ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွက ျပန္လာမယ့္ဒုကၡသည္ေတြ စာရင္းမျပန္ေသး

ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွက ျပန္လာမယ့္ဒုကၡသည္ေတြ စာရင္းမျပန္ေသး

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ဒုကၡသည္စခန္းေတြကေန ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္ ျပန္လည္ဝင္လာမယ့္ သူေတြကို ႏွစ္လအတြင္း စီစစ္လက္ခံသြားဖို႔ ျမန္မာအစိုးရက ကတိျပဳထားအတိုင္း၊ ေဆာင္ရြက္ေနေပမယ့္ အခုအခ်ိန္အထိ ျပန္လာမယ္ဆိုတဲ့ စာရင္း တဦးမွ မရရိွေသးဘူးလို႔ လူမႈဝန္ထမ္း၊ ကယ္ဆယ္ေရးနဲ႔ ျပန္လည္ေနရာခ် ထားေရး ဝန္ႀကီး ေဒါက္တာဝင္းျမတ္ေအးက ေျပာပါတယ္။ ထြက္ေျပးသြားတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြကို ဇန္၀ါရီ (၂၂)ရက္စလို႔ လက္ခံဖို႔ အဆင္သင့္ရိွေနၿပီလို႔လည္း ေဒါက္တာ၀င္းျမတ္ေအးက ေျပာပါတယ္။ ဒုကၡသည္ ျပန္လည္ လက္ခံေရး အေျခအေနကို VOA ကိုဉာဏ္ဝင္းေအာင္က ေမးျမန္းတဲ့အခါ ဝန္ႀကီးက ခုလို စတင္ေျဖၾကား ပါတယ္။

ေဒါက္တာဝင္းျမတ္ေအး။ ။က်ေနာ္တို႔က ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ျမန္မာ ၂ ႏိုင္ငံ သေဘာတူညီစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ထားတယ္။ အဲဒီေတာ့ ၂ လအတြင္းမွာ လက္ခံႏိုင္မယ္ဆိုတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဇန္၀ါရီ (၂၂)ရက္စလို႔ လက္ခံလို႔ရတဲ့သေဘာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ လက္ခံဖို႔အတြက္ဆိုရင္ ဟိုဘက္က ျပန္လာလို႔ရတဲ့လူေတြ ျပန္လာေအာင္ ပံုစံေတြ ျဖည့္ဖို႔ ပို႔ရတယ္။ ပထမတုန္းက ဟိႏၵဴေတြ ျပန္လာခ်င္တယ္လို႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နဲ႔ ညိွႏိႈင္းၿပီးေတာ့ လုပ္တဲ့ အခါက်ေတာ့ ၄၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ ဟိႏၵဴေတြ ရွိတယ္ဆိုေတာ့ က်ေတာ္တို႔က ပံုစံေတြ ၆၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ ပို႔လိုက္တယ္ေပါ့။ ပို႔လိုက္ေတာ့ ဒီ စာရြက္ေတြလည္း အခုထိ တရြက္မွ ျပန္မေရာက္ေသးဘူး။ အခုေလာေလာဆည္ ၀င္မယ့္လူက က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ စာရင္းမရွိေသးဘူးေပါ့ေနာ္။

ကိုဉာဏ္ဝင္းေအာင္။ ။ဟုတ္ကဲ့၀န္ႀကီး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္ကေန ျပန္၀င္လာမယ့္သူေတြကို ေနရာခ်ထားေပးေရးအတြက္ေပါ့ ဘယ္ေလာက္အထိ ျပင္ဆင္ၿပီးပါၿပီလဲခင္ဗ်။

ေဒါက္တာဝင္းျမတ္ေအး။ ။ျပင္ဆင္တဲ့အပိုင္းကေတာ့ နံပတ္ ၁ ကလက္ခံတဲ့ေနရာရွိမယ္။ ၾကားစခန္းရွိမယ္၊ ၾကားစခန္းဆိုတာက ၂၀၁၂ ကပံုစံမ်ိဳး ႏွစ္ရွည္လမ်ားမဟုတ္ဘူး။ ခဏပဲ ေနရမယ့္ဟာ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဒီကာလတိုအတြင္းမွာ အားလံုးေသာ အေဆာက္အဦးေတြေတြ ေဆာက္ဖို႔ဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး မျဖစ္ႏိုင္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ လက္ခံေရးစခန္း ၂ ခုကို ေသခ်ာၿပီးေအာင္ က်ေနာ္တုိ႔ေဆာက္ေနတယ္။ အဲဒါၿပီးရင္ ၾကားစခန္းကို ေသခ်ာၿပီးေအာင္ က်ေနာ္တို႔ေဆာက္ေနတယ္။ ၾကားစခန္းဆိုတာက ခဏေနမယ့္ေနရာေလးေပါ့ေနာ္။ ၾကားစခန္းမွာေနၿပီးတာနဲ႔ မူလအိမ္ေတြကို ျပန္သြားမယ္။ အဲဒီမွာ မူလအိမ္ေတြကို ေရာက္တဲ့လူေတြလည္း ေရာက္တယ္။ တခ်ိဳ႕အကြက္ေတြက နည္းနည္းေလးေရြ႕ရင္ေရြ႕သြားမယ္ သို႔ေသာ္ လုပ္ကိုင္စားေသာက္တဲ့ ေနရာေတြနဲ႔ ေ၀းမသြားေအာင္ ဒါကိုပဲ က်ေနာ္တုိ႔ ဦးတည္ၿပီးေတာ့ ဒါကို က်ေနာ္တုိ႔ ေနရာခ်ထားေရးကို ေဆာင္ရြက္တယ္။ အဲဒါက ျပန္၀င္လာတဲ့လူေတြ၊ ၾကားစခန္းၿပီးေနမယ့္ကိစၥကုိေျပာတာ ။ အဲဒီက်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔က လုပ္အားေပးခ်င္တယ္။ လုပ္ခ်င္တဲ့သူေတြက အဲဒီမွာေနမယ္ ေနရင္းနဲ႔ အေဆာက္အဦးေဆာက္တဲ့ေနရာမွာ ၀ိုင္းလုပ္မယ္။ ၀ိုင္းလုပ္တယ္ဆိုတာက ပိုက္ဆံရမွာ။ သူ႔ ႏွဳန္းထားအတိုင္း ပိုက္ဆံရမယ္ ေန႔စားတန္း ၿပီးတာနဲ႔ တက္ေနဖို႔ အဲဒီပံုနဲ႔ သြားတာ။

ကိုဉာဏ္ဝင္းေအာင္။ ။ဟုတ္ကဲ့ အဲဒီေတာ့ ၀န္ႀကီးတို႔အဖြဲ႔က ျပန္၀င္လာတဲ့ လူေတြကိုလည္း NVC ကဒ္ေတြ ထုတ္သြားေပးဖုိ႔ အစီအစဥ္ ရွိတာေပါ့ေနာ္။

ေဒါက္တာဝင္းျမတ္ေအး။ ။ ဟုတ္ကဲ့ ဟုတ္ကဲ့ ရွိတယ္ ဒါေကာင္းဖုိ႔အတြက္ေလ ဆိုလိုတာက ဒီလို က်ေန္ာတို႔က အခု ဟိုဘက္က ေျမပံုကို သြားတယ္ဆိုတာက ဘာလုပ္တာလဲဆုိေတာ့ အဲဒီမွာ ကိုဖီအာနန္ Recommendation ကို Implement လုပ္တဲ့ ေခါင္းစဥ္ ၂ ခုကို သြားလုပ္လိုက္တာ တခုကေတာ့ Camp ေတြကို Closure လုပ္မယ္ ။ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားမယ္ အဲဒီအတြက္ကိုေဆြးေႏြးတာ။ေနာက္တခ်က္ကေတာ့ NVC နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ က်ေနာ္တို႔က သူတုိ႔ကို ရွင္းျပတယ္ NVC ရဲ႕ ရရွိႏိုင္ေသာ အခြင့္အေရး ၈ ခ်က္ရွိတယ္ အဲဒီဟာေတြကို သိေအာင္ေျပာျပတယ္။ တခ်ိဳ႕က မသိဘူး။ NVC ကိုင္တယ္ဆိုတာက သူတုိ႔ကို ႏိုင္ငံျခားသားလို႔ သတ္မွတ္တယ္လို႔ထင္တယ္တဲ့ ၊ မဟုတ္ဘူး ဒီႏိုင္ငံအတြင္းမွာ ေနထိုင္တယ္ဆိုတဲ့ အေထာက္အထား National Verification ဆိုတဲ့ Process ဆိုတဲ့ ဒီ Process ႀကီးထဲကို ၀င္သြားၿပီးေတာ့မွ ႏိုင္ငံသားျဖစ္တယ္လို႔ ၊ ျပဳႏိုင္ငံသားျဖစ္တယ္လို႔ ဒါမွမဟုတ္ရင္ အျခားတုိ႔ စသျဖင့္ ဒီလိုမ်ိဳးေတြ ကြဲသြားမယ္။ ကြဲသြားရင္ ကြဲသြားတဲ့အလိုက္ အခြင့္အေရးေတြရမယ္။ အဲဒါဆိုရင္ ဒီဟာကိုင္ထားတဲ့ ကာလအတြင္းမွာ ဥပမာ အျပင္ထြက္ၿပီးေတာ့ ေရထဲမွာ ငါးရွာတယ္ဆိုရင္လည္း အကယ္၍ နယ္ေျမလံုၿခံဳေရးက ေတြ႔လို႔ရွိရင္ ဒီကဒ္ကေလး ထုတ္ျပလိုက္တာနဲ႔ ဒါျမန္မာႏို္င္ငံထဲမွာ ေနတဲ့လူပါလား ဆိုတဲ့ သက္ေသျဖစ္တယ္။ ဒါကိုက်ေနာ္တို႔က ေသခ်ာရွင္းျပတယ္။ ရွင္းျပေတာ့ လုပ္တဲ့လူေတြအမ်ားႀကီးလုပ္ၾကပါတယ္။

ကိုဉာဏ္ဝင္းေအာင္။ ။ဟုတ္ကဲ့ ၀န္ႀကီး ဒီ NVC ကိုင္ထားလုိ႔ရွိရင္ အရင္တုန္းကဆိုရင္ ခရီးသြားခြင့္ တေနရာကေန တေနရာကိုသြားခြင့္ အေၾကာင္းၾကားရတယ္၊ ေလွ်ာက္ထားရတယ္။ အခုေရာ အဲဒီအကန္႔အသတ္ေတြက ဘာေတြရွိေနေသးသလဲ။

ေဒါက္တာဝင္းျမတ္ေအး။ ။ရွိေနေသးတယ္။ ရွိေနေသးတယ္ဆိုတာက အဲဒါဘာလဲဆိုေတာ့ သက္ဆိုင္ရာၿမိဳ႕နယ္တို႔ ခရိုင္တို႔ မွာ သူတို႔က သူတို႔ရဲ႕ သတ္မွတ္ခ်က္ဆိုတာေတြရွိတယ္။ ေဒသအလိုက္ ထုတ္ျပန္ထားေသာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြေပါ့ အဲဒါေတြ ရွိေနေသးတယ္ ။ က်ေနာ္တုိ႔ကလည္း အဲဒါေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ က်ေနာ္တို႔က Restriction ေတြက အဆင့္တိုင္းအဆင့္တိုင္းမွာ ဘယ္ေလာက္မ်ားလဲ ဘယ္လိုအစီအစဥ္ေတြရွိသလဲဆိုတာကို က်ေနာ္တို႔ က်က်နန က်ေနာ္တုိ႔ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္ဖို႔ အခုေဆာင္ရြက္ေနတယ္။ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္ၿပီးေတာ့ တခ်ိဳ႕မလိုအပ္တဲ့ Restriction ေတြကို ျပန္ျဖဳတ္မယ္။ လိုအပ္တဲ့ Regulation ေတြ စည္းမ်ဥ္းေတြကိုေတာ့ ထားမယ္ေပါ့ အဲဒီပံုစံနဲ႔ က်ေနာ္တို႔သြားေနပါတယ္။

ကိုဉာဏ္ဝင္းေအာင္။ ။ဒီဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံဘက္က ျပန္လာခ်င္ၾကတဲ့လူေတြကို လက္ခံေနရာခ်ထားေပးေရးအတြက္ေပါ့ ဒီႏိုင္ငံတကာရဲ႕ အကူအညီေတြ ရရွိပါသလား။

ေဒါက္တာဝင္းျမတ္ေအး။ ။အခုေလာေလာဆည္ တည္ေဆာက္တာတို႔ ဘာတို႔က က်ေနာ္တို႔ UEHRD နဲ႔ သြားေနတယ္ UEHRDဆိုတာကေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္မွာရွိတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြ ၊ ေနာက္ ဒီအလွဴရွင္ေတြ ၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ တခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံက မိတ္ေဆြႏိုင္ငံေတြက လွဴဒန္းတာေတြ ဒါေတြနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔သြားေနတယ္ အဓိကေတာ့ ျပည္တြင္း အင္အားနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ သြားေနတာေပါ့ ေငြမလိုလာဘူးလာဆိုေတာ့ တကယ္တန္းဆိုရင္ေတာ့ လုိလာတယ္။ တခ်ိန္မွာ ဒီကိစၥေတြကို ကိုင္တြယ္ေနတဲ့ UNHCR စသျဖင့္ ဒီလိုလူေတြနဲ႔ ျပန္လည္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မယ္ဆိုတဲ့ဟာ နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ စာခ်ဳပ္ထဲမွာ ပါၿပီးသား ။

ကိုဉာဏ္ဝင္းေအာင္။ ။၀န္ႀကီး ေက်းဇူးပါ။

ဒုကၡသည္ ျပန္လည္ လက္ခံေရး အေျခအေနကို ကိုဉာဏ္ဝင္းေအာင္က ေဒါက္တာဝင္းျမတ္ေအးကို ေမးျမန္းခဲ့တာပါ။

ကိုဉာဏ္ဝင္းေအာင္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com