လိင္ပိုင္းေစာ္ကားခံရမႈ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးမ်ားလည္း ထုတ္ေဖာ္လာ

ရန္ကုန္မွာက်င္းပတဲ့ ႏိုင္ငံတကာအမ်ိဳးသမီးမ်ားေန႔ ၂၀၁၈ခုႏွစ္။

ဒီကေန႔ မတ္လ ၈ ရက္ေန႔က ႏုိင္ငံတကာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားေန႔ ျဖစ္ပါတယ္။ တိုးတက္ဖို႔ အတြက္ တြန္းအားေပးၾကစို႔ Press for Progress ဆိုတဲ႔ ေဆာင္ပုဒ္နဲ႔ အညီ ျမန္မာ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး၊ ႏုိင္ငံေတာ္ ဦးေဆာင္မႈ အခန္းက႑ေတြမွာ တန္းတူခြင့္ အတြက္ တြန္းအားေပးၾကဖို႔ နယ္ပယ္ အသီးသီးက အမ်ိဳးသမီးေတြက တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။ မသိဂၤ ီထုိက္ စုစည္းတင္ျပထားပါတယ္။

“ မိန္းကေလးေတြက အဓိက အရွက္နဲ႔ လူလုပ္ေနတယ္။ သိကၡာနဲ႔ လူလုပ္ေနတယ္ဆိုတာကို သိတယ္။ အဲဒါက ညီမတို႔ရဲ႕ အားနည္းခ်က္ဘဲေပါ့ေနာ္။ ရွက္တတ္တာတို႔ မေျပာရဲတာတို႔ အဲဒါေတြကို အဓိက အႏုိင္ယူၿပီးေတာ့ ခုတံုးလုပ္ၿပီးေတာ့ အႏုိင္ယူတယ္။ အဲဒီဟာ အေပၚမွာမွ ညီမ ထပ္ၿပီးေတာ့ ဒီလိုမ်ိဳး မိန္းကေလးေတြလည္း မခံေစခ်င္ေတာ့ဘူး။ မနစ္နာေစခ်င္ေတာ့ဘူး။ ညီမတို႔သာ ဆက္ၿပီးေတာ့ မွန္ရက္သားနဲ႔ ေခါင္းငံု႔ခံေနဦးမယ္ဆိုရင္ ဒီကိစၥေတြက ထပ္ျဖစ္ေနဦးမွာဘဲ။ အခြင့္ေကာင္းယူေနတဲ႔ သူေတြကလည္း သူတို႔ အတြက္ အခြင့္ေကာင္း ပိုၿပီး ရေနသလို ဒီလိုမ်ိဳး မလုပ္လိုက္ဘူးဆိုရင္လည္း အဲဒီလူက သူလုပ္ေနတဲ႔ အလုပ္ကို ဆက္လုပ္ေနဦးမွာဘဲ။ အဲဒီဟာေတြ ထပ္ၿပီးေတာ့ ျဖစ္ပြားေနဦးမွာဘဲ။ အခုလက္ရွိ ျဖစ္ေနတဲ႔ သက္ငယ္မုဒိမ္း အမႈဆိုရင္လည္း ဒီလိုမ်ိဳး ေသးေသးေလးေတြက စလာခဲ႔တာဘဲေပါ့ေနာ္။ ဒီလိုမ်ိဳး ေသးေသးေလးကေန မ်ားလာလာ ေနာက္က်။”

အႏုပညာရွင္ ဒိန္းပိုပိုေဒါင္ပါရွင္။ သူမ ဆယ္ေက်ာ္သက္ အရြယ္မွာ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ထိပါးေစာ္ကားခံရမႈ အတြက္ တရားရံုးမွာ တရားရင္ဆိုင္ေနသူလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြ အေပၚ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ထိပါး ေစာ္ကားမႈေတြကို ၿပီးခဲ႔တဲ႔ ႏွစ္ အတြင္း ႏုိင္ငံတကာမွာ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကား အမ်ိဳးသမီးေတြ အပါအ၀င္ နယ္ပယ္ အသီးသီးက အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ MeToo က်မလည္း ထပ္တူ ခံစားခဲ႔ရပါတယ္ဆိုတဲ႔ လႈပ္ရွားမႈနဲ႔ အတူ ျမန္မာ အမ်ိဳးသမီး လူငယ္ထု ၾကားမွာလည္း လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ထိပါးေစာ္ကားခံရမႈေတြကို ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုလာၾကတာပါ။

အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္ အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ ကေလးသူငယ္မ်ားဆိုင္ရာ ေကာ္မတီ အတြင္းေရးမွဴး လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ေနာ္လွလွစိုးကေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႕ အခုလို ရဲရင့္တဲ႔ လုပ္ရပ္ေတြကို ႀကိဳဆိုၾကဖို႔ ၀ိုင္း၀န္းၾကဖို႔ တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။

“ အရင္တုန္းကဆိုရင္ ဒီလိုအမႈေတြက လူမသိ သူမသိ ေပ်ာက္သြားတာေလ။ အခု ဒီလိုမ်ိဳး ခံစားတဲ႔ အမ်ိဳးသမီးေတြ ကိုယ္တိုင္ ဖြင့္ေဖာ္ ျပလာတဲ႔ အခါမွာ က်မတို႔ ႀကိဳဆိုရမယ္။ ဒါကို အမွန္တရား ျဖစ္ေအာင္ က်မတို႔ အစိုးရကေရာ၊ လႊတ္ေတာ္ေရာ၊ ေနာက္ လူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္း အားလံုးက ဒီ အမႈမွန္ ေပၚေပါက္ေအာင္ ၀ိုင္း၀န္းအားေပးရမယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ တရားမွ်တမႈ ရေအာင္ေပါ့ေနာ္။ နစ္နာတဲ႔ သူေတြ တရားမွ်တမႈ ရေအာင္ အားလံုး ၀ိုင္း၀န္းၿပီးေတာ့ ကူညီေပးရမယ္။ ဒါကိုေတာ့ က်မက အမ်ားႀကီး ႀကိဳဆိုတယ္။ ”

“ က်မတို႔ ႏုိင္ငံမွာ Victim Blaming ေပါ့ ခံရတဲ႔သူေတြကို အျပစ္ေျပာတဲ႔ Culture (အေလ႔အထ) ႀကီးကိုလည္း က်မတို႔က တိုက္ဖ်က္ရမယ္။ ဒီလိုမ်ိဳး မတရား အလုပ္ခံရတာ အ၀တ္အစားေၾကာင့္၊ NO ဒါ က်မတို႔ လက္မခံႏုိင္ဘူး။ ညဘက္ ထြက္လို႔ မဟုတ္ဘူးေနာ္။ ဒါ လူတေယာက္ရဲ႕ လြတ္လပ္ခြင့္ ရွိရမယ္။ တခုခု ဆိုလို႔ ရွိရင္ Victim Blaming ေပါ့ အဲဒါေတြကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ရွိေနတုန္းဘဲ။ ”

အမ်ိဳးသမီးေတြ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေစာ္ကားခံရမႈေတြမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြကို အျပစ္တင္ၾကတဲ႔ ျမန္မာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ အေလ႔အထ ျပင္ရမယ္လို႔ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ေနာ္လွလွစိုးက တိုက္တြန္းလိုက္တာပါ။ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ထိပါးေစာ္ကားမႈေတြကေတာ့ ေနရာတိုင္းမွာ နည္းမ်ိဳးစံုနဲ႔ ရွိေနတာ ျဖစ္ၿပီး အေျခခံ အမ်ိဳးသမီး အလုပ္သမား ထုႀကီးၾကားမွာေတာ့ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ထိပါးေစာ္ကားမႈဆိုတာ ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ က်ဴးလြန္မွ ေျမာက္တယ္လို႔ေတာင္ ထင္ေနၾကတယ္လို႔ ေျပာလာသူကေတာ့ အလုပ္သမားေရး လႈပ္ရွားသူ မသက္သက္ေအာင္ ျဖစ္ပါတယ္။ အေျခခံ အလုပ္သမားေတြ ျဖစ္ၾကတဲ႔ ျမန္မာ အမ်ိဳးသမီးထုဟာ အလုပ္ထဲမွာဘဲ အခ်ိန္ကုန္ေနၾကၿပီး ဘ၀ တိုးတက္ရာ တိုးတက္ေၾကာင္း အတြက္ အခ်ိန္မေပးႏုိင္ ျဖစ္ေနၾကရတယ္လုိ႔လည္း ေထာက္ျပပါတယ္။

“ က်မတို႔ အလုပ္သမားေတြ အမ်ိဳးသမီးထု ေတြကေပါ့ေနာ္ သူတို႔ရဲ႕ အလုပ္ခ်ိန္ေတြထဲမွာဘဲ အျမဲတမ္း နစ္ျမဳပ္ေနရၿပီး သူတို႔ရဲ႕ သူတို႔ ပိုၿပီးေတာ့ ျမင့္မားတဲ႔ လုပ္ငန္းေတြ ျမင့္မားတဲ႔ ေနရာေတြ ရဖို႔အတြက္ သူတို႔ရဲ႕ အခ်ိန္ေပါ့ေနာ္။ သူတို႔ရဲ႕ ေလ႔လာသင္ယူစရာ အခ်ိန္ေတြဟာဆိုလို႔ ရွိရင္ ဘာတခုမွ မရဘူးဆိုတာကို ေတြ႔ရတယ္ေပါ့ေနာ္။ ”

အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းေတြ အမ်ားစုပါတဲ႔ ျမန္မာ့ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းမွာ အမ်ိဳးသမီး အလုပ္သမားထုရဲ႕ အင္အားက မနည္းလွပါဘူး။ ဒါ႔အျပင္ အမ်ိဳးသမီးေတြ စီးပြားေရးပိုင္းမွာ ပိုၿပီး တက္ၾကြလာတယ္လို႔လည္း အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္ အမ်ိဳးသမီးနဲ႔ ကေလးသူငယ္မ်ားဆိုင္ရာ ေကာ္မတီရဲ႕ အတြင္းေရးမွဴး လႊတ္ေတာ္အမတ္ ေနာ္လွလွစိုးရက မွတ္ခ်က္ေပးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္အပိုင္းေတြမွာ အားနည္းေနပါသလဲ

“ ဒီလႊတ္ေတာ္ေရးရာ ဦးေဆာင္မႈေတြမွာ နည္းနည္း နည္းေနတာေပါ့ေနာ္။ အဲဒီမွာေတာ့ ဒီ ႏုိင္ငံေရး အစဥ္အလာေပါ့ အဲဒါေလးေတြက ပိုၿပီးေတာ့ ဆိုင္မယ္ထင္တယ္။ ပါတီမွာလည္း Seniro Junior ေတြ ရွိတယ္ေလ။ ဆိုေတာ့ Senior က်တဲ႔သူေတြကို ပိုၿပီးေတာ့ တာ၀န္ေပးအပ္မႈ ပိုၿပီးေတာ့ မ်ားတာေတြ အဲဒါလည္း ဒါ ပါတီရဲ႕ မူ၀ါဒပိုင္းနဲ႔လည္း ဆိုင္မယ္ ထင္ပါတယ္။ "

ႏုိင္ငံတကာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားေန႔ အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္နဲ႔ ႏုိင္ငံေတာ္ အတုိင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က မိန္႔ခြန္းေျပာတာမွာေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ အခြင့္အေရး တိုးတက္လာတယ္လို႔ ဆိုေပမယ့္ သမိုင္းအစဥ္အလာ အရ အမ်ိဳးသားေတြနဲ႔ တန္းတူခြင့္ မရခဲ႔တာကို ေထာက္ျပသြားပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြ အခြင့္အေရး ပိုၿပီး ရလာတာက လူ႔အခြင့္အေရး၊ စီးပြားေရးတို႔ အတြက္ပါ အေထာက္အကူ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေထာက္ျပသြားတာပါ။ နယ္ပယ္ေပါင္းစံုက အမ်ိဳးသမီးေတြ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ႔ အခက္အခဲ႕ေတာ့ အစဥ္အလာေတြဘဲ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာသူကေတာ့ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ေနာ္လွလွစိုး ျဖစ္ပါတယ္။

တိုးတက္မႈ အတြင္း တြန္းအားေပးၾကစို႔ဆိုတဲ႔ အခု ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ႏုိင္ငံတကာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားေန႔ ေဆာင္ပုဒ္နဲ႔ အတူပါဘဲ ျမန္မာ အမ်ိဳးသမီးေတြၾကားမွာလည္း အစဥ္အလာကို တြန္းလွန္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ တက္လူေတြၾကားမွာ သိသိသာသာေတြ႔ျမင္လာရပါတယ္။

အထူးျခားဆံုး ေျပာင္းလဲလာမႈကေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ အေနနဲ႔ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ထိပါးေစာ္ကားခံရမႈဟာ ရွက္ရြံ႔ရမယ့္ ကိစၥ အျဖစ္ သို၀ွက္မထားေတာ့ဘဲ ဖြင့္ခ်ေျပာဆိုလာၾကတာပါ။ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ထိပါးေစာ္ကားမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တရားေရးပိုင္းကေန ရင္ဆိုင္ေနတဲ႔ အႏုပညာရွင္ ဒိန္းပိုပိုေဒါင္ကေတာ့ လုပ္ရပ္အတြက္ ဘယ္လို ခံစားေနရပါလဲ …

“ ေနာင္တ ကေတာ့ မရပါဘူး အမရဲ႕။ ဘာလို႔လည္း ဆိုေတာ့ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္က မတရားသျဖင့္ ခံရတဲ႔ မိန္းကေလးေတြ ေရွ႕ကေနၿပီးေတာ့ ငါလုပ္ေဆာင္မယ္ ဆိုၿပီးေတာ့ အဆံုးထိ ေတြးၿပီးေတာ့ လုပ္လုိက္တဲ႔ အတြက္မို႔ ကိုယ္ေရြးခ်ယ္ခဲ႔တဲ႔လမ္းကို ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ၿပီးေအာင္ဘဲ ေလွ်ာက္မွာပါ။ အဲဒီအတြက္ေပါ့ ညီမ လံုး၀ ေနာင္တရျခင္း မရွိပါဘူး။ ”

မသိဂႌထုိက္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com