ဘဂၤလားေဒ႔႐ွ္ မူးယစ္ႏွိမ္နင္းေရး အတိုက္အခံ ေ၀ဖန္

မူးယစ္ေဆးဝါးႏွိမ္နင္းေရး စီမံခ်က္ျဖင့္ မသကာၤသူ တဦးကို ဖမ္းဆီးစဥ္

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိ္င္ငံမွာ လက္ရွိ အျပင္းအထန္ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ မူးယစ္ေဆးဝါးႏွိမ္နင္းေရး စီမံခ်က္မွာ အတိုက္အခံေတြအေပၚ တိုက္ခိုက္တာအပါအဝင္ ဥပေဒမဲ့ သတ္ျဖတ္တာေတြ က်ဴးလြန္ထားတယ္လုိ႔ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွား သူေတြကေျပာပါတယ္။ မူးယစ္ႏွိမ္နင္းေရး တပ္ဖြဲ႔ေတြကေတာ့ ေသဆံုးသူေတြဟာ မူးယစ္ေမွာင္ခိုေတြသာျဖစ္ၿပီး အျပန္အလွန္ ပစ္ခတ္မႈေတြမွာ ေသဆံုးတာလို႔ ဆိုပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္တာဝန္ရွိသူေတြရဲ႕ မူးယစ္ေဆးဝါးႏွိမ္နင္းေရးစီမံခ်က္ ဘယ္အေျခ အေနမွာ ေရာက္ေနပါသလဲ၊ ေဝဖန္သူေတြကေရာ ဘယ္အခ်က္ေတြကို ေထာက္ျပ ေျပာဆိုေနၾကတာပါလဲ၊ Maaz Hussain ရဲ႕ သတင္းလႊာကို ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက ေျပာျပပါမယ္။

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံထဲကို ႏွစ္စဥ္ခိုးသြင္းေနတဲ့ ယာဘားလို႔ေခၚတဲ့ စိတ္ႂကြေဆးျပားအေရအတြက္ဟာ သန္း ၃၀၀ ရွိၿပီး ေဆးစြဲသူ ခန္႔မွန္းအေရအတြက္ ၇ သန္းက အဲဒီေဆးျပားေတြကို သံုးစြဲေနၾကတယ္လို႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ မူးယစ္ေဆးဝါးထိန္းခ်ဳပ္ေရး ဌာန DNC က ေျပာပါတယ္။

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ရဲတပ္ဖြဲ႔နဲ႔ Rapid Action Battalion (RAB) လို႔ေခၚတဲ့ အထူးတပ္ဖြဲ႔ေတြသံုးၿပီး မူးယစ္ေဆးဝါး အၿပီးတိုင္ခ်ဳပ္ၿငိမ္း ေရး စီမံခ်က္ကို လြန္ခဲ့တဲ့သီတင္းႏွစ္ပတ္မွာ စလုပ္ေနပါတယ္။

မူးယစ္အႏၲရာယ္ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းသြားေစဖို႔အတြက္ “အဆံုးတိုင္ႏွိမ္နင္းေရး” နည္းလမ္းကို အစိုးရက ခ်မွတ္ထားတယ္လို႔ စီမံခ်က္စတင္ တဲ့ေန႔မွာ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ Sheikh Hasina ကေျပာပါတယ္။

“အၾကမ္းဖက္ဝါဒကို က်မတို႔ ႏွိမ္နင္းခဲ့ၿပီး အဲဒီလုပ္ငန္း ေအာင္ျမင္မႈရထားပါတယ္။ အလားတူပဲ တိုင္းျပည္မွာ မူးယစ္ေဆးဝါး ကင္းရွင္းသြားေအာင္လုပ္ဖုိ႔ က်မတို႔ ဆံုးျဖတ္ထားပါတယ္။ မူးယစ္ေဆးဝါး ထုတ္လုပ္သူေတြ၊ ေရာင္းဝယ္သူေတြနဲ႔ အသံုးျပဳသူေတြကို က်မတို႔အစိုးရက အျပင္းအထန္ အေရးယူ ႏွိမ္နင္းသြားပါမယ္။”

စီမံခ်က္စတင္တဲ့ ေမလ ၁၅ ရက္ေန႔ကတည္းကဆိုရင္ အျပန္အလွန္ပစ္ခတ္မႈေတြမွာ လူေပါင္း ၁၂၄ ေယာက္ထက္မနည္း ေသဆံုးရၿပီးၿပီလို႔ ဒါကားၿမိဳ႕ေတာ္အေျခစိုက္ Odhikar လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ကေျပာပါတယ္။ ေသဆံုးသူအမ်ားစုဟာ မူးယစ္ေဆး ေမွာင္ခိုေတြလို႔ဆိုပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ မူးယစ္ေမွာင္ခိုလုိ႔ သံသယရွိသူေပါင္း ၁၁,၀၀၀ ေက်ာ္ကို ဖမ္းဆီးထားတယ္လုိ႔ အာဏာပိုင္ ေတြကေျပာသလို ေရြ႕လ်ား တရား႐ံုးေတြကေန လူေပါင္း ၃,၅၀၀ ေက်ာ္ကို ေထာင္ခ် ဒဏ္ေငြ႐ိုက္ခဲ့တယ္လုိ႔လည္း ေျပာပါတယ္။

စီးနင္းတိုက္ခို္က္မႈ အမ်ားစုကုိ အေျခအတင္ အျငင္းပြားဖြယ္ျဖစ္ေနတဲ့ RAB တပ္ဖြဲ႔က လုပ္ေဆာင္ေနတာပါ။ ဒီတပ္ဖြဲ႔ဟာ လက္စ ေဖ်ာက္ပစ္တာနဲ႔ တရားလက္လြတ္ သတ္ျဖတ္တာေတြအပါအဝင္ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို က်ဴးလြန္ထားတယ္လုိ႔ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ေတြက ထပ္ခါတလဲလဲ စြပ္စြဲထားပါတယ္။

မူးယစ္ဂိုဏ္းသားေတြနဲ႔ ထိပ္တိုက္ေတြ႔ခ်ိ္န္မွာ လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲေတြကို စ ပစ္တာေၾကာင့္ အျပန္အလွန္ပစ္ခတ္ၿပီး မူးယစ္ေမွာင္ခိုလို႔ စြပ္စြဲခံရသူေတြ ေသဆံုးၾကတာျဖစ္တယ္လုိ႔ RAB နဲ႔ ရဲတပ္ဖြဲ႔ကေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ေသဆံုးသူေတြရဲ႕ မိသားစုဝင္အမ်ား အျပား ေျပာတာက လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြေျပာတာနဲ႔ ကြာျခားေနပါတယ္။

စစ္တေကာင္းၿမိဳ႕က အသက္ ၄၂ ႏွစ္အရြယ္ Habibur Rahman ရဲဲ႕ျဖစ္ရပ္မွာဆိုရင္ သူပုန္းေနတဲ့ေနရာကို ေမလ ၁၈ ရက္ေန႔မွာ RAB တပ္ဖြဲ႔ကဝင္စီးတာမွာ မူးယစ္ဂုိဏ္းသားေတြနဲ႔ အျပန္အလွန္ပစ္ခတ္ရင္း ေသဆံုးသြားတာလို႔ အာဏာပိုင္ေတြေျပာပါတယ္။ သူဟာ မူးယစ္မႈ ၁၂ မႈနဲ႔ စြဲခ်က္တင္ခံထားရတဲ့ ယာဘားေရာင္းသူအျဖစ္ သိထားၾကသူ ျဖစ္တယ္လုိ႔လည္းဆိုပါတယ္။

ဒါေပမဲ့လည္း Rahman ရဲ႕သမီးျဖစ္သူ Sanjida Rahman Eva ကေတာ့ အရပ္ဝတ္ လံုျခံဳေရးအရာရွိေတြလို႔ သူတို႔ယူဆသူေတြ က ေမလ ၁၇ ရက္ေန႔မွာ သူ႔ဖခင္ကို ဖမ္းသြားၿပီး နာရီအေတာ္ၾကာၿပီးတဲ့ေနာက္ ပစ္သတ္လိုက္တာလို႔ ေျပာပါတယ္။

“က်မတို႔အိမ္နားက ပလီမွာ အေဖဝတ္ျပဳၿပီးလို႔ ထြက္လာတဲ့အခ်ိန္မွာ သူ႔ကိုေခၚသြားၾကတာပါ။ သူ႔ကိုေခၚသြားၿပီးတဲ့ ေနာက္ ပစ္သတ္လိုက္တာပါပဲ။ သူတို႔က အေဖ့ကို ဖမ္းထားတာေလ။”

ဖခင္ျဖစ္သူဟာ မူးယစ္ေဆးဝါး အေရာင္းအဝယ္မွာ ပတ္သက္ေနတယ္လုိ႔ RAB တပ္ဖြဲ႔ကေျပာတာကို Rahman Eva က အေျခအျမစ္မရွိဘူးလို႔ ျငင္းပါတယ္။ သူဟာ ႏုိင္္ငံေရးအတိုက္အခံတဦးျဖစ္တာေၾကာင့္ အျပန္အလွန္ ပစ္ခတ္မႈျဖစ္သေယာင္ အစိုးရက လုပ္ၾကံအကြက္ဆင္ၿပီး သတ္ပစ္လိုက္တာလို႔ဆိုပါတယ္။

မူးယစ္ႏွိမ္နင္းေရးစီမံခ်က္မွာ ေသဆံုးသူ ၁၀ ေယာက္ထက္မနည္းဟာ အဓိကအတိုက္အခံ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အမ်ဳိးသားေရးဝါဒီပါတီ BNP ရဲ႕ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြျဖစ္ၿပီးေတာ့ သူတိုိ႔ကို မူးယစ္ေမွာင္ခုိေတြအျဖစ္ လုပ္ၾကံသတ္မွတ္တာသာျဖစ္တယ္လုိ႔ ပါတီရဲ႕ ႏုိင္ငံတကာေရးရာ အတြင္းေရးမွဴး Humaiun Kobir ကေျပာပါတယ္။

“ဒီသတ္ျဖတ္မႈေတြရဲ႕ ေနာက္ကြယ္က တကယ့္အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ ဒီႏွစ္ေႏွာင္းပိုင္းမွာလုပ္ဖို႔ရွိတဲ့ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲေတြမတိုင္ခင္ အတိုက္အခံ ဒီမိုကေရစီေရးလႈပ္ရွားသူေတြ ေၾကာက္ရြံ႕ၿပီး ဦးက်ဳိးသြားေအာင္လုပ္ဖို႔ျဖစ္တယ္လုိ႔ က်ေနာ္တို႔ ယံုၾကည္ပါတယ္။”

ေသဆံုးသူေတြရဲ႕ မိသားစုဝင္ေတြဟာ တိုင္တန္းရမွာကို သိပ္ေၾကာက္ရြံ႕ေနၾကတဲ့အတြက္ သတ္ျဖတ္မႈေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆးဖို႔က ခက္ခဲလိမ့္မယ္လုိ႔ ေဟာင္ေကာင္အေျခစိုက္ အာရွ ဥပေဒေရးရာ ေထာက္ကူျပဳဌာန ALRC ကေျပာပါတယ္။

သူတို႔အေနနဲ႔ တိုင္တန္းမႈတခုခုလုပ္ဖို႔ ဒါမွမဟုတ္ ဥပေဒနဲ႔အညီျဖစ္ေစဖို႔ ႀကိးစားတာမ်ဳိး လုပ္မွာမဟုတ္ဘူးဆိုတာ မိသားစု အမ်ားအျပားက ဗီြအိုေအကို အတည္ျပဳ ေျပာဆုိပါတယ္။

ေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com