Edinburgh Freedom ဆု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ထံက ျပန္ရုပ္သိမ္းဖြယ္ရွိ

Royal College of Surgeons of Edinburgh ကခ်ီးျမွင့္တဲ့ ေက်ာင္းရဲ႕ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ဆုကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လက္ခံယူခဲ့စဥ္ ( February 10, 2015)

ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ခ်ီးျမွင့္ထားတဲ့ Freedom of Edinburgh ဆုကို ခ်က္ခ်င္း ျပန္ရုပ္သိမ္းဖို႔ စေကာ့တလန္၊ Edinburgh ၿမိဳ႕ေတာ္ေကာင္စီမွာ ဒီကေန႕ ၾကာသာပေတးေန႔မွာ တရား၀င္ဆံုးျဖတ္ေတာ့မွာျဖစ္ပါတယ္။

က်င့္၀တၱရား၊ သတၱိနဲ႕ လူ႕အခြင့္အေရးမွာ ကမၻာ့စံျပ ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ခဲ့သူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႕ ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ ရိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ အၾကမ္းဖက္ဖိႏွိပ္မႈကိုကန္႕ကြက္ေျပာဆိုဖို႔ ပ်က္ကြက္ခဲ့တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ျဖစ္တယ္လို႔ ၿမိဳ႕ေတာ္ေကာင္စီက ဆိုပါတယ္။

မအင္ၾကင္းႏိုင္က အျပည့္အစံုကို ဆက္လက္ တင္ျပမွာပါ။

ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ေနစဥ္ ၂၀၀၅ခုနွစ္က ခ်ီးျမွင့္ျခင္းခံခဲ့ရတဲ့ Freedom of Edinburgh ဆုကို အခု NLD အစိုးရလက္ထက္ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ျဖစ္လာခ်ိန္မွာ ျပန္ရုပ္သိမ္းဖို႔ ျဖစ္လာခဲ့တာပါ။

ဒီဆုကို ျပန္ရုပ္သိမ္းလိုက္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အတြက္ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ကစၿပီး ႏိုင္ငံတကာ အထင္ကရ ဆုေတြရုပ္သိမ္းခံရတဲ့ ၇ ခုေျမာက္ ျဖစ္လာမွာပါ။ ၿဗိတိန္ ႏိုင္ငံ Oxford ၿမိဳ႕ရဲ႕ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ Freedom of Oxford ဆု အပါအ၀င္ Glasgow နဲ႕ Newcastle ၿမိဳ႕ေတြက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေပၚခ်ီးျမွင့္ထားတဲ့ လူ႕အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ဆု ေတြကို အသီးသီး ျပန္ရုပ္သိမ္းၿပီးေနာက္မွာ Edinburgh ၿမိဳ႕ကလည္း ျပန္ရုပ္သိမ္းဖို႔ ဆံုးျဖတ္ေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ရိုဟင္ဂ်ာေတြ လံုလံုၿခံဳၿခံဳ ျပန္ႏိုင္ေရး ခြင့္ျပဳဖို႔ Edinburgh ၿမိဳ႕ေတာ္ေကာင္စီဥကၠဌ Frank Ross ကေန လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလကတည္းက ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္စီကို စာေရးသားေပးပို႕ခဲ့ေပမယ့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဘက္က တစံုတရာ အေၾကာင္းျပန္ၾကားျခင္း လံုးလံုးမရွိခဲ့တဲ့ေနာက္မွာ ဒီကေန႕ ၾသဂုတ္လ ၂၂ ရက္ေန႔မွာ ဥကၠဌ Frank Ross က ဆု ျပန္ရုပ္သိမ္းမယ့္ သူ႔ အဆိုကို ၿမိဳ႕ေတာ္ေကာင္စီ အစည္းအေ၀းမွာ တင္သြင္း ဆံုးျဖတ္မွာပါ။

လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၃ ႏွစ္ ဆုခ်ီးျမွင့္ခ်ိန္ ကိုယ္တိုင္တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ Burma Campaign UK အဖဲြ႔ ညြန္ၾကားေရးမွဴး Mark Farmaner ကလည္း ဆုကိုရုပ္သိမ္းဖို႔ ျဖစ္လာရတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဗီြအိုေအကို အခုလိုေျပာပါတယ္။

“ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ခ်ီးျမင့္ထားတဲ့ တျခားဆုေတြကုိ ျပန္လည္ ရုပ္သိမ္းေနခ်ိန္ျဖစ္တဲ့ လြန္ခဲ့တဲ့ လအနည္းငယ္က ဒီလုိ လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ စတင္ခဲ့တာပါ။ Edinburgh က အဲဒီတုန္းက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ထံကုိ စာေရးဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေပၚ ေ၀ဖန္ ျပစ္တင္မႈေတြနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ေျဖရွင္း တုန္႔ျပန္ဖုိ႔ သူ႔ကုိ အခြင့္အလန္း ေပးခဲ့တာပါ။ အဲဒီေနာက္မွာ အခုလုိ ဆုကုိ ျပန္ရုပ္သိမ္းဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္လုိက္တာပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ထံက ျပန္စာ မရရွိခဲ့တဲ့အတြက္ ေကာင္စီက ခ်ီးျမင့္ခဲ့တဲ့ ဒီဆုကုိ ျပန္ရုပ္သိမ္းဖုိ႔ ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာပါ။”

Edinburgh ၿမိဳ႕ရဲ႕ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ဆုဟာ သိပ္အေရးပါၿပီး ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီေရးလႈပ္ရွားမႈနဲ႕ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္စစ္အစိုးရကို ဖိအားေပးဖို႔ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ပံ့ပိုးမႈ အစိတ္အပိုင္း ျဖစ္ခဲ့တယ္လို႔ Mark Farmaner က ေျပာပါတယ္။

“ Edinburgh ဟာ ယူေကမွာ ထင္ရွားတဲ့ ၿမိဳ႕ႀကီးျဖစ္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံတကာမွာလည္း ထင္ေပၚ ေၾကာ္ၾကားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ Edinburgh ၿမိဳ႕ေတာ္ရဲ႕ လြတ္ေျမာက္မႈဆုကုိ ခ်ီးျမင့္ခံရတာ သိပ္ကုိ ဂုဏ္ယူစရာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဆုကုိ ခ်ီးျမင့္ရျခင္း အေၾကာင္းက ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဒီမုိကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးကုိ ေထာက္ခံအားေပးဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ Edinburgh ၿမိဳ႕ေတာ္ေကာင္စီအေနနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က စစ္တပ္အေပၚ ထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္ျခင္း မရွိဘူးဆုိတာကုိ လက္ခံ သေဘာေပါက္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တခ်ိန္ထဲမွာဘဲ သူ႔မွာ လူ႔က်င့္၀တ္ သိကၡာပုိင္းအရ လႊမ္းမုိးႏုိင္စြမ္း ရွိပါတယ္၊ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကားႏုိင္ပါတယ္၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအေပၚ ေျပာႏုိင္ ဆုိႏုိင္စြမ္း ရွိတယ္ဆုိတာကုိလည္း Edinburgh ၿမိဳ႕ေတာ္ေကာင္စီက ခံယူထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ရုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ က်ဴးလြန္ ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြအေၾကာင္းကုိ သူက ေမးခြန္းထုတ္မယ္၊ မွားတယ္လုိ႔ ေ၀ဖန္ ေျပာဆုိႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူ႔အစုိးရက လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ မရွိဘူးလုိ႔ ျငင္းဆုိခဲ့တယ္၊ ရုိဟင္ဂ်ာေတြဟာ ျမန္မာျပည္က မဟုတ္ဘူးလုိ႔ ေျပာခဲ့တဲ့အတြက္ သူကုိယ္တုိင္က ဒီျပႆနာရဲ႕ တစိတ္တပုိင္း ျဖစ္ေနပါတယ္။”

၂၀၀၅ခုနွစ္ ဆုေပးပဲြခ်ီးျမွင့္တဲ့ အခမ္းအနားမွာ ၿမိဳ႕ေတာ္ေကာင္စီဥကၠဌကလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို နယ္လ္ဆင္မန္ဒဲလားနဲ႕ ႏႈိင္းယွဥ္ၿပီး ဖိႏွိပ္မႈကို ရင္ဆိုင္ရာမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ခုခံေတာ္လွန္မႈရဲ႕ သေကၤတအျဖစ္ ဂုဏ္ျပဳ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခုလို ဂုဏ္ျပဳဆုေတြ ျပန္ရုပ္သိမ္းခဲ့ရတဲ့အေပၚ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ သေဘာထားနဲ႕ တုန္႔ျပန္မႈကို ႏိုင္ငံတကာ ေစာင့္ၾကည့္ေနေၾကာင္း Mark Farmaner က အခုလိုေျပာပါတယ္။

“အခုလုိ ခ်ီးျမင့္ထားတဲ့ ဆုေတြျပန္ရုပ္သိမ္းခံရတာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဘယ္လုိ သေဘာထားတယ္ဆုိတာကုိ က်ေနာ္တုိ႔ မသိပါဘူး။ သူ႔အေနနဲ႔ ဘယ္လုိမွ မခံစားရဘူးလုိ႔ဆုိရင္ေတာ့ အံ့အားသင့္စရာပါဘဲ။ အေၾကာင္းကေတာ့ ဒီဆုေတြဟာ သိပ္ကုိ ဂုဏ္ယူစရာေကာင္းတဲ့ ဆုေတြ ျဖစ္လုိ႔ပါ။ ဒါေၾကာင့္ ဆုေတြကုိ ျပန္ရုပ္သိမ္းခံရတဲ့အေပၚ က်ေနာ္တုိ႔ မသိေပမယ့္ သူ႔ေပၚလစီ ခ်မွတ္မႈေတြ အေပၚမွာေတာ့ ဘယ္လုိမွ သက္ေရာက္မႈ မရွိတာကုိ ေတြ႔ရပါတယ္။ ႏုိင္ငံတကာ စုိးရိမ္မႈေတြနဲ႔ ဖိအားေပးမႈေတြအေပၚ သူ႔ရဲ႕ တုန္႔ျပန္မႈေတြကုိ က်ေနာ္တုိ႔ ေစာင့္ၾကည့္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”

ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးေဟာင္း သန္းေရႊဦးေဆာင္တဲ့ နအဖ စစ္အစိုးရလက္ထက္မွာေတာင္ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ ျပင္းထန္တဲ့ ဖိအားေတြေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကို လႊတ္ေပးတာ၊ ကုလသမဂၢ ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို ျမန္မာႏိုင္ငံ လာခြင့္ျပဳတာ စတဲ့လုပ္ရပ္တခ်ဳိ႕ ကို တခါတေလမွာ လုပ္ျပခဲ့တာမ်ဳိး ေတြ႕ခဲ့ရတယ္လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေပၚ Freedom of Edinburgh ဆု ခ်ီးျမွင့္ထားတာကို ျပန္ရုပ္သိမ္းခဲ့မယ္ဆိုရင္ Edinburgh ၿမိဳ႕ေတာ္ရဲ႕ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀၀ အတြင္း ဒုတိယအႀကိမ္ေျမာက္ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္လို႔ ၿမိဳ႕ေတာ္ေကာင္စီက ေျပာပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုယ္တိုင္လည္း ရိုဟင္ဂ်ာ လို႔ ေခၚေ၀ၚသံုးစဲြဖို႔ ျငင္းဆန္ထားသလို ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ပိုင္းအတြင္း စကၤာပူႏိုင္ငံမွာ ေျပာၾကားခဲ့တဲ့ သူ႔ရဲ႕မိန္႕ခြန္းမွာလည္း ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းက ေနရပ္စြန္႕ခြာထြက္ေျပးသူမ်ား လို႔ပဲ သံုးႏႈန္းသြားပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႕ ရခိုင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡမွာ ရိုဟင္ဂ်ာေတြအၾကမ္းဖက္ဖိနွပ္ခဲ့မႈကို အခ်ိန္မွီ အေရးယူလုပ္ေဆာင္ဖို႔ ပ်က္ကြက္တာ၊ စစ္တပ္ရဲ႕ က်ဴးလြန္မႈေတြကို ကန္႕ကြက္ ေျပာဆိုေထာက္ျပျခင္း မရွိတာ စတာေတြေၾကာင့္ သူ႔ကို ခ်ီးျမွင့္ထားတဲ့ ထင္ရွားတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ဆု တခ်ဳိ႕ ျပန္ရုပ္သိမ္းခံရတဲ့အထဲ မတ္လက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု Holocaust ျပတိုက္က ၂၀၁၂ခုနွစ္ က ေပးအပ္ခဲ့တဲ့ Elie Weisel ဆုလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။

အင္ၾကင္းႏိုင္ / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com