ရခိုင္၊ ပဲခူးနဲ႔ ဧရာဝတီတိုင္းေတြမွာ ေတာဆင္႐ိုင္းေတြ သတ္ျဖတ္ခံေနရ

က်ိဳက္ထီး႐ိုးဘုရားနားက ေရာင္းခ်တဲ့ ဆင္အံသြားအပါအဝင္ ေတာ႐ိုင္း တိရစာၦန္ ပစၥည္းေတြ

ျမန္မာႏိုင္ငံက ေတာဆင္႐ိုင္းေတြ မုဆိုးလိုက္သတ္ျဖတ္ေနတာေတြ ကာကြယ္ဖို႔ အစိုးရနဲ႔ ေတာ႐ိုင္း တိရစာၦန္ ထိန္းသိမ္းေရးအဖြဲ႕၊ အစိုးရမဟုတ္တဲ့အဖြဲ႕အစည္းေတြ လုပ္ကိုင္ေဆာင္႐ြက္ေနေပမယ့္ အခုခ်ိန္ထိ ထိထိေရာက္မလုပ္ ေဆာင္ႏိုင္ေသးဘူးလို႔ အန္ဂ်ီအိုအဖြဲ႕ေတြက ေထာက္ျပၾကပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ရခိုင္႐ိုးမနဲ႔ ပဲခူး႐ိုးမေတြမွာ ေတာဆင္ေတြသတ္ျဖတ္ခံရတာေတြ ဆိုး႐ြားေနဆဲပဲလို႔သိရပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာေတာ႐ိုင္း တိရစာၦန္ ကာကြယ္ေရးအဖြဲ႕နဲ႔ လုပ္ကိုင္ေဆာင္႐ြက္ ေနတဲ့ ရန္ကုန္အေျခစိုက္ မဂၤလာျမန္မာ ဆိုတဲ့ ျမန္မာအန္ဂ်ီအိုရဲ႕ ဒါ႐ိုက္တာ ေဒါက္တာဖုန္းဝင္းကို ဘီဘီစီအႀကီးတန္းသတင္းေထာက္ ေစာရန္ႏိုင္ က ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။

ေမး။ ။ ေတာဆင္ေတြကိုမုဆိုးလိုက္သတ္ျဖတ္တာက ဘယ္ေနရာေတြမွာ အဆိုး႐ြားလို႔ေျပာလို႔ရလဲ၊ ဘာေၾကာင့္အဆိုးဆုံးေနရာလို႔ေျပာႏိုင္တာလဲ။

ေျဖ။ ။ ေလာေလာဆယ္ျဖစ္ေနတာက ဧရာဝတီတိုင္းသာေပါင္းၿမိဳ႕နယ္မွာေပါ့ေလ။ အဲဒီေနရာက ရခိုင္႐ိုးမရဲ႕အဆုံးေနရာေပါ့။ ရခိုင္႐ိုးမေပၚကဆင္းလာတဲ့ ဆင္ေတြမ်ားတယ္။ ဆင္ေတြဆင္းလာတာ ေစာင့္ၿပီးေတာ့ မုဆိုးလိုက္တာ၊ သတ္ျဖတ္တာမ်ားတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက ပဲခူး႐ိုးမေပါ့။ ပဲခူး႐ိုးမရဲ႕ ေတာင္ပိုင္း ေက်ာက္တံခါး၊ တိုက္ႀကီး၊ လက္ပန္းတန္းတို႔ အဲ့ဒီဘက္မွာ အခုတစ္ပတ္ကို တစ္ေကာင္ေလာက္ အသတ္ခံရတယ္။

ေမး။ ။ မုဆိုးေတြက ဆင္ကိုသတ္ၿပီးရင္ ဘယ္လိုေရာင္းစားတာလဲ။ အစြယ္ေတြေရာင္းစားတာလား၊ ဆင္သားေရေတြလား။ ၿပီးေတာ့ဘယ္မွာသြားေရာင္းတာလဲ။

ေျဖ။ ။ အစပိုင္းမွာေတာ့ ဆင္စြယ္ကိုလိုက္တာေပါ့ေနာ္။ ဒါေပမယ့္ေနာက္ပိုင္းက်ေတာ့ ဆင္စြယ္ေတြမကဘဲ ဆင္သားေရေတြလည္းယူတယ္၊ ဆင္ႏွာေမာင္းနဲ႔ ဆင္အသားေတြလည္း ေရခဲ႐ိုက္ၿပီးယူတာရွိတယ္၊ အေျခာက္လွမ္းၿပီး ယူတာရွိတယ္။ အေသဆိုရင္တ႐ုတ္ျပည္မွာေရာင္းတာမ်ားတယ္။ ဆင္အရွင္ေတြကို လည္း တခ်ိဳ႕ကေမာင္းသြားၿပီး ေရာင္းတာရွိတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာေရာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာေရာ ေရာင္းတာရွိတယ္။

ထိုင္းျမန္မာနယ္စပ္က ဆင္အံသြားအပါအဝင္ေရာင္းခ်တဲ့ ေတာ႐ိုင္းတိရစာၦန္ပစၥည္းေတြ

ေမး။ ။ အဲဒီဆင္ေတြက ေတာဆင္႐ိုင္းေတြပဲလား။ တျခားဆင္ေတြမပါဘူးလား။

ေျဖ။ ။ ေတာဆင္႐ိုင္းေတြလုပ္တာမ်ားတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ဆင္ကိုဖမ္းလိုက္ၿပီးဆိုတာနဲ႔ ဌာနပိုင္၊ အစိုးရပိုင္ဆင္ေတြျဖစ္ေနရင္ မွတ္ပုံတင္ေတြရွိတယ္။ ပုဂၢလိကပိုင္တဲ့ဆင္ေတြဆိုရင္လည္း အစိုးရဆီမွာ မွတ္ပုံတင္နံပါတ္ လုပ္ထားတယ္။ ဆိုေတာ့ ဒီဌာနပိုင္ဆင္ေတြ၊ ပုဂၢလိကေတြ အသုံးျပဳတဲ့ဆင္ေတြကို သြား သတ္မိလို႔ရွိရင္ ပိုၿပီးေတာ့ျပႆနာမ်ားတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ပိုင္ရွင္ရွိေနေတာ့ ပိုင္ရွင္ကလိုက္တာကိုး။

ေမး။ ။ မုဆိုးေတြရဲ႕သတ္ျဖတ္မႈကိုခံေနရတဲ့ေတာဆင္ေတြကို ကာကြယ္တဲ့ေနရာမွာ ဘယ္လိုအားနည္းခ်က္ေတြရွိ ေနလို႔ ဘာေၾကာင့္ထိထိေရာက္ေရာက္မကာကြယ္ႏိုင္ေသးတာလဲ။

ေျဖ။ ။ စခဲ့တဲ့ျပႆနာကေတာ့ သုံးေလးခုရွိတာေပါ့။ ဆင္တန္ဖိုးႀကီးလာတယ္၊ ေဈးတက္လာေတာ့ ပိုၿပီးတရားမဝင္ သတ္ျဖတ္တာေတြမ်ားလာတယ္။ ေနာက္ထပ္အေၾကာင္းအရာတစ္ခုကေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြက ပိုၿပီးေတာ့ ခ်မ္းသာလာတယ္။ တ႐ုတ္တို႔ ထိုင္းတို႔ကပိုခ်မ္းသာ လာေတာ့ သူတို႔ကပိုၿပီးေတာ့ ဝယ္လာႏိုင္တယ္။ ပိုက္ဆံပိုေပးႏိုင္တယ္။ ဆိုေတာ့ ပစၥည္း (ဆင္ေတြ) ရွားပါးလာတာကတစ္ေၾကာင္း၊ ဝယ္တဲ့လူကခ်မ္းသာလာေတာ့ ေငြပိုေပးႏိုင္တယ္။ ပိုေပးႏိုင္တဲ့အတြက္ မုဆိုးေတြက ေငြပိုရတယ္၊ ပိုရေတာ့ ပိုၿပီးေတာ့သတ္ျဖတ္တယ္။ ေနာက္အေၾကာင္းအရင္းတစ္ခုကေတာ့ ဆင္ေတြကို မုဆိုးေတြက တရားမဝင္သတ္တဲ့အခ်ိန္မွာ စစခ်င္းမွာကြၽန္ေတာ္တို႔က မတားလိုက္ႏိုင္ဘူး။ ေနာက္ၿပီး သစ္ေတာဦးစီးဌာနကလူေတြလည္း ေသနတ္ကိုင္ခြင့္မရေတာ့တဲ့အခါက်ေတာ့ တရားမဝင္သစ္ခိုး တဲ့လူေတြေရာ၊ ဆင္ေတြကိုတရားမဝင္သတ္ျဖတ္ေရာင္းစားတဲ့လူေတြေရာ ထိထိေရာက္ေရာက္ ကာကြယ္ႏိုင္ဖို႔ အားနည္းသြားတယ္။

ေမး။ ။ ဆင္ကိုမုဆိုးလိုက္တဲ့လူေတြက ဘယ္သူေတြလဲ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ၾကားတာက ဆင္ေတြက်က္စား တဲ့ေနရာမွာေနထိုင္တဲ့ ေဒသခံေတြလည္းပါတယ္ဆိုေတာ ဒီစြပ္စြဲခ်က္ေတြက လက္ေတြ႕မွာ ဘယ္ေလာက္ ထိနီးစပ္မႈရွိလဲ။

ေျဖ။ ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔သိသေလာက္ေတာ့ ဆင္ကိုေတာထဲဝင္ၿပီးလိုက္တယ္ဆိုရင္ လူဆယ္ေယာက္ထက္ မနည္းဘူး။ သူတို႔အုပ္စုလိုက္ႀကီး လိုက္ၾကတယ္။ သုံးေလးေယာက္တစ္တြဲေပါ့။ ဆင္ေတြကို သတ္ကြင္းထဲ ဝင္လာေအာင္ ေျခာက္ၿပီးေမာင္းခ်တယ္။ သူတို႔ သတ္လို႔လြယ္တဲ့ေနရာမ်ိဳးေရာက္ေအာင္ ေမာင္းတာရွိ တယ္။ ေနာက္ၿပီးဆင္ႀကိဳက္တဲ့အစားအစာေတြနဲ႔ ေခၚတာရွိတယ္။ ဥပမာ မီးရႈိ႕လိုက္ရင္ ျပာေတြျဖစ္သြားတယ္၊ ျပာေတြကို ဆင္ေတြက လာစားမယ္။ ေရဆင္းေသာက္မယ္၊ ႐ႊံ႕လူးမယ္ အဲလိုေနရာမ်ိဳးမွာေစာင့္ၿပီးေတာ့ ပစ္တာရွိတယ္။ ဆိုေတာ့သူတို႔ေတြက ႏွစ္ေယာက္သုံးေယာက္မဟုတ္ဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔သိသေလာက္ေတာ့ ဆင္ကိုလိုက္ရင္ ဆယ္ေယာက္၊ တခါတေလ အေယာက္ႏွစ္ဆယ္၊ သုံးဆယ္အထိေတာင္ပါတယ္။ ဆိုေတ့ ေဒသခံေတြပါတယ္၊ ကြၽမ္းက်င္တဲ့မုဆိုးေတြပါတယ္။ သူတို႔က ေတာဆင္႐ိုင္းေတြရႏိုင္တဲ့ေဒသေတြကို ရာသီအလိုက္ လိုက္တာ။ ေဒသခံအေနနဲ႔ကေတာ့ သတင္းေပးလို၊ လမ္းျပလိုမ်ိဳးပါတယ္။ ဆင္မုဆိုးေတြကို လမ္းျပတယ္၊ သတင္းေပးတယ္။

က်ိဳက္ထီး႐ိုးဘုရားနားက ေရာင္းခ်တဲ့ ေတာ႐ိုင္းတိရစာၦန္ ပစၥည္းေတြ

ေမး။ ။ ေတာဆင္ေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္ကာကြယ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ အစိုးရနဲ႔ ေတာ႐ိုင္းတိရစာၦန္ ကာကြယ္တဲ့အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ ဘာေတြလုပ္ဖို႔လိုအပ္ေနေသးတယ္လို႔ထင္လဲ။

ေျဖ။ ။ အဓိကတာဝန္ယူလုပ္ေဆာင္ေနတဲ့သစ္ေတာဦးစီးဌာနနဲ႔ သစ္ေတာရဲေတြကို လုပ္ႏိုင္ကိုင္ႏိုင္ေအာင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဝိုင္းဝန္းၿပီးေတာ့ ကူညီပံ့ပိုးဖို႔လိုတယ္။ အန္ဂ်ီအိုေတြလုပ္ႏိုင္တာထက္ အစိုးရကပိုလုပ္ႏိုင္ တယ္။ သစ္ေတာဦးစီးဌာနကို လုပ္ပိုင္ခြင့္ပိုေပးဖို႔လိုတယ္။ အခုလုပ္ေနတာတစ္ခုကေတာ့ ဆင္ေတြသတ္တဲ့ လူသတင္းေပးရင္ ဆုခ်ီးျမႇင့္တာေတြလုပ္တယ္။ အဲဒီအစီအစဥ္ကေကာင္းပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက မုဆိုးေတြသာမကပဲ ဝယ္လက္ေတြကိုပါဖမ္းဆီးႏိုင္ေအာင္၊ တားဆီးႏိုင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရမယ္။ အဲဒီအခါက်ရင္ တျခားျပည္ပနဲ႔ပတ္သက္လာၿပီးဆိုရင္ ရဲတပ္ဖြဲ႕က နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္အဖြဲ႕ေတြနဲ႔လည္း ပူးေပါင္းၿပီးလုပ္ဖို႔လိုမွာေပါ့။

BBC Burmese
https://www.bbc.com/burmese