံစမ္းေရးေကာ္မရွင္တုိ႔က ထုတ္ျပန္တဲ့ အစီရင္ခံစာဟာ တူညီၿပီး အစီရင္ခံစာ ႏွစ္ခုစလုံးဟာ အင္မတန္ ဆုိးရြားေၾကာင္းလည္း သံအမတ္ႀကီး Nikki Haley က ေျပာပါတယ္။

“အေမရိကန္ရဲ႕ အစီရင္ခံစာနဲ႔ ကုလသမဂၢရဲ႕ အစီရင္ခံစာဟာ တူပါတယ္။ အဲဒီ အစီရင္ခံစာ ႏွစ္ခုစလုံးဟာ အင္မတန္ ဆုိးရြားၿပီး အစီရင္ခံစာထဲမွာ တင္ျပထားတဲ့ အေထာက္အထားေတြဟာလည္း လူေတြကုိ စိတ္ထိခုိ္က္ေစတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။ အဲဒီလုိ အေျခအေနေတြေၾကာင့္ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု တခုထဲတင္ မဟုတ္ဘဲ လုံၿခံဳေရးေကာင္စီ တခုလုံးက ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အေျခအေနေတြကုိ မီးေမာင္းထုိး တင္ျပၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ အေျခအေနေတြဟာ အင္မတန္ ဆုိးရြားေနတယ္၊ အဲဒီလုိ ဆုိးရြားတဲ့ အေျခအေနေတြ ျဖစ္ေပၚခဲ့တယ္ဆုိတာကုိ ျမန္မာအစုိးရနဲ႔ စစ္တပ္တုိ႔က လက္ခံၿပီး အသိအမွတ္ မျပဳမခ်င္း ေျပလည္မွာ မဟုတ္ဘူးဆုိတာကုိ သေဘာေပါက္ လက္ခံလာေအာင္ လုပ္ေဆာင္သြားမွာပါ။”

ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ပိတ္ဆုိ႔အေရးယူမႈေတြ အေမရိကန္က ထပ္မံ ခ်မွတ္မယ့္ အလားအလာ နဲ႔ ကုလသမဂၢလုံၿခံဳေရးေကာင္စီရဲ႕ အေရးယူမႈ လုပ္ေဆာင္မယ့္ အလားအလာေတြကုိ အလွည့္က်ဥကၠ႒ျဖစ္တဲ့ သံအမတ္ႀကီးရဲ႕ သေဘာထားကုိ ေမးတာမွာေတာ့

“အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ဘယ္လုိ ပိတ္ဆုိ႔အေရးယူမႈေတြ ခ်မွတ္မလဲ ဆုိတဲ့ ေမးခြန္းနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ေတာ့ အစီရင္ခံစာ ထြက္လာတဲ့အထိ ေစာင့္ၾကည့္ရဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့မွ ဘယ္လုိ လုပ္ေဆာင္မယ္ဆုိတာကုိ ဆုံးျဖတ္ရမွာပါ။ လုံၿခံဳေရးေကာင္စီအတြင္းမွာဆုိရင္လည္း ျမန္မာ့အေရးကုိ လူတုိင္းက စိတ္၀င္စားၿပီး ေဆြေႏြးလုိစိတ္ ရွိေနၾကတာေၾကာင့္ ေရွ႕ဆက္ ဘာလုပ္ၾကမလဲဆုိတာကုိ က်မတုိ႔ ထပ္ၿပီး ေဆြးေႏြးသြားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”

အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရးဌာနရဲ႕ အစီရင္ခံစာဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံ Cox’s Bazaar ရွိ ဒုကၡသည္စခန္းေတြရွိ ရုိဟင္ဂ်ာ တေထာင့္ ႏွစ္ဆယ့္ေလးဦးတုိ႔ကုိ အေတြ႔အႀကံဳရွိတဲ့ ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရး စုံစမ္း စစ္ေဆးေရးမွဴးေတြက ေတြ႔ဆုံ ေမးျမန္းခဲ့ပါတယ္။

ဒီအစီရင္ခံစာကုိ ႏုိင္ငံျခားေရးဌာနက သုံးသပ္ေနဆဲရွိၿပီး မၾကာခင္ ထုတ္ျပန္ဖုိ႔ ရွိတဲ့အေၾကာင္းလည္း ႏုိင္ငံျခားေရးဌာနက ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္အတြင္း ေျပာပါတယ္။ စက္တင္ဘာလ ၁၂ ရက္ေန႔မွာေတာ့ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီက ျမန္မာႏုိင္ငံ အစီရင္ခံစာကုိ အေထြေထြညီလာခံမွာ တင္သြင္းဖုိ႔ ရွိပါတယ္။

ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္း ရုိဟင္ဂ်ာ မြတ္ဆလင္ေတြအေပၚ ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ျမန္မာ အစုိးရဘက္က ဆက္လက္ ျငင္းဆန္ေနဆဲ ျဖစ္တဲ့အျပင္ မၾကာေသးခင္က က်င္းပခဲ့တဲ့ လုံၿခံဳေရးေကာင္စီ ေဆြးေႏြးပြဲအတြင္းမွာလဲ ကုလသမဂၢဆုိင္ရာ ျမန္မာသံအမတ္ႀကီးကလည္း ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္း ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တာေတြကုိ ျငင္းဆုိခဲ့တာေၾကာင့္ ဒီကိစၥဟာ ေပ်ာက္ကြယ္ မသြားဘဲ လုံၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးျဖစ္ေနမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ သံအမတ္ႀကီး Haley က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ အေရးယူေရးကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ေတာ့ အေျပာနဲ႔တင္မဟုတ္ဘဲ လုံၿခံဳေရးေကာင္စီအေနနဲ႔ လက္ေတြ႔က်တဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ဳိး ခ်ရလိမ့္မယ္လုိ႔ သံအမတ္ႀကီး Nikki Haley က သတင္းေထာက္ေတြကုိ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

ဗီြအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com