အလားအလာေကာင္းတဲ႔ ကိုရီးယား ၂ ႏိုင္ငံ ေဆြးေႏြးပြဲ

ေတာင္နဲ႔ေျမာက္ ကုိရီးယား ႏွစ္ႏုိ္င္ငံ ဆက္ဆံေရး တုိးတက္ေကာင္းမြန္ေရးကုိ ရည္ရြယ္တဲ့အေနနဲ႔ ႏွစ္ဘက္ စစ္ဘက္ဆုိင္ရာ ေဆြးေႏြးမႈေတြ ျပဳလုပ္ၾကဖုိ႔ အဂၤါေန႔မွာ သေဘာတူလုိက္ၾကပါတယ္။ ၂ ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာ ဆက္ဆံေရးေတြ တင္းမာခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ပထမဆုံးအႀကိမ္ ျပဳလုပ္တဲ့ တရား၀င္ ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးမႈအတြင္း သေဘာတူလုိက္ၾကတာပါ။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကလည္း ဒီေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးမႈကုိ ႀကိဳဆုိေၾကာင္း ႏုိင္ငံျခားေရးဌာနက ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္း ဗီြအုိေအသတင္းေထာက္ Brian Padden ရဲ႕ သတင္းအေပၚ အေျခခံၿပီး ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က စုစည္း တင္ျပေပးပါမယ္။

လက္ရွိျဖစ္ေပၚေနတဲ့ စစ္ေရးအရ တင္းမာမႈေတြ ေလ ွ်ာ့ခ်ၿပီး ဒီကိစၥေျပလည္ေရးအတြက္ စစ္ေရးအရ ေဆြးေႏြးမႈေတြ ျပဳလုပ္သြားဖုိ႔ သေဘာတူလုိက္ေၾကာင္း ေတာင္နဲ႔ ေျမာက္ကုိရီးယား ႏွစ္ႏုိင္ငံတုိ႔က ဇန္န၀ါရီ ၉ ရက္ေန႔မွာ ပူးတြဲ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္လုိက္ပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ ေရွ႕လအတြင္း ေတာင္ကုိရီးယားႏုိင္ငံ၊ Pyeong Chang မွာ က်င္းပမယ့္ ေဆာင္းရာသီ အုိလံပစ္ပြဲေတာ္မွာ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ဖုိ႔ ေျမာက္ကုိရီးယားက သေဘာတူလုိက္ပါတယ္။

ႏွစ္ႏုိင္ငံနယ္စပ္ေဒသမွာရွိတဲ့ Panmunjom - ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရြာမွာ အဂၤါေန႔က ႏွစ္ဘက္ အစုိးရကုိယ္စားလွယ္ေတြ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးအၿပီးမွာ အခုလုိ သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ရရွိခဲ့ၾကတာပါ။ ဒီ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရြာဟာ ကုိရီးယားစစ္ပြဲ အဆုံးသတ္ေရးအတြက္ ၁၉၅၃ ခုႏွစ္က စစ္ေျပၿငိမ္းေရး စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆုိခဲ့တဲ့ေနရာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေျမာက္ကုိရီးယားအေနနဲ႔ အုိလံပစ္ပြဲေတာ္မွာ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ေရးနဲ႔ ေျမာက္ကုိရီးယားတုိ႔က ႏ်ဴကလီးယားနဲ႔ ဒုံးလက္နက္ တည္ေဆာက္ေရး အစီအစဥ္ေတြ အရွိန္ျမွင့္ လုပ္ေဆာင္လာေနမႈေၾကာင့္ ေဒသတြင္း ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ တင္းမာမႈေတြ ေလ ွ်ာ့ ခ်ေရးအတြက္ ရည္ရြယ္ၿပီး အဂၤါေန႔က ေတြ႔ဆုံမႈကုိ ျပဳလုပ္ခဲ့တာပါ။

သမၼတ Donald Trump ကလည္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ေဆာင္းရာသီ အုိလံပစ္ပြဲေတာ္ အတြက္ အဆင့္ျမင့္ ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ ေစလႊတ္သြားမွာ ျဖစ္ေၾကာင္းေျပာၾကားလုိက္ၿပီး ေတာင္နဲ႔ ေျမာက္ကုိရီးယားအၾကား သေဘာတူညီမႈ ရရွိလုိက္တဲ့အေပၚ ခ်ီးက်ဴးလုိက္ပါတယ္။

အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရးဌာနကေတာ့ - ေဆာင္းရာသီအုိလံပစ္ပြဲေတာ္ ေဘးကင္းလုံၿခံဳၿပီး ေအာင္ျမင္စြာ က်င္းပႏုိင္ေရးအတြက္ ဆုိတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ေတာင္နဲ႔ ေျမာက္ကုိရီးယားအၾကား ဇန္န၀ါရီလ ၉ ရက္ေန႔မွာ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ေဆြးေႏြးပြဲကုိ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ႀကိဳဆုိေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေျမာက္ကုိရီးယားအေနနဲ႔ ေဆာင္းရာသီ အုိလံပစ္ပြဲေတာ္မွာ ပါ၀င္ျခင္းအားျဖင့္ သူ႔ရဲ႕ တရားမ၀င္ ႏ်ဴကလီးယားနဲ႔ ဒုံးက်ည္ စမ္းသပ္မႈေတြေၾကာင့္ ကုလသမဂၢက ခ်မွတ္ထားတဲ့ ပိတ္ဆုိ႔အေရးယူမႈေတြကုိ ခ်ဳိးေဖာက္ျခင္း မရွိဘူးဆုိတာကုိ ေတာင္ကုိရီးယားက ေသခ်ာေအာင္ လုပ္ေဆာင္သြားမွာျဖစ္ေၾကာင္း၊ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုဟာလည္း ဒီကိစၥမွာ ေတာင္ကုိရီးယားနဲ႔ အနီးကပ္ ညွိႏႈိင္း တုိင္ပင္ ေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ ဖ်က္သိမ္းလုိက္ျခင္းအားျဖင့္ ေျမာက္ကုိရီးယားအေနနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ ပစ္ပယ္ထားျခင္း ခံရတဲ့ အေျခအေနကုိ အဆုံးသတ္ေစမယ့္ အခြင့္အေရး တခုအျဖစ္ အုိလံပစ္ပြဲေတာ္မွာ ပါ၀င္မႈကေန ျမင္ေတြ႔ႏုိင္လိမ့္မယ္လုိ႔ အမ်ဳိးသား လုံၿခံဳေရးေကာင္စီ ေျပာခြင့္ရက ေျပာပါတယ္။

ေျမာက္ကုိရီးယားကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ ေခါင္းေဆာင္လည္းျဖစ္၊ ကုိရီးယားႏွစ္ႏုိင္ငံ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းေရး ေကာ္မီတီဥကၠ႒လည္း ျဖစ္တဲ့ Ri Son Gwon က စည္းေ၀းပြဲအေပၚ အေကာင္းျမင္သေဘာထားနဲ႔ တုန္႔ျပန္ခဲ့ပါတယ္။

“ဒီစည္းေ၀းပြဲကုိ ေလးနက္၊ ရုိးသားတဲ့ စိတ္ထားေတြနဲ႔ က်ေနာ္တုိ႔ ဒီကေန႔ တက္ခဲ့ၾကတာပါ။ ၿပီးေတာ့ ဒီေဆြးေႏြးမႈက ထြက္ေပၚလာတဲ့ အဖုိးမျဖတ္ႏုိင္တဲ့ ရလဒ္ေကာင္းေတြကုိ ႏွစ္သစ္ကူး လက္ေဆာင္အျဖစ္ ပထမဆုံးအႀကိမ္ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ ညီေတာ္၊ အကုိေတာ္ေတြကုိ ေပးခ်င္တယ္ဆုိတဲ့ အေတြးနဲ႔လည္း ဒီစည္းေ၀းပြဲကုိ တက္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။”

ေတာင္ကုိရီးယား ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ ႔ေခါင္းေဆာင္လည္းျဖစ္၊ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းေရး ၀န္ႀကီးလည္းျဖစ္တဲ့ Cho Myoung-gyon ကလည္း ၂ ႏွစ္အတြင္း ပထမဆုံးအႀကိမ္ ျပဳလုပ္တဲ့ ဒီေဆြးေႏြးမႈကေန ေရွ႕ေလ ွ်ာက္ ေဆြးေႏြးမႈေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ ျဖစ္ေပၚလာလိမ့္မယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။

“ေတာင္နဲ႔ ေျမာက္ကုိရီးယားအၾကားက ဆက္ဆံေရးေတြ အေတာ္ေလး ဆုိးရြားေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးမႈေတြကုိ ျပန္လည္ စတင္ႏုိင္ခဲ့ၾကတာပါ။ ဒါေပမယ့္ ဒီ ပထမေျခလွမ္းဟာ ခရီးတ၀က္ေလာက္အထိ တာသြားတယ္လုိ႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။ ဒီေဆြးေႏြးပြဲကုိ မဆုတ္မနစ္၊ ဇြဲရွိရွိ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ေဆာင္ရြက္သြားလုိပါတယ္။”

ေရွ႕လမွာ က်င္းပမယ့္ ေဆာင္းရာသီ အုိလံပစ္ပြဲေတာ္ ဖြင့္ပြဲအခမ္းအနားမွာ ကုိရီးယား ႏွစ္ႏုိင္ငံ ပူးတြဲ ခ်ီတက္ၾကဖုိ႔ ေတာင္ကုိရီးယားဘက္က အဆုိျပဳထားပါတယ္။

ေျမာက္ကုိရီးယားက ၂၀၁၆ ခုႏွစ္မွာ ႏ်ဴကလီးယား စမ္းသပ္ ေဖာက္ခြဲမႈနဲ႔ ဒုံးက်ည္ စမ္းသပ္ ပစ္လႊတ္မႈေတြေၾကာင့္ ႏွစ္ႏုိင္ငံ ဆက္ဆံေရးေတြ ပ်က္ျပားသြားၿပီးတဲ့ေနာက္ အခု ျပဳလုပ္တဲ့ ကုိရီးယား ႏွစ္ႏုိင္ငံ ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးမႈကေန ႏွစ္ဘက္ တုိက္ရုိက္ ဆက္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းကုိ ဖြင့္ေပးလုိက္ႏုိင္ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း Johns Hopkins တကၠသုိလ္၊ အေမရိကန္-ကုိရီးယား အဆင့္ျမင့္ ႏုိင္ငံတကာ သုေတသနဌာနက ဧည့္ပညာရွင္ Michael Madden က ေျပာပါတယ္။

“အနည္းဆုံးအဆင့္ေတာ့ တယ္လီဖုန္းနဲ႔ ဆက္သြယ္ႏုိင္တဲ့ အေနအထားကုိ ေရာက္ေနပါၿပီ။ အဲဒါက ဘာကုိ ဆုိလုိသလဲဆုိေတာ့ - တကယ္လုိ႔မ်ား အရင္ကလုိ ဒုံးက်ည္ စမ္းသပ္ပစ္လႊတ္တာတုိ႔၊ ႏ်ဴးကလီးယား စမ္းသပ္ေဖာက္ခြဲတာတုိ႔မ်ား ေနာက္ထပ္ ျဖစ္ခဲ့မယ္ဆုိရင္ ေျမာက္ကုိရီးယားဘက္က ေတာင္ကုိရီးယားကုိ တယ္လီဖုန္းေခၚယူ အေၾကာင္းၾကားတဲ့ အခြင့္အလမ္းမ်ဳိး ေပၚေပါက္လာႏုိင္ပါတယ္။”

ကုိရီးယားႏွစ္ႏုိင္ငံ ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးမႈအေပၚ အေမရိကန္က သတိနဲ႔ ေထာက္ခံ အားေပးေနၿပီး ေတာင္ကုိရီးယားနဲ႔ ျပဳလုပ္မယ့္ ပူးတြဲ စစ္ေရးေလ့က်င့္မႈကုိလည္း အုိလံပစ္ပြဲၿပီးဆုံးတဲ့အထိ ရက္ေရႊ႕ ထားလုိက္ပါတယ္။

သမၼတ Donald Trump ကေတာ့ ေျမာက္ကုိရီးယားက Kim Jun Un အစုိးရနဲ႔ ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးတာဟာ အခ်ည္းႏွီးသာျဖစ္ေၾကာင္း အရင္က ေျပာခဲ့ဘူးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခု ျပဳလုပ္တဲ့ ေတြ႔ဆုံမႈဟာ ေကာင္းမြန္တဲ့ လုပ္ရပ္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒါဟာ သူ႔အစုိးရက ခုိင္မာ ျပတ္သားစြာ ရပ္တည္ခဲ့တဲ့ ရလဒ္ျဖစ္ေၾကာင္းနဲ႔ သင့္ေတာ္တဲ့ ကာလက်ရင္ ေတြ႔ဆုံ ေဆြးေႏြးမႈေတြမွာ အေမရိကန္တုိ႔ပါ ပါ၀င္မယ့္အေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။

ကိုုေဇာ္၀င္းလႈိင္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com