လူမႈကြန္ယက္က အမုန္းစကားေတြပိတ္ဖုိ႔ ကမၻာအ၀ွမ္းေတာင္းဆိုမႈျမင့္လာ

နည္းပညာကုမၸဏီႀကီးေတြျဖစ္တဲ့ Google ကုမၸဏီရဲ့ YouTube, Facebook နဲ႔ Twitter လူမႈကြန္ယက္စာမ်က္ႏွာေတြဟာလူေတြ လြတ္လပ္စြာေရးသားေဖာ္ျပခြင့္ ရေနတဲ့ေနရာေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း အဲဒီစာမ်က္ႏွာေတြေပၚမွာ ထိပါးေစာ္ကားတဲ့ စကားေတြ၊ အၾကမ္းဖက္တဲ့ စကားလုံးေတြေရးသားလာၾကတဲ့အေပၚ အေရးယူေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆုိသံေတြလည္း တျဖည္းျဖည္းမ်ားလာပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ကမၻာတ၀ွမ္းလုံးမွာ ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ ဒီစိန္ေခၚခ်ကေ္တြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ Michelle Quinn ေပးပို႔ထားတဲ့ေဆာင္းပါးကို နန္းေလာင္၀္က တင္ျပထားပါတယ္။

အြန္လုိင္းေပၚမွာ ေျပာဆိုေရးသားေနၾကတဲ့ေနရာမွာ လိင္စိတ္ကို ႏႈိးၾကြေစတဲ့ အေဖာ္အခၽြတ္ ဓာတ္ပုံဗီြဒီယိုေတြ၊ ဒါမွမဟုတ္ အၾကမ္းဖက္ဖို႔ ျခိမ္းေျခာက္မႈေတြလို သိိပ္ဆိုးရြားလြန္းတဲ့ ေဖာ္ျပေရးသားတဲ့ ကိစၥေတြေလာက္မွသာအဓိကလူမႈကြန္ယက္ကုမၸဏီႀကီးေတြအေနနဲ႔ ထိန္းခ်ဳပ္ေလ့ရွိၿပီး ေတာ္ရုံကိစၥေတြကိုေတာ့ လြတ္လပ္ခြင့္ေပးထားတာ အေတာ္ၾကာေနပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္လည္း လတ္တေလာသီတင္းပတ္ေတြမွာေတာ့ အဲဒီလို လူမႈကြန္ယက္ေတြေပၚမွာလြတ္လပ္ခြင့္ေပးထားတဲ့ မူ၀ါဒေတြကို အေသအခ်ာေစာင့္ၾကည့္လာၾကပါတယ္။ လက္ယာယိမ္းအေမရိကန္ ေရဒီယိုအစီအစဥ္တင္ဆက္သူ Alex Jones ဟာ တြစ္တာလူမႈကြန္ယက္ကုမၸဏီရဲ့ ေပၚလစီကို ခ်ိဳးေဖာက္ၿပီး ႐ုန္႔ရင္းၾကမ္းတမ္းတဲ့ စကားလုံးေတြသုံးစြဲတဲဲ့အတြက္ဆိုၿပီး တြစ္တာရဲ့ စာမ်က္ႏွာမွာ ေရးသားေဖာ္ျပခြင့္ ၇ ရက္ပိတ္ပင္လိုက္ပါတယ္။ သတင္းမီဒီယာေတြကို အၾကမ္းဖက္ၾကဖို႔ တုိက္တြန္းလိုက္ထားတဲ့ စကားေတြေျပာဆိုခဲ့တဲ့အတြက္ဆိုၿပီး ခုလိုပိတ္ပင္လုိက္ေပမယ့္ Jones ကေတာ့ အဲဒီလိုမေျပာခဲ့ဘူးဆိုၿပီး ျငင္းဆန္ပါတယ္။

"က်ေနာ္တင္ထားတဲ့ ဗြီဒီယိုဖိုင္ကို ျဖဳတ္ပစ္လိုက္ၿပီ။ မေန႔ညနဲ႔ ဒီကေန႔ တင္ထားတဲ့ က်ေနာ့္ရဲ့ ဗြီဒီယိုဖိုင္အားလုံး မရွိေတာ့ဘူးဗ်။ စစ္ေျမျပင္မွာ ေသနတ္ကိုင္ၿပီး ၿခိမ္းေခ်ာက္ေနတာမဟုတ္ဘူးဆိုၿပီး က်ေနာ္ေျပာခဲ့တဲ့အပိုင္းလည္းမရွိေတာ့ဘူး။ က်ေနာ့္ရဲ႕ စကားသံေတြ တိတ္သြားေအာင္ သူတို႔လုပ္ၾကလိမ့္မယ္"

Jones ရဲ့ ဗြီဒီယိုတခ်ိဳ ႔ကို ျဖဳတ္ခ်တာ တြစ္တာက ေနာက္ဆုံးပါ။ ဒီလအေစာပိုင္းကပဲ Apple, Spotify, Facebook, You Tube နဲ႔ အျခားလူမႈကြန္ယက္ေတြက သူတို႔ကုမၸဏီေပၚက Jones နဲ႔ သူ႔ရဲ့ InfoWars သတင္းဌာနရဲ့ ေဖာ္ျပခ်က္ေတြကို ကန္႔သတ္တားျမစ္ခဲ့ပါတယ္။ ေရဒီယိုအစီအစဥ္တင္ဆက္သူျဖစ္တဲ့ Jones က အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအတြင္း လူအစုလုိက္အၿပဳံလုိက္ ေသနတ္နဲ႔ပစ္ခတ္္ခံရတဲ့ အခ်ိဳ႔ျဖစ္ရပ္ေတြကို လွည့္ကြက္တခုလို သေဘာမ်ိဳး ေျပာဆိုုထားတာပါ။ ဒါေပမယ့္လည္း InfoWars သတင္းဌာနက တုိက္႐ိုက္အသံလႊင့္တဲ့ App ေတြကိုေတာ့ Google နဲ႔ Apple တို႔ကေန ရာယူေနႏုိင္ပါေသးတယ္။

လူမႈကြန္ယက္ေတြေပၚမွာ လြတ္လပ္စြာ ေဖာ္ျပေရးသားခြင့္ကို ဘယ္လို ပုိင္းျခား သတ္မွတ္မလဲဆိုတာ ထပ္ၿပီးစိစစ္ဖို႔ လူမႈကြန္ယက္ကုမၸဏီေတြ ဖိအားေပးခံေနရတယ္လို႔ Santa Clara တကၠသိုလ္၊ အင္တာနက္ေပၚမွာ ေစာင့္ထိမ္းရမယ့့္က်င့္၀တ္ဆိုင္ရာ အစီအစဥ္ ညႊန္ၾကားေရးမႈး Irina Raicu ကခုလိုေျပာပါတယ္။

"လူမႈကြန္ယက္ကုမၸဏီေတြက သူတုိ႔ဟာ ၾကားေနလမ္းေၾကာင္းတခုသာ ျဖစ္ပါတယ္ဆိုၿပီး လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္အနည္းငယ္ေလာက္က ေျပာဆိုေနတဲ့ပုံစံမ်ိဳးေလာက္နဲ႔ သူတို႔တာ၀န္ယူရမယ့္ အပိုင္းကို ေရွာင္လြဲလို႔မရေတာ့တဲ့အေျခအေနကို ဆုိက္ေနပါၿပီ။ သဟဇာတက်တယ္ဆိုတာ ဘယ္လိုပုံစံမ်ိဳးလည္းဆိုတာကို သတ္မွတ္ပိုင္းျခားဖို႔ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းရွိတဲ့ အေနအထားဘက္ကို ပိုၿပီးေရာက္လာပါတယ္"

ဒါတင္မကပဲ အျခားဘာသာစကားေတြနဲ႔ အမုန္းစကားေတြေတြေရးသားတာကိုလည္း ထိန္းခ်ဳပ္လာပါတယ္။ ျမန္မာနဲ႔ အိႏၵိယလိုႏုိင္ငံေတြက အၾကမ္းဖက္မႈေတြဟာ ေဖ့ဘုတ္လူမႈကြန္ယက္စာမ်က္ႏွာေပၚက ေရးသားေျပာဆိုမႈေတြနဲ႔ ဆက္စပ္ေနပါတယ္။ ဒီလို အမုန္းစကားေတြဟာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြအျဖစ္ ဦးတည္မသြားေအာင္ အဲဒီေျပာဆိုေရးသားမႈေတြကို ဦးတည္ၿပီး ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ လူမႈကြန္ယက္ကုမၸဏီေတြကို ေတာင္းဆိုမႈေတြလည္း တိုးလာေနတာပါ။ UC BERKELEY တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသား ABHINAY KORUKONDA ကလည္း သူ႔အျမင္ကို ခုလိုေျပာပါတယ္။

"လိင္စိတ္ႏိႈးဆြတဲ့ အေဖာ္အခၽြတ္ပုံေတြ၊ ထိပါးေစာ္ကားတဲ့ စကားေတြကို ေဖ့စ္ဘုတ္က ဖယ္ရွားပစ္မယ္ဆိုရင္၊ အမုန္းစကားေတြကိုလည္း ဖယ္ရွားပစ္သင့္ပါတယ္။ ဒီစကားလုံးေတြကလည္း ထိပါးေစာ္ကားတဲ့ ပုံစံတမ်ိဳးပါ။ ဒီကိစၥကို အေရးယူဖို႔လိုပါတယ္။ အဲဒီလို စကားမ်ိဳးေတြကို လုံး၀ ဖ်က္ပစ္သင့္ပါတယ္"

UC Berkeley စီးပြါးေရးတကၠသိုလ္က " ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်မွတ္ျခင္းဆိုင္ရာ" ပညာတန္းတက္ေနတဲ့ Ming Hsu ကလည္း မိန္႔ခြန္းတခု၊ အေျပာအဆိုတခုဟာ ကမၻာတ၀ွမ္းက လူေတြကို ထိခို္င္နဟ္နာႏုိင္ျခင္းရွိမရွိဆိုတဲ့ကိစၥကို သိႏုိင္တဲ့ဓမၼဓိဌာန္က်တဲ့ အေျဖတခုထြက္လာဖို႔ သုေတသနလုပ္ေနပါတယ္။

"လူမႈေရးစံသတ္မွတ္ခ်က္ေတြ၊ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈပုံစံေတြ သိပ္ကိုကြဲျပားလြန္းတဲ့ ျမန္မာနဲ႔တူရကီလို တတိယကမၻာ့ႏုိင္ငံေတြမွာ ေဖ့ဘုတ္ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ အခက္အခဲကေတာ့ ဘယ္သူကမွန္သလဲ၊ ဘယ္သူကမွားသလဲ၊ ဘယ္သူက ခြဲျခားဆက္ဆံခံေနရသလဲဆိုတာ အလိုလို မသိႏုိင္တဲ့ကိစၥျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္ပိုင္ဆင္ျခင္တုံတရားနဲ႔ ခ်င့္ခ်ိန္လုပ္ကိုင္ရမယ့္အျပင္ အဲဒီကိစၥေတြကို သိပ္ကို ထိလြယ္ရွလြယ္လြန္းတယ္ဆိုတာသိထားဖို႔လည္းလိုပါတယ္"

အဲဒီလို စမ္းသပ္မႈမ်ိဳး လုပ္မလား၊ မလုပ္ဘူးလားဆိုတာကိုလည္း ေစာင့္ၾကည့္ရဦးမွာပါ။ ခုခ်ိန္မွာေတာ့ နည္းပညာကုမၸဏီေတြအေနနဲ႔ သူတို႔ရဲ့ လူမႈကြန္ယက္စာမ်က္နွာေပၚမွာ လြတ္လပ္စြာေရးသားေဖာ္ျပခြင့္ေပးတဲ့တခ်ိန္ထဲမွာ လူေတြထိခိုက္နစ္နာမႈမရွိေအာင္ ခိိ်န္ခြင္လွ်ာညိွၿပီး ဘယ္လို အေကာင္းဆုံး လုပ္ကိုင္ၾကမလဲဆိုတာ ႀကိဳးစားအေျဖရွာေနၾကပါတယ္။

နန္းေလာင္၀္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com