ရာသီဥတုဒဏ္ေၾကာင့္ ကခ်င္ဒုကၡသည္ေတြအခက္အခဲျဖစ္

ဂ်ယ္ယန္႔ IDP စခန္းမွ ဒုကၡသည္မ်ား

ကခ်င္ျပည္နယ္ လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ ေကအုိင္အို ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမအနီး ကခ်င္ျပည္နယ္ လိုင္ဇာၿမိဳ႕က ကခ်င္စစ္ေျပးဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ေလျပင္းတိုက္ခတ္မႈနဲ႔ မိုးသီးေတြ အျပင္းအထန္ေၾကြက်လို႔ စခန္းထဲက ယာယီေနထိုင္တဲ့တဲအိမ္ေတြ ၿပိဳက်ပ်က္စီးခဲ့ရပါတယ္။ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြမွာ ႏွစ္နဲ႔ခ်ီေနထိုင္ေနရဆဲ ကခ်င္စစ္ေျပးဒုကၡသည္ေတြအတြက္ ရာသီဥတုဆိုးဝါးဒဏ္နဲ႔ ေနရာထိုင္ခင္း အက်ပ္အတည္းေတြေၾကာင့္ ေနထိုင္ေရးက အေတာ္ေလး ဒုကၡေရာက္ေနၾကရတယ္လို႔ ကူညီကယ္ဆယ္ေပးေနသူေတြကေျပာပါတယ္။ ဒုကၡသည္ေတြဆီကို လိုအပ္တဲ့ လူသားခ်င္းစာနာမႈအကူအညီေတြ သြားေပးႏုိင္ဖို႔ကလည္း အခုအခ်ိန္အထိ စစ္ေရးမတည္ၿငိမ္မႈေတြေၾကာင့္ သြားခြင့္ ပိတ္ပင္ခံေနရဆဲ အေနအထားျဖစ္တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ အေသးစိတ္ မဆုမြန္ ဆက္ေျပာျပပါမယ္။

ဒီရက္ပိုင္းမွာပဲ ရာသီဥတုဆိုးဝါးၿပီး ေလျပင္းတိုက္ခတ္မႈေတြနဲ႔ မိုးျပင္းထန္စြာရြာသြန္းတဲ့အျပင္ အရြယ္အစားၾကီးမားတဲ့ မိုးသီးေတြပါ က်လာလို႔ ကခ်င္ျပည္နယ္ လိုင္ဇာၿမိဳ႕အနီးက ကခ်င္စစ္ေျပးဒုကၡသည္စခန္းေတြထဲက အေဆာက္အဦးနဲ႔ ဒုကၡသည္တဲေတြ ၿပိဳက်ပ်က္စီးဆံုးရႈံးခဲ့ၿပီး ဒုကၡသည္ေတြ ေနထိုင္ေရး နဲ႔ စားဝတ္ေနေရး အေတာ္ေလး အခက္ေတြ႔ေနၾကရတယ္လို႔ ဒုကၡသည္အေရး ကူညီေပးေနသူေတြကေျပာပါတယ္။ ၂၀၁၁ ဇြန္ကစလို႔ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ KIA နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရတပ္တို႔ၾကား တေက်ာ့ျပန္ စစ္ေရးတင္းမာမႈေတြျဖစ္ခဲ့တာ အခုဆိုရင္ ေျခာက္ႏွစ္ေက်ာ္လို႔ ခုႏွစ္ႏွစ္နီးပါး ရွိလာၿပီျဖစ္ေပမဲ့လို႔ တိုက္ပြဲေတြက ဆက္ျပင္းထန္ေနဆဲ အေနအထားျဖစ္ပါတယ္။

အခုအခ်ိန္အထိ ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ႏွစ္ခ်ီေနထိုင္ေနရၿပီး အခုလို ရာသီဥတုဆိုးဝါးတဲ့ဒဏ္နဲ႔ ယာယီအေဆာက္အဦးေတြမွာ မိသားစုေတြ က်ပ္က်ပ္တည္းတည္းေနထိုင္ေနရတဲ့ဒဏ္ေၾကာင့္ ၿပိဳက်ပ်က္ဆီးမႈေတြ ျဖစ္ေနလို႔ ေနထိုင္ေရးက အေတာ္ေလး အခက္အခဲျဖစ္ေနတယ္လို႔ ကခ်င္အမ်ိဳးသားမ်ားအတုိင္ပင္ခံအဖြဲ႔ရဲ႕ အတြင္းေရးမွဴး ဦးလဘမ္ဂမ္ေအာင္က ဗီြအိုေအျမန္မာပိုင္းကိုေျပာပါတယ္။

"သတင္းကေတာ့ က်ေနာ္တို႔လည္း အဲ့လိုၾကားရပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ ေနရာထိုင္ခင္းေတြနဲ႔ သူတို႔ေနထုိင္တဲ့အေဆာက္အဦးေတြေပါ့ တခ်ိဳ႔ပ်က္ဆီးသြားတယ္လို႔ ၾကားသိရတယ္။ ျပည္သူလူထုကေတာ့ အခုေလာေလာဆယ္ ေလမုန္တုိင္းျဖစ္ေနတဲ့အခါက်ေတာ့ အဲ့ဒီ့ေနဖို႔ထိုင္ဖို႔ အဓိက နံပတ္တစ္ေပါ့ေနာ္ ေနာက္တခ်က္ကေတာ့ စားဖို႔ေသာက္ဖို႔ ေလာေလာဆယ္ လိုအပ္ေနတယ္လို႔ သတင္းရရွိပါတယ္။

အထူးသျဖင့္ကေတာ့ ဒုကၡသည္စခန္းေတြထဲမွာ ေနထိုင္ဖို႔အခက္အခဲအျပင္ လူသားခ်င္းစာနာမႈအကူအညီေတြ သူတို႔ဆီကို ေပးပို႔တာကို ဟန္႔တားကန္႔သတ္ခံရတာနဲ႔ ရိကၡာေထာက္ပံ့မႈေတြ ရပ္စဲခံလိုက္ရတဲ့အတြက္ ေန႔စဥ္လူေနမႈဘဝ ရပ္တည္ေနထိုင္စားေသာက္ေရး အေတာ္ေလးအခက္ေတြ႔လာရလို႔ ဒုကၡသည္အခ်ိဳ႕ စခန္းအျပင္ကို အသက္စြန္႔ထြက္ၿပီး စားစရာထြက္ရွာေဖြရတဲ့ အေနအထား အထိျဖစ္လာတယ္လို႔လည္း ဦးလဘမ္ဂမ္ေအာင္က ေျပာျပပါတယ္။

"စစ္ေျပးဒုကၡသည္ေတြက ႏွစ္ေတြနဲ႔ခ်ီၿပီး အခ်ိန္ေတာ္ေတာ္ၾကာလာတဲ့အခါက်ေတာ့ ေနဖို႔ထုိင္ဖို႔ကလည္း အရမ္းက်ဥ္းက်ပ္တယ္။တခ်ိဳ႕ေနရတာဆို အခန္းေတြက ေသးေသးေလး က်ဥ္းက်ဥ္းေလးပဲ။ လူေတြကလည္း အသက္ၾကီးလာတယ္. ကေလးေတြကလည္း ၾကီးလာတယ္ ေနာက္တခ်က္ကေတာ့ သက္ၾကီးရြယ္အိုေတြက ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ နားမေနရဘူး ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ IDP မွာေနတဲ့သူေတြက အရင္တုန္းကေတာ့ ကူညီတဲ့ေအဂ်င္စီေတြ အလွဴရွင္ ဒိုနာေတြမ်ားတယ္ အခုေနာက္ပိုင္းမွာက်ေတာ့ အခက္အခဲေတြကလည္းမ်ားလာတယ္။ ကူညီပံ့ပိုးမႈကလည္း ေလ်ာ့နည္းလာတဲ့အခါက်ေတာ့ IDP က အျပင္မွာ ထြက္ၿပိးေတာ့ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းအတြက္ ဝင္ေငြေတြရတဲ့လုပ္ငန္းေတြ လုပ္လာၾကရတယ္ ကေလးေတြကအစေပါ့။ အဲ့ဒိ့အခါက်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ကေတာ့ စားဝတ္ေနေရးရယ္ ေနဖို႔ထိုင္ဖုိ႔ရယ္ ဝင္ေငြရရွိဖို႔ လုပ္ငန္းေတြ ဖန္တီးေပးႏုိင္ဖို႔ ဆိုရင္ သူတို႔ရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို က်ေနာ္တို႔ ျဖည့္ဆည္းေပးရာေရာက္မယ္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔ကေတာ့ အၾကံျပဳခ်င္ပါတယ္ခင္ဗ်။"

ၿပီးခဲ့တဲ့ဇန္နဝါရီဆန္းကလည္း ကခ်င္ျပည္နယ္ တႏုိင္း၊ မန္စီ နဲ႔ ဆြမ္ပရာဘြမ္ ဖားကန္႔ေဒသေတြမွာ တုိက္ပြဲေတြျပင္းထန္ခဲ့လို႔ ဒုကၡသည္စခန္းေတြကိုပါ လက္နက္ၾကီးက်ည္က်ခဲ့လို႔ အသက္ေဘးကေန လြတ္ေအာင္ ဒုကၡသည္စခန္းေတြကေန ထပ္ထြက္ေျပးခဲ့ရတဲ့အေနအထားရွိပါတယ္။ဒုကၡသည္စခန္းေတြအထိ စားနပ္ရိကၡာနဲ႔ လူသားခ်င္းစာနာမႈအကူညီေတြ သြားေပးႏုိင္ဖုိ႔က အခုအခ်ိန္အထိ အခက္အခဲျဖစ္ေနတုန္းပဲလို႔ ဦးလဘမ္ဂမ္ေအာင္ကေျပာပါတယ္။

"အခုထက္ထိေတာ့ အဆင္မေျပဘူးခင္ဗ်။ တႏုိင္းဘက္ဆိုရင္လည္း ဆန္ေတြဘာေတြ သယ္လို႔မရဘူးေလ။ ပစၥည္းေတြဆို စားေသာက္ကုန္ကအစ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ဖို႔ ခက္ခဲတယ္။ ေနာက္တခုက သူတို႔ဆီေရာက္ေအာင္ လုပ္ေပးဖို႔ကလည္း လံုျခံဳေရးေၾကာင့္ပဲလားမသိဘူး။ IDP ရွိတဲ့ေနရာေတြကို ရိကၡာေတြေပးပို႔ဆိုတာ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေတြရွိေနေသးတယ္။ ဒါေပမဲ့ က်ေနာ္တို႔ humanitarian aid လူသားခ်င္းစာနာမႈအကူညီေတြ အေရာက္ပို႔ေပးႏုိင္ဖို႔အတြက္ တပ္ဘက္ကို က်ေနာ္တို႔ အျမဲတမ္းတုိက္တြန္းေနတယ္။ ေျပာဆိုေနတယ္ ေနာက္ က်ေနာ္တို႔ သံေရးတမန္ေရး တျခားသံရံုးေတြကေနလည္း အကူညီေတာင္းေပးဖို႔ အျမဲတမ္းတင္ျပေနတယ္။ အကူအညီလည္း ေတာင္းခံခဲ့တယ္။ ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရကိုလည္း အကူညိေတာင္းခ်င္တယ္ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ စစ္တုိက္ေနတဲ့ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းေတြထဲ ေရာက္သြားတာမဟုတ္ပဲနဲ႔ IDP ေတြ တကယ္ဒုကၡေရာက္ေနတဲျပည္သူေတြဆီကိုေရာက္ဖို႔ဆိုရင္ ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရကို အကူညီေတာင္းၿပိးေတာ့ အေရာက္ပို႔ေပးတဲ့အခါ အဟန္႔အတားမရွိဖို႔ လမ္းေၾကာင္းေတြဖြင့္ေပးဖို႔ က်ေနာ္တို႔ ေမတၱာရပ္ခံခ်င္ပါတယ္။

IDP စခန္းေတြအထိ အေျမာက္ၾကိးေတြနဲ႔ တုိက္ခုိက္တဲ့အခါက်ေတာ့ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ KIO KIA ေတြနဲ႔ပစ္ခတ္တဲ့အခါက်ေတာ့ လက္နက္ၾကီးေတြကလည္း အဲ့ဘက္ေတြကို က်လာတဲ့အခါက်ေတာ့ ဆိုေတာ့ IDP မွာေနရေပမဲ့ ဘဝေတြအတြက္ သူတို႔အတြက္ လံုျခံဳမႈ သူတို႔အတြက္ အသက္အႏၱရာယ္လံုျခံဳေရးအတြက္ အာမခံခ်က္မရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ေနရပ္ေဒသကို ျပန္ဖုိ႔ဆိုတာကလည္း လံုျခံဳစိတ္ခ်မႈကလည္း မရွိ စစ္ေတြကလည္း ခနခန တုိက္ေနတဲ့အခါက်ေတာ့ သူတို႔က စိုးရိမ္ေနၾကၿပီး ျပန္ဖို႔ဆိုတာကေတာ့ အေၾကာက္တရားနဲ႔ပဲ ဒီမွာပဲ က်ဥ္းက်ဥ္းက်ပ္က်ပ္နဲ႔ ဆက္ေနေနရတဲ့ဘဝျဖစ္ေနပါတယ္။"

ဒါေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ၊ ကခ်င္ျပည္နယ္အစိုးရနဲ႔ တပ္မေတာ္နဲ႔ သက္ဆုိင္တဲ့ တာဝန္ရွိသူေတြဘက္က ဒုကၡသည္ေတြ အေရးတၾကီးလိုအပ္ေနတဲ့ အကူညီေတြ ေပးပို႔ႏိုင္ဖို႔နဲ႔ ေဒသတြင္း တည္ၿငိမ္ေရးနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရႏိုင္ဖို႔အတြက္ ေဆြးေႏြး ညိွႏိႈင္းမႈေတြ ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ကိုလည္း ေဒသခံေတြက ေတာင္းဆိုေနၾကတယ္လို႔ ဒုကၡသည္အေရးကူညီေပးေနသူေတြကေျပာပါတယ္။

မဆုမြန္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com