"လူမ်ိဳးတံုး သုတ္သင္႐ွင္းလင္းမႈ" ဆိုတဲ႔ အေပၚ အျမင္တခ််ိဳ႕

ျမန္မာနယ္ျခားေစာင့္တပ္ဖဲြ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နဲ႔ ျမန္မာနယ္စပ္မွာ လံုၿခံဳေရးကင္းလွည့္ေနစဥ္

အခုလို မေန႔ ၾကာသာပေတးေန႔က အေမရိကန္ေအာက္လႊတ္ေတာ္မွာက်င္းပတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာအေရး ၾကားနားပဲြမွာ Ethnic Cleansing ဆိုတဲ့ လူမ်ဳိးတုံး သုတ္သင္ရွင္းလင္းမႈ အသံုးအႏွဳန္း ေျပာဆို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတဲ့အေပၚမွာ ျမန္မာ့အေရးကြ်မ္းက်င္သူတခ်ဳိ႕ကေတာ့ တကယ္ဟုတ္မဟုတ္ဆိုတာ စံုစမ္းစစ္ေဆးဖို႔ လိုတယ္လုိ႔ သံုးသပ္ၾကပါတယ္။အေၾကာင္းစံုကို မအင္ၾကင္းႏိုင္တင္ျပေပးမွာပါ။

Ethnic cleansing ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ သတ္မွတ္ခ်က္နဲ႔ ေျပာမယ္ဆိုရင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းကေန တဖက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကို ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြ အစုလိုက္ထြက္ေျပးရတဲ့အေျခအေန ဟာ ကိုက္ညီမႈမရွိဘူးလို႔ အေမရိကန္အေျခစိုက္ ျမန္မာ့အေရးကြ်မ္းက်င္သူ ေဒါက္တာတင့္ေဆြက သံုးသပ္ပါတယ္။

“Ethnic cleansing သို႔မဟုတ္ လူမ်ိဳးျပဳန္းတီးေရးဆိုတာ လူမ်ိဳးစုတခုကိုပဲျဖစ္ျဖစ္ တခုမကကိုပဲျဖစ္ျဖစ္ တမင္တကာ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိနဲ႔ ေသေၾကျပတ္တံုးေအာင္လုပ္တယ္ သတ္ပစ္တယ္ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္မ်ိဳးကသာလွ်င္ လူမ်ိဳးေရးျပဳန္းတီးမႈပိုထိုက္ပါတယ္။ အခုကိစၥကေတာ့ အဲလိုျဖစ္တယ္လို႔ က်ေနာ္မယံုၾကည္ပါဘူး။ လံုၿခံဳေရးအရ ရွင္းလင္းရတာ စိုးရိမ္လို႔ ထြက္ေျပးၾကတဲ့ ကိန္းဂဏန္းေတြက မ်ားပါတယ္။”

ျမန္မာအစိုးရဘက္က ရိုဟင္ဂ်ာအေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ လူမ်ဳိးတုန္းသုတ္သင္ရွင္းလင္းမႈအျဖစ္ စြပ္စဲြသတ္မွတ္ေျပာဆိုခ်က္ေတြအေပၚမွာ မဟုတ္မွန္ေၾကာင္း ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ျပန္လည္ျငင္းဆိုထားတာပါ။

ဒါေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ ဘာေတြျဖစ္ခဲ့သလဲဆိုတဲ့ အေျခအေနေတြ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းသိဖို႔ လြတ္လပ္တဲ့ႏိုင္ငံတကာ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖဲြ႕မ်ဳိး ကို သြားခြင့္ျပဳသင့္ေၾကာင္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ကာလီဖိုနီးယားျပည္နယ္အေျခစိုက္ ရွမ္းစာေပနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ ဥကၠဌ ေဒါက္တာစိုင္းေထြးေမာင္က ေျပာပါတယ္။

“ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ကေတာ့ သူတို႔ကေတာ့ ေျပာတယ္ေလ သူတို႔အေနနဲ႔က လူမ်ိဳးတုံးသတ္ျဖတ္မႈမလုပ္ဘူး ေနာက္ၿပီးေတာ့ ေမာင္းထုတ္တာလည္းမဟုတ္ဘူး။ သူတို႔ဟာ သူတို႔ ထြက္ေျပးတာ ဆိုေတာ့ ဘာလို႔ထြက္ေျပးသလဲဆိုတာကို ျပန္ၾကည့္ရင္ေတာ့ ေသမွာေၾကာက္လို႔ေျပးတာပဲ၊ ေသမွာေၾကာက္တယ္ဆိုေတာ့ ဘယ္သူက သတ္လို႔ေသသလဲဆိုတာ အဲဒီမွာ ျပန္ၾကည့္ရမယ္။ ဆိုေတာ့ သတ္တဲ့လူက ဘယ္သူလဲ ဒါေၾကာင့္ ေသမွာေၾကာက္လို႔ထြက္ေျပးသြားတာ။ ဘယ္သူက တရားခံလဲဆိုတာကို စံုစမ္းဖို႔ အေရးႀကီးတယ္။ အခုအိမ္ေတြ မီးရို႕သြားတယ္ ၊ လူေတြလည္းမရွိေတာ့ဘူးဆိုတာ သူတို႔အေနနဲ႔က သံတမန္ေတြလည္း ေတြ႔ခဲ့ၿပီးၿပီ။ ဆိုေတာ့အေကာင္းဆံုးကေတာ့ တကယ့္ Investigation team တကယ္ စံုစမ္းစစ္ေဆးတဲ့အဖြဲ႔ကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ စံုစမ္းစစ္ေဆးႏိုင္ဖို႔ ၀င္ခြင့္ေပးရမယ္။ United Nations ကပဲျဖစ္ျဖစ္ ဘယ္အဖြဲ႔အစည္းကပဲျဖစ္ျဖစ္ တကယ္လြတ္လပ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းတခု ကို ခြင့္ေပးဖို႔လိုတယ္လို႔ က်ေနာ္ကေတာ့ျမင္တယ္။”

ၾကားနာပြဲကို ဦးေဆာင္ျပဳလုပ္တဲ့ ႏုိင္ငံျခားေရးရာေကာ္မတီဥကၠဌ၊ ကာလီဖိုးနီးယားျပည္နယ္ ရီပတ္ဘလီကန္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္ Ed Royce ကေတာ့ လပိုင္းအတြင္း လူဦးေရ သန္းတ၀က္နီးပါး ေနရပ္စြန္႔ခြာထြက္ေျပးရတဲ့အေျခအေနကို လူမ်ဳိးတံုးသုတ္သင္ရွင္းလင္းမႈအျဖစ္ အတိအက်သတ္မွတ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ လက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Patrick Murphy ကေတာ့ Ethnic Cleaning ဆိုတဲ့အသံုးအႏႈန္းကို မသံုးပဲ လူသားခ်င္းစာနာမႈဆိုင္ရာ ေၾကကြဲဖြယ္ ျဖစ္ရပ္လို႔ ပဲ ထြက္ဆိုသြားပါတယ္။ ဒါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျမန္မာ့အေရးကြ်မ္းက်င္သူ ေဂ်ာ့ခ်္ေတာင္းတကၠသိုလ္ ပါေမာကၡ ေဒးဗစ္စတိုင္ဘတ္က သူရဲ႕ အျမင္ကို အခုလိုေျပာပါတယ္။

“ေသခ်ာတာကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ေခၚေနတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ မႏွစ္ၿမိဳ႕တဲ့ အစဲြအလမ္းနဲ႔ အျပင္းအထန္ေျပာေနၾကတာ၊ သူတို႔ကို တိုင္းျပည္ကေန ထြက္သြားေစခ်င္ၾကတာ စတာေတြကို ေျပာဆိုေနၾကတာပါ။ သူတို႔ရဲ႕ မူရင္းေဒသျဖစ္တဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကို ျပန္သြားဖို႔ အၿမဲေျပာေနၾကပါတယ္။ ဒါမ်ဳိးကို ျမန္မာႏိုင္ငံကလူေတြက ထပ္ခါတလဲလဲေျပာေနၾကတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ အခုကိစၥမွာ ethnic cleansing ဆိုတဲ့ လူမ်ဳိးတုံး သုတ္သင္ရွင္းလင္းမႈ အသံုးအႏွဳန္းကို သိပ္မွားလြန္တယ္လို႔ မေျပာႏိုင္ပါဘူး။ သိပ္နီးစပ္တယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။ လူတိုင္းက သူတို႔ကိုထြက္သြားေစခ်င္ၾက သလို လူေတြအမ်ားႀကီးလည္းထြက္သြားၾကပါတယ္။ ဒုကၡသည္ သန္းတ၀က္ရွိသြားၿပီဆိုေတာ့ ဒါဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာရွိတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာလူဦးေရ တ၀က္ေလာက္လို႔ ေျပာလို႕ရႏိုင္ပါတယ္။ က်ေနာ္အပါအ၀င္ Patrick Murphy ေရာ လူတိုင္းလိုခ်င္တာကေတာ့ လူသားခ်င္းစာနာမႈနဲ႕ ေနရာခ်ထားဖို႔၊ အခုလိုအေျခအေနဆိုးမ်ဳိးမႀကံဳရပဲနဲ႕ ဒါကို ျပန္လည္ေနရာခ်ထားဖို႔ကို လိုလားပါတယ္။ ဒါကို အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္မလဲဆိုတာ အဓိကျပႆနာပါ။”

ေအာက္တိုဘာလ ၃ ရက္ေန႔က ထုတ္ျပန္တဲ့ ရခိုင္ေျမာက္ပိုင္း သံတမန္ခရီးစဥ္ေၾကညာခ်က္မွာေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ အက်ပ္အတည္းကို ေျဖရွင္းဖို႔အတြက္ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စြပ္စဲြခ်က္ေတြအေပၚ ကြ်မ္းက်င္ပညာရွင္ေတြ စံုစမ္းႏိုင္ေရး ကုလသမဂၢအခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖဲြ႔ကို ၀င္ခြင့္ျပဳဖို႔၊ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈဆိုင္ရာအကူအညီေတြ အတားအဆီးမရွိ ၀င္ေရာက္ခြင့္ျပဳဖို႔နဲ႕ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္ကို ထြက္ေျပးသြားတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ရင္း စိတ္ခ်လံုၿခံဳစြာနဲ႔ ျပန္လာႏိုင္ေရး စီစဥ္ေပးဖို႔ စတဲ့အခ်က္ေတြကို ျမန္မာအစိုးရကို တိုက္တြန္းထားပါတယ္။

အင္ၾကင္းႏိုင္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com