႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚက်ဴးလြန္မႈ Genocide အဆင့္ ေရာက္မေရာက္ ကုလသံုးသပ္ဆဲ

ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္ေရးဆိုင္ရာအႀကီးအကဲ Jyoti Sanghera

ၾသဂုတ္လ ၂၅ ရက္ေန႔က ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းမွာ ARSA ရိုဟင္ဂ်ာ အၾကမ္းဖက္ အဖြဲ႔ရဲ့ တိုက္ခိုက္မႈကို တုန္႔ျပန္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ့ နယ္ေျမရွင္းလင္းမႈေၾကာင့္ တဖက္ႏိုင္ငံကို ရိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ ၅ သိန္းေက်ာ္ ထြက္ေျပးခဲ့ရတဲ့ ျဖစ္ရပ္ကို Genocide လို႔ သတ္မွတ္တဲ့ လူမ်ိဳးတုံး သတ္ျဖတ္မႈ အေနအထား ေရာက္မေရာက္ ကုလသမဂၢက အခုထိ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ မခ်ရေသးဘူးလို႔ လူ႔အခြင့္ေရး ဆိုင္ရာ ကုလမဂၢ မဟာမင္းႀကီးရံုး (OHCHR) ရဲ႕ အာရွပစိတ္ဖိတ္ေဒသ အႀကီးအကဲ Jyoti Sanghera က ဗုဒၶဟူးေန႔က ဂ်နီဗာမွာ သတင္းေထာက္ ေတြကို ေျပာ ၾကားခဲ့ေၾကာင္း ႐ိုက္တာသတင္းတပုဒ္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီအုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္မွာ ေၾကကြဲဖြယ္ရာျဖစ္ရပ္၊ အသတ္ရွင္ ေနထုိင္ဖုိ႔ ႐ုန္းကန္ျခင္း - ဆိုတဲ့ေခါင္းစဥ္နဲ႔က်င္းပတဲ့ညီလာခံမတုိင္မီ သူက အခုလို ေျပာၾကားခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

Genocide လို႔ ဥပေဒအရ သတ္မွတ္တဲ့ ေဘာင္ ဝင္မဝင္ကို ကုလသမဂၢက ေလ့လာသံုးသပ္ေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း လူ႔အခြင့္ေရးဆိုင္ရာ ကုလမဂၢ မဟာမင္းႀကီးရံုးရဲ့ အာရွပစိတ္ဖိတ္ေဒသ အႀကီးအကဲ Jyoti Sanghera က အခုလို ေျပာလုိက္တာျဖစ္ပါတယ္။

ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္ေရးဆိုင္ရာအႀကီးအကဲ Zeid Raad al Hussein က အေျခေနဟာ လူမ်ိဳးတုံး သုတ္သင္ရွင္းလင္းမႈ Ethnic cleansing အေနနဲ႔ ျပဌာန္းရမယ့္နမူနာ ျဖစ္ႏုိင္တယ္လို႔ ေျပာဆိုခဲ့ေပမယ့္ genocide ဆိုတဲ့ စကားလံုးကိုေတာ့ မသံုးခဲ့ပါဘူး။ အေျခေနဟာ ဒီအသံုးႏႈန္း ၂ ခု ၾကားက အေနထား ရွိေနႏိုင္ေပမယ့္ ဒါကို အခုထိ OHCHR က တရားဝင္ သတ္မွတ္ဖို႔ မဆံုးျဖတ္္ေသးဘူး လို႔ လည္း မစၥ Sanghera က ေျပာပါတယ္။

ကုလသမဂၢ အဖြဲ႔က ၿပီးခဲ့တဲ့လတုန္းက ဒီဒုကၡသည္ေတြကို ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခဲ့သလို လက္ရွိမွာလည္း လူ႔အခြင့္ေရးအဖြဲ႔ ေနာက္တခု ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကို ေရာက္ေနၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံထဲက ထြက္ေျပးလာသူ ၅ သိန္းေက်ာ္ဆီက အခ်က္လက္ေတြ စုေဆာင္း ေနတယ္လုိ႔လည္း ေျပာပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းမွာလည္း သိန္းနဲ႔ ခ်ီတဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ ရွိေနမယ္လို႔ ယူဆေၾကာင္းလည္း မစၥ Sanghera ကေျပာပါတယ္။

ရိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္မွာ ကုလသမဂၢက ျပဌာန္းခဲ့တဲ့ Genocide လူမ်ိဳးတုန္း သတ္ျဖတ္မႈ ခံရတဲ့ အေနထားကို ေရာက္ေနတယ္လို႔ဆံုးျဖတ္မယ္ ဆိုရင္ သူတုိ႔ကို ကာကြယ္ေပးဖုိ႔ ျမန္မာအစိုးရ အေပၚ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းဝိုင္းက ဖိအားေတြ ေပးလာႏိုင္ပါတယ္။

ဗီြအိုေအ (ျမန္မာဌာန)
https://burmese.voanews.com