ႏိုင္ငံေတာ္၏ အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ႏွင့္ ကယားျပည္နယ္ ေဒသခံလူငယ္မ်ား ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစကား၀ိုင္းက်င္းပ

လြိဳင္ေကာ္ ဒီဇင္ဘာ ၂၉

ႏိုင္ငံေတာ္၏ အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ႏွင့္ ကယားျပည္နယ္ ေဒသခံလူငယ္မ်ား ၿငိမ္းခ်မ္း ေရး စကား၀ိုင္းကို ယေန႔နံနက္ ၁၀ နာရီတြင္ ကယားျပည္နယ္ လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕ရွိ ျပည္နယ္ခန္းမ၌ က်င္းပသည္။

ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစကား၀ိုင္းတြင္ ႏုိင္ငံေတာ္၏ အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္က “ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစကား၀ိုင္းကို လူငယ္ေတြနဲ႔က်င္းပခဲ့တာ ၄၊ ၅၊ ၆ ခါ ေလာက္ ရွိပါၿပီ။ ေနရာအသီးသီးမွာ လူငယ္ေတြနဲ႔ ဒီလုိၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ က်င္းပတဲ့ ေနရာမွာ တုိက္ပြဲေတြ မျဖစ္ခဲ့တဲ့ ေဒသေတြမွာဆုိရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ နားလည္မႈ ဗဟုသုတေရာ၊ စိတ္၀င္စားမႈေရာ နည္းနည္းနည္းတယ္ဆုိတာကို ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။

``ဒါေပမယ့္ တုိက္ပြဲေတြျဖစ္ခဲ့တဲ့ ျပည္နယ္ေတြ/တုိင္းေဒသႀကီးေတြ၊ ေနာက္ၿပီး အရင္တုန္းက မၿငိမ္းခ်မ္းဘဲနဲ႔ ေနာက္ၿငိမ္းခ်မ္းသြားတဲ့အေျခအေနမွာ ဘယ္လုိအေျပာင္း အလဲေတြ ရွိေနတယ္ဆုိတာကို ပိုၿပီးေတာ့နားလည္တယ္ဆုိတာကို သတိျပဳမိပါတယ္။ ပိုၿပီးေတာ့နားလည္တဲ့ ေဒသေတြမွာဆုိရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြး ရတာ ပိုၿပီးေတာ့ထဲထဲ၀င္၀င္ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ဒီကယားျပည္နယ္မွာလည္း လူငယ္ ေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ေဆြးေႏြးတဲ့အခါ ပိုၿပီးေတာ့ ထိထိေရာက္ေရာက္ ျဖစ္ႏုိင္မယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ဒီကလူငယ္ေတြရဲ႕အသံကို တစ္တုိင္းျပည္လံုးက နားေထာင္ၿပီးေတာ့ စိတ္၀င္စားလိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။

``ဒီထဲမွာ ၀န္ထမ္းေတြလည္းပါတယ္၊ ၀န္ထမ္းမဟုတ္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြလည္းပါ တယ္။ အဲဒီေတာ့ ၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ အေနအထားနဲ႔ ၀န္ထမ္းမဟုတ္တဲ့ ပုဂၢလိက လုပ္ငန္းလုပ္ေနတဲ့လူငယ္ေတြရဲ႕ အေနအထားကေတာ့ မတူပါဘူး။ မတူေပမယ့္လည္း အားလံုးက အတူလက္တြဲၿပီးေတာ့ လုပ္ရမွာပါပဲ။
``တခ်ဳိ႕ေတြက ဒီမိုကေရစီ အခြင့္အေရးဆုိတာ ကိုယ္ေျပာခ်င္သေလာက္ ေျပာလုိ႔ ရတယ္လုိ႔ ထင္ေနတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီမိုကေရစီအခြင့္အေရးဆုိတာ တျခားသူေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြကိုလည္း ေလးစားရမယ္။ ကိုယ္တစ္ေယာက္တည္း ဖိၿပီးေျပာလုိ႔ မရပါဘူး။ တစ္ျခားသူေတြလည္းေျပာဖုိ႔ အခ်ိန္ရွိရမယ္ဆုိတာကိုေတာ့ သတိျပဳေစခ်င္ပါတယ္။ ေျပာစရာေတြကို ျပင္ၿပီးယူလာခဲ့တာ ေကာင္းပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကိုယ္စိတ္ထဲကို ေရာက္တာကိုလည္း ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း အလြတ္သေဘာမ်ဳိး လည္း ေျပာလုိ႔ရပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ေလ အဲ့ဒါက ပိုၿပီးေတာ့ စိတ္၀င္စားစရာ ေကာင္းပါတယ္” ဟု ႏႈတ္ခြန္းဆက္စကားေျပာၾကားသည္။

ထုိ႔ေနာက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစကား၀ိုင္းတြင္ ပါ၀င္ေဆြးေႏြးၾကသည့္ ကယားျပည္နယ္မွ ေဒသခံလူငယ္ ၈ ဦးက တရားမွ်တမႈႏွင့္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ လူမႈေရး၊ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ တန္းတူညီမွ်မႈ၊ လူ႔အခြင့္အေရး၊ ဖက္ဒရယ္ကိုအေျခခံသည့္ ဘက္စံုဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္မႈ ျဖစ္ေပၚေရး၊ လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡ၊ စစ္ေၾကာင့္ေတြ႕ၾကံဳခဲ့ရသည့္ ဒုကၡမ်ား၊ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရး၊ လယ္ယာေျမကိစၥ၊ NCA စာခ်ဳပ္၊ အမ်ဳိးသမီး၏ အခန္းက႑ ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္တြင္ ျပည္သူမ်ား က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ေရးႏွင့္ ႐ိုးရာယဥ္ေက်းမႈစာေပမ်ား ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရးကိစၥရပ္မ်ားကို ေဆြးေႏြးၾက သည္။
ဦးသွ်ားရယ္ (ႏိုင္ငံ့၀န္ထမ္း) က `` အရင္ကၿငိမ္းခ်မ္းမႈမရွိေသးဘူး။ ဒီပစ္ခတ္ တိုက္ခုိက္မႈရပ္စဲေရးဆိုတာလည္း လံုေလာက္စြာ မရေသးတဲ့အခ်ိန္မွာ ကၽြန္ေတာ့္ မိသားစုေတြျဖစ္တဲ့ ကၽြန္ေတာ့္အဘိုး၊ ဦးေလးေတြ၊ အစ္ကို၀မ္းကြဲေတြဆိုရင္ အဲဒီမွာပဲ အသက္ဆံုး႐ႈံးသြားခဲ့ရပါတယ္။ တိုက္ပြဲေတြၾကားမွာ ေရွာင္ရင္းတိမ္းရင္း ေျပးရင္းလႊား ရင္းနဲ႔ ေတာခိုရင္းနဲ႔ အသက္ပါသြားၾကပါတယ္။ ဒါတင္မကေသးပါဘူး။ အခုျမင္ေတြ႕ ေနရတဲ့ တျခားတိုင္းရင္းသားေတြေရာ ခံစားၾကလိမ့္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ဒီအျဖစ္ အပ်က္ဟာ ကၽြန္ေတာ့္ရင္ထဲမွာ ေၾကာက္လန္႔ ထင္က်န္ေနဆဲပါပဲ။ ဒါဟာအရင္က အျဖစ္အပ်က္ေတြပါ။
အခုမ်က္ေမွာက္ လက္ရွိအေျခအေနမွာဆိုရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမရွိတာေၾကာင့္ ကန္႔ သတ္ နယ္ေျမတခ်ိဳ႕ရွိေနဆဲပါ။ တခ်ိဳ႕ကန္႔သတ္နယ္ေျမဆိုရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမရရွိတာ ေၾကာင့္ ဒီျပည္နယ္အတြင္းမွာ ပညာေရးျဖစ္ျဖစ္၊ က်န္းမာေရးျဖစ္ျဖစ္၊ စီးပြားေရး ျဖစ္ျဖစ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈေႏွာင့္ေႏွးေနတာကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ အသိပဲျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ ဘက္မွာလည္း ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈကို ေဆာင္ရြက္တဲ့ေနရာမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမရွိတာေၾကာင့္ လႊမ္းၿခံဳ မႈမရွိပါဘူး။ လႊမ္းၿခံဳမႈမရွိတာေၾကာင့္ အဟန္႔အတား၊ အတားအဆီး တစ္ခုႀကီး တစ္ခု ျဖစ္ေနတယ္ဆိုတာကို သိရပါတယ္။

``တကယ္လို႔မ်ား ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသာရွိခဲ့မယ္ဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျပည္နယ္ႀကီး ဟာ ဒီထက္အမ်ားႀကီး ၿမိဳ႕ျပေတြမွာသာမက ေက်းလက္ေတြမွာလည္း အမ်ားႀကီး ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္လာမယ္လို႔ ယံုၾကည္ေမွ်ာ္လင့္မိပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ ရင္ထဲမွာ ေမးခြန္းတစ္ခု ထြက္လာပါတယ္။

``ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အသီးအပြင့္ မခံစားရေသးတဲ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေဒသေတြအတြက္ ဘယ္လိုစဥ္းစားအေျဖရွာၾကမလဲေပါ့။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေဆာင္ရြက္တဲ့ ေနရာမွာလည္း ျပည္သူလူထုေတြ ပိုမိုသိသာထင္ရွားလာေအာင္ ဘယ္လိုခ်ျပရမလဲ ဆိုတဲ့ ေမးခြန္းထြက္လာပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးတင္ျပလိုတာက ျပည္သူလူထုေတြ ေတာင္းဆိုတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို လိုခ်င္တယ္ဆိုရင္ တရားမွ်တမႈကို လုပ္ေဆာင္ပါဆိုတဲ့ စကားျဖစ္ပါတယ္။
`` ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမရွိသေရြ႕ကေတာ့ ဒီအမွန္တရားဆိုတာ ျဖစ္လာမွာ မဟုတ္ ပါဘူး။ တရားမွ်တမႈဆိုတာလည္း ရွိလာမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ႏိုင္ငံတစ္ ႏိုင္ငံမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသာမရွိဘူးဆိုရင္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈ မရႏိုင္ဘူး။ တည္ၿငိမ္ေအး ခ်မ္းမႈ မရွိေတာ့ တရားမွ်တမႈဆိုတာ ေပ်ာက္ကြယ္ေနအုံးမွာပဲျဖစ္ပါတယ္ဆုိတာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တိုင္းရင္းသားညီအစ္ကိုေတြကို သိေစခ်င္တယ္။

``ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို လိုခ်င္တယ္ဆိုရင္ တရားမွ်တမႈကို အရင္ဆံုးရေအာင္ လုပ္ရ မယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဘက္မွာလည္း ႀကိဳးစားရမွာရွိသလို၊ ျပည္သူလူထုေတြအထဲမွာ တရားမွ်တမႈ ကို ေမွ်ာ္လင့္ေနတဲ့ ျပည္သူလူထုေတြအေနနဲ႔လည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို လိုလားေတာင့္တတဲ့ စိတ္ရွိဖို႔လိုပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ လူငယ္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ လူငယ္ေတြလည္း ပါ၀င္ေဆြးေႏြးေစခ်င္ပါတယ္။

``အဓိကေျပာခ်င္တာက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ေဖာ္ေဆာင္တဲ့ေနရာမွာ ဦးစီးဦးေဆာင္ ေနတဲ့ အေမစုတို႔လိုေခါင္းေဆာင္ႀကီးမွာလည္း တာ၀န္ရွိသလိုပဲ ကၽြန္ေတာ္တို႔ လူငယ္ ေတြ ကိုယ္တိုင္ေရာ၊ တျခားတိုင္းရင္းသားညီအစ္ကိုေမာင္ႏွမေတြ အားလံုးေရာ တာ၀န္ ရွိတဲ့အတြက္ အားလံုးအတူတူ ၀ိုင္း၀န္းႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္လိုပါတယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ တင္ျပခ်င္ပါတယ္´´ ဟု ေဆြးေႏြးသည္။

ေဒၚအဲလစ္ထြန္း (Level Up Academy ကိုယ္ပုိင္သင္တန္းေက်ာင္း - ေက်ာင္းအုပ္) က `` ကၽြန္မ ေဆြးေႏြးခ်င္တဲ့အေၾကာင္းအရာကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ျပည္နယ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအေၾကာင္းျဖစ္ပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလို႔ ေျပာတဲ့ေနရာမွာ ႏွစ္မ်ိဳးရွိ တယ္လို႔ မွတ္သားဖူးပါတယ္။ ပထမတစ္ခုကေတာ့ အႏႈတ္လကၡဏာေဆာင္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒုတိယတစ္ခုက အေပါင္းလကၡဏာေဆာင္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္ပါ တယ္။
``အႏႈတ္လကၡဏာေဆာင္တဲ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုတာ ဘယ္လိုဆိုလိုတာလဲဆိုေတာ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ၊ စစ္မက္ေတြ မရွိတဲ့အေျခအေနျဖစ္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလို႔ေျပာပါတယ္။ အေပါင္းလကၡဏာေဆာင္တဲ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးက်ေတာ့ ကၽြန္မတို႔ရဲ႕ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္ ေတြ၊ လူေတြရဲ႕စိတ္ေက်နပ္မႈေတြရွိေနၿပီးေတာ့ ေအးခ်မ္းသာယာတဲ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလို႔ မွတ္သားသိရွိရပါတယ္။

`` အႏုတ္လကၡဏာေဆာင္တဲ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မရွိတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဘယ္လိုေတြ ခံစားခဲ့ရလဲ။ ရွိလာတဲ့အတြက္ ေၾကာင့္ ဘယ္လိုေကာင္းက်ိဳးေတြရွိလာမလဲဆိုတာကို အမ်ားအားျဖင့္ သိၾကပါတယ္။

``ကၽြန္မတို႔ျပည္နယ္မွာလည္း အႏုတ္လကၡဏာေဆာင္တဲ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလို႔ ေျပာတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ၊ စစ္မက္ေတြ ေလ်ာ့က်လာတဲ့အတြက္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးေတြ မ်ားစြာ ျဖစ္လာပါတယ္။ လူမႈကူညီမႈအဖြဲ႕ေတြျဖစ္တဲ့ NGO , INGO ေတြ ၀င္လာပါတယ္။ ကူညီ လုပ္ေဆာင္ေပးမႈေတြ အမ်ားႀကီးရွိလာပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြလည္း ၀င္လာပါတယ္။ ဒါကေတာ့ ေဒသအတြက္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုး တက္ေရးေတြျဖစ္လာပါတယ္။
``တစ္ဖက္မွာ ဘက္စံုဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္က်ေတာ့ အေပါင္းလကၡဏာ ေဆာင္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ပိုၿပီးေတာ့ ဦးတည္တယ္လို႔ ကၽြန္မျမင္ပါတယ္။ ဘက္စံုဖြံ႕ၿဖိဳး ေရးလို႔ ေျပာတဲ့ေနရာမွာ အလြန္က်ယ္ျပန္႔ပါတယ္။ လူမႈဖြံ႕ၿဖိဳးေရးကို အဓိက ေျပာခ်င္ပါ တယ္။ ကၽြန္မတို႔ရဲ႕အေျခခံလိုအပ္ခ်က္ေတြျဖစ္တဲ့ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ စား၀တ္ေန ေရးေတြပါမယ္၊ တရားမွ်တမႈ၊ လူအခြင့္အေရးေတြ၊ တန္းတူညီမွ်မႈေတြ ရေနတယ္ ဆိုရင္ ပိုၿပီးေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေနမွာျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္မတို႔က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရၿပီ၊ တိုးတက္ လာၿပီ ေျပာေပမယ့္ ေဒသခံေတြကေန လက္ရွိအေျခအေနကို မေက်နပ္ဘူးေပါ့ေနာ္။

``ကၽြန္မတို႔ရဲ႕ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ေတြ ပ်က္စီးကုန္မယ္၊ တန္းတူအခြင့္ အေရးေတြ မရဘူူး၊ အက်ိဳးအျမတ္ေတြခံစားလို႔မရဘူးဆိုရင္ ကၽြန္မတို႔ မၿငိမ္းခ်မ္း ႏိုင္ပါဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္ ကၽြန္မတို႔ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးကို စဥ္းစားတဲ့အခါမွာ ေဒသခံ ေတြရဲ႕ ေက်နပ္မႈေတြ၊ ပူးေပါင္းပါ၀င္မႈေတြ၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းမႈ ေတြကိုလည္း စဥ္စားရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ေရရွည္မွာလည္း အားလံုး ေပ်ာ္ရႊင္စြာ ေနထိုင္ သြားရမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ အမ်ိဳးသားရင္ၾကားေစ့ေရးကလည္း အေရးႀကီးတယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။

``အခ်ဳပ္အေနနဲ႔ ကၽြန္မတို႔ အနာဂတ္မွာ မၿငိမ္းခ်မ္းရတဲ့အေၾကာင္းအရင္းေတြ အခုအခ်ိန္မွာ မဖန္တီးမိေစဖို႔၊ ေရရွည္တည္တံ့တဲ့ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးေတြကို အေလးေပး စဥ္းစားဖို႔လိုပါတယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ ဘယ္လိုဖြံ႕ၿဖိဳးေရးမ်ိဳးကိုပဲ လုပ္လုပ္။ ဖက္ဒရယ္ ကို အေျခခံတဲ့ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးေတြကို လုပ္မယ္ဆိုရင္ ေရရွည္တည္တံ့တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေတြရမယ္လို႔ ကၽြန္မအေနနဲ႔ သံုးသပ္မိပါတယ္´´ ဟု ေဆြးေႏြးသည္။

ဦးမာရီးယို (ေတာင္သူ)က `` ကၽြန္ေတာ္က လယ္ယာသမားတစ္ဦးပါ။ ပညာအရည္အခ်င္းလည္း မရွိပါဘူး။ စာေပေလ့လာေရးမွာလည္း သိပ္အေတြ႕ အႀကံဳမရွိပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ့္ရင္ထဲကအတိုင္း ခံစားေနရတဲ့ဟာေတြကိုပဲ ေျပာျပမွာပါ။ ကၽြန္ေတာ္ အခုေဆြးေႏြးလိုတဲ့ အခန္းက႑ကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ တိုင္းရင္းသားတို႔ရဲ႕ အခန္းက႑ျဖစ္ပါတယ္။

``တကယ္ေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ အခန္း က႑မွာ အလြန္အေရးပါပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ႏွစ္ ၆၀ ေလာက္ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ျပည္တြင္းစစ္ မီးေတာက္ေလာင္မႈေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တိုင္းရင္းသားေတြ အခုထိ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။ ေတာင္သူမဲ့၊ လယ္ယာမဲ့ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္ငယ္ငယ္ကတည္းက အဲ့ဒီစစ္ျဖစ္ပြားမႈအတြင္းမွာပဲ ႀကံဳလာခဲ့ရတယ္။ ေၾကာက္လည္း ေၾကာက္ခဲ့ရတယ္။ ညဆိုလည္း အိမ္ေအာက္မွာ အိပ္ရတယ္။ အိမ္ေပၚမွာ မအိပ္ရဘူး။ ေက်ာင္းတက္ၿပီဆိုတာလည္း စာလည္းမက်က္ခဲ့ရဘူး။

ေက်ာင္းေရာက္ျပန္ေတာ့လည္း ဆရာမက တုတ္နဲ႔ ၿခိမ္းေျခာက္ျပန္ေရာ။ အဲဒီအေတြ႕ အႀကံဳေလးေတြ ခံစားခဲ့ရတယ္။ ကၽြန္ေတာ္အခုအခ်ိန္ထိ အေမစုနား၊ အေမစုေရွ႕မွာ ေရာက္ေနလည္း ေၾကာက္စိတ္ေတြနဲ႔ပဲ အသက္ရွင္ေနရတာပါ။
``ကၽြန္ေတာ္နဲ႔တကြ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ တိုင္းရင္းသားအားလံုးပါပဲ။ အခုအခ်ိန္ အထိ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ရင္ထဲမွာ အျမစ္တြယ္ေနတာဟာ ေၾကာက္စိတ္တစ္ခုပါပဲ။ ဒါကို နားလည္ေပးပါလို႔ ႀကိဳၿပီး ေမတၱာရပ္ခံခ်င္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တိုင္းရင္းသား ေတြဟာ အင္မတန္႐ိုးသားပါတယ္။ ဘယ္ေလာက္႐ိုးသားသလဲဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ တုိင္းရင္းသားေတြ ကိုယ္တိုင္လုပ္တဲ့ ထမင္း၊ ဟင္းေတြကိုေတာင္မွ ကၽြန္ေတာ္တို႔ မေကာင္းတဲ့ဟာပဲစားၿပီး လူႀကီးေတြ၊ အစိုးရေတြကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ ထမင္းေကာင္း ေကာင္းေလးနဲ႔ ေရာင္းခ်ေပးေနပါတယ္။

``ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ထမင္း၊ ဟင္းေကာင္းတဲ့ဟာကို ၀ယ္စားတာနဲ႔ အတူတူ မေကာင္းတဲ့ ထမင္း၊ ဟင္းကိုလည္း ၀ယ္စားေပးပါလို႔ ေမတၱာရပ္ခံခ်င္ပါတယ္။ ျပည္တြင္းစစ္ေၾကာင့္လည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ လူငယ္ေတြ၊ ေဒသခံတိုင္းရင္းသားေတြ၊ ေတာင္ေပၚေဒသသားေတြ ေၾကာက္စိတ္နဲ႔ ကၽြန္ေတာ့္လိုမ်ိဳးပဲ အမ်ားႀကီး ႀကံဳေနရပါ တယ္။ ဒါေတြကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ တိုင္းရင္းသားလူငယ္ေတြနဲ႔တကြ တိုင္းရင္းသားရဲ႕ အခန္းက႑နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကို ဆြဲေဆာင္၊ ဆြဲေခၚေပးဖို႔။ ၿပီးေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ျပည္တြင္းစစ္အေနနဲ႔ ဒီေျပာင္းလဲခ်ိန္တန္ၿပီဆိုတာကို ဒီအဖြဲ႕အ စည္းေတြ၊ ဒီလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕ေတြလည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ေျပာင္းလဲခ်ိန္ မတန္ေသး ဘူးလားလို႔ဆိုတာကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ တုိင္းရင္းသားေတြကိုယ္စားေမးခ်င္ပါတယ္´´ ဟု ေဆြးေႏြးသည္။

ေဒၚႏွင္းႏုေ၀ (စိုက္ပ်ဳိးေရးလုပ္ငန္းလုပ္ကိုင္သူ) က `` ကၽြန္မ ေဆြးေႏြးမယ့္ အေၾကာင္းအရာကေတာ့ ျပည္နယ္အတြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ပထမဆံုး အေနနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုတာ ႏိုင္ငံအတြင္းမွာ ျဖစ္ေစ၊ ျပည္နယ္အတြင္းမွာ ျဖစ္ေစ ၊ မတူကြဲျပားတဲ့ အသင္းအဖြဲ႕ေတြ၊ လူငယ္ေတြ အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ ယံုၾကည္ ေလးစားမႈ၊ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိမွသာလွ်င္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မယ္လို႔ ကၽြန္မ ယံုၾကည္ပါတယ္။
`` ၿပီးရင္ ျပည္နယ္၊ တုိင္း ၿငိမ္းခ်မ္းမွ တိုင္းျပည္္ ေအးခ်မ္းမယ္ဆိုတဲ့အတြက္ ေၾကာင့္လည္း စစ္ပြဲေတြ ရပ္ေပးႏိုင္ရင္လည္း အေကာင္းဆံုးပဲျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ လူတိုင္း၊ လူတိုင္းဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို လိုခ်င္ေနၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း တစ္ဖက္မွာ လည္း တစ္ကိုယ္ေကာင္းဆန္မႈေတြ၊ အာဏာတပ္မက္မႈေတြ၊ အက်ိဳးစီးပြားေတြ ယွဥ္ၿပိဳင္ေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္လည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဟာ လူေတြနဲ႔ ေ၀းကြာသြားခဲ့ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ဒီလိုမ်ိဳး နာၾကည္းမႈေတြ၊ မုန္းတီးမႈေတြရွိေနသေရြ႕တာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ဘယ္ေတာ့မွ ရရိွႏိုင္မွာမဟုတ္ပါဘူး။

``ဒါေၾကာင့္မို႔ ျပည္သူေတြအခ်င္းခ်င္း ခ်စ္ျခင္းေမတၱာေတြပြားၿပီးမွ တစ္ဦးအ ေပၚတစ္ဦး ခ်စ္ျခင္းေမတၱာေတြပြားၿပီး အခ်စ္ေတြမွ်ေ၀ေပးဖို႔လည္း လိုအပ္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့လည္း အခုအခ်ိန္မွာဆိုရင္ အေမစုဦးေဆာင္တဲ့ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ ေရးနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္တဲ့အသင္းအဖြဲ႕ေတြ၊ ၿပီးရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစကား၀ိုင္းေတြ အမ်ားႀကီးျပဳလုပ္လာတဲ့အတြက္ေၾကာင့္လည္း ျပည္္နယ္အတြက္သာမကဘူး၊ ႏိုင္ငံ အတြက္လည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ဦးတည္သြားေနၿပီဆိုတာလည္း ျပည္သူေတြ အသိပဲ ျဖစ္မွာပါ။
`` ၿပီးေတာ့လည္း အမွန္တကယ္ကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္မယ္ဆိုရင္ ကၽြန္မတို႔ျပည္သူအခ်င္းခ်င္း စည္းလံုးညီၫႊတ္ဖို႔လိုတယ္။ ၿပီးေတာ့ယံုၾကည္ေလး စားမႈလည္းလိုတယ္။ ၿပီးရင္ အျပန္အလွန္ေဆြးေႏြးရင္း ၫွိႏိႈင္းမႈနဲ႔ အမွန္တကယ္ အလုပ္လုပ္မွသာလွ်င္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မွာျဖစ္ပါ တယ္။
``အခုေခတ္အရၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ကၽြန္မတို႔ႏိုင္ငံဟာ ဒီမိုကေရစီအသြင္ ကူးေျပာင္းေနၿပီျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္လည္း NCA ဟာ ျပည္သူတစ္ရပ္လံုးအတြက္ အေတာ္ကို အေရးပါလာခဲ့ပါတယ္။ အခုဆိုရင္ NCA မွာဆိုရင္ လက္မွတ္ေရးထိုး ၿပီးတဲ့အဖြဲ႕ ၈ ဖြဲ႕နဲ႔ မေရးထုိးရေသးတဲ့အဖြဲ႕ ၁၃ ဖြဲ႕ဆိုၿပီး ရွိပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ကယား ျပည္နယ္မွာဆိုရင္ေတာ့ KNPP က လက္မွတ္မေရးထိုးရေသးတဲ့အဖြဲ႕ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ဒီႏိုင္ငံမွာရွိတဲ့ တပ္မေတာ္အေနနဲ႔လည္း တပ္မေတာ္ဆိုတာ မိမိႏိုင္ငံနဲ႔ ျပည္သူေတြကို အစဥ္အၿမဲကာကြယ္ေပးသြားမယ္လို႔လည္း ကၽြန္မ ယံုၾကည္ပါတယ္။

``ဒါ့ျပင္ NCA မွာ ပါ၀င္တဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ေတြကိုလည္း အမ်ားျပည္သူသိရွိ ေအာင္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ခ်ျပေပးဖို႔လည္း လိုအပ္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ကၽြန္မ အခု လို ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစကား၀ိုင္းမွာ ေဆြးေႏြးခြင့္ရတဲ့အတြက္ေၾကာင့္လည္း အလြန္ကို ၀မ္းသာပါတယ္။ ဒီထက္ပိုၿပီးေတာ့လည္း တပ္မေတာ္သားလူငယ္ေတြ၊ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္လူငယ္ေတြ၊ တကယ့္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ တဲ့လူငယ္ေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိပါေသးတယ္။ အဲဒီလူငယ္ေတြကိုလည္း ဒီ ၿငိမ္းခ်မ္း ေရး စကား၀ိုင္းမွာ ပါ၀င္ေဆြးေႏြးေစခ်င္ပါတယ္။ ဒါမွသာလွ်င္ ကၽြန္မတို႔အားလံုး လို လားတဲ့ စစ္မွန္တဲ့ ဒီမိုကေရစီလမ္းစဥ္ကို ကၽြန္မတို႔ ေလွ်ာက္လမ္းသြားမယ္လို႔ ယံုၾကည္ ပါတယ္ ´´ဟု ေဆြးေႏြးသည္။

ဦးစိုးရာဇာ၀င္း (စာေရးဆရာ)က `` ႏိုင္ငံေတာ္သီခ်င္းမွာ မ်ားလူခပ္သိမ္း ၿငိမ္းခ်မ္းေစဖို႔ ခြင့္တူညီမွ် ၀ါဒျဖဴစင္တဲ့ျပည္ဆိုတာ ပါပါတယ္။ မၿငိမ္းခ်မ္းျခင္းရဲ႕ ရင္းျမစ္ကို ရွာလိုက္ရင္ မၿငိမ္းခ်မ္းတာဟာ ခြင့္တူညီမွ်ေတြ မရွိခဲ့ၾကဘူး၊ သာတူညီမွ် ေတြ မရွိခဲ့ၾကဘူး၊ ႏိုင္ငံေရးမူ၀ါဒေတြ မျဖဴစင္ခဲ့ၾကဘူးလို႔ အနက္ေကာက္လို႔ရပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းလာတဲ့အခါမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းလာတာနဲ႔ တစ္ၿပိဳင္နက္ ခြင့္တူညီမွ်မႈေတြ ရွိလာမယ္၊ ၀ါဒျဖဴစင္မႈေတြနဲ႔အတူ အားလံုးလိုလားေနတဲ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုႀကီးကို တည္ေဆာက္ႏုိင္မယ္လို႔ ေအာက္ေမ့ပါတယ္။

``လြန္ခဲ့တဲ့ရက္ပိုင္းက ကြ်န္ေတာ္တို႔ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္သြားခဲ့တဲ့ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕နဲ႔ တပ္မေတာ္ရဲ႕ ပဋိပကၡ အျဖစ္အပ်က္ဆိုရင္ ျပည္သူလူထုၾကားထဲမွာ ေတာ္ေတာ္ေလးကို စိုးရိမ္ေၾကာက္လန္႔မႈေတြ ျဖစ္သြားပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေရာင္နီသန္းခါမွ ျပန္ၿပီးမိုးခ်ဳပ္သြားမလားေတာင္ စိုးရိမ္မႈေတြရွိလာတာလဲရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းလာၿပီဆိုတာနဲ႕ တစ္ၿပိဳင္နက္ ပထမဦးဆံုးခံစားရမွာက အေၾကာက္တရားေတြကင္းစင္မယ္၊ ေနာက္တစ္ခါ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈပါပဲ။ ၿငိမ္းခ်မ္းျခင္းနဲ႕ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈကင္းမဲ့ျခင္းဟာ တိုက္ရုိက္အခ်ိဳးက် ေနတယ္လို႔ ေအာက္ေမ့ပါတယ္။
``ဒါေၾကာင့္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ျပည္နယ္မွာဆိုရင္ ကိုယ္ငါးခ်ဥ္မို႔ ကိုယ္ခ်ဥ္တာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ျပည္နယ္ေတာ္ေတာ္လွတာ အေမလည္းသိပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ဒီျပည္နယ္မွာ တစ္ဖက္ ထိုင္းႏိုင္ငံနဲ႕ နယ္နိမိတ္ခ်င္းထိစပ္ေနတယ္။ ထိစပ္တဲ့အခါမွာ မယ္စဲ့နဲ႔ ထိုင္းႏိုင္ငံကို နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးစခန္းကို ဖြင့္ထား တယ္။ သို႔ေသာ္လည္း တိုးတက္မႈႏႈန္းမရွိပါဘူး။
``တစ္ဖက္က ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြ မေရာက္လာပါဘူး။ ေနာက္တစ္ခါ သံလြင္ျမစ္ ကမ္းေပါ့။ ရွားေတာၿမိဳ႕ကေန တံတား တစ္ဖက္ထိုင္းႏိုင္ငံနဲ႕ အလြယ္တကူ သြားလို႔ ရႏိုင္တဲ့တံတားမ်ိဳး ေဆာက္ႏိုင္တဲ့အခြင့္အေရးေတြရွိပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈ၊ လုံၿခံဳမႈမရွိ တဲ့အတြက္ ဒီလိုဖြံ႕ၿဖိဳးမႈေတြ ေႏွာင့္ေႏွးေနတယ္။ ဆရာႀကီးဦးေအာင္သင္း ေျပာဖူးတာရွိ ပါတယ္။ စစ္ပြဲျဖစ္ရင္ ပထမဦးဆံုး ပိတ္လိုက္ရတာ စာသင္ေက်ာင္း၊ ေနာက္ဆံုးမွ ပိတ္ တာ ရဲစခန္း။ စစ္ပြဲေတြၿပီးသြားရင္ ပထမဦးဆံုးျပန္ဖြင့္တာ ရဲစခန္း၊ ေနာက္ဆံုးမွာဖြင့္တာ စာသင္ေက်ာင္းဆိုေတာ့ ပညာေရးနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး ေႏွာင့္ေႏွးခဲ့ရတာဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈ ျဖစ္စဥ္ေတြ မရွိခဲ့ၾကလို႔ျဖစ္ပါတယ္။

``တကယ္လို႔ ျပည္နယ္တစ္ခုလံုး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသြားၿပီဆိုရင္ လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕ တင္မက အနီးအနားၿမိဳ႕ရြာမ်ားပါ မိမိနယ္ကေန ေန႕ခ်င္းျပန္ လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕ကိုလာၿပီး ေတာ့ ေက်ာင္းတက္ႏိုင္တဲ့ပညာသင္ယူႏိုင္တဲ့ အခြင့္အလမ္းေတြရလာမယ္လို႔ ေအာက္ ေမ့ ပါတယ္။
``ၿငိမ္းခ်မ္းမႈျဖစ္စဥ္နဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး ျပည္ေထာင္စုတစ္ခုလံုးခံစားရမယ့္ အသီး အပြင့္ တစ္ခုကေတာ့ အားလံုးလိုလားေနတဲ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္ႀကီးကို တည္ေဆာက္ႏိုင္မယ္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ဖို႔ဆိုတာကလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းမႈ ျဖစ္စဥ္မရဘဲနဲ႔ ဘယ္လိုနည္းနဲ႔မွ တည္ေဆာက္ဖို႔မရႏိုင္ဘူးဆိုတာလည္း ကြ်န္ေတာ္ ျပည္သူတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ဒီလိုခံယူပါတယ္။
``ဒါေၾကာင့္ ဒီေန႔ အေမစုဦးေဆာင္ၿပီးေတာ့ အစိုးရအဖြဲ႕ ၊ တပ္မေတာ္၊ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ေတြဟာ ဒီေန႔ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈကို ေဖာ္ေဆာင္ေပး ႏိုင္မယ္ဆိုရင္ ဒီေန႔ အနာဂတ္ဟာ မ်ိဳးဆက္သစ္ေတြကို မႀကံဳစဖူး အေကာင္းဆုံးလက္ ေဆာင္မြန္ႀကီးကို ေပးလိုက္ႏုိင္မယ္။ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေလာက္ မ်က္စိလည္လမ္းမွားေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဂ်ိဳးျဖဴငွက္ႀကီးဟာ ဒီေန႔ ဒီအခ်ိန္မွာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ျမင္ခ်င္တဲ့ သံလြင္ခက္ႀကီးကို ကိုက္ခ်ီၿပီးေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ဆီ သယ္ေဆာင္လာဖို႔ဆိုရင္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ အားလံုးမွာ တာ၀န္ရွိတယ္လို႔ ေအာက္ေမ့ပါတယ္´´ဟု ေဆြးေႏြးသည္။

ေဒၚမို႔မို႔ထင္ေဇာ္မြန္ (ပုဂၢလိကလုပ္ငန္းမွ ၀န္ထမ္း )က `` ကၽြန္မေဆြးေႏြးမယ့္ အေၾကာင္းအရာကေတာ့ အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးက႑ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးက႑ေတြမွာဆိုရင္ ကြ်န္မတို႔အမ်ိဳးသမီးေတြပါ၀င္မႈ အင္အားေတြနည္း ပါးေနပါတယ္။ ကြ်န္မတို႔ ျပည္နယ္အေနနဲ႔ ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ျပည္နယ္ မၿငိမ္းခ်မ္း လို႔ရွိရင္ ဒုကၡအေရာက္ဆံုးကေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။ စစ္ေတြျဖစ္လာခဲ့ လို႔ရွိရင္ စစ္ေဘးဒဏ္ေၾကာင့္ ဒုကၡိတေတြ ျဖစ္ၾကတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြ လင္တကြဲ၊ သားတကြဲျဖစ္ၾကတယ္။ အမ်ိဳးသမီးငယ္ေတြ လိင္ ပိုင္းဆိုင္ရာအၾကမ္းဖက္မႈေတြ ခံရပါတယ္။ အခု ကြ်န္မတို႔ ကယားျပည္နယ္မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အျပည့္အ၀ မရရွိေသးပါဘူးရွင့္ ။ ကန္႔သတ္နယ္ေျမေတြ အခုထိရွိေသးပါတယ္။

``အရင္က ကြ်န္မတို႔ျပည္နယ္မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအျပည့္အ၀မရရွိတဲ့အတြက္ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရးေတြက တိုးတက္မႈေတြ နိမ့္က်ခဲ့တဲ့ အခါက်ေတာ့ ကြ်န္မတို႔ အမ်ိဳးသမီးလူငယ္ေတြအတြက္အလုပ္အကိုင္ေတြ မေပးႏိုင္ ပါဘူးရွင့္။
``ေနာက္တစ္ခါ ပညာေရးသင္တန္းေတြဖြင့္ထားေပးေပမယ့္ လမ္းပန္း ဆက္ သြယ္ေရးမေကာင္းလို႔ အမ်ိဳးသမီးငယ္ေတြအတြက္ လံုၿခံဳေရးမရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ ကြ်န္မတို႔ ေခတ္တုန္းက ဘြဲ႕ရအလုပ္လက္မဲ့ေတြမ်ားပါတယ္ရွင့္။ တစ္ခ်ိဳ႕ဆိုရင္ ပညာကို ဆံုးခန္းတိုင္ေအာင္ မသင္ရပါဘူးရွင့္။ အဲဒီလိုမ်ိဳးေတြရွိခဲ့ပါတယ္ရွင့္၊ ယခုအခါ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးေဆာင္ၿပီးေတာ့ သင္တန္းေတြဖြင့္ထားေပးပါတယ္။ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ လုပ္ထားေပးတယ္။ ကြ်န္မတို႔ ျပည္နယ္တိုးတက္ေအာင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အဓိကလိုအပ္ တယ္။
``ကြ်န္မတို႔ ျပည္နယ္တိုးတက္ေအာင္လုပ္ဖို႔ ျပည္နယ္သားတိုင္းမွာ တာ၀န္ရွိပါ တယ္ရွင့္။ အမ်ိဳးသမီးေတြပါ၀င္ႏိုင္ဖို႔ အဓိက အခက္အခဲက အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္း ေတြလို႕ျမင္ပါတယ္ရွင့္။ ကြ်န္မတို႔ ၿမိဳ႕ေပၚမွာၾကည့္မယ္ဆိုရင္ လူငယ္ေတြက အလုပ္ လက္မဲ့ေတြ မ်ားပါတယ္။ ေဆြးေႏြးပြဲအတြက္ ပါ၀င္ႏိုင္မႈ အင္အားေတြလည္း နည္းပါတယ္ရွင့္။ အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ ဘာလိုမ်ိဳးလဲဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးလုပ္တယ္၊ ေခါင္းေဆာင္လုပ္မယ္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ေဆြးေႏြးမယ္ဆိုရင္ ေရွးလူႀကီးေတြက ႏိုင္ငံေရးေတြမလုပ္နဲ႔ ႏိုင္ငံေရးက အမ်ိဳးသမီးနဲ႕မသက္ဆိုင္ဘူး။

`` ကယားျပည္နယ္က အမ်ိဳးသမီးေတြေျပာခ်င္တာ က အေမစုလိုေခါင္းေဆာင္ ေကာင္းေတြျဖစ္လာေအာင္၊ ေခါင္းေဆာင္ႏိုင္တဲ့အမ်ိဳးသမီးေတြျဖစ္လာေအာင္ လမ္းေတြ ဖြင့္ထားေပးဖို႔ ၀င္ေရာက္ပါ၀င္ေဆြးေႏြးတာျဖစ္ပါတယေဆြးေႏြးသည္။
ဦးဖရားရယ္ရီးလုိ (ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္၀န္ထမ္း) က `` ကၽြန္ေတာ္ေဆြးေႏြး ခ်င္တဲ့အေၾကာင္းက အမ်ိဳးသားျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရးနဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအေၾကာင္းပါ။ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးေျပာေျပာ၊ အမ်ိဳးသားစည္းလံုးညီညႊတ္ေရးပဲေျပာေျပာ၊ အမ်ိဳးသားျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရးေျပာေျပာ၊ ဒါေတြက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္တဲ့အခါမွာ အေရးႀကီးတယ္ဆုိတဲ့ အေၾကာင္းကို ေဆြးေႏြးခ်င္ပါတယ္။ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ရဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲေၾကညာစာတမ္းမွာ အမ်ိဳးသားေရးကို ေရွ႕တမ္းတင္ထား တာ လည္း သိထားတာ ရွိပါတယ္။

``ေနာက္တစ္ခုက တကယ့္လက္ေတြ႕မွာလည္း အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ ေရးက အေရးႀကီးတယ္ဆိုတဲ့အေၾကာင္းကို ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုယ္တိုင္ ဥကၠ႒ အေနနဲ႕ ဦးေဆာင္ၿပီး ဖြဲ႕ထားတဲ့ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဗဟိုဌာန (NRPC) ကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္လည္း သိႏိုင္ပါတယ္။

``အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးနဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဟာ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္မွာ အေရးႀကီးသလို ျပည္နယ္ေတြမွာလည္း အေရးႀကီးပါတယ္။ ျပည္နယ္နဲ႕ တိုင္း ေဒသႀကီးေတြမွာလည္း အေရးႀကီးတယ္။ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္မွာ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ သို႔မဟုတ္ တျခားပုဂၢိဳလ္ေတြ ရွိသလိုမ်ိဳး ကြ်န္ေတာ္တို႔ ျပည္နယ္ ေတြ၊ ေဒသေတြမွာရွိသင့္ပါတယ္။ ဥပမာ- ေဒသေတြကို တစ္စိတ္တစ္ပိုင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ပတ္သက္တဲ့အခါမွာ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးပတ္သက္တဲ့အခါမွာ ေဒသေတြ၊ အစိုးရေတြကို အာဏာရွိတဲ့ပုဂၢိဳလ္ေတြကို တစ္စိတ္တစ္ပိုင္း တာ၀န္ေပးသလိုမ်ိဳး ဘတ္ဂ်က္ေတြေရးဆြဲတဲ့အခါမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ ဘတ္ဂ်က္ထည့္ သြင္းေရးဆြဲမလား၊ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးနဲ ပတ္သက္တဲ့ ဘတ္ဂ်က္ေရး ဆြဲမလား၊ ဒါေတြက ကြ်န္ေတာ္ရဲ႕ ကုိယ္ပိုင္အေတြးအေခၚေတြပါ ဒီထက္ေကာင္းတဲ့ အေတြးအေခၚလမ္းစဥ္ေတြအမ်ားရွိမယ္လို႔လည္း ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။

``ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေဒသမွာလည္းအမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးအတြက္ လုပ္ေန တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြ လုပ္ေနတဲ့လူပုဂၢိဳလ္ေတြရွိပါတယ္။ ဥပမာ- ဒီဇင္ဘာလ ၁၆ ရက္ေန႔က ပါတီတစ္ခုျဖစ္တဲ့ ကယန္းအမ်ိဳးသားပါတီရဲ႕ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္ ထဲမွာ အမ်ိဳးသားစည္းလံုးညီညႊတ္ေရးဆိုတာမ်ိဳးပါၿပီး ထုတ္ျပန္ေၾကညာထားပါတယ္။
``အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးအတြက္ ျပည္နယ္အစိုးရေတြက အမ်ားႀကီး မဟုတ္ရင္ေတာင္မွ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဟာ အေရးႀကီး ေနတယ္ဆိုတာကို နည္းနည္း ထည့္စဥ္းစားေပးမယ္ဆိုရင္ ကြ်န္ေတာ္တို႔လုပ္ေဆာင္ ေနတဲ့ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဒီထက္ပိုၿပီး ေတာ့မွ ခရီးေပါက္မယ္၊ ဒီထက္ပိုၿပီးေတာ့ခိုင္မာမယ္လို႔ ယံုၾကည္ပါတယ္။

``အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးက ဘာလို႔ အေရးႀကီးတယ္လို႔ေျပာေနရတာ လည္းဆိုရင္ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကို ပ်က္ျပားေစတဲ့ အျပဳအမူမ်ိဳးေတြ လုပ္ ေဆာင္ျခင္းမ်ိဳးေတြ သမိုင္းနဲ႕ ခ်ီၿပီးရွိခဲ့လို႔ပါ။ အခုလည္းရွိေနပါတယ္။ ဥပမာ ရွမ္း ျပည္နယ္မွာ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲလုပ္တ့ဲကိစၥေတြပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ျပည္နယ္မွာပဲျဖစ္ျဖစ္ အခု လည္း အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကို ပ်က္ျပားေစတဲ့ အျပဳအမူေတြလည္း ေတြ႕ေနရပါတယ္။ ဒါေတြက အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကို လ်စ္လ်ဴရႈဖို႔ မသင့္ဘူး၊
အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကို ဆြဲေခၚဖို႕သင့္တဲ့ အေၾကာင္းျပ ခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးေတြရွိလာမွပဲ ေရရွည္တည္တံ့တဲ့ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ ေတြရွိလာမယ္။ တိုင္းရင္းသားေတြ လိုလားေတာင့္ တေနၾကတဲ့ ဖက္ဒရယ္ဒီမိုကေရစီ ျပည္ေထာင္စုေတြလည္း ပိုၿပီးေတာ့မွ အားေကာင္း ခိုင္မာလာမယ္လို႔ ေဆြးေႏြးခ်င္ပါတယ္။
``ၿငိမ္းခ်မ္းေရးသြားတဲ့လမ္းေၾကာင္းမွာ ဒါမွမဟုတ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္တဲ့အခါမွာ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးဟာ အေရးႀကီးတယ္။ လ်စ္လ်ဴရႈဖို႔မသင့္ဘူးလို႔ ကြ်န္ေတာ္ ေဆြးေႏြးခ်င္ပါတယ္ ´´ဟု ေဆြးေႏြးသည္။

ေဒၚေအာ္ေလးဗီယာ (ကေယာစာေပႏွင့္ယဥ္ေက်းမႈတာ၀န္ခံ)က ``ကြ်န္မတို႔ျပည္သူေတြ လိုခ်င္တာက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႕ ဖြံၿဖိဳးေရးကို အဓိက လိုခ်င္ တာေပါ့။ ကြ်န္မအဓိက ပိုၿပီးေဆြးေႏြးခ်င္တာက စာေပနဲ႕ယဥ္ေက်းမႈမွာ တိုင္းရင္းသား အသီးသီးမွာ စာေပနဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈရွိပါတယ္။ စာေပနဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈလို႔ေျပာလိုက္ရင္ နားေထာင္လို႔ အရမ္းေကာင္းတယ္။ ဒါေပမဲ့ မလုပ္ခ်င္ၾကဘူး။

`` စာေပနဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈလုပ္ရင္ ေတာ္ေတာ္ေလးကို ႀကိဳးစားရတယ္။ အစိုးရ ၀န္ထမ္းလိုမ်ိဳးလည္း လစာမရဘူး၊ ကိုယ္လူမ်ိဳးကို ခ်စ္လို႔သာပဲ စာေပ မေပ်ာက္ ေအာင္လို႔ လုပ္ေပးေနရတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုမ်ိဳးလုပ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ႏိုင္ငံေတာ္အေနနဲ႕ တိုင္းရင္းသားစာေပသင္ၾကားခြင့္ဆိုၿပီးေတာ့မွ ရွိလာၿပီ၊ ကြ်န္မတို႔ အားမရတာက စာေပသင္ၾကားခြင့္ရွိလာေပမယ့္ ကြ်န္မတို႔ကို သင္ၾကားေရးအပိုင္းမွာ၊ စာေပကိုျပဳစုတဲ့ေနရာမွာ နည္းပညာရွင္ကို မ်ားမ်ားပံ့ပိုးေပးဖို႔လိုတယ္။ ကြ်န္မတို႔ တိုင္းရင္းသားစာေပသင္ၾကားတဲ့အခ်ိန္မွာလည္း လိုအပ္တဲ့ သင္ေထာက္ကူပစၥည္းေတြ၊ ကေလးေတြကို ကိုယ့္တိုင္းရင္းသားစာေပေတြကို ထိထိမိမိ ရႏိုင္မယ့္အခြင့္အေရး မ်ိဳးေတြ သင္ၾကားေရးအေထာက္အကူပစၥည္းမ်ိဳးေတြ ပံ့ပိုးေပးဖို႔လိုအပ္ပါတယ္။
``အခုလက္ရွိအေျခအေနဆိုရင္ သင္ၾကားခြင့္ရရင္ၿပီးေရာဆိုတဲ့သေဘာမ်ိဳး ျဖစ္ေနတာ။ ဒါက ကြ်န္မရဲ႕အျမင္ေပါ့။ တစ္ခ်ိဳ႕ေက်ာင္းေတြမွာဆိုရင္ ေက်ာင္းျပင္ပ အခ်ိန္မွာျဖစ္တဲ့အတြက္ ဆရာ၊ ဆရာမေတြက ပိုလို႔ေတာင္ တိုင္းရင္းသားစာေပကို အေလးမထားဘူး။
တိုင္းရင္းသားစာသင္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ အခန္းေတာ့ေပးတယ္၊ ေဆာ့ပင္ေတြ၊ လိုတာေတြေတာ့မေပးဘူး။ ကိုယ့္နည္းကိုယ္ဟန္နဲ႔ဆို စာေပနဲ႕ယဥ္ေက်းမႈေတြက ဘာ၀င္ေငြမွမရွိပါဘူး။ ကြ်န္မတို႔ ကိုယ္ရဲ႕လူမ်ိဳးထဲမွာရွိတဲ့ တတ္ႏိုင္တဲ့ လူေတြကိုပဲ အလွဴခံၿပီး ဒီကေလးေတြအတြက္၊ လူမ်ိဳးအတြက္ ႀကံဖန္ၿပီး ေတာ့လုပ္ေနရတာေပါ့ေနာ္။
`` ျမန္မာျပည္မွာရွိတဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ကိုယ္စား တိုင္းရင္းသားစာေပကို လည္း ထိထိမိမိ ပံ့ပိုးေပးပါ။ နည္းပညာအပိုင္းမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ သင္ေထာက္ကူ အပိုင္းမွာပဲျဖစ္ျဖစ၊ ္ ဆရာမေတြကို အရည္အခ်င္း ျပည့္ျပည့္၀၀ျဖစ္ဖို႔ ပံ့ပိုးေပးပါလို႔ ကြ်န္မအေနျဖင့္ေဆြးေႏြးခ်င္ပါတယ္ရွင့္´´ ဟု ေဆြးေႏြးသည္။

ကယားျပည္နယ္ ေဒသခံလူငယ္မ်ား၏ ေဆြးေႏြးမႈမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ႏိုင္ငံေတာ္ ၏ အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ျပန္လည္ေဆြးေႏြးသည္။
ယင္းေနာက္ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္သည္ online မွ ေမးျမန္းလာ သည့္ေမးခြန္းမ်ားကို ေျဖၾကားခဲ့သည္။

ထို႔ေနာက္ ႏိုင္ငံေတာ္၏အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္သည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစကား၀ိုင္းသို႔ တက္ ေရာက္ေဆြးေႏြးၾကသည့္ ကယားျပည္နယ္ ေဒသခံလူငယ္မ်ားႏွင့္အတူ စုေပါင္းမွတ္ တမ္းဓာတ္ပံု ႐ိုက္သည္။

အဆုိပါၿငိမ္းခ်မ္းေရးစကား၀ိုင္းသို႔ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးမ်ား၊ ကယားျပည္နယ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္၊ ကယားျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ႏွင့္ ကယားျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႕၀င္မ်ား၊ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္၊ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ႏွင့္ ကယားျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စား လွယ္မ်ား၊ တုိင္းရင္းသားကိုယ္စားလွယ္မ်ား၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ႏို္င္ငံေရး ပါတီမ်ား၊ ျပည္နယ္အဆင့္/ ခ႐ိုင္အဆင့္/ ၿမိဳ႕နယ္အဆင့္ ဌာနဆုိင္ရာမ်ား၊ လြိဳင္ေကာ္၊ ဒီေမာ့ဆုိ၊ ဖ႐ူဆုိ၊ ရွားေတာ ႏွင့္ ေဘာလခဲၿမိဳ႕နယ္တုိ႔မွ ေဒသခံမ်ား၊ NGOs ၊ INGOs မ်ား၊ ဘာသာေရးအသင္းအဖြဲ႕မ်ား၊ လူမႈေရးအသင္းအဖြဲ႕မ်ား၊ ကင္းေထာက္လူငယ္၊ သူနာျပဳ၊ သားဖြားႏွင့္ အဆင့္ျမင့္ပညာမွ ဆရာ/ဆရာမမ်ားႏွင့္ ေက်ာင္းသား/ ေက်ာင္းသူမ်ား တက္ေရာက္နားေထာင္ခဲ့ၾကသည္။

Myanmar State Counsellor Office
https://www.facebook.com/state.counsellor/