ျမန္မာကုန္သြယ္ေရးလိုေငြ သံုးလအတြင္း ေဒၚလာသန္းတေထာင္ ရိွေန

ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ကုန္သြယ္မႈလိုေငြ ကြာဟခ်က္ဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ သုံးလအတြင္း ေဒၚလာ တစ္ဘီလ်ံ နီးပါး ရွိတဲ့အေၾကာင္း စီးပြားေရးနဲ႔ ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရး ၀န္ႀကီးဌာန အရာရွိတဦးက VOA ကိုေျပာပါတယ္။ ဖြံ႔ျဖိဳးဆဲႏိုင္ငံေတြမွာျဖစ္ေလ႔ရွိတဲ႔ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီျမႈပ္ႏွံမႈ အတြက္လိုအပ္တဲ႔ ကုန္ၾကမ္းေတြ တင္သြင္းေနရတာေၾကာင့္ လိုေငြကြာဟခ်က္ကေတာ႔ရွိေနဦးမယ္လို႔ စီးပြားေရးပညာရွင္ေတြကလည္း သုံးသပ္ပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္း ဗြီအိုေအ ျမန္မာပိုင္းသတင္းေထာက္ ကိုေဇာ္ထက္ ကေျပာျပေပးထားပါတယ္။

သံုးလတာကာလ အတြင္း ျပည္ပနဲ႔ကုန္သြယ္ေရးလိုေငြ ကြာဟခ်က္က အေမရိကန္ေဒၚလာ တစ္ဘီလီယံ နီးပါးရွိတဲ႔အတြက္ တႏွစ္ပတ္လုံးအတြက္ လိုေငြကြာဟခ်က္ အရင္ႏွစ္ေတြလိုမ်ားေနဦးမယ္လို႔ စီးပြားေရးပညာရွင္တခ်ဳိ႕က ခန္႔မွန္းထားၾကတာပါ။ နိုင္ငံတြင္း ဝင္လာတဲ႔ အေမရိကန္ေဒၚလာကထက္ ျပည္ပထြက္သြားတဲ႔ေဒၚလာေငြက ႏွစ္တိုင္းပိုမ်ားေနတဲ႔အေျခအေန ျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရကေတာ႔ လာမယ့္ ၂၀၁၈-၁၉မွာ ပို႔ကုန္နဲ႔ သြင္းကုန္ကို ၁၅ ဘီလီယံေလာက္စီနဲ႔ လိုေငြကြာဟခ်က္ တစ္ႏွစ္ ေဒၚလာသန္း ၅၀၀ ေလာက္ ေလ်ွာ့ခ်ဖို႔ ရည္မွန္းထားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း လက္ေတြ႔မွာ ႏို္င္ငံျခားရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈေတြရွိေနတဲ႔အတြက္ လိုေငြကြာဟခ်က္ကေတာ႔ရွိေနဦးမယ္လို႔ စီးပြားေရးနဲ႔ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးဝန္ၾကီးဌာနက လက္ေထာက္အတြင္းဝန္ ဦးခင္ေမာင္လြင္ကေျပာပါတယ္။

“လိုေငြကေတာ႔ ရွိတာေတာ႔ရွိေနဦးမွာ အၾကမ္းဖ်ဥ္းအားျဖင့္ေတာ႔ ဖြံ႔ျဖိဳးဆဲႏို္င္ငံေတြမွာ ကုန္သြယ္မႈလိုေငြကေတာ႔ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈ ေတြရွိေနတဲ႔အခါက်ေတာ႔ ဖြံျဖိဳးဆဲႏိုင္ငံေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာလည္းျဖစ္ေနတာေပါ႔ အာစီယံထဲမွာဆိုရင္ ကေမာၻဒီးယား ကုန္သြယ္မႈ လိုေငြရွိေနတာေပါ႔။ ကုန္သြယ္မႈလိုေငြရွိေနတဲ႔အတြက္ စီးပြားေရးဘက္မွာသက္ေရာက္မယ္လို႔ေတာ႔ ေျပာလို႔ေတာ႔မရပါဘူး။ မ်ားေသာ အားျဖင့္ေတာ႔အဓိကေတာ႔ ဘာေခၚမလဲဆိုရင္ဖြံ႔ျဖိဳးဆဲႏို္င္ငံေတြကေတာ႔ ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈနဲ႔ ပတ္သတ္တဲ႔ ပစၥည္းေတြသြင္းရတာေတြ ရွိပါတယ္။”

စားေသာက္ကုန္ထက္ ကုန္ၾကမ္းနဲ႔ စက္ပစၥည္းေတြတင္သြင္းတဲ႔ ကုန္သြယ္တန္ဖိုးကပိုမ်ားပါတယ္။ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ လိုေငြကြာဟခ်က္ကို ထိန္းညွိဖို႔က ပို႔ကုန္တိုးျမႈင့္ဖို႔လိုအပ္ေၾကာင္း စီးပြားေရးပညာရွင္ ဦးခင္ေမာင္ညိဳက အခုလိုေျပာပါတယ္။

“ကုန္ၾကမ္းနဲ႔ စက္ပစၥည္းကမ်ားထားတဲ႔အဓိပၸါယ္ကေတာ႔ ႏွစ္ခုရွိတယ္ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္အေနနဲ႔ေျပာရရင္ လမ္းပန္းေတြ ဘာေတြက အကုန္လံုး လုပ္ေနရတယ္။ လိုအပ္လည္းလိုအပ္ေနတာကိုး။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ႔ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈနဲ႔အတူ ဝင္လာတာရွိသလို ႏို္င္ငံျခားရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈအတြက္က သြင္းကုန္မွာသြားမ်ားတယ္။ အမ်ားစုထင္ေနတာ သြင္းကုန္ေတြမ်ားလာတယ္ သြင္ကုန္မ်ားတာ ဆိုးတယ္ထင္ၾကတယ္။ သြင္းကုန္မ်ားတိုင္း ဆိုးတယ္မဆိုသာဘူး ဆရာတို႔ရဲ႕ ဖြံ႔ျဖိဳးမႈအဆင့္အရ ဆရာတို႔က အစစ၊ အရာရာတင္သြင္းေန ရေသးတယ္။ ဆရာကေတာ႔ ကုန္သြယ္မႈရွင္းတမ္းမွာေတာ႔ လိုေငြျပတယ္ လိုေငြျပတဲ႔အေၾကာင္းရင္းကလည္း ဟိုဘက္ပို႔ကုန္မွာ ဆရာတို႔က ဘာမွပို႔စရာမရွိတာ။ ဒီလိုအေျခအေနမ်ိဳးကဆက္ျပီးရွိေနဦးမယ္လို႔ ဆရာကျမင္တယ္။ သိပ္ျပီးစိတ္မပူဘူး ။ တစ္ခုပဲ ပို႔ကုန္ မ်ားေအာင္လုပ္ႏို္င္ဖို႔ပဲလိုတာ။”

၂၀၁၆-၂၀၁၇ ဘ႑ာႏွစ္မွာ ပို႔ကုန္ ၁၂ ဘီလီယံ၊ သြင္းကုန္ ၁၇ဘီလီယံ ဆိုတဲ႔အတြက္ ကုန္သြယ္ေရးလိုေငြက ၅ ဘီလီယံရွိပါတယ္။ ၂၀၁၇-၂၀၁၈ ဘ႑ာႏွစ္မွာေတာ႔ ပို႔ကုန္ ၁၄ ဘီလီယံျဖစ္လာျပီး သြင္းကုန္ကလည္း ၁၈ဘီလီယံရွိလာပါတယ္။ ကုန္သြယ္ေရးလိုေငြ ကေတာ႔ ၄ ဘီလီယံျဖစ္ပါတယ္။ အခုႏွစ္မွာ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္း ထုတ္ကုန္ေတြ ပိုတင္ပို႔ထားႏိုင္ေပမဲ႔ လယ္ယာထုတ္ကုန္တင္ပို႔တာ ကေတာ႔ အရင္ႏွစ္ထက္နည္းသြားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ေဇာ္ထက္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com