႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ကေလးေတြ ပညာဆက္သင္ေရး အလားအလာ

ကူတူးပေလာင္ ဒုကၡသည္စခမ္းတြင္းက ႐ိုဟင္ဂ်ာကေလးငယ္ေတြ လက္ျဖစ္ ေက်ာင္းေဆာင္အတြင္း သြားတိုက္ဟန္ ျပဳစဥ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း ပဋိပကၡေတြေၾကာင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္ အစုလုိက္အၿပံဳလုိက္ ထြက္ေျပးလာတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြထဲပါလာတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာကေလးငယ္ေလးေတြ ပညာေရးမထိခုိက္ေစဖို႔နဲ႔ စနစ္တက် ပညာ ဆက္လက္ သင္ၾကားႏုိင္ေရးအတြက္ ေက်ာင္းဆရာေတြနဲ႔ ကုလအဖြဲ႔ေတြဘက္က ဝိုင္းဝန္းႀကိဳးပမ္းေနၾက တယ္လို႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြကေျပာပါတယ္။ သင္ေထာက္ကူပစၥည္းေတြအပါအဝင္ လတ္တေလာ ကေလးငယ္အေရအတြက္ နဲ႔ ေက်ာင္းေဆာင္ေတြ ဆက္တိုးခ်ဲ႕ေပးဖို႔ စခန္းတာဝန္ရွိသူေတြနဲ႔ကုလကုိ ေတာင္းဆိုထားသလို ျမန္မာသင္ညႊန္းတမ္းအတုိင္း ဆက္သင္ၾကားႏုိင္ေရး ေဆာင္ရြက္ေနၾကတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ မဆုမြန္ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။

ျမန္မာျပည္ကေန ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံဘက္ သိန္းခ်ီ ထြက္ေျပးလာၾကတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြထဲ ပါလာတဲ့ ကေလးငယ္ေတြ ပညာဆက္လက္သင္ၾကားႏုိင္ေရးနဲ႔ သူတို႔အတြက္ သင္ေထာက္ကူပစၥည္းေတြနဲ႔ စာသင္ ေက်ာင္းေတြ အလံုအေလာက္ရႏိုင္ေရး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရနဲ႔ ကုလသမဂၢအဖြဲ႔အစည္းေတြကို ေတာင္းဆိုထား တယ္လို႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဒုကၡသည္စခန္းမွာ ခိုလံႈေရာက္ရွိေနတဲ့ ေက်ာင္းဆရာေတြကေျပာပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္မွာ ေက်ာင္းဆရာလုပ္ခဲ့ဖူးတဲ့ အခုလက္ရွိမွာေတာ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံ ေကာ့ဇက္ ဘဇားအနီး ကုတုပေလာင္ဒုကၡသည္စခန္းေန ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ဦးေမာင္ေမာင္က ကေလးေတြ ပညာေရးမထိခိုက္ရေအာင္နဲ႔ ပညာဆက္လက္သင္ၾကားႏုိင္ေရး ကုလတာဝန္ရွိသူေတြကို ေတာင္းဆို ေဆာင္ရြက္ ေနတာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အခုလိုေျပာျပပါတယ္။

"က်ေနာ္တို႔ဒီမွာ ကေလးေတြက ပညာဆက္လက္သင္ၾကားႏုိင္ဖို႔ UNHCR နဲ႔ တျခား NGOS အဖြဲ႔ေတြကို တင္ျပၿပီး ေတာ့ ကေလးေတြ ပညာသင္ၾကားခြင့္ရဖို႔ က်ေနာ္တို႔ႀကိဳးစားေနပါတယ္။ ကမာၻ႔ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ လာတဲ့အခ်ိန္တုန္းက က်ေနာ္တို႔ေတြဘက္က ပညာေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ တင္ျပတာရွိတယ္။ ဒီမွာ ကေလးေတြလည္း အေတာ္မ်ားတယ္။ ဒီမွာ ေက်ာင္းေတြ ဘာေတြလည္း ဖြင့္ေပးလို႔ ဆိုလို႔ရွိရင္ ဒီမွာရွိတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာ…ေတြက ျမန္မာစာနဲ႔ တျခား အဂၤလိပ္စာ- ဒီမွာရွိတဲ့စာေတြကို သင္ၾကားဖို႔ က်ေနာ္တို႔ ႀကိဳးစားေနတယ္။ အဲဒါကို က်ေနာ္က သင္ေပးခ်င္တယ္။ အဲဒီ ျမန္မာႏိုင္ငံက ထြက္ေျပးလာၾကတဲ့သူေတြထဲမွာ ….. ေက်ာင္းသားေတြလည္းပါတယ္။ အဲဒီေက်ာင္းသားေတြအတြက္ က်ေနာ္တို႔က အလယ္တန္း၊ အထက္တန္း၊ မူလတန္းေရာ အစိုးရဆီက က်ေနာ္က ခြင့္ျပဳခ်က္ေတာင္းတယ္။”

ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္အပါအဝင္ ႏုိင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းက တာဝန္ရွိသူေတြ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ စခန္းေတြကို လာေရာက္ၾကတဲ့အခ်ိန္တိုင္း သူတို႔နစ္နာခဲ့ရတဲ့လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ခံရမႈ ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြကုိ ေတာင္းဆိုခ်ိန္တိုင္း ႐ိုဟင္ဂ်ာကေလးငယ္ေတြ ပညာေရးမထိခိုက္ေစဖို႔နဲ႔ ပညာဆက္လက္ သင္ၾကားႏုိင္ေရးေတြကို အဓိက ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကတယ္လို႔လည္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံ ေကာ့ဇက္ဘဇားအနီး ဘာလုခါလီ ဒုကၡသည္စခန္းေန ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ ဦးအီစလံကေျပာျပပါတယ္။

“ဒီမွာေရာက္လာတဲ့ Fortify Right နဲ႔ Human Rights အဖြ႔ဲက ကူတူပေလာင္ ဒုကၡသည္စခန္းကို ေရာက္လာပါတယ္။ အဲဒီမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံက အၾကပ္အတည္းကိစၥကိုလည္း ေဆြးေႏြးၾကတယ္။ ေနာက္ ပညာေရးပိုင္းနဲ႔လည္း က်ေနာ္တို႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ ပညာေရးအတြက္ကေတာ့ ဒီမွာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လို႔ ေက်ာင္းေဆာင္ေတြ ေဆာက္လုပ္ထားတာ မရွိေသးဘူး။ ဒီမွာ ရွိသေလာက္နဲ႔ ဒုကၡသည္စခန္းထဲမွာပဲ ေလာေလာဆယ္ သင္ျပေပးေနရတယ္။ စနစ္တက်ဖြင့္လွစ္ခြင့္ရရွိဖို႔နဲ႔ ေရွ႕ဆက္ပညာသင္ၾကားခြင့္ရရွိသြားဖို႔ က်ေနာ္တို႔ ဘက္က ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။”

Cox's Bazar ဒုကၡသည္စခမ္းတြင္းက ႐ိုဟင္ဂ်ာ ကေလးေတြ Arabic ေက်ာင္းမွာ ကိုရမ္က်မ္းစာ ရြတ္ဆိုေနစဥ္။

ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ ကုလသမဂၢ ကေလးမ်ား႐ံပံုေငြအဖြဲ႔ (UNICEF) ရဲ႕ အကူညီနဲ႔ ပညာသင္ၾကားေန သလို ရခိုင္ဘက္က ထြက္ေျပးလာတဲ့ ေက်ာင္းဆရာ၊ ဘာသာေရးဆရာေတြရဲ႕အကူညီနဲ႔ျမန္မာစာနဲ႔ အဂၤလိပ္စာ သင္႐ိုးညႊန္းတမ္းေတြဆြဲၿပီး ပညာဆက္သင္ႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္းေနၾကတယ္လို႔ ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ေတြကေျပာျပပါတယ္။

“ဒီမွာကေတာ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က အဖြဲ႔အစည္းတခုကလည္း ေက်ာင္းေဆာင္ေတြ ပညာသင္ၾကားခြင့္ေပးထားတာရွိတယ္။ ေနာက္ UNICEF – UNESCO သူတို႔ဘက္ကလည္း …ေတာင္းခံခဲ့တာ ရွိပါတယ္။ ေနာက္ ေရွ႕ဆက္ပညာသင္ၾကားခြင့္ရရွိဖို႔ က်ေနာ္တို႔ဘက္က ေတာင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ သင္႐ိုးအေနနဲ႔ကေတာ့ ျမန္မာစာကို အဓိကဦးစားေပးသင္ၾကားခြင့္ရရွိဖို႔အတြက္ ျမန္မာျပည္ကေရာက္လာတဲ့ ေက်ာင္းဆရာေတြေကာ၊ ဒီမွာ ေလာေလာဆယ္ သူတုိ႔က သင္ၾကားေပးေနပါတယ္။”

ဦးအီစလံေျပာျပခဲ့တာပါ။ ဦးေမာင္ေမာင္ ဆက္ေျပာျပတာကေတာ့-

“အခုကေတာ့ ေလာေလာဆယ္ က်ေနာ္တို႔ ဒီမွာရွိတဲ့ UNICEF - အဲဒီမွာရွိတဲ့ NGO ေတြက ပညာသင္ၾကားဖို႔ဆိုၿပီးေတာ့ အေဆာင္ေတြဘာေတြ ဖြင့္ေပးထားတာရွိတယ္။ တခ်ဳိ႕ေနရာေတြမွာ။ အဲဒီ ေနရာေတြမွာ သူတို႔က ကေလးေတြကို ပညာသင္ေနတာရွိတယ္။ တခ်ဳိ႕ေနရာေတြမွာ ၂၀၀ - ၃၀၀ အဲလိုရွိတယ္။ အိမ္ေျခက။ ဒီမွာ ကေလးလည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားတယ္။ ကေလးေတြအတြက္ ဒီမွာ အေဆာင္ေတြဘာေတြ …ဖြင့္ေပးဖို႔ဆိုရင္ ဒီမွာရွိတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးကျမန္မာစာနဲ႔ တျခား အဂၤလိပ္စာ ေတြကို သင္ေပးဖို႔ ႀကိဳးစားေနတယ္။ အဲဒါကို က်ေနာ္က သင္ေပးခ်င္တယ္။”

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္စခန္းေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ရွိေနၿပီး အဲ့ထဲက စခန္းတခ်ိဳ႕မွာ ကေလးငယ္ေတြ အတြက္ ပညာသင္ေဆာင္ေတြကို ဖြင့္လွစ္ေပးထားတာျဖစ္ပါတယ္။ လတ္တေလာမွာေတာ့ ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ မုတ္သံုမိုးရာသီကာလ ေလျပင္းမုန္တုိင္းေတြတုိက္ခတ္ၿပီး ေျမၿပိဳက်မႈေတြရွိတာေၾကာင့္ ကေလးငယ္ေတြရဲ႕ စာသင္ေက်ာင္းေဆာင္ေတြ ခိုင္ခံမႈရွိေအာင္နဲ႔ မၿပိဳက်ရေအာင္ စခန္းတာဝန္ရွိသူေတြ ဘက္ က တည္ေဆာက္ေပးထားတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ဘက္က ထြက္ေျပးလာတဲ့႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ ေတြ ကို ျမန္မာအစိုးရဘက္ကေတာ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာဆိုတ့ဲ အသံုုးအႏႈန္းကို လက္မခံပါဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဘက္မွာတုန္း က ေတာ့ ရခုိင္ျပည္နယ္ဘက္မွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာမူဆလင္ေတြဟာ ပညာသင္ၾကားခြင့္အတြက္ အကန္႔အသတ္ေတြနဲ႔ ပိတ္ပင္တားဆီးမႈေတြရွိခဲ့ၿပီး အခုဘဂၤလားေဒ့ရွ္စခန္းေတြမွာေတာ့ ကေလးငယ္ေတြ ပညာဆက္လက္ သင္ၾကား ႏိုင္ေရး ဝိုင္းဝန္းႀကိဳးပမ္းေနၾကတာျဖစ္ပါတယ္။

မဆုမြန္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com