၂ ႏွစ္အတြင္း ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လည္လက္ခံေရး ျမန္မာ-ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ သေဘာတူ

ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွနဲ႔ ျမန္မာအစိုးရအၾကား ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လည္လက္ခံေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဒီကေန႔ သေဘာတူညီခ်က္တရပ္ကို လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့ၾကၿပီး ျမန္မာအစိုးရဖက္က တရက္ကို ဒုကၡသည္ ၃၀၀ လက္ခံ ဖို႔နဲ႔ ဒီလုိျပန္လည္လက္ခံေရးအစီအစဥ္ကို ၂ႏွစ္အတြင္း ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ သေဘာတူညီပါတယ္။ ဒီအစီအစဥ္ ကိုေတာ့ ဒီလ ၂၃ရက္ေန႔မွာစတင္ဖုိ႔ အၾကမ္းဖ်ဥ္းအားျဖင့္ ရိွေနေၾကာင္းလည္း ႏွစ္ႏိုင္ငံေဆြးေႏြးပဲြမွာ ပါ၀င္တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီးဌာနက ထိပ္တန္းအရာရိွက ေျပာပါတယ္။ ဒီသတင္းကို ဗြီအုိေအျမန္မာပိုင္းရဲ့ သတင္းေထာက္ ကိုမုိးေဇာ္က တင္ျပထားပါတယ္။

ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွႏိုင္ငံကို ေရာက္ရိွေနတဲ့ မူဆလင္ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လည္လက္ခံေရးနဲ႔ပတ္သတ္လို႔ ႏွစ္ႏိုင္ငံ အစိုးရကိုယ္စားလွယ္ေတြဟာ ေနျပည္ေတာ္မွာ တနလၤာေန႔ကစတင္ေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး ဒီကေန႔ မွာေတာ့ သေဘာတူညီခ်က္ တရပ္ကို လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့ပါတယ္။

သေဘာတူညီခ်က္မွာ ပါ၀င္တဲ့အခ်က္ေတြကို ေဆြးေႏြးပဲြမွာ ပါ၀င္တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီးဌာန ညႊန္ၾကားေရးမႈးခ်ဳပ္ ဦးေက်ာ္မုိးထြန္းက အခုလို ေျပာပါတယ္။

“ က်ေနာ္တို႔ မနက္ကေတာ့ ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွနဲ႔ ျမန္မာၾကားမွာ Physical Arrangement for Repatriation ေပါ့၊ အဲဒါေတာ့ လက္မွတ္ထုိးပါတယ္ခင္ဗ်။ ႏွစ္ဖက္ေလ။ က်ေနာ္တုိ႔ ေလာေလာဆည္ Reception Centre ၂ခုရိွမယ္။ ေတာင္ၿပိဳလက္၀ဲနဲ႔ ငါးခူရ၊ Centre တခုကို တရက္ကို ၁၅၀ ။ ၂ခုဆုိရင္ ၃၀၀ေပါ့ေနာ္။ ဆုိေတာ့ တပတ္မွာ ၅ရက္လက္ခံပါမယ္။ တစ္ပတ္ကို ၁၅၀၀၀ ပတ္၀န္းက်င္ေပါ့။ သူတုိ႔က တစ္ရက္ကို၁၅၀၀၀ လက္ခံခုိင္းတယ္။အဲဒါေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ လက္ေတြ႔ေျမျပင္အေျခအေနရယ္ လုပ္ေနတာေတြနဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြမရိွလို႔ က်ေနာ္တုိ႔က က်ေနာတို႔လက္ခံႏိုင္တာ ဒါပါဆုိၿပီးေတာ့ ျပန္ေျပာထားပါတယ္ခင္ဗ်။ ”

ျပန္လည္လက္ခံေရးအစီအစဥ္ကို ၂ႏွစ္အတြင္း ၿပီးစီးေအာင္ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔နဲ႔ ေဆာင္ရြက္စဥ္ တုိးတက္လာတဲ့ အေျခအေနကို ၾကည့္ၿပီး မူလသတ္မွတ္တဲ့အခ်ိန္ကို ျပန္လည္သံုးသပ္သြားမယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။

“Repatriation ကို time bound manner နဲ႔ complete ျဖစ္ေအာင္လုပ္မယ္။ preferably two years ဆိုၿပီးေတာ့ အဲလိုေလးေတာ့ ႏွစ္ဖက္ ဟိုဥစၥာထဲမွာ ထည့္ထားတယ္။ ဒါကေတာ့ Repatriation လုပ္တဲ့အေပၚ progress ကို ၾကည့္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ Time frame ကိုလည္း ျပန္ၿပီးေတာ့ review လုပ္မယ္ဆုိၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ နားလည္မႈယူထားပါတယ္။ ”

ဒီကေန႔ ရရိွတဲ့သေဘာတူညီခ်က္ဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏို၀င္ဘာလ ၂၃ရက္ေန႔က ရရိွထားတဲ့သေဘာတူညီခ်က္ကို အေျခခံၿပီး လက္ေတြ႔ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မယ္အေျခအေနကို ျပန္လည္ေဆြးေႏြး လက္မွတ္ေရးထိုးတာ ျဖစ္ေၾကာင္း လည္း ေျပာပါတယ္။

ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လည္လက္ခံမယ္အစီအစဥ္ကို ဦးေက်ာ္မုိးထြန္းက အခုလို ဆက္ေျပာပါတယ္။

“ က်ေန္ာတုိ႔က ၂၃ရက္ေန႔ ႏို၀င္ဘာ တံုးက သေဘာတူညီခ်က္အရ အခု ဇန္န၀ါရီ ၂၃ဆို စရမွာေပါ့ေနာ္။ အဲလုိ စတဲ့အခါမွာလည္း က်ေနာ္တုိ႔ ဒီဖက္က ပံုစံေတြ ေပးၿပီးၿပီ။ ျဖည့္ဖုိ႔ from ပံုစံေတြေပးၿပီးၿပီ။ သူတုိ႔က form ေတြျဖည့္ၿပီးရင္ အသုတ္လုိက္ အသုတ္လုိက္ ပို႔ေပးမယ္။ ေပးၿပီးရင္ က်ေနာ္တုိ႔က ဒီဖက္မွာ လူ၀င္မႈၾကီးၾကပ္ေရးက စစ္မယ္။ စစ္ၿပီးတဲ့အေပၚမူတည္ၿပီးေတာ့ သူတို႔ဖက္ကို ျပန္ပို႔မယ္။ က်ေန္ာတုိ႔က verify လုပ္ၿပီးတဲ့ သူေတြထဲမွာ တရက္တရက္ကို ၁၅၀Reception cernte တခုကို လက္ခံသြားမွာေပါ့။ ”

ဒုကၡသည္ေတြ ေနရာခ်ထားေရး ဦးေဆာင္စီစဥ္ေနသူ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္း လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီ အေထာက္အပံ႔ေပးေရး၊ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးအတြက္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး စီမံကိန္း UEHRD ဒုဥကၠ႒ ေဒါက္တာဝင္းျမတ္ေအးက စိစစ္ၿပီးဒုကၡသည္ေတြကို သတ္မွတ္ထားတဲ့ရက္မွာျပန္လည္လက္ခံဖုိ႔အတြက္ အဆင္သင့္ျဖစ္ေအာင္ေဆာင္ရြက္ေၾကာင္း ေျပာဆုိထားပါတယ္။

HRW ေခၚ ႏိုင္ငံတကာလူ႔အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖဲြ႔ကေတာ့ ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လာမယ္အခ်ိန္ဇယားက ေစာလြန္းတာရယ္၊ ေနရပ္စြန္႔ခြာသြားတဲ့အေၾကာင္းရင္းကို မေျဖရွင္းႏိုင္ေသးတာရယ္၊ ေနရပ္ျပန္သူေတြရဲ့ လံုၿခံဳေရးကို ေစာင့္ၾကည့္ႏိုင္တဲ့စနစ္ အေကာင္အထည္မေဖာ္ႏိုင္တာရယ္ စတာေတြေၾကာင့္ စိုးရိမ္မႈရိွေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းမွာ ၂၀၁၇ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္က ျဖစ္ပြားတဲ့အၾကမး္ဖက္တုိက္ခုိက္မႈကို လံုၿခံဳေရး တပ္ဖဲြ႔၀င္ေတြ က ရွင္းလင္းခဲ့တဲ့ေနာက္ မူဆလင္ဒုကၡသည္၆ သိန္းခဲြေလာက္ဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဖက္ကို တိမ္းေရွာင္သြား ခဲ့ပါ တယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းက အေျခအေနဟာ လူမ်ဳိးတံုးသတ္ျဖတ္တဲ့အေျခအေနျဖစ္တယ္လို႔ အေမရိ ကန္အစုိးရက ေဖာ္ျပေျပာဆိုခဲ့သလို။ ကုလသမဂၢကလည္း လူမ်ဳိးျပဳတ္႐ွင္းလင္း သုတ္သင္ တဲ့ အေျခအေန ေရာက္ေနတယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ေၾကာင္း ေျပာဆိုထားပါတယ္။

ကိုမိုးေဇာ္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com