ျမန္မာ မူးယစ္ေဆးမူ၀ါဒသစ္ ျပည္တြင္း ျပည္ပ ႀကိဳဆို

ကမၻာေပၚမွာ ဘိန္း ဒုတိယအမ်ားဆုံး ထြက္တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဆယ္စုႏွစ္နဲ႔ခ်ီ ႐ွိလာခ့ဲတဲ့ မူးယစ္ေဆး၀ါး ျပသနာကို ကိုင္တြယ္ ေျဖ႐ွင္းႏိုင္ဖို႔ မူးယစ္ေဆး၀ါးဆိုင္ရာ မူ၀ါဒသစ္ တရပ္ကို ျမန္မာအစိုးရက ျပဌာန္းလိုက္တဲ့ အေပၚ ႏိုင္ငံတကာကေရာ ျပည္တြင္း လူထုအေျချပဳ လူမႈအဖြဲ႔စည္း ေတြကပါ ႀကဳိဆိုလုိက္ၾကပါတယ္။ ဒါဟာ ပထမေျခလွမ္းသာျဖစ္ၿပီး ရည္မွန္းခ်က္ေတြ တကယ္အေကာင္ထည္ ေပၚလာဖုိ႔ဆိုရင္ အေလးထား လုပ္ေဆာင္စရာေတြ အမ်ားႀကီး႐ွိေၾကာင္း ကုလ UNODC အဖြဲ႔က ေျပာပါတယ္။ VOA သတင္းေထာက္ Oliver Slow ရန္ကုန္ၿမဳိ့ကေန ေပးပုိ႔တဲ့ သတင္းလႊာကိုေတာ့ ကိုဉာဏ္ဝင္းေအာင္က ေျပာျပမွာပါ။

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ မူးယစ္ေဆး၀ါး ျပသနာဟာ ဆယ္စုႏွစ္နဲ႔ခ်ီ ရွိလာခဲ့ၿပီး ဒါကို ထိေရာက္စြာ ကုိင္တြယ္ေျဖရွင္းႏိုင္ဖို႔ ျမန္မာအစိုးရက ၿပီးခဲ့တဲ့ လပိုင္း ေတြအတြင္း မူးယစ္ေဆး တိုက္ဖ်က္ေရးဆိုင္ရာ မူ၀ါသစ္တရပ္ ျပဌာန္းလိုက္ပါတယ္။ ဒီလို လုပ္ေဆာင္ခ်က္ဟာ အေရွ႕ေတာင္အာ႐ွ ႏိုင္ငံေတြ ထဲမွာ ပထမဦးဆုံးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ မူ၀ါသစ္အရ မူးယစ္ေဆး၀ါး သုံးစြဲသူေတြကို ျပစ္ဒဏ္ေပး အေရးယူမယ့္အစား ေဆးျပတ္ေအာင္ ကုသႏိုင္ေရးအတြက္ သူတို့ရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ကူညီျဖည့္ဆည္းေပးေရး အေပၚ အာ႐ုံစိုက္ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။

၂၀၁၅ ခုႏွစ္နဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ရင္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ထဲမွာ ဘိန္းစိုက္ဧက ေလးပုံတပုံ က်ဆင္းသြားေပမယ့္ ကမၻာမွာ အာဖဂန္နစၥတန္ႏိုင္ငံၿပီးရင္ ျမန္မာႏို္င္ငံဟာ ဒုတိေျမာက္ ဘိန္းအမ်ားဆုံး ထြက္တ့ဲႏိုင္ငံ ျဖစ္ေနဆဲပါ။ အေရွ႕ေတာင္အာ႐ွ တလႊားမွာ မၾကာေသးခင္က သိမ္းဆည္းရမိတဲ့ မူယစ္ေဆးျပားေတြကို ၾကည့္ရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ စိတ္ၾကြေဆး အမ်ားဆုံး ထုတ္လုပ္တဲ့ ႏို္င္ငံေတြထဲက တခု ျဖစ္လာပါတယ္။

အျခား အာရွႏိုင္ငံေတြမွာလိုပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလည္း မူးယစ္ေဆးသုံးသူေတြကို ေထာင္ခ် အျပစ္ေပးေလ့ ႐ွိပါတယ္။ မူးယစ္ေဆး အနည္းငယ္ လက္၀ယ္ ရွိရင္ေတာင္ ေထာင္ဒဏ္(၁၀)ႏွစ္ထိ က်ခံရပါတယ္။ မူးယစ္ေဆး ေရာင္းသူေတြဆိုရင္ အႏွစ္(၂၀)၀န္းက်င္ ေထာင္ခ်ခံရသူေတြ ရွိပါတယ္။နယ္သာလန္ႏိုင္ငံ သုေတသန အဖြဲ႔တခုက ၂၀၁၆ မွာထုတ္ျပန္တဲ့ စစ္တမ္း တခုမွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အက်ဥ္းသား ၆ ေသာင္းေက်ာ္႐ွိတဲ့ထဲက ေလးပုံတပုံဟာ မူးယစ္ေဆးနဲ႔ ဆက္ႏႊယ္ၿပီး ဖမ္းဆီး ျပစ္ဒဏ္ခ် ခံရသူေတြ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕မူးယစ္ေဆးဝါး ထိန္းခ်ဳပ္ေရး မူ၀ါဒသစ္ကို ကုလသမဂၢ မူးယစ္ေဆးဝါးနဲ႔ ရာဇ၀တ္မႈ တိုက္ဖ်က္ေရးဆိုင္ရာအဖြဲ႔ UNODC ရဲ႕ ပူးေပါင္းကူညီမႈနဲ႔ ေရးဆြဲတာျဖစ္ၿပီး မူးယစ္ေဆးျပသနာကို က်န္းမာေရး- လူ႔အခြင့္အေရး ရႈေထာင့္ေတြကေန ခ်ည္းကပ္ေျဖရွင္းဖို႔ အေျခခံနဲ့ ေရးဆြဲခဲ့တာပါ။ ဒါ့ျပင္ ဘိန္းေတာင္သူေတြကိုလည္း အျခားသီးႏွံေတြ အစားထိုးစိုက္ပ်ဳိးၿပီး ၀င္ေငြတိုးေစဖို႔နဲ႔ သူတို႔အတြက္ ႏိုင္ငံတကာ အကူညီေတြ ပိုရေအာင္ လုပ္ေဆာင္သြားေရး ရည္ရြယ္ထားပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အရင္က က်င့္သုံးခဲ့တဲ့ မူးယစ္ေဆး တုိက္ဖ်က္ေရးမူဝါဒဟာ ေအာင္ျမင္မႈ သိပ္မ႐ွိခဲ့ဘူးလို႔ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးဌာန အရာ႐ွိႀကီး တဦးက ေျပာၿပီး၊ ျမန္မာအစိုးရက အခုေရးဆြဲလုိက္တဲ့ မူ၀ါဒသစ္ေတြက အရင္ထက္ပိုၿပီး အလုပ္ျဖစ္လာႏိုင္တယ္လို႔ သူကသုံးသပ္ပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ မူးယစ္ေဆး၀ါးဆိုင္ရာ မူ၀ါသစ္ကို ႀကဳိဆိုတဲ့အထဲမွာ ဒီမူ၀ါဒကိုေရးဆြဲေရး အႀကံေပးအဖြဲ႔တခုက ေဒၚ Nang Pann Ei Kham လဲ ပါဝင္ပါတယ္။

“အခု မူ၀ါဒသစ္က မူးယစ္ေဆး တိုက္ဖ်က္ေရးျပသနာကို က်န္းမာေရး - လူ႔အခြင့္အေရး ရႈေထာင့္ကေန ခ်ည္းကပ္ေျဖရွင္းဖို႔ ရည္ရြယ္ ထားတဲ့အတြက္ ဒါကို က်မတို႔ သေဘာက်ပါတယ္ ”

ျမန္မာအစိုးရက အခုေရးဆြဲလိုက္တဲ့ မူ၀ါဒထဲမွာ အားသာခ်က္ေတြအမ်ားႀကီး ပါဝင္ၿပီး၊ လမ္းေၾကာင္းမွန္ေပၚ ေရာက္ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒီမူ၀ါဒ ေအာင္ျမင္ေအာင္ ဘယ္ေလာက္ထိအေလးထား ေဆာင္ရြက္သြားမလဲဆိုတဲ့ေပၚ မူတည္ေၾကာင္း UNODC အဖြဲ႔ရဲ႕ ျမန္မာဌာေနကိုယ္စားလွယ္ Troels Vester ကေျပာပါတယ္။

ျမန္မာအစိုးရက မူးယစ္ေဆးဆိုင္ရာ မူ၀ါဒသစ္ ေရးဆြဲလိုက္ေပမယ့္ မူးယစ္ေဆးဆိုင္ရာ တည္ဆဲဥပေဒေတြမွာေတာ့ စိန္ေခၚမႈေတြ႐ွိေနဆဲ ပဲလို႔ ၊ မူးယစ္ေဆးမူ၀ါဒ အႀကံေပးအဖြဲ႔က ေဒၚ Nang Pann Ei Kham ကေျပာပါတယ္။

“ မူ၀ါဒသစ္အရ မူးယစ္ေဆး၀ါး ျပသနာကို ထိေရာက္စြယ္ ကိုင္တြယ္ႏိုင္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္မိပါတယ္။ အစိုးရအေနနဲ႔ လူထူအေျချပဳ လူမႈ အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ အနီးကပ္ လက္တြဲေဆာင္ရြက္ဖို႔ လိုပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ မူးယစ္ေဆး ေရာင္းဝယ္ သုံးစြဲေနၾကတဲ့ အသိုင္း၀ုိင္းနဲ႔ ထိေတြ႔ဖို႔ပါ”

မူးယစ္ေဆး ၀ယ္ယူသုံးစြဲမႈေလ်ာ့က်ေအာင္ ေဆးစြဲေနသူေတြ ေဆးျဖတ္ၿပီးေနာက္ပိုင္း ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး စင္တာေတြ ထားေပးဖို႔ လိုေၾကာင္း ၊ မူးယစ္ေဆး သုံးသူမ်ားကြန္ယက္ကလည္း အႀကံျပဳပါတယ္။ မူးယစ္ေဆး သုံးသူေတြကို ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်လိုက္႐ုံနဲ႔ ျပသနာေတြ ေျပလည္သြားမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔လည္း ေထက္ျပၾကပါတယ္။

ကိုဉာဏ္ဝင္းေအာင္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com