ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ HIV/AIDS ေဝဒနာရွင္ဦးေရ ေလ်ာ့က်လာ

HIV ေရာဂါရွိမရွိ စစ္ေဆးေနစဥ္

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အရင္ႏွစ္ေတြကထက္စာရင္ HIV/AIDS ေရာဂါေဝဒနာသည္ အေရအတြက္ ေလ်ာ့က်လာတယ္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢအဖြဲ႔ အစည္းကေရာ၊ HIV ေဝဒနာသည္ေတြကို အကူအညီေပးေနတဲ့ အဖြဲ႔ေတြကပါ ဒီကေန႔က်ေရာက္တဲ့ World AIDS Day ေန႔မွာ ေျပာဆိုလုိက္ပါတယ္။ HIV ေဝဒနာ႐ွင္ေတြကို လူ႔အသိုင္းအဝိုင္းက ခြဲျခားဆက္ဆံတာေတြ ႐ွိေနတာေၾကာင့္ ဒါကို အကာအကြယ္ေပးဖို႔ ဥပေဒမူၾကမ္းတရပ္ကို လႊြတ္ေတာ္မွာ ေရးဆြဲေနပါတယ္။ World AIDS Day နဲ႔ပတ္သက္လို႔ ကိုဉာဏ္၀င္းေအာင္က စုစည္းတင္ျပထားပါတယ္။

ဒီဇင္ဘာ ၁ ရက္ေန႔ ဒီကေန႔မွာ က်ေရာက္တဲ့ ကမၻာ့ကုိယ္ခံအားက်ဆင္းမႈ ကူးစက္ေရာဂါ တိုက္ဖ်က္ေရးေန႔ World AIDS Day အခမ္းအနားတရပ္ကို က်န္းမာေရး အားကစားေရး ဝန္ႀကီးဌာနနဲ႔ ရန္ကုန္တိုင္းအစိုးရတို႔ ဦးစီးၿပီး ဒီကေန႔ ရန္ကုန္ၿမဳိ့မွာ က်င္းပခဲ့တာပါ။ အဲဒီပြဲမွာ အစိုးရရဲ႕ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြနဲ႔ ေ၀ဒနာ႐ွင္ အတိုးအေလ်ာ့ အေျခအေနေတြကို ႐ွင္းျပခဲ့ပါတယ္။

World AIDS Day အထိမ္းအမွတ္ပြဲကို တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ ကုလသမဂၢ UNAIDS Myanmar အဖြဲ႔ကလည္း HIV ေဝဒနာသည္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ပညာေပးလႈံ႔ေဆာ္တဲ့ Walkathon နဲ႔ Performance Contest အစီအစဥ္ေတြကို ဒီဇင္ဘာ(၂)ရက္နဲ႔ (၃)ရက္ေန႔ေတြမွာ လုပ္ေဆာင္သြားဖို႔ ႐ွိတယ္လို႔ UNAIDS Myanmar အဖြဲ႔ေျပာခြင့္ရသူ Ms. Marysol Astrea Balane က VOA ကို႐ွင္းျပပါတယ္။

“ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ HIV ေ၀ဒနာသည္ အရင္ကထက္ ေလ်ာ့နည္းလာပါတယ္။ က်မတို႔ UNAIDS အဖြဲ႔ကေတာ့ ဒီဇင္ဘာ ၂ ရက္ေန႔မွာ မနက္ ၆ နာရီကေန မနက္ ၉ နာရီအထိ လမ္းေလွ်ာက္ပြဲၾကီးတခုကို က်င္းပမွာပါ။ ကန္ေတာ္ႀကီး ပန္းၿခံကေန စထြက္ၿပီး ဒီမွာပဲ အဆုံးသတ္မွာပါ။ ဒီဇင္ဘာ ၃ ရက္ေန႔ က်ရင္ေတာ့ HIV ပညာေပးေရးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ သ႐ုပ္ေဖၚၿပဳိင္ပြဲတခုကို ညေန ၄ နာရီ ကေန ည ၈နာရီအထိ မဟာဗႏၶဳလပန္းၿခံအေရွ႕မွာ က်င္းပ သြားမွာပါ။”

အဲဒီၿပဳိင္ပြဲကို လူတိုင္းက်န္းမာေရး တူညီအခြင့္အေရး ေဆာင္ၾကည္းေပးဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ က်င္းပသြားမယ္လုိ႔ UNAIDS အဖြဲ႔ကေျပာပါတယ္။ စစ္အစိုးရ လက္ထက္တုန္းက HIV ေ၀ဒနာသည္ေတြကို အကူအညီေပးေရးကိစၥမွာ အခက္အခဲေတြႀကဳံခဲ့ရေပမဲ့ အခုေနာက္ပိုင္း ေဝဒနာ႐ွင္ေတြလိုအပ္ေနတဲ့ ATR ေဆးဝါးေတြ အရင္ထက္ အလြယ္တကူ ပုိၿပီးျဖန္႔ျဖဴးလာႏိုင္တာေၾကာင့္ HIV ေရာဂါေ၀ဒနာ႐ွင္ေတြ ေလ်ာ့က်လာတယ္လို႔ NLD ပါတီ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္တဦးလဲျဖစ္၊ HIV/AIDS ေဝဒနာသည္ေတြကို ကူညီေစာင့္ေ႐ွာက္ေရးလုပ္ေနတဲ့ ေဒၚျဖဴျဖဴသင္းက ေျပာပါတယ္။

"အရင္တုန္းက က်မတို႔ကိုယ္တိုင္ ျပည့္ျပည့္၀၀နဲ႔ လုပ္ခ်င္စိတ္ရွိသေလာက္ လုပ္ႏိုင္သေလာက္ လုပ္ခြြင့္မရခဲ့ဘူး။ အခုကေတာ့ ကိုယ္လုပ္ႏိုင္ရင္ လုပ္ႏိုင္သေလာက္ လုပ္လို႔ရတာရွိတယ္။ ေနာက္တခ်က္ကေတာ့ အခုလက္ရွိကေတာ့ အစိုးရအေနနဲ႔ကလည္း သက္ဆိုင္ရာ NGO ေတြ INGO ေတြကို အေႏွာင့္အယွက္မေပးပဲနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္လာတာ ကလည္း တဖက္က ေကာင္းတယ္လို႔ေျပာလို႔ရသလို ATR ေဆးဝါးေတြ အလံုအေလာက္ရလာတာလည္း ေရာဂါကို ထိန္းခ်ဳပ္လို႔ရႏိုင္တယ္ေပါ့ေနာ္။"

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ HIV ကူးစက္ေရာဂါ႐ွိတဲ့ ေ၀ဒနာ႐ွင္ေတြကို လူမႈအသိုင္းအဝုိင္းၾကား ခြဲျခားဆက္ဆံမႈေတြ ႐ွိေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေ၀ဒနာ႐ွင္ေတြကို အကာအကြယ္ေပးေရးအတြက္ လႊတ္ေတာ္မွာ ဥပေဒမူၾကမ္းတရပ္ ေရးဆြဲေနတာ ၿပီးစီးသေလာက္ ျဖစ္ေနၿပီလို႔ HIV/AIDS ေဝဒနာသည္ေတြကို အကူအညီေပးေနတဲ့ Phoenix Association အဖြဲ႔တာဝန္ခံ ကိုသီဟႀကဳိင္က ေျပာပါတယ္။

“HIV အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ က်ေနာ္တို႔အသံေတြေရာက္ေအာင္ဆိုၿပီးေတာ့ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာ က်ေနာ္တိုိ႔ စၿပီးေတာ့ ဖြဲ႔တယ္ခင္ဗ်။ အဲဒီကေနစၿပီးေတာ့ပဲ က်ေနာ္တို႔ HIV နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ISSUE ေတြကိုလည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားပိုၿပီးေတာ့ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ေျပာဆိုလာႏိုင္တယ္ သူတို႔နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဥပေဒေတြကို က်ေနာ္တို႔ အေရးဆိုလာႏိုင္ခဲ့ၾကတယ္။ အခုဆိုရင္ ဒီဘက္ လႊတ္ေတာ္ကို ေရာက္လာတဲ့အခ်ိန္မွာ HIV နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ခံစားေနၾကရတဲ့သူေတြ HIV နဲ႔ တိုက္ရိုက္ထိေတြ႔ေနတဲ့သူေတြ အတြက္ ခြဲျခားဆက္ဆံတာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဥပေဒဆြဲတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ က်ေ်နာ္တို႔ ဆြဲေနတုန္း Draft ကေတာ့ ရွိေနၿပီ ။ အဓိကေတာ့ ဦးေဆာင္ဆြဲတုန္းက ျပည္ေထာင္စုဥပေဒနဲ႔ ဥပေဒ ေရးရာကိစၥရပ္မ်ား ေလ့လာဆန္းစစ္ သံုးသပ္ေရးေကာ္မရွင္ ကေနၿပီးေတာ့ ဦးေဆာင္ၿပီးေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ ၀န္ႀကီးဌာနေတြအားလံုးပါ၀င္တယ္။ က်ေနာ္တို႔အဲဒါေတြနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ အရပ္ဘက္က အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီးေတာ့ အဲဒါကို ဆြဲေနတုန္း"

အစိုးရနဲ႔ ကုလသမဂၢအဖြဲ႔ေတြရဲ႕ တရားဝင္ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ အခုခ်ိန္အထိ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ HIV ကူးစက္ေရာဂါ ေဝဒနာသည္ (၂)သိန္း(၃)ေသာင္း ေလာက္ ႐ွိတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ လက္ေတြ႔မွာ ဒီအေရအတြက္ထက္ ပိုမ်ားႏိုင္တယ္လို႔ လြတ္လပ္တဲ့ က်န္းမာေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြက ေျပာပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာ မူးယစ္ေဆး၀ါးသုံးစြဲမႈေၾကာင့္နဲ႔ အမ်ဳိးသားအခ်င္းခ်င္း လိင္ဆက္ဆံမႈေၾကာင့္ HIV ေရာဂါကူးစက္မႈႏႈန္း ပိုမ်ားလာတာေတြ ရွိေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါကို အစိုးရဘက္ကေတာ့ တရားဝင္ အသိအမွတ္ မျပဳေသးပါဘူး။

World AIDS Day နဲ႔ပတ္သက္လို႔ WHO ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႔ရဲ႕ ဒီကေန႔ထုတ္ျပန္ခ်က္ထဲမွာေတာ့ ၂၀၃၀ ေရာက္ရင္ ကမၻာလုံးဆိုင္ရာ က်န္းမာေရး လႈပ္႐ွားမႈႀကီး လုပ္ႏိုင္ဖို႔ ရည္မွန္းထားၿပီး၊ HIV အပါအဝင္ TB ေရာဂါ၊ အသည္းေရာင္အသားဝါ စတဲ့ ကူးစက္ေရာဂါေတြ ေလ်ာ့ခ်တိုက္ဖ်က္ေရး အတြက္ လုပ္ေဆာင္သြားဖို႔နဲ႔ HIV ေ၀ဒနာ႐ွင္တိုင္း ေဆးကုသခံယူမႈ အလြယ္တကူ ရ႐ွိဖို႔ကိုလည္း ရည္မွန္းထားေၾကာင္း ေဖၚျပထားပါတယ္။

ကိုဉာဏ္ဝင္းေအာင္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com