ျမန္မာနဲ႔ဖိလစ္ပိုင္ေၾကာင့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ လူ႕အခြင့္အေရး ပိုဆိုးလာ

Amnesty International ရဲ႕၂၀၁၇- ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ အတြက္ အစိုးရေတြရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ေလးစားလိုက္နာမႈ အစီရင္ခံစာ The State of the World’s Human Rights
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို လူမ်ိဳးစု အလိုက္ ရွင္းလင္းဖယ္ရွားမႈနဲ႔ ဖိလစ္ပိုင္ႏုိင္ငံက မူးယစ္ေဆး၀ါး တိုက္ဖ်က္ေရး စစ္ဆင္ေရးတို႔ေၾကာင့္ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ေဒသတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ပိုၿပီး ဆိုးရြားလာေစတယ္လို႔ ႏုိင္ငံတကာ အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားမႈ အဖြဲ႔ႀကီး Amnesty International က ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။ Amnesty International ရဲ႕၂၀၁၇- ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ အတြက္ အစိုးရေတြရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ေလးစားလိုက္နာမႈ အစီရင္ခံစာ The State of the World’s Human Rights မွာ အခုလို ေထာက္ျပလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ မသိဂၤ ီထုိက္ စုစည္းတင္ျပေပးမွာပါ။

ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနက မယံုၾကည္ႏုိင္စရာ ေကာင္းေလာက္ေအာင္ ယိုယြင္း ဆိုးရြားလာခဲ႔တယ္လို႔ ဒီကေန႔ ထုတ္တဲ႔ Amnesty International ရဲ႕ အစီရင္ခံစာ သစ္က ေဖာ္ျပလိုက္တာပါ။ သိန္းနဲ႔ခ်ီတဲ႔ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ ဘက္ကို ထြက္ေျပးၾကရတဲ႔ကိစၥကို ေထာက္ျပထားသလို အာဏာပိုင္ေတြ ဘက္ကလည္း ႏုိင္ငံတ၀န္း လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈ အကူအညီေတြ ၀င္ေရာက္ခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခြင့္တို႔ကို တားျမစ္ေနတယ္လို႔လည္း ေျပာဆိုထားပါတယ္။

ဒါ႔အျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဘာသာေရး အရ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ကန္႔သတ္မႈေတြ၊ မူဆလင္ ဆန္႔က်င္ေရး သေဘာထားေတြကလည္း ရွိေနၿပီး ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူေတြလည္း ျပစ္ဒဏ္ကေန လြတ္ၿငိမ္းခြင့္ရေနတယ္လို႔ ေထာက္ျပထားပါတယ္။ AI အဖြဲ႔ႀကီးရဲ႕ ဖိလစ္ပိုင္ ႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး Jose Olano ကေတာ့ အခုလို ေျပာဆိုလုိက္ပါတယ္။

"၂၀၁၈ ခုႏွစ္ အတြင္း အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ေဒသတြင္းက လူ႔အခြင့္အေရး သတင္းဆိုးေတြက ကမၻာ့မွာ ထိပ္တန္း သတင္းေတြ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဖိလစ္ပိုင္ သမၼတ ဒူတာေတးကလည္း ေက်းလက္ လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္းက အမ်ားစု ဆင္းရဲသားေတြကို ပစ္မွတ္ထားၿပီး မူးယစ္ တုိက္ဖ်က္ေရး စစ္ဆင္ေရး အတြင္း သတ္ျဖတ္မႈေတြကို ဆက္ၿပီး လုပ္ေနတဲ႔ တခ်ိန္တည္းမွာဘဲ ျမန္မာ စစ္တပ္ကေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို လူမ်ိဳးစု အလိုက္ ရွင္းလင္းေရးကို လုပ္ေဆာင္ခဲ႔ပါတယ္။"

ျမန္မာႏုိင္ငံ ေျမာက္ပိုင္း ပဋိပကၡေတြေၾကာင့္ လူတသိန္းေက်ာ္ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးေနရၿပီး ရခုိင္ေဒသမွာေတာ့ အမ်ားစု ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ပါ၀င္တဲ႔ လူေပါင္း ၁ သိန္းေက်ာ္တို႔ ျဖစ္သလို ေနထိုင္ေနၾကရတယ္လို႔လည္း ေထာက္ျပပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ဘက္ကို ထြက္ေျပးရသူက ၆ သိန္းေက်ာ္ ရွိေနၿပီး ထိုင္းက ဒုကၡသည္ စခန္းေတြမွာလည္း လူ ၁ သိန္းနီးပါးတို႔ ရွိေနတယ္လို႔ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာဘဲ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုခြင့္ လြတ္လပ္စြာ သင္းပင္း စုေ၀းခြင့္တို႔ကိုလည္း တင္းက်ပ္ထားတယ္လို႔ ေျပာဆိုပါတယ္။

AI အဖြဲ႔ႀကီးရဲ႕ ဖိလစ္ပိုင္ ႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး Jose Olano ကေတာ့ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ခြင့္၊ သင္းပင္း စုေ၀းခြင့္ေတြ အေပၚ တင္းက်ပ္လာတာကေတာ့ အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ေဒသတခုလံုးမွာ ျဖစ္ေနတယ္လို႔ ေျပာဆိုလုိက္ပါတယ္။

"အေရွ႕ေတာင္ အာရွက အစိုးရေတြက ေ၀ဖန္မႈေတြ ေလ်ာ့ပါးသြားေစေရး အတြက္ ရက္စက္ျပင္းထန္တဲ႔ ဥပေဒေတကို အသံုးျပဳ ၿခိမ္းေျခာက္ၿပီး လူထုၾကား ေဆြးေႏြး ျငင္းခံုမႈေတြ အေပၚ တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္ ထိန္းခ်ဳပ္လာပါတယ္။ ဖိလစ္ပိုင္ ႏုိင္ငံမွာ ဆိုရင္ သမၼတ ဒူတာေတး အစိုးရက ေ၀ဖန္သူေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြ အေပၚ ဆက္ၿပီး ႏွိပ္ကြက္ေနသလို လြတ္လပ္တဲ႔ သတင္း၀က္ဘ္ဆိုက္ Rappler.com ကိုလည္း ပိတ္ဖို႔ လုပ္ခဲ႔ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဆိုရင္ေတာ့ အစိုးရက ဥပေဒ အသစ္ေတြေရာ အေဟာင္းေတြေရာ သံုးၿပီး မီဒီယာ သမားေတြကို ပစ္မွတ္ထားေနၿပီး ရိုက္တာ သတင္းေထာက္ ႏွစ္ဦးကို ႏုိင္ငံေတာ္ လ်ိဳ႕၀ွက္ခ်က္ အက္ဥပေဒ ေဖာက္ဖ်က္မႈ စြပ္စြဲခ်က္နဲ႔ ဖမ္းဆီးတာမ်ိဳးေတြ ျဖစ္ေနပါတယ္။"

ျမန္မာ လံုျခံဳေရး စခန္းေတြကို လက္နက္ကိုင္ ရိုဟင္ဂ်ာ အဖြဲ႔ရဲ႕ တိုက္ခုိက္မႈေတြကို ျမန္မာ လံုျခံဳေရး တပ္ဖြဲ႔ေတြက အင္အားအလြန္အကြ်ံသံုး ႏွိမ္နင္းခဲ႔တာေၾကာင့္ ဆယ္စုႏွစ္ေတြ အတြင္း အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ေဒသမွာ အဆိုးရြားဆံုး ဒုကၡသည္ ကပ္ေဘးႀကီး ျဖစ္ေစခဲ႔ၿပီး လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈ အကူအညီေတြကို ၀င္ေရာက္ခြင့္ တားျမစ္တာေၾကာင့္ ပိုၿပီး အတိဒုကၡ ေရာက္ေစတယ္လို႔လည္း AI အစီရင္ခံစာက ေထာက္ျပပါတယ္။

ရိုဟင္ဂ်ာေတြ အေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈေတြမွာ ျမန္မာ လံုၿခံဳေရး တပ္ဖြဲ႔ေတြမွာ အဓိက တာ၀န္ရွိတယ္လို႔ အစီရင္ခံစာက ေဖာ္ျပေပမယ့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ႔ အရပ္သား အစိုးရဘက္က ဒီကိစၥကို ၾကား၀င္ ဟန္႔တားတာမ်ိဳး၊ ေျပာဆိုတာမ်ိဳးေတြ မရွိခဲ႔ဘူးလို႔လည္း ေထာက္ျပထားတာပါ။ ႏုိင္ငံေပါင္း ၁၅၉ ႏုိင္ငံက လူ႔အခြင့္အေရး အေျခေနေတြကို ဆန္းစစ္ထားတဲ႔ AI ရဲ႕ ႏွစ္ပတ္လည္ လူ႔အခြင့္အေရး အစီရင္ခံစာ မွာေတာ့ ဖိလစ္ပိုင္ သမၼတ ရိုဒရီဂို ဒူတာေတးကိုလည္း လူ႔အခြင့္အေရးကို ေလးစား လိုက္နာမႈ မရွိဆံုး အဆိုးရြားဆံုး ႏုိင္ငံ ေခါင္းေဆာင္ တဦး အျဖစ္ သတ္မွတ္ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

မသိဂႌထုိက္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com
ျမန္မာနဲ႔ဖိလစ္ပိုင္ေၾကာင့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ လူ႕အခြင့္အေရး ပိုဆိုးလာ ျမန္မာနဲ႔ဖိလစ္ပိုင္ေၾကာင့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ လူ႕အခြင့္အေရး ပိုဆိုးလာ Reviewed by THITHTOOLWIN on 21:21 Rating: 5
Powered by Blogger.