ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြကို ICC တင္ဖို႔ ကုလ ေတာင္းဆို

 ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္က အနည္းဆုံး ႐ိုဟင္ဂ်ာ ၇၀၀,၀၀၀ ေနရပ္စြန႔္ခြာခဲ့ရၿပီး ေထာင္နဲ႔ ခ်ီ ေသဆုံးခဲ့ရတယ္လို႔ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႕ေတြက ဆို

ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီက ျမန္မာႏိုင္ငံအေရး စုံစမ္းဖို႔ ဖြဲ႕ထားတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ အခ်က္အလက္ ရွာေဖြေရး အဖြဲ႕ရဲ႕ အစီရင္ခံစာကို ဩဂုတ္လ ၂၇ ရက္ တနလၤာေန႔မွာ ထုတ္ျပန္ လိုက္ပါတယ္။

ရခိုင္မွာ ျဖစ္ပ်က္ ခဲ့တဲ့ ကိစၥေတြ အတြက္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္ အပါအဝင္ တပ္မေတာ္ က ထိပ္ပိုင္း က တာဝန္ ရွိသူ ၆ ဦး ကို လူမ်ိဳးတုံး သတ္ျဖတ္မႈ နဲ႔ စစ္ေဆး သင့္ေၾကာင္း နဲ႔၊ အျခား ေဒသ ေတြက လူသားေတြ အေပၚ ရက္စက္စြာ က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇဝတ္မႈေတြ နဲ႔လည္း စစ္ေဆး သင့္တယ္ လို႔ ေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။

ရာနဲ႔ခ်ီတဲ့ ေတြ႕ဆုံေမးျမန္းမႈေတြအေပၚ အေျခခံၿပီး ထြက္ေပၚလာခဲ့တဲ့ ဒီအစီရင္ခံစာဟာ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္တာေတြ လုပ္ခဲ့တယ္ ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အခု ေလာေလာဆယ္ ကုလသမဂၢက ထုတ္ျပန္တဲ့ အထဲမွာ အျပင္းထန္ဆုံး ျပစ္တင္ရႈတ္ခ်မႈ ျဖစ္ပါတယ္။

"ျမန္မာ စစ္တပ္ က်င့္သုံးခဲ့တဲ့ နည္းနာေတြက လက္ေတြ႕ ၿခိမ္းေျခာက္မႈထက္ အဆမတန္ ျပင္းထန္ခဲ့တယ္" လို႔ အဲဒီ အစီရင္ခံစာကဆိုပါတယ္။

ကုလသမဂၢ အခ်က္အလက္ ရွာေဖြ ေရး အဖြဲ႕ က ထုတ္ျပန္တဲ့ အစီရင္ခံစာ ထဲမွာ ဒုတိယ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉး ႀကီး စိုးဝင္း၊ စစ္ဖက္ ေရးရာ လုံၿခဳံေရး အဖြဲ႕ ၃ က ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေအာင္ေက်ာ္ေဇာ၊ ေျမာက္ပိုင္း တိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေမာင္ေမာင္စိုး၊ တပ္မ ၃၃ က ဗိုလ္မႉး ခ်ဳပ္ ေအာင္ေအာင္၊ တပ္မ ၉၉ က ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ သန္းဦး တို႔ ပါဝင္ ပါတယ္။

ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီ ကေန ခန႔္အပ္တဲ့ အခ်က္အလက္ ရွာေဖြးေရး ေကာ္မရွင္ ကို အင္ဒိုနီရွားက ဝါရင့္ ေရွ႕ေနတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ မာဇူကီ ဒါ႐ုစ္မန္ကို ဦးေဆာင္ေစၿပီး ေနာက္ အဖြဲ႕ဝင္ ႏွစ္ဦးနဲ႔အတူ ဖြဲ႕ထားတဲ့ အဲဒီအဖြဲ႕ဟာ ျမန္မာအစိုးရက ခြင့္မျပဳတဲ့ အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲထိ ဝင္ေရာက္ ႏိုင္ျခင္းေတာ့ မရွိခဲ့ပါဘူး။

ရခိုင္ေျမာက္ပိုင္းက စစ္ဆင္ေရးေတြမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ အေပၚ ရက္ရက္စက္စက္ ႏွိမ္နင္းခဲ့ၿပီး ႐ြာလုံးကြၽတ္ မီးရႈိ႕ခဲ့တယ္လို႔ စြပ္စြဲခံရ

ဒါေပမယ့္လည္း ႏိုင္ငံ အျပင္ဘက္ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ လူေတြ႕ ေမးျမန္းမႈေတြ၊ စိတ္ခ် ယုံၾကည္ရတဲ့ သက္ေသအေထာက္အထား မွတ္တမ္းမွတ္ရာေတြကို အေျခခံၿပီး အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္တာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အေသးစိတ္ကို လာမယ့္ စက္တင္ဘာလထဲ ဂ်နီဗာ အေျခစိုက္ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီထံ တင္သြင္းမွာျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီ အခ်က္အလက္ ရွာေဖြေရး အဖြဲ႕ကို ျမန္မာ အစိုးရက ျပည္ဝင္ခြင့္ မေပးေပမယ့္လည္း ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲ ေပၚေပါက္ခဲ့တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို စုံစမ္းဖို႔ ဆိုၿပီး ႏိုင္ငံတကာက ပုဂၢိဳလ္ ႏွစ္ေယာက္ကို ထည့္သြင္းထားတဲ့ ေကာ္မရွင္တစ္ရပ္ ဖြဲ႕စည္း ထားပါတယ္။

ကုလသမဂၢ အခ်က္အလက္ ရွာေဖြေရး ေကာ္မရွင္ က ထုတ္ျပန္တဲ့ အစီရင္ ခံစာ ထဲမွာ တပ္မေတာ္ ရဲ႕ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ေတြ အေပၚမွာ က်ဴးလြန္တဲ့ လုပ္ရပ္ ေတြဟာ လုံၿခဳံေရး အေၾကာင္းျပ ရွင္းလင္းခ်က္ ေတြထက္ ကို ပိုမိုၿပီး လုပ္ ေဆာင္ ခဲ့တယ္ လို႔ ဆိုပါတယ္။

အဲဒီ လုပ္ရပ္ေတြ ေၾကာင့္ တပ္မေတာ္ ရဲ႕ ထိပ္ပိုင္း ေခါင္းေဆာင္ ၆ ဦး ကို ICC ႏိုင္ငံတကာ ရာဇဝတ္ ခုံ႐ုံးမွာ စစ္ေဆး မႈေတြ လုပ္ေဆာင္ သင့္ေၾကာင္း ကိုလည္း ထည့္သြင္း ေရးသား ထားပါတယ္။

ဒါ့ အျပင္ ျမန္မာ့ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဟာ တပ္မေတာ္ ရဲ႕ အၾကမ္းဖက္ လုပ္ရပ္ ေတြကို တားဆီးဖို႔ ပ်က္ကြက္ ခဲ့တယ္ လို႔ ကုလသမဂၢ အခ်က္အလက္ ရွာေဖြေရး အဖြဲ႕ ရဲ႕ အစီရင္ ခံစာ ထဲမွာ ေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။

 ျမန္မာ အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကိုလည္း ေဝဖန္ ျပစ္တင္ထား

တပ္မေတာ္ အေနနဲ႔ ကေတာ့ ရခိုင္ ေဒသ မွာ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ဩဂုတ္လ က ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အာဆာ အဖြဲ႕ ရဲ႕ တိုက္ခိုက္မႈေတြ ကို ရွင္းလင္း ေရး ေဆာင္႐ြက္ တာသာ ျဖစ္တယ္လို႔ အစဥ္ တစိုက္ ေျပာဆို ခဲ့ပါတယ္။

အခ်က္အလက္ ရွာေဖြေရး အဖြဲ႕ ရဲ႕ ေတြ႕ ရွိခ်က္ေတြဟာ လုံၿခဳံေရး ရွင္းလင္း မႈ ထက္ ကိုပိုမိုၿပီး ဒီလို အခ်က္ေတြကို ျငင္းဆိုဖို႔၊ သာမန္ ျပစ္မႈ နဲ႔ အျပစ္ေပးဖို႔၊ အေရးယူ တာေတြ မလုပ္ဘဲ ထားဖို႔ အတြက္ သိပ္ကို ဆိုး႐ြား လြန္း တဲ့ ကိစၥ တခု ျဖစ္ေၾကာင္း အစီရင္ ခံစာ ထဲမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

တပ္မေတာ္ အေနနဲ႔ ကခ်င္ ျပည္နယ္၊ ရွမ္း ျပည္နယ္ နဲ႔ ရခိုင္ ျပည္နယ္ ေတြ မွာ သတ္ျဖတ္မႈေတြ၊ အမ်ိဳးသမီး ေတြကို အစု လိုက္ အဓမၼ ျပဳက်င့္ မႈ ေတြ၊ ကေလး ေတြ အေပၚမွာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ က်ဴးလြန္ တာေတြ နဲ႔ အတူ ႐ြာ လုံးကြၽတ္ မီးရႈိ႕မႈေတြ ကို က်ဴးလြန္ ခဲ့ၾကတယ္လို႔ လည္း ေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။

ျမန္မာ ႏိုင္ငံ က လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ အထူး သျဖင့္ ရခိုင္ ေဒသ က အျဖစ္ အပ်က္ ေတြကို စုံစမ္း ေလ့လာဖို႔ အတြက္ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္ အေရး ေကာင္စီ ရဲ႕ လြတ္လပ္စြာ အခ်က္အလက္ ရွာေဖြ ေရး ေကာ္မရွင္ ကို ၂၀၁၇ ခုႏွစ္၊ မတ္လ မွာ ဖြဲ႕စည္း ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ကုလသမဂၢ အခ်က္အလက္ ရွာေဖြေရး အဖြဲ႕ ရဲ႕ အစီရင္ခံစာ ထဲမွာ ပါရွိတဲ့ အခ်က္ ေတြက ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္ ေခါင္းေဆာင္ ေတြကို စိုးရိမ္ပူပန္ေစတဲ့ စြပ္စြဲ ခ်က္ ေတြ ျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္း အေနနဲ႔လည္း ဒီ အခ်က္ ေတြ အေပၚမွာ မသိက်ိဳးကြၽံ နဲ႔ ေနဖို႔ အင္မတန္ ခဲယဥ္း သြား တယ္လို႔ ဘီဘီစီ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ေရးရာ သတင္းေထာက္ ဂ်ိဳနသန္ ဟတ္ က သုံးသပ္ ပါတယ္။

ေနာက္ၿပီး ႏိုင္ငံတကာ ရာဇဝတ္ ခုံ႐ုံး ICC မွာ စစ္ေဆး ဖို႔ ဆိုတာကလည္း လုံၿခဳံေရး ေကာင္စီ အၿမဲတမ္း အဖြဲ႕ဝင္ ငါးႏိုင္ငံရဲ႕ သေဘာတူညီခ်က္ ရယူဖို႔ လိုအပ္ၿပီး ျမန္မာ ကို ေထာက္ခံမႈ ေပးေနတဲ့ တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံကေတာ့ ဒီကိစၥ အေပၚမွာ သေဘာတူ ဖို႔ အလားအလာ မရွိဘူး ဆိုၿပီးေတာ့လည္း သုံးသပ္ ထားပါတယ္။

BBC Burmese
https://www.bbc.com/burmese