 |
| ရခိုင္ေျမာက္ပိုင္းကေန ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံဘက္ တိမ္းေရွာင္လာတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္မ်ား။ |
ႏုိင္ငံတကာ ပဋိပကၡ ေလ႔လာေရး အဖြဲ႔ ICG ရဲ႕ ျမန္မာ့ ရိုဟင္ဂ်ာ ျပသနာဟာ အႏၱရာယ္ရွိတဲ႔ အေျခအေနသစ္တရပ္ ျဖစ္လာေနၿပီဆိုတဲ႔ အစီရင္ခံစာကို ဒီကေန႔ ထုတ္ျပန္တာပါ။ ဒုကၡသည္ အေရး အခ်ိ္န္တို အတြင္း ေျပလည္ႏုိင္မွာ မဟုတ္တာေၾကာင့္ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားမႈဆုိင္ရာ အခက္အခဲႀကီး တရပ္ ျဖစ္လာႏုိင္သလို ႏုိင္ငံျဖတ္ေက်ာ္ အၾကမ္းဖက္မႈေတြလည္း ျဖစ္လာႏုိင္တယ္လုိ႔ သတိေပးထားတာပါ။
အေမရိကန္ အပါအ၀င္ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြဘက္က ရိုဟင္ဂ်ာ သိန္းနဲ႔ခ်ီ ထြက္ေျပးရမႈဟာ ျမန္မာ စစ္တပ္ရဲ႕ အင္အား အလြန္အကြ်ံသံုး ႏွိမ္္နင္းမႈေၾကာင့္လို႔ ေျပာဆိုထားၿပီး အထူးသျဖင့္ ျမန္မာ စစ္တပ္ အႀကီးအကဲေတြကို ပစ္မွတ္ထား ဒဏ္ခတ္ထားတာပါ။
ICG ကေတာ့ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈေတြက တျခား လူနညး္စုေတြ အေပၚ အလားတူ လုပ္မလာႏုိင္ေစေရး အတြက္ အေရးႀကီးတဲ႔ သတင္းစကား ျဖစ္ႏုိင္ေပမယ္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းမွာေတာ့ အျပဳသေဘာေဆာင္ အေျပာင္းအလဲ ထြက္လာေစမယ့္ ပံု မရွိဘူးလို႔ ေထာက္ျပထားပါတယ္။ ျမန္မာ႔အေရး သံုးသပ္သူေတြ ႏုိင္ငံေရး သမားေတြ ဘက္ကလည္း ဒီသေဘာထားကို လက္ခံထားပါတယ္။ ျမန္မာ႔အေရး သံုးသပ္သူ ေဒါက္တာ ရန္မ်ိဳးသိန္းက ေျပာပါတယ္။
" က်ေနာ္တို႔ႏုိင္ငံရဲ႕ လက္ရွိ ဒီမိုကေရစီအေျပာင္းအလဲမွာေတာ့ လတ္တေလာၾကံဳေနရတဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြအက်ပ္အတည္းေတြ နဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီးေတာ့ Targeted Sanctions ေတြက အလုပ္ျဖစ္ႏုိင္ေျခ နည္းတယ္လို႔ က်ေနာ္ကေတာ့ျမင္တယ္။ ဒီလိုTargeted Sanctions မ်ိဳး လုပ္တာထက္ေပါ့ က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ လက္ရွိၾကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ အက်ပ္အတည္းေတြ ျပသနာေတြ စိန္ေခၚမႈေတြကို ႏိုင္ငံေရးနည္းလမ္းအရ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးၿပီးေတာ့ အေျဖရွာႏိုင္ဖို႔အတြက္ကို ႏိုင္ငံတကာ ထိထိေရာက္ေရာက္နဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္မယ္ဆိုရင္ ပိုအက်ိဳးရွိမယ္လို႔ က်ေနာ္ကေတာ့ ျမင္တယ္။"
ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းက အၾကမ္းဖက္မႈေတြေၾကာင့္ ရိုဟင္ဂ်ာ သိန္းနဲ႔ခ်ီၿပီး ဘဂၤလားေဒရွ္႕ဘက္ကို ထြက္ေျပးၾကရၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ အရင္က စစ္ရွိန္ျမင့္ခဲ႔တဲ႔ ျမန္မာျပည္ ေျမာက္ပိုင္းမွာ ျမန္မာ စစ္တပ္ရဲ႕ ထိုးစစ္ေတြ သိသိသာသာ ေလ်ာ့က်သြားတယ္ လို႔ ကခ်င္ႏုိင္ငံေရးသမား ေဒါက္တာ တူးဂ်ာက ေျပာပါတယ္။
ရိုဟင္ဂ်ာ အေရး ေျဖရွင္းႏုိင္ေရးကေတာ့ ညိႇႏိႈင္းေဆြးေႏြးမႈသာ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ေဒါက္တာ တူးဂ်ာက သံုးသပ္တာပါ။
" ဒီအေျခအေန ပိုဆိုးမသြားေအာင္ အေျခအေနေတြ ပိုၿပီး ေျပလည္မႈရွိလာေအာင္ ဦးတည္ရမယ္လို႔ က်ေနာ္ျမင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ကြင္းဆင္းေလ့လာေရးကေတာ့ ျပည္ပကျဖစ္ျဖစ္ ျပည္တြင္းကျဖစ္ျဖစ္ ကြင္းဆင္းေလ့လာေရးက ဦးစားေပးသင့္တယ္။ ဦးစားေပးၿပီးေတာ့ ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ ညိႇႏိႈင္းေရး ေဆာင္ရြက္ေရးေပါ့ ဥပမာဆိုရင္ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ျပည္တြင္း ညိႇႏိႈင္းေဆာင္ရြက္တဲ့ပံုစံမ်ိဳးေပါ့။ ဒါမွမဟုတ္ရင္ေတာ့ ႏိုင္ငံတကာကပံုစံတမ်ိဳး ျပည္တြင္းက ပံုစံတမ်ိဳး ျဖစ္ေနလို႔ရွိရင္ အေျခအေန ပို႐ႈပ္ေထြးလာႏုိင္တယ္လို႔ က်ေနာ္ျမင္တယ္ေလ။"
ဒါေပမယ့္ ျမန္မာ အစိုးရနဲ႔ ျမန္မာ စစ္တပ္ တို႔ အေနနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ ဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆို႔မႈေတြ အေပၚ အေလးထားတယ္လို႔ေတာ့ ေဒါက္တာ ရန္မ်ိဳးသိန္းက ရႈျမင္ပါတယ္။
" လက္ရွိအေျခအေနမွာ ျမန္မာအစိုးရေရာ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ကေရာေပါ့ေလ အရင္ကာလကထက္ေပါ့ စီးပြားေရး ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မယ့္အေနအထားေတြ ဖိအားေပးတဲ့ အေနအထားေတြအေပၚမွာ ပိုၿပီးေတာ့ အေလးထားတယ္လို႔ က်ေနာ္ကေတာ့ အဲ့လိုျမင္တယ္။ အဲ့ေတာ့ ေနာက္တခုကေတာ့ ဘာလဲဆိုေတာ့ အရင္က်ေနာ္တို႔ တပ္မေတာ္ အစိုးရအဆက္ဆက္နဲ႔ ပံုစံမတူတာကေတာ့ လက္ရွိအစိုးရက ျပည္သူကေန တိုက္ရိုက္မဲေပးၿပီးေတာ့ ေရြးတင္တဲ့သူေတြကေန ဖြဲ႔ထားတဲ့အစိုးရျဖစ္တဲ့အခါက်ေတာ့ အဲ့ဒီ့အေပၚမွာေတာ့ အစိုးရအပိုင္းရဲ႕ ယံုၾကည္မႈကေတာ့ နည္းနည္းျမင့္မားေနတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အစိုးရအေပၚမွာ ျပည္သူလူထုရဲ႕ယံုၾကည္မႈကလည္း ျမင့္မားတဲ့အေနအထားမ်ိဳးေတာ့ရွိတယ္။ အဲ့ဒီ့အခါက်ေတာ့ အဲ့လိုအေျခအေနျဖစ္ေနေပမဲ့ လည္း က်ေနာ့္အျမင္အားျဖင့္ အစိုးရနဲ႔ တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ ဖိအားေပးမႈေတြ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈေတြ အေပၚမွာ အရင္ကထက္ေတာ့ ပိုၿပီးေတာ့ အေလးထားတယ္လို႔ က်ေနာ္ကေတာ့ျမင္တယ္။ ဒါေပမဲ့ တဘက္က ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္မႈ အပိုင္းနဲ႔ ျမန္မာအစိုးရ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ရဲ႕ ထိထိေရာက္ေရာက္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္မႈ အပိုင္းေတြမွာ ႏွစ္ဘက္စလံုးမွာ အားနည္းခ်က္ေတြရွိတယ္လို႔ က်ေနာ္ကေတာ့ အဲ့လိုသံုးသပ္ပါတယ္။ "
ICG အစီရင္ခံစာသစ္မွာေတာ့ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္း Arkhan Rohingya Salvation Army အေပၚ ျမန္မာ စစ္တပ္ရဲ႕ ႏွိမ္နင္းမႈ အတြင္း ဘဂၤလားေဒရွ္႕ဘက္ကို ရိုဟင္ဂ်ာ ၆ သိန္း ၂ ေသာင္း ၄ ေထာင္ ထြက္ေျပးရၿပီး ကမၻာ့ အႀကီးဆံုး ဒုကၡသည္ စခန္းႀကီး ျဖစ္ခဲ႔ရတယ္လို႔လည္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းကေန ရိုဟင္ဂ်ာေတြကို ေမာင္းထုတ္လုိက္တာကေတာ့ ပဋိပကၡကို ေျပလည္ေစမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔လည္း ေထာက္ျပထားပါတယ္။
ဒီအေျခအေနေၾကာင့္ ျမန္မာ့ ျပည္တြင္း ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရး အေျခအေနကို ေျပာင္းလဲသြားေစၿပီး ARSA အဖြဲ႔က ႏုိင္ငံျဖတ္ေက်ာ္ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ လုပ္လာႏုိင္တာေၾကာင့္ ျမန္မာနဲ႔ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ၾကား တင္းမာမႈေတြ တုိးလာႏုိင္တယ္လို႔လည္း အစီရင္ခံစာက ေဖာ္ျပပါတယ္။
ရိုဟင္ဂ်ာ အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ႏုိင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္း အေနနဲ႔ ျမန္မာ အေပၚ ပစ္မွတ္ထား ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ခ်မွတ္ေနတဲ႔ တခ်ိန္တည္းမွာဘဲ လူသားခ်င္း စာနာမႈဆိုင္ရာ အေထာက္အပံ႔ေတြ ဆက္လက္ေပးအပ္ဖို႔၊ ျမန္မာ အစိုးရနဲ႔ ဆက္ၿပီး ထိေတြ႔ဆက္ဆံဖို႔လည္း အၾကံျပဳထားတာပါ။ ပစ္မွတ္ထား ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈေတြက ဆိုးက်ိဳးထိခိုက္မႈေတြ ရွိလာႏုိင္တာကိုလည္း သတိထားဖို႔လိုအပ္ၿပီး ဒီလို ဒဏ္ခတ္မႈေတြ မလုပ္ခင္ ျမန္မာ အစိုးရ ၊ ျမန္မာ စစ္တပ္တို႔နဲ႔ ေဆြးေႏြးဖို႔ကိုလည္း အၾကံျပဳထားပါတယ္။
မသိဂႌထုိက္ / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com
ျမန္္မာကို ပစ္မွတ္ထား ဒဏ္ခတ္မႈေတြ သတိထားလုပ္ေဆာင္ဖို႔ ICG သတိေပး
Reviewed by THITHTOOLWIN
on
23:05
Rating:
Reviewed by THITHTOOLWIN
on
23:05
Rating:
