ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ကန္ဥပေဒၾကမ္း ျပန္သုံးသပ္ဖုိ႔ ျမန္မာအစုိးရတုိက္တြန္း

ျမန္မာႏုိင္ငံက လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြအေပၚ တုံ႔ျပန္အေရးယူဖုိ႔ ရည္ရြယ္ၿပီး အေမရိကန္ ေအာက္ လႊတ္ေတာ္ ႏုိင္ငံျခားေရးရာ ေကာ္မတီက ဥပေဒၾကမ္းတခုကုိ အတည္ျပဳလုိက္တာဟာ အက်ဳိးမရွိႏုိင္တဲ့ အတြက္ ျပန္လည္စဥ္းစားဖုိ႔ ျမန္မာအစုိးရက တုံ႔ျပန္လုိက္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္ အက်ပ္အတည္း နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ႏုိင္ငံတကာက ဖိအားေပးေနတဲ့အထဲ အခုေနာက္ဆုံး အေမရိကန္က ဥပေဒတရပ္ျပဌာန္း အေရးယူဖုိ႔ ျပင္ဆင္လာတဲ့အေပၚ တုံ႔ျပန္ခ်က္ေတြနဲ႔ သေဘာထား အျမင္ေတြကုိေတာ့ ကုိဉာဏ္ဝင္းေအာင္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။

Burma Act 2018 ဥပေဒမူၾကမ္းကို အေမရိကန္ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ႏိုင္ငံျခားေရးရာ ေကာ္မတီက ေမလ (၁၇) ရက္ ၾကာသပေတးေန႔မွာ အတည္ျပဳလိုက္ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္္ငံမွာ ႐ိုုဟင္ဂ်ာေတြကို အေျခခံ လူ႔အခြင့္အေရးကုိေတာင္ မေပးဘဲ ဆယ္စုႏွစ္နဲ႔ ျငင္းပယ္ခံ ထားရ တယ္လို႔အေမရိကန္ ေအာက္ လႊတ္ေတာ္၊ ႏုိင္ငံျခားေရးရာေကာ္မတီ ဥကၠ႒ ကာလီဖိုးနီးယား ျပည္နယ္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ Ed Royce က ေျပာပါ တယ္။

အေမရိကန္ေအာက္လႊတ္ေတာ္ အေနနဲ႔ ရခိုင္အေရး ေတာင္းဆိုခ်က္ေတြပါတဲ့ Burma Act 2018 ဥပေဒၾကမ္း ကို အတည္ျပဳလိုက္တာဟာ ေကာင္းက်ဳိးထက္ ဆုိးက်ဳိးေတြကို သာ ျဖစ္ေပၚေစမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ျမန္မာသမၼတ႐ုံး ေျပာခြင့္ရပုဂၢဳိလ္ ဦးေဇာ္ေဌးက VOA ကိုေျပာပါတယ္။

"Burma Atc 2018 - ခ်မွတ္ျခင္းအားျဖင့္ အက်ဳိးအျပစ္ က်ေနာ္တို႔က စဥ္းစားဖို႔ ေျပာခ်င္ တယ္။ အက်ဳိးအျပစ္က ဘာျဖစ္ႏုိင္သလဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ - ဒီကိစၥမွာ ေရတို ေျဖရွင္းခ်က္က ဘာလဲ ဆိုေတာ့ ဘဂၤလားဒက္ရွ္ဘက္ကလူေတြ ျမန္မာ ႏိုင္ငံကို ျပန္လာဖုိ႔၊ ျပန္လာဖို႔ဟာကို ႏွစ္ႏိုင္ငံ သေဘာတူညီခ်က္အတိုင္း ေဆာင္ရြက္ဖို႔၊ ဒါကို တြန္းအားေပးဖို႔လိုတယ္။ အဲဒီေတာ့မွ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ရဲ႕ တဘက္သတ္စြပ္စြဲခ်က္ ေတြ၊ ေနာက္ သတင္းမွားေတြေပၚမွာ အေျခခံၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံကိုအျပစ္ဖို႔ၿပီးေတာ့ ဒါေတြ လက္ခံဖို႔ တိုက္တြန္း တယ္ဆုိတာကေတာ့ လက္ေတြ႔အေျခအေနမွန္နဲ႔ ကင္းကြာေနတယ္။ ျဖစ္သင့္ျဖစ္ထုိက္တဲ့ တုိက္တြန္း ခ်က္မ်ဳိးက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ေရာ၊ ျမန္မာေကာ ႏွစ္ႏုိင္ငံသေဘာတူညီခ်က္အတုိင္း ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ဆိုတာမ်ဳိး ျဖစ္သင့္တယ္။"

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စစ္အစိုးရလက္ထက္ကေန အရပ္သားလက္ထဲ အာဏာအေျပာင္း အလဲေတြ ျဖစ္ လာေစေရးမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက သံတမန္ေရးအရ ႀကဳိးပမ္း ေဆာင္ရြက္မႈေတြအပါအဝင္ ဖိအား ေပးမႈေတြ ရွိခဲ့တာ ပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ရဲ႕ NLD အစိုးရတက္လာၿပီး ေနာက္ပိုင္း အေမရိကန္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အေရးယူႏိုင္ဖုိ႔ အခုလို ဥပေဒၾကမ္းအတည္ျပဳ ေဆာင္ရြက္လာတာ ေတြေၾကာင့္ ပဋိပကၡေတြ ပုိမို ျပင္းထန္းေစမွာျဖစ္တာေၾကာင့္ ဥပေဒအျဖစ္ အတည္ မျပဳခင္မွာ ျပန္လည္သုံးသပ္ေစခ်င္ တယ္လို႔ သမၼတ႐ုံး ေျပာခြင့္ရ ဦးေဇာ္ေဌးက ေျပာပါတယ္။

"အေမရိကန္-ျမန္မာဆက္ဆံေရးဟာ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ႏုိင္ငံကို အစဥ္တစိုက္ ေပါ့ေနာ္- ဒီမိုကေရစီ ကူးေျပာင္းေရး၊ ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးေတြမွာ ခုိင္ခုိင္မာမာ ရပ္တည္ ခဲ့ၾကတဲ့ အေမရိကန္ရဲ႕ အခန္းက႑ကို ေလးစားတယ္၊ သို႔ေသာ္ အခုလို ပကတိ အေျခအေနနဲ႔ကင္းကြာၿပီးေတာ့ ဒီလိုတုိက္တြန္းခ်က္ေတြ လုပ္လာမယ္ ဆိုရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အတြက္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းက ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြအေပၚမွာ ဆိုးက်ဳိးထိခုိက္မႈေတြ ျဖစ္လာ ႏုိင္တယ္။ ျပင္ပ ႏုိင္ငံတကာက အမုန္းတရားကို ပိုမိုၿပီးေတာ့ျဖစ္ေစတဲ့ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြက က်ေနာ္တို႔ ျပည္တြင္းမွာ ပဋိပကၡေတြ ပိုၿပီးေတာ့ ျပင္းထန္ေစတယ္ဆိုတာကို က်ေနာ္တို႔ ေျပာခ်င္တယ္။ ဒီ Act က တရားဝင္ ဥပေဒအျဖစ္ မတည္ေသးခင္ က်ေနာ္တို႔က တုိက္တြန္းခ်င္တယ္။ ျပန္လည္သံုးသပ္ေစခ်င္တယ္။"

ရခုိင္ျပည္နယ္ အက်ပ္အတည္းနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအဝန္းက ဖိအားေတြ ေပးေနတဲ့အထဲမွာ အခု ေနာက္ဆုံး အေမရိကန္က ဥပေဒတရပ္ျပဌာန္း အေရးယူဖုိ႔ ျပင္ဆင္လာတာလည္း ပါဝင္တာပါ။ ျမန္မာ အစိုးရ အေပၚ ဒီလုိႏိုင္ငံတကာရဲ႕ဖိအားေတြ ေလွ်ာ့ခ်ဖို႔ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လႊတ္ေတာ္ေတြအေနနဲ႔ သံတမန္ ေရး လမ္းေၾကာင္းအရ အားထုတ္ေဆာင္ရြက္သင့္တယ္လို႔ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးသုံးသပ္သူ ေဒါက္တာ ရန္မ်ဳိးသိမ္းက ျမင္ပါတယ္။

"လက္ရွိအေျခအေနမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝန္းကေနၿပီးေတာ့ ဖိအားေပး တာေတြ မ်ား လာတာကို ေတြ႔ရတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အက်ပ္အတည္း မ်ားလာတာကိုေတြ႔ရတယ္။ အဲဒီအေျခအေနမ်ဳိးမွာ က်ေနာ့္အျမင္ကေတာ့ ျမန္မာအစိုးရ၊ ေနာက္ လႊတ္ေတာ္ေတြ၊ ေနာက္ တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ ဖိအားမ်ားလာရင္ ႏုိင္ငံတကာနဲ႔ ထိေတြ႔ဆက္ဆံမႈကို ပိုၿပီးေတာ့ ခ်ဲ႕ထြင္ဖို႔လိုအပ္တယ္။ ပိုၿပီးေတာ့ ထိထိေရာက္ေရာက္ ထိေတြ႔ ဆက္ဆံ၊ ရွင္းလင္းႏုိင္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ျမင္တယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ေပါ့ေလ- ဒါက အေမရိကန္ ကြန္ဂရက္ လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ေဆာင္ရြက္ခ်က္ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္၊ အမ်ဳိးသား လႊတ္ေတာ္ေတြအေနနဲ႔ ဒီ Act နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေသးစိတ္ေလ့လာၿပီးေတာ့ ဘယ္လုိပံုစံမ်ဳိးေပါ့ေလ၊ lobby လုပ္လုိ႔ရမလဲ၊ ဘယ္လုိပံုစံမ်ဳိး ေျဖရွင္းလို႔ရမလဲ၊ ဘယ္လုိပံုစံမ်ဳိး ထိေတြ႔ညႇိႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ ျဖစ္ႏုိင္မလဲ ဆိုတာကို ဆန္းစစ္ေဖာ္ေဆာင္ဖို႔ အေရးႀကီးတယ္လို႔ အဲဒီလို ျမင္ပါတယ္။"

Burma Act 2018 ဥပေဒမူၾကမ္းထဲမွာေတာ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ မႈေတြမွာ တာဝန္ ရွိတယ္လုိ႔ စြပ္စဲြထားတဲ့ ျမန္မာစစ္ဘက္ဆုိင္ရာ တာဝန္ရွိသူေတြက ကိုယ့့္လုပ္ရပ္အတြက္ တာဝန္ခံေစဖို႔လည္း ေတာင္းဆုိထားပါတယ္။ ျမန္မာအစုိးရနဲ႔ စစ္တပ္ကေတာ့ ႏုိင္ငံတကာက စြပ္စဲြ ေနသလုိ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိး ေဖာက္မႈေတြ ျဖစ္ပြားတာမ်ဳိး မရွိေၾကာင္း ျငင္းဆန္ထားၿပီး၊ က်ဳးလြန္သူ တခ်ဳိ႕ကုိလည္း အေရးယူ အျပစ္ေပး တာေတြ ရွိခဲ့ေၾကာင္း ေျပာဆုိထားပါတယ္။ အေမရိကန္ ေအာက္ လႊတ္ေတာ္ ႏုိင္ငံျခားေရးရာ ေကာ္မတီရဲ႕ ဥပေဒမူၾကမ္းထဲမွာေတာ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာ္ေတြအေပၚ လူ႔အခြင့္ အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ စုံစမ္းေဖာ္ ထုတ္ရာမွာ ကုလသမဂၢ အခ်က္အလက္ ရွာေဖြေရး အဖြဲ႔နဲ႔လည္းပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ဖို႔၊ လူသားစာနာမႈ အကူ အညီေပးေရး အဖြဲ႔ေတြကို ခြင့္ျပဳဖို႔၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ ေနရပ္ျပန္လာႏုိင္ေရး အျမန္ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ေတြ အျပင္ ရခုိင္ျပည္နယ္က အေျခအေနေတြကုိ သတင္းရယူရင္း ဖမ္းဆီးခံခဲ့ရတဲ့ ႐ိုက္တာသတင္းေထာက္ ၂ ဦး ျဖစ္တဲ့ ကိုဝလံုးနဲ႔ ကိုေက်ာ္စိုးဦးတို႔ကို အျမန္ျပန္လႊတ္ေပးဖို႔ စတဲ့အခ်က္ေတြကိုလည္း ေတာင္းဆို ထားပါတယ္။

ကိုဉာဏ္ဝင္းေအာင္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com