၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ NLD အလားအလာ

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဦးေဆာင္တဲ့ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD) အစိုးရအာဏာရလာၿပီး (၂) နွစ္ျပည့္ေတာ့မဲ့ အခ်ိန္မွာေနာက္တစ္ေခါက္လာမဲ့ ၂၀၂၀ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ စဥ္းစားခ်က္ေတြ စေပၚထြက္လာေနပါတယ္။ အရင္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတံုးက ေသာင္ၿပိဳကမ္းၿပိဳႏိုင္ခဲ့တဲ့ NLD ပါတီ အေနနဲ႔ အရင္ ေရြးေကာက္ပြဲကတိေတြနဲ႔ အမ်ားေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြအေပၚ တိုးတက္ေအာင္ မလုပ္ေဆာင္ႏိုင္တာေၾကာင့္ လာမဲ့ ၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အရင္လို အျပတ္ႏိုင္ပါ့မလားလို႔ ေမးခြန္းထုတ္တာေတြ ရွိေနပါတယ္။

ဒီအေၾကာင္း VOA သတင္းေထာက္ Oliver Slow သတင္းပို႔ထားတာကို ကိုဝင္းမင္းက ေျပာျပေပးမွာပါ။

လာမယ့္ မတ္လကုန္မွာ အစိုးရသက္တမ္း ၂ ႏွစ္ ျပည့္ေတာ့မယ့္ NLD အစိုးရအေနနဲ႔ အရင္ေရြးေကာက္ပြဲ ကတိေတြျဖစ္တဲ့ စစ္တပ္ႀကီးစိုးတဲ့ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုေျပာင္းလဲေရးအေပၚ တိုးတက္ေအာင္လုပ္ေဆာင္ဖို႔ ေႏွးေကြးေနတာအျပင္ စီးပြားေရးတိုးတက္ဖို႕ကလည္း ေႏွးေကြးလာေနပါတယ္။ အခုလိုအခ်ိန္မွာ ႏိုင္ငံေရးပါတီအသစ္ေတြလည္း ေပၚလာတာေၾကာင့္ လာမယ့္ ၂၀၂၀ ခုႏွစ္ေရြးေကာက္ပြဲက်ရင္ အရင္၂၀၁၅ တုန္းကလို မဲ ၄ ပံု ၃ ပံု ေက်ာ္ႏိုင္ပါ့မလားလို႔ ေမးခြန္းေတြ ထြက္ေပၚေနပါတယ္။

ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာခ်င္လို႔ အမည္မေဖာ္လိုတဲ့ ႏိုင္ငံျခားသံတမန္တဦး က အစိုးရစြမ္းေဆာင္ရည္အားနည္း မႈအေပၚ

"ကၽြန္ေတာ္ထင္ပါတယ္။ NLD ပါတီက အဆင့္တိုင္းမွာ အသဲအသန္ ရံုးကန္ေနရပါတယ္။ ဝန္ႀကီး အမ်ားအျပားဟာလဲ တကယ့္ကို ခက္ခက္ခဲခဲ ရုန္းကန္လုပ္ေဆာင္ေနရပါတယ္၊ သူတို႔ ကိုယ္တိုင္ရဲ့ စြမ္းေဆာင္ရည္ ျပႆနာအျပင္၊ အရင္က အစိုးရ ဗ်ဴရိုကေရစီယႏၱယားနဲ႔ပဲ ဆက္လည္ပတ္ေနရလို႔ပါ။"

ဒီသံတမန္ကဆက္ၿပီး အစိုးရေရရွည္အားနည္းမႈအေပၚမွာ လည္း

"အခုဟာက ခ်ိတ္ဆက္ညိႈႏိႈင္းေပးတဲ့ မူဝါဒ မရွိဘူးျဖစ္ေနပါတယ္။ ေနာက္ ဘယ္လိုရည္မွန္းခ်က္မ်ိဳး ေရာက္ခ်င္တယ္ဆိုတာအတြက္လဲ အေရွ.ကို ႀကိဳေတြးထားတာ မရွိပါဘူး။ သူတို႔က တေန႔ဓူဝကိစၥ လုပ္ေဆာင္ေနသူေတြ သက္သက္ပါ။ မဟာဗ်ဴဟာ သမားေတြ မဟုတ္ပါဘူး။ အခုလိုျဖစ္ေနတာကလည္း မၾကာခင္ ေျပာင္းသြားမဲ့ အေနအထား မရွိပါဘူူး။"

တပ္မေတာ္အေနနဲ႔လည္း လႊတ္ေတာ္မွာ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းပါ၀င္ခြင့္ အေရးႀကီးတဲ့ လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ အစိုးရ၀န္ႀကီးဌာန ၃ ခုကို ယူထားခြင့္ျပဳတဲ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုကို ျပင္မယ္လို႔ ကတိ ေပးထားတဲ့ NLD အစိုးရအေနနဲ႔ လက္ေတြ႔မွာ တပ္နဲ႔ ဆက္ဆံေရး မတည္ၿငိမ္တာေၾကာင့္ ဒီကတိေတြအေပၚ သိပ္အသံမထြက္ႏိုင္ဘူး ျဖစ္ေနပါတယ္။

ဒီအေပၚရွားရွားပါးပါးအသံထြက္ခဲ့တာကေတာ့ ႏွစ္ ၇၀ ေျမာက္လႊတ္လပ္ေရးေန႔တုန္းက သမၼတ ဦးထင္ေက်ာ္က တိုင္းျပည္နဲ႔ သင့္ေတာ္တဲ့ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုျဖစ္လာေရးအတြက္ အတူ၀ိုင္းႀကိဳးစားေပးၾကဖို႔ ႏိုးေဆာ္လုိက္တာပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံု ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ အဓိက အဟန္႔အတားျဖစ္ခဲ့တာကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢဳိလ္ရာထူးကို အၾကံေပးခဲ့တယ္လို႔ အမ်ားက ခ်ီးက်ဴးခဲ့တဲ့ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုဆိုင္ရာ ကၽြမ္းက်င္လြန္းသူ ေရွ႕ေန ဦးကိုနီကို လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္ခဲ့မႈပါ။

ဒီအမႈအတြက္ တပ္မေတာ္သားအေဟာင္းေတြကို ဖမ္းဆီး ခံုရံုးတင္ထားပါတယ္။ ဖြဲ႔စည္းပံု ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ေႏွးေကြးသြားရတာအျပင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မွာလည္း တိုးတက္မႈ အနည္းငယ္သာ ရွိခဲ့တာေၾကာင့္ လာမယ့္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ NLD အေပၚလူႀကိဳက္မ်ားမႈ ကို အထူးသျဖင့္ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ ထိခိုက္သြားေစႏိုင္တယ္လို႔ ႏိုင္ငံေရးသံုးသပ္သူ စိုင္း၀မ္စိုင္းက ေထာက္ျပလိုက္ပါတယ္။

"တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔ေတြအေနနဲ႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲတုန္းက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေပၚ ပံုၿပီး ယံုခဲ့ၾကတယ္ေလ၊ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံုကို ျပင္ဆင္ေပးမယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ ျပန္ေရးေပးမယ္လို႔ သူတို႔ ထင္ခဲ့ၾကတာကိုး။ ဒါေၾကာင့္ NLD ကို မဲ ပံုေအာ ေပးခဲ့လိုက္တာေလ။"

ဒါ့အျပင္ ကခ်င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကြန္ရက္က ေပါင္းစပ္ ညိွႏိႈင္းေရးမွဴး ခြန္ဂ်ာကလည္း ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး အေဆာက္အအံုတခ်ိဳ႕တိုးတက္မႈရွိခဲ့ေပမယ့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္နဲ႔ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္းေတြ ဆက္ဆံေရးကေတာ့ ေနာက္ဆုတ္သြားတယ္လို႔ အခုလို ဆိုပါတယ္။

"အရင္လက္ထက္တုန္း ကေတာ့ ကၽြန္မတို႔ ရင္ဆိုင္ခဲ့ရတဲ့ အစိုးရက စစ္တပ္ပါ။ ဒါေပမဲ့ သူတို႔မွာက ဂယ္ေပါက္ေတြ အမ်ားႀကီးရွိေတာ့ အဲ့ဒါေတြကို သံုးၿပီး အလုပ္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ဖို႔ အကူအညီေတြ ရခဲ့တယ္ေလ။ ဒါေပမဲ့ အခု NLD အမတ္ေတြနဲ႔ အစိုးရအဖြဲ႔ဝင္ေတြ၊ ေနာက္ အဲ့ဒိက ကၽြန္မတို႔ အရင္ မိတ္ေဆြေတြကေတာ့ မ်ားေသာအားျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို ကူေဖာ္ေတာင္ မရေတာ့ပါဘူး။"

ခြန္ဂ်ာကဆက္ၿပီး NLD အစိုးရအေနနဲ႔ ျပည္တြင္းစစ္ေၾကာင့္ ေနရပ္စြန္႔ခြာထြက္ေျပးရသူေတြ အိမ္ျပန္လာႏိုင္ေရး အကူအညီမေပးလို႔ စိတ္ပ်က္မိတယ္၊ ဒါေပမယ့္ တိုင္းရင္းသားပါတီေတြ တစုတစည္းထဲ အားေကာင္းေအာင္မဖြဲ႔ႏိုင္ရင္ေတာ့ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ျပန္ေရာက္မွာစိုးလို႔ NLD ကိုပဲ မဲေပးႏိုင္ေသးတယ္လို႔ ေထာက္ျပလိုက္ပါတယ္။ ဒီအခ်က္ကို အမည္မေဖာ္လိုတဲ့ သံတမန္ကလည္း ေထာက္ခံပါတယ္။ သူက တိုင္းရင္းသားေတြအေနနဲ႔ NLD အေပၚ စိတ္ပ်က္ေနမႈကို တိုင္းရင္းသားပါတီေတြ အေနနဲ႔ အခြင့္ေကာင္းယူၿပီး မဟာမိတ္ဖြဲ႔ဖို႔လိုတယ္လို႔ အခုလို ေထာက္ျပလိုက္ပါတယ္။

"ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ တိုင္းရင္သားေတြရဲ့ ဆႏၵမဲ ကိုေတာ့ တကယ့္ကို လက္လႊတ္လိုက္ရပါၿပီ။ အရင္ ဒီတိုင္းရင္းသားေတြ တကယ္ယူဆခဲ့တာက တပ္မေတာ္အစိုးရကို အာဏာကေနဆင္းသြားေအာင္ မ်ိးဆက္ေတြနဲ႔ခ်ီၿပီး တိုက္ခိုက္ေအာင္ျမင္လာခဲ့တဲ့ အရပ္သားအစုိးရတစ္ခု ရလိုက္ၿပီ၊ အဲ့ဒီေတာ့ သူတို႔အတြက္ မဟာမိတ္ ရွိလာၿပီေပါ့ေနာ္။ ဒါေပမဲ့ ဘာမွမၾကာလိုက္ပါဘူး၊ သူတို႔ တကယ္ မ်က္ဝါးထင္ထင္ေတြ႔လိုက္ရတာက သူတို႔ထင္ထားတာရဲ့ ဆန္႔က်င္ဖက္ျဖစ္သြားတယ္ေလ။"

ေနာက္တခ်က္ကေတာ့ ထင္ရွားတဲ့သူေတြဦးေဆာင္တဲ့ ပါတီသစ္ေပၚလာတာပါ။ ဦးကိုကိုႀကီးဦးေဆာင္ဖို႔ အလားအလာရွိတဲ့ ၈ ေလးလံုးပါတီဟာ ၂၀၂၀ မွာ ၀င္ေရြးဖို႔အတြက္ မွတ္ပံုတင္ထားၿပီးပါၿပီ။ ဆိုင္း၀မ္ဆိုင္းကေတာ့ မၾကာေသးခင္ကပဲ NLD အစိုးရအေနနဲ႔ တိုင္းအဆင့္၀န္ႀကီးအေျပာင္းအလဲတခ်ိဳ႕ကို လုပ္ေဆာင္ခဲ့ေပမယ့္ အခုလိုလုပ္ေဆာင္ရာမွာ ပါတီအေနနဲ႔ ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈမရွိခဲ့ဘူးလို႔ ေထာက္ျပလုိက္ပါတယ္။

ကိုဝင္းမင္း  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com