ရိုဟင္ဂ်ာအမႈ ICC လဲႊဖို႕ ကုလလံုၿခံဳေရးေကာင္စီကို Fortify Rights တိုက္တြန္း

ႏုိင္ငံတကာရာဇ၀တ္တရား႐ုံး (ICC)
ျမန္မာစစ္တပ္ဟာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ စနစ္တက် က်ဴးလြန္ခဲ့တယ္လို႔ ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးအဖဲြ႔ တခုျဖစ္တဲ့ Fortify Rights အဖဲြ႔က ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အဲဒီလူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာ စစ္တပ္နဲ႔ လုံၿခဳံေရး ထိပ္တန္းတာ၀န္ရွိသူ ၂၂ ေယာက္ကိုလည္း ရာဇ၀တ္ေၾကာင္းအရ စုံစမ္းစစ္ေဆးသင့္တယ္လို႔ ေျပာလိုက္ၿပီး၊ ကုလသမဂၢလုံၿခဳံေရး ေကာင္စီအေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံက အေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ႏုိင္ငံတကာရာဇ၀တ္တရား႐ုံး (ICC) ကို အျမန္ဆုံးလႊဲသင့္တယ္လို႔ ဒီအစီရင္ခံစာက ေတာင္းဆုိလိုက္ပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကိုရန္ႏုိင္က စုစည္းတင္ျပထားပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံ ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာရွိတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ျမန္မာစစ္တပ္ဘက္က က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ႏုိင္ငံတကာလူ႔အခြင့္အေရးအဖဲြ႔တခုျဖစ္တဲ့ Fortify Rights အဖဲြ႔က ဒီကေန႔မွာ အစီရင္ခံစာထုတ္ျပန္လိုက္ပါတယ္။ အဲဒီအစီရင္ခံစာထဲမွာေတာ့ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္ ၂၅ ရက္ေန႔က ARSA ႐ုိဟင္ဂ်ာအစြန္းေရာက္ အဖဲြ႔ေတြက လုံၿခဳံေရးကင္းစခန္းေတြကို မတုိက္ခိုက္ခင္မွာကတည္းက ျမန္မာလုံၿခဳံေရးတပ္ဖဲြ႔ေတြဘက္က ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔နဲ႔ စနစ္တက်က်ဴးလြန္ဖို႔ ျပင္ဆင္ခဲ့တာျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒီလူအခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး Fortify Rights အဖဲြ႔က အမႈေဆာင္အရာရွိခ်ဳပ္ Matthew Smith က ဗီြအိုေအကို အခုလို ေျပာပါတယ္။

"ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းမွာရွိတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ေတြကို ရက္စက္ ဆုိးရြားတဲ့ ရာဇ၀တ္မႈက်ဴးလြန္ဖို႔အတြက္ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြဘက္က ဘယ္လိုျပင္ဆင္ခဲ့တယ္ဆုိတာ က်ေနာ္တုိ႔ မွတ္တမ္းတင္ထားပါတယ္။ အဲဒီ ျပစ္မႈေတြထဲမွာ လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႈေတြ နဲ႔ လူသားမ်ိဳးႏြယ္ေတြအေပၚ က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇတ္၀င္မႈေတြလည္း ပါ၀င္တယ္ဆုိတဲ့ လက္ခံႏုိင္ေလာက္တဲ့ သက္ေသအေထာက္အထားေတြကို ဒီအစီရင္ခံစာထဲမွာ ေတြ႔ရွိထားပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ ရဲတပ္ဖဲြ႔က ထိပ္တန္းတာ၀န္ရွိသူ ၂၂ ေယာက္ကိုလည္း ဒီလူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြအတြက္ ရာဇ၀တ္မႈေၾကာင္းဆုိင္ရာအရ စုံစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြလုပ္ေဆာင္သင့္ပါတယ္။"

ျမန္မာလုံၿခဳံေရးအာဏာပိုင္ေတြဘက္က လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြထဲမွာ ဓါးနဲ႔ခၽြန္ထက္တဲ့လက္နက္အသုံးအေဆာင္ေတြကို သိမ္းဆည္းတာ၊ ၿခံစည္႐ုိးေတြကို အတင္းအၾကပ္ဖယ္ရွားခုိင္းတာ နဲ႔ မြတ္စလင္မဟုတ္တဲ့သူေတြကို လက္နက္တပ္ဆင္ေလ့က်င့္သင္ၾကား ေပးတာေတြ ပါ၀င္တယ္လို႔ဆုိထားပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြဟာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြဆီကေန စားႏွပ္ရိကၡာေတြကိုလည္း သိမ္းယူတာေတြ၊ လူသားခ်င္းစာနာမႈအကူအညီေတြမေပးႏုိင္ေအာင္လုပ္တာေတြလည္း ပါ၀င္တယ္လို႔ ေျပာထားပါတယ္။ အခုလို ျမန္မာလုံၿခဳံေရးတာ၀န္ရွိသူေတြဘက္က ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ က်ဴးလြန္ခဲ့တာေတြကို ႏုိင္ငံတကာရာဇ၀တ္ခုံ႐ုံးကို လႊဲေျပာင္းေပးဖို႔ ဒီအစီရင္ခံစာထဲမွာ တုိက္တြန္းထားတယ္လို႔လည္း Matthew Smith က ေျပာပါတယ္။

"လုံၿခဳံေရးေကာင္စီအေနနဲ႔ ဒီအေျခအေနကို ႏုိင္ငံတကာရာဇ၀တ္ခုံ႐ုံးကို အျမန္ဆုံး လႊဲေျပာင္းေပးႏုိင္ေအာင္၊ သူတုိ႔ရဲ႕ လုပ္ပုိင္ခြင့္အာဏာထဲက အကုန္လုပ္လုပ္သြားဖို႔ ကုလသမဂၢလုံၿခဳံေရးေကာင္စီအဖဲြ႔၀င္ႏုိင္ငံေတြကို က်ေနာ္တုိ႔ ေတာင္းဆုိပါတယ္။"

ဒီအစီရင္ခံစာပါတဲ့အခ်က္ေတြကိုေတာ့ မ်က္ျမင္သက္ေသေတြ၊ ထြက္ေျပးလြတ္ေျမာက္လာသူေတြ၊ ျမန္မာ နဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ လုံၿခဳံေရးအာဏာပိုင္ေတြ ၊ ARSA ႐ုိဟင္ဂ်ာအစြန္းေရာက္အဖဲြ႔ေတြ၊ အကဲခတ္ေတြ၊ ဆရာ၀န္ေတြ နဲ႔ အကူအညီေပးေရးအဖဲြ႔၀င္ ၂၅၄ ေယာက္ကို ေတြ႔ဆုံေမးျမန္းၿပီး အေျခခံထားတာျဖစ္တယ္လို႔ Fortify Rights အဖဲြ႔က ေျပာပါတယ္။

ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို အခုထက္ပိုၿပီး မဆုိးလာႏုိင္ေအာင္ ႏုိင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္း အေနနဲ႔ ၀င္ေရာက္ေျဖရွင္းသင့္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

"ျမန္မာစစ္တပ္ဟာ ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းအပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတ၀ွမ္း ေနရာအေတာ္မ်ားမ်ားက တုိင္းရင္းသားေဒသေတြနဲ႔ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုေတြအေပၚမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ရက္စက္တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြအတြက္ တာ၀န္ရွိပါတယ္။ သူတုိ႔ဟာ အဲဒီ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြအတြက္ လုံး၀ျပစ္ဒဏ္ခံရျခင္းလည္း မရွိပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ တကယ္လို႔သာ ႏုိင္ငံတကာအသုိင္းအ၀ုိင္းအေနနဲ႔ ျမန္မာစစ္တပ္ကို ဒီကိစၥေတြအတြက္ တာ၀န္မယူခုိင္းဘူးဆုိရင္၊ ဒီလိုရာဇ၀တ္မႈေတြ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြဟာ ဆက္ၿပီးေတာ့ ျဖစ္ေနမယ့္ အေျခေနရွိပါတယ္။"

ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၂၅ ရက္ေန႔က ARSA ႐ုိဟင္ဂ်ာအစြန္းေရာက္အဖဲြ႔က ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္းမွာရွိတဲ့ လုံၿခဳံေရးကင္းစခန္းေတြကို တုိက္ခုိက္ခဲ့တာကို တုံ႔ျပန္တဲ့အေနနဲ႔ ျမန္မာစစ္တပ္ဘက္က ေဒသတြင္းမွာ နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးလုပ္ခဲ့ရာကေန ၊ အဲဒီမွာရွိတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြ သိန္းနဲ႔ခ်ီးၿပီး ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံဘက္ကို နယ္စပ္ျဖတ္ေက်ာ္ ထြက္ေျပးခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ ကုလသမဂၢရဲ႕ အဆုိအရေတာ့ ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ စစ္ဆင္ေရးေတြအတြင္း ရုိဟင္ဂ်ာ ၇ သိန္းေလာက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္ကို ထြက္ေျပးခဲ့တယ္လို႔ ကုလသမဂၢ နဲ႔ ႏုိင္ငံတကာအကူအညီေပးေရး အဖဲြ႔ေတြက ေျပာပါတယ္။ အခုလို ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းမွာျဖစ္ေနတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေနေတြကို စုံစမ္းစစ္ေဆးဖို႔အတြက္ ျမန္မာအစိုးရဘက္က ေကာ္မရွင္တရပ္ဖဲြ႔ၿပီး စစ္ေဆးေနၿပီး၊ ႏုိင္ငံတကာက ေခၚေနတဲ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာဆုိတဲ့အသုံးအႏႈန္းကိုေတာ့ ျမန္မာအစိုးရဘက္က လက္ခံျခင္းေတာ့မရွိပါဘူး။

ကုိရန္ႏုိင္/ ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com
ရိုဟင္ဂ်ာအမႈ ICC လဲႊဖို႕ ကုလလံုၿခံဳေရးေကာင္စီကို Fortify Rights တိုက္တြန္း ရိုဟင္ဂ်ာအမႈ ICC လဲႊဖို႕ ကုလလံုၿခံဳေရးေကာင္စီကို Fortify Rights တိုက္တြန္း Reviewed by THITHTOOLWIN on 04:28 Rating: 5
Powered by Blogger.