ကင္ဆာကို ကာကြယ္တဲ့ ေဂၚဖီထုပ္

 ေစ်းခ်ိဳခ်ိဳနဲ႔ ဝယ္ယူစားသုံးႏိုင္တဲ့ ေဂၚဖီထုပ္ဟာ ကင္ဆာေရာဂါကို ကာကြယ္ႏိုင္ေၾကာင္း ဝမ္းေျမာက္ဖြယ္ေတြ႕ရွိရ

ေဂၚဖီ ေခၚ မုန္လာထုပ္၊ ဘ႐ိုကိုလီ ေခၚ ပန္းမုံလာစိမ္း အပါအဝင္ ဟင္းသီးဟင္း႐ြက္တခ်ိဳ႕ဟာ အူကင္ဆာ ျဖစ္ႏိုင္ေျခကို ေလွ်ာ့ခ်ေပးႏိုင္တယ္လို႔ သိပၸံပညာရွင္ေတြက စမ္းသပ္ေတြ႕ရွိအတည္ျပဳလိုက္ၾကပါၿပီ။

ေဂၚဖီႏြယ္ဝင္ ဟင္းသီးဟင္း႐ြက္ေတြဟာ အူလမ္းေၾကာင္းအတြက္ ေကာင္းက်ိဳးျပဳတဲ့အစာေတြ ဆိုတာကေတာ့ သံသယျဖစ္စရာမရွိပါဘူး။ ဒါကို အားလုံးက အျငင္းပြားသူမရွိ သေဘာတူညီထားခဲ့ၾကတာ ၾကာလွပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ အူကင္ဆာ၊ အူမႀကီးကင္ဆာေတြကို ကာကြယ္ႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ အဆင့္အထိ သက္ေသျပဖို႔ကိုေတာ့ အရင္က နည္းနည္းအခက္ေတြ႕ခဲ့ၾကပါတယ္။ သတင္းေကာင္းကို ေျပာရရင္ အခုေတာ့ အတည္ျပဳလိုက္ႏိုင္ပါၿပီ။ ဘာ့ေၾကာင့္ ဘယ္လို ကာကြယ္ႏိုင္တယ္ဆိုတာကိုလည္း အခုေတာ့ ခ်က္နဲ႔လက္နဲ႔ က်က်နနရွင္းျပႏိုင္ခဲ့ၾကပါၿပီ။

ဟင္းသီးဟင္း႐ြက္ေတြ အစာေျခေၾကညက္သြားခ်ိန္မွာ ကင္ဆာဆန္႔က်င္ ဓာတုပစၥည္းေတြကို ထုတ္လုပ္ေပးေၾကာင္း Francis Crick Institute သုေတသန အဖြဲ႕က သက္ေသျပလိုက္ႏိုင္တာပါ။

ဟင္းသီးဟင္း႐ြက္ကို ဘာ့ေၾကာင့္ ပိုစားသင့္သလဲလို႔ ေမးလာရင္ အေၾကာင္းျပစရာ အခ်က္ေတြ တပုံတပင္ပဲလို႔ Cancer Research UK ကလည္း ေျပာပါတယ္။

ဟင္းသီးဟင္း႐ြက္ေတြဟာ အူနံရံကို ဘယ္လိုေျပာင္းလဲေပးႏိုင္ေၾကာင္းကို အဓိကထားၿပီး Francis Crick Institute ကသုေတသနလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီသုေတသနကို ႂကြက္ေတြနဲ႔ စမ္းသပ္ခဲ့သလို ဓာတ္ခြဲခန္းမွာ လုပ္ထားတဲ့ အူမႀကီးပုံစံတူေတြနဲ႔လည္း စမ္းသပ္ခဲ့ပါတယ္။

အူမႀကီးနံရံရဲ႕ လုပ္ငန္းေဆာင္႐ြက္ပုံေတြ အမ်ားအျပားရွိတဲ့အနက္ တခ်က္က လူ႔အေရျပားအလုပ္လုပ္ပုံနဲ႔ ဆင္တူေနပါတယ္။ အဲဒါက ဘာလဲဆိုေတာ့ အ ေရခြံလဲတတ္တဲ့ အခ်က္ပါ။ လူဟာ ေႁမြေတြလို အေရခြံလဲတတ္တယ္ဆိုရင္ တခ်ိဳ႕က အံ့ၾသေကာင္း အံ့ၾသၾကပါလိမ့္မယ္။ လူေတြရဲ႕ လက္ေတြ ေျခေတြမွာ အေရခြံကြာတာဟာ ေႁမြေတြ အေရခြံလဲတာနဲ႔ သေဘာသဘာဝခ်င္း အတူတူပါပဲ။ အူမႀကီးရဲ႕ နံရံမွာလည္း အဲသလိုပဲ အေဟာင္းၿပိဳပ်က္ၿပီး အသစ္အစားထိုးတဲ့ ျဖစ္စဥ္ဟာ စဥ္ဆက္မျပတ္ျဖစ္ေပၚေနပါတယ္။ အူနံရံ အသစ္လဲတယ္၊ အူနံရံ အေပြးတက္တယ္၊ အူနံရံ အသားႏုတက္တယ္ စသျဖင့္ ေခၚေဝၚရင္ မမွားဘူးထင္ပါတယ္။ အဲသလို အူနံရံအေရပါး အသစ္လဲတဲ့ ျဖစ္စဥ္ဟာ ၄ ရက္ ၅ ရက္ေလာက္အခ်ိန္ၾကာပါတယ္။ ဒီအူနံရံ အေရပါး ေတာက္ေလွ်ာက္ အသစ္လဲ အစားထိုးတဲ့ျဖစ္စဥ္ဟာ မွန္ကန္တဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ျဖစ္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းဖို႔ လိုပါတယ္။ အလုပ္လုပ္ပုံမမွန္ရင္ ကင္ဆာျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ အူေရာင္ႏိုင္ပါတယ္။

အဲသလို ပုံမွန္အလုပ္လုပ္ေရးမွာ မုန္လာႏြယ္ဝင္ ဟင္းသီးဟင္း႐ြက္ေတြက ထြက္တဲ့ ဓာတ္ပစၥည္းဟာ မပါမျဖစ္ေလာက္ေအာင္ကို အေရးပါေနတယ္လို႔ Immunity ေဆးပညာ ဂ်ာနယ္က ထုတ္ေဖာ္ေရးသားလိုက္ပါတယ္။

ေဒါက္တာဘ႐ိုကိုလီလို႔ နာမည္ႀကီးတဲ့ ဘ႐ိုကိုလီ ေခၚ ပန္းမုန္လာစိမ္းဟာ ကင္ဆာကို ကာကြယ္ေၾကာင္း အတည္ျပဳႏိုင္ၿပီ

မီးဖိုေခ်ာင္မွသည္ ကင္ဆာကာကြယ္ေရးသို႔

ေဂၚဖီႏြယ္ဝင္ ဟင္းသီးဟင္း႐ြက္ေတြကို အစာေျခလိုက္တဲ့အခါမွာ အင္ဒိုးသရီးကာဘင္ေနာ ဆိုတဲ့ ဓာတ္ပစၥည္းထြက္ပါတယ္။ ဟင္းခ်က္တဲ့ အခါ အဲဒီ အင္ဒိုးသရီးကာဘင္ေနာ ဓာတ္ကို မပ်က္မစီးေအာင္ထိန္းသိမ္းဖို႔လိုပါတယ္။ ဘယ္လို ထိန္းသိမ္းရမလဲဆိုေတာ့ "အက်က္လြန္ေအာင္ မခ်က္၊ မေၾကာ္ပါနဲ႔။ ဘ႐ိုကိုလီလို႔ေခၚတဲ့ ပန္းမုံလာစိမ္းေတြကို ခ်က္ရင္ ေပ်ာ့ဖတ္ႏြမ္းအိသြားေအာင္ မခ်က္ၾကပါနဲ႔။" လို႔ သုေတသီ ေဒါက္တာ ဂီတစေတာ့ကင္ဂါက အႀကံေပးပါတယ္။

ေဂၚဖီတို႔ ဘ႐ိုကိုလီတို႔ကို စားလိုက္တဲ့အခါ အဲဒီမွာပါတဲ့ အင္ဒိုးသရီးကာဘင္ေနာဓာတ္ကို အစာအိမ္ထဲက အက္ဆစ္ကမြမ္းမံျပဳျပင္လိုက္ပါတယ္။ အဲသလို မြမ္းမံျပဳျပင္ၿပီးေနာက္မွာေတာ့ သူဟာ အစာေျခစနစ္အတိုင္း ဆက္လက္ခရီးႏွင္ပါတယ္။

    ကင္ဆာ အဖုအက်ိတ္ထြက္စျပဳတဲ့ ႂကြက္ေတြကိုေတာင္ ဟင္းသီးဟင္း႐ြက္ထည့္ေကြၽးၿပီး အင္ဒိုးသရီးကာဘင္ေနာ ဓာတ္ရေအာင္ လုပ္ေပးလိုက္တဲ့အခါ အဖုအက်ိတ္ဟာ ဆက္ႀကီးမလာေတာ့ဘဲ ရပ္သြားတာေတြ႕ရပါတယ္
    ေဒါက္တာဂီတစေတာ့ကင္ဂါ

အူမႀကီးေအာက္ပိုင္းကိုေရာက္သြားတဲ့အခါ အဲဒီအာဟာရဟာ ပင္မကလာပ္စည္း stem cell ရဲ႕ လုပ္ငန္းေဆာင္႐ြက္ပုံ ဟန္ပန္ကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေပးပါတယ္။

ပင္မကလာပ္စည္းဆိုတာ လူ႔ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ သေႏၶသားပထမအဆင့္မွာေတြ႕ရတတ္တဲ့ ကလာပ္စည္းမ်ိဳးပါ။ အဲဒီပင္မကလာပ္စည္းကေန လူ႔ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ တျခား အဂၤါ အသီးသီးက ကလာပ္စည္းေတြကို ဆင့္ပြားထုတ္လုပ္ႏိုင္လို႔ သူ႔ကို ပင္မကလာပ္စည္းလို႔ ေခၚပါတယ္။

ပင္မကလာပ္စည္းေတြဟာ အူနံရံအသစ္လဲတာကိုလုပ္သလို ေရာင္ရမ္းျခင္းကို ထိန္းတဲ့ ခုခံအားကလာပ္စည္းေတြ အသစ္လဲတာကိုလည္း လုပ္ပါတယ္။

 ေကးလ္ အ႐ြက္ဟာလည္း ေဂၚဖီႏြယ္ဝင္ ဟင္းသီးဟင္း႐ြက္ျဖစ္ၿပီး အင္ဒိုးသရီးကာဘင္ေနာဓာတ္ထုတ္လုပ္ေပးႏိုင္

သုေတသနျပဳေလ့လာခ်က္ေတြအရ အင္ဒိုးသရီးကာဘင္ေနာ ဓာတ္ႂကြယ္ဝတဲ့ အစာေတြဟာ ႂကြက္ေတြကို ကင္ဆာမျဖစ္ေအာင္ အကာအကြယ္ေပးတာေတြ႕ရပါတယ္။ မ်ိဳးဗီဇအရ ကင္ဆာျဖစ္ႏိုင္ေျခမ်ားတဲ့ ႂကြက္ေတြနဲ႔ စမ္းသပ္ရာမွာ အဲသလိုႂကြက္ေတြကိုေတာင္မွ အင္ဒိုးသရီးကာဘင္ေနာက အကာအကြယ္ေပးသြားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။

အင္ဒိုးသရီးကာဘင္ေနာဓာတ္နဲ႔ အကာအကြယ္ေပးမထားတဲ့အခါမွာေတာ့ အူအတြင္းက ကလာပ္စည္းေတြဟာ ထိန္းမရဘဲ ၿပိဳကြဲကုန္တာကို ေတြ႕ရပါတယ္။

"ကင္ဆာ အဖုအက်ိတ္ထြက္စျပဳတဲ့ ႂကြက္ေတြကိုေတာင္ ဟင္းသီးဟင္း႐ြက္ထည့္ေကြၽးၿပီး အင္ဒိုးသရီးကာဘင္ေနာ ဓာတ္ရေအာင္ လုပ္ေပးလိုက္တဲ့အခါ အဖုအက်ိတ္ဟာ ဆက္ႀကီးမလာေတာ့ဘဲ ရပ္သြားတာေတြ႕ရပါတယ္" လို႔ ေဒါက္တာ စေတာ့ကင္ဂါက ေျပာပါတယ္။

အူကင္ဆာျဖစ္ခဲ့ရင္

    မစင္ထဲမွာေသြးပါတာကို ရပ္ေအာင္လုပ္ဖို႔ခက္ခဲတာ
    အူလမ္းေၾကာင္းရဲ႕ အလုပ္လုပ္ပုံမူမမွန္တာ၊ အိမ္သာ ခဏခဏတက္ရတာမ်ိဳး
    ဗိုက္နာတာ၊ ဗိုက္တင္းျပည့္အင့္ၿပီး မအီမသာျဖစ္တာမ်ိဳး

စတဲ့လကၡဏာေတြ ေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။

ေဒါက္တာ ဂီတ စေတာ့ကင္ဂါ ကေတာ့ အခုထြက္လာတဲ့ ရလဒ္ကို ေက်နပ္အားရေနပါေလရဲ႕။ သူဟာ အခုဆိုရင္ အစာကိုေလွ်ာ့စားၿပီး ဟင္းသီးဟင္း႐ြက္မ်ားမ်ားစားေနတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

"ပန္းမုံလာစိမ္းနဲ႔ ေဂၚဖီထုပ္လို ဟင္းသီးဟင္း႐ြက္ေတြမွာ ဖိုင္ဘာပါတယ္ဆိုတာကို ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေစာေစာကတည္းကသိခဲ့ၾကၿပီးသားပါ။ အခုေတာ့ သူတို႔ဟာ အူကင္ဆာအႏၲရာယ္ကိုပါေလွ်ာ့ခ်ေပးႏိုင္ေၾကာင္း အခုႂကြက္ေတြနဲ႔ စမ္းသပ္ခ်က္အရ သိလိုက္ရပါၿပီ။ အဲဒီဓာတ္ပစၥည္းဟာ လူေတြမွာလည္း ႂကြက္နဲ႔ တန္းတူ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈရွိမရွိဆိုတာကို ေနာက္ထပ္စမ္းသပ္ခ်က္ေတြ လုပ္ၿပီးရင္ တိတိက်က်သိရပါမယ္။ ေလာေလာဆယ္သိရသေလာက္ကို ေျပာရမယ္ဆိုရင္လည္း ဟင္းသီးဟင္း႐ြက္ကို မ်ားမ်ားစားသင့္ေၾကာင္းကိုေတာ့ က်ိဳးေၾကာင္းခ်က္လက္နဲ႔တကြ သိလိုက္ရပါၿပီ" လို႔ Cancer Research UK အဖြဲ႕က ပါေမာကၡ တင္မ္ကီးကေျပာပါတယ္။

BBC Burmese
https://www.bbc.com/burmese