ေျမာက္ကိုရီးယားကို ရင္ဆိုင္ရာမွာ စစ္ေရးအရအဆင္သင့္ရွိဖို႔ ကန္စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ အသိေပး

ေအာက္တိုဘာလ ၁၀ ရက္ေန႕ဟာ ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံက လက္ရွိ အာဏာရ အလုပ္သမားပါတီ တည္ေထာင္တဲ့ ၇၂ ႀကိမ္ေျမာက္ ႏွစ္ပတ္လည္ေန႕ ျဖစ္ၿပီး အခု ရက္ပိုင္းေတြအတြင္း ဒံုးက်ည္စမ္းသပ္ ပစ္လႊတ္မႈေတြ ထပ္ၿပီး လုပ္လိမ့္ဦးမယ္ ဆိုတဲ့ ခန္႕မွန္းခ်က္ေတြလည္း ထြက္ေနပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာပဲ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႕ ရင္ဆိုင္ဖို႕ အဆင္သင့္ ျပင္ထားၾကလို႕အေမရိကန္စစ္တပ္ ေခါင္းေဆာင္ေတြက သူ႕တပ္ဖြဲ႕၀င္ေတြကို ေျပာလိုက္ပါတယ္။ ဒီ အေၾကာင္း ဗြီအိုေအ သတင္းေထာက္ Victor Beattieရဲ႕ သတင္းေပးပို႕ခ်က္ကို ကိုေက်ာ္ေအာင္လြင္က ေျပာျပပါလိမ့္မယ္။

ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႕ စစ္ေရးရင္ဆိုင္ဖို႕အဆင္သင့္ ျပင္ထားၾကလို႕ အေမရိကန္ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး Jim Mattis က အေမရိကန္ တပ္ဖြဲ႕ေတြကို ေျပာဆိုခဲ့ၿပီး ေနာက္တရက္အၾကာမွာပဲ အေမရိကန္ ၾကည္းတပ္ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး Mark Milleyက အေရးေပၚ အေျခအေနအတြက္ စစ္ေရးျပင္ဆင္မႈ အေနနဲ႕ အေမရိကန္ တပ္ဖြဲ႕ေတြဟာ စူးရွျပတ္သားတဲ့ အာရံုစိုက္မႈနဲ႕ ရွိေနၾကရမယ္လို႕အေမရိကန္ ၾကည္းတပ္ ႏွစ္ပတ္လည္ေန႕ အခမ္းအနားမွာ မေန႕ကဘဲ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။

အေမရိကန္ သမၼတနဲ႕ ေျမာက္ကိုရီးယား ေခါင္းေဆာင္တို႕ အၾကား စကားလံုးေတြနဲ႕ တိုက္ခိုက္မႈေတြ တေန႕တျခား ျပင္းထန္ လာေနတာနဲ႕ အတူ ၂ ႏိုင္ငံအၾကား တင္းမာမႈေတြ ပိုၿပီး ျမင့္တက္လာေနတာေၾကာင့္ အေျခအေနေတြ ဒီထက္ပိုၿပီး ဆိုးလာ မယ့္ အေရးကို ႏိုင္ငံတကာက စိုးရိမ္ေနၾကတာပါ။ တရုတ္နဲ႕ ရုရွားႏိုင္ငံေတြကလည္း အေျခအေနေတြကို ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္း လုပ္ဖို႕ တနလၤာေန႕တုန္းကပဲ သီးျခားစီ ေျပာဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာေလ့လာမႈေတြ လုပ္ေနတဲ့ ၀ါရွင္တန္ဒီစီ အေျခစိုက္ Atlantic Council က အႀကီးတန္း အဖြဲ႕၀င္ Robert Manning ကေတာ့ သမၼတထရမ့္ရဲ႕ တြစ္တာေရးသားမႈ ေတြက အေျခအေနေတြကို ပိုၿပီး ဆိုး၀ါးလာေစတယ္လို႕ ယူဆေနပါတယ္။

“ စစ္တပ္ရဲ႕အလုပ္က အေရးေပၚရင္ ေပၚသလို လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ရတာမ်ိဳးပါ။ ဒါက စစ္တပ္ရဲ႕သဘာ၀ပါ။ ဘာမွထူးၿပီး ပူပင္ေနရမယ့္ကိစၥမ်ိဳး မဟုတ္ပါဘူး။ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး အေမရိကန္ဘက္က စစ္ေရးအရ အသင့္ျပင္ဆင္ ထားတဲ့ ကိစၥမ်ိဳး လုပ္လာခဲ့တာ ႏွစ္ေတြ ေတာ္ေတာ္ၾကာပါၿပီ။အဆန္းမဟုတ္ပါဘူး။ ျပႆနာကို ပိုၿပီး ဆိုးသြားေစတာက ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Rex Tillerson တရုတ္ႏိုင္ငံကို သြားၿပီးေျမာက္ကိုရီးယားကုိ တရုတ္ကေနတဆင့္ ဖိအားေတြ ပိုၿပီးေပး လာေအာင္ စည္းရံုးေျပာဆို ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ သမၼတထရမ့္က တြစ္တာကေနၿပီး ေရးသားေနတာေတြက ဘာမွ အေထာက္ အကူမျဖစ္ဘဲ သက္သက္ အခ်ိန္ျဖဳန္းရာ ေရာက္ပါတယ္။”

တကယ္တမ္းမွာ သမၼတထရမ့္ကို တကယ္လုပ္ႏိုင္စြမ္းရွိတဲ့လူလို႕ ေျမာက္ကိုရီးယားဘက္က ျမင္ပံုမရဘူးလို႕လည္း Robert Manningက ေျပာပါတယ္။

“ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႕ တရုတ္ႏိုင္ငံေတြက သမၼတထရမ့္ကို ဟန္ပဲရွိတဲ့ စကၠဴ က်ားတေကာင္လို႕ပဲ ျမင္ေနၾကတာပါ။ သမၼတထရမ့္က ဒီလိုမ်ိဳးေတြ ဆက္ၿပီး ေျပာေနသေရႊ႕ ေျမာက္ကိုရီးယား ကလည္း ဒံုးက်ည္နဲ႕ ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္ေတြ ဆက္ၿပီး စမ္းသပ္ ျပေနမွာပါပဲ။ တရုတ္ႏိုင္ငံကိုလည္း ထိုနည္း၄င္းပဲ သမၼတထရမ့္က ကုန္သြယ္ေရး ပိတ္ဆို႕မႈေတြလုပ္မယ္၊ တရုတ္ရဲ႕ သြင္းကုန္ေတြကို အခြန္ေတြ တိုးၿပီး ေကာက္မယ္ စသျဖင့္ ေျပာေနတာပါပဲ။ တကယ္လည္း ထိထိေရာက္ ေရာက္ ျဖစ္မလာပါဘူး။ သမၼတထရမ့္က ဒီကိစၥေတြမွာ ဘယ္ေလာက္ အေလးအနက္ ရွိေနသလဲ၊ သမၼတထရမ့္ရဲ႕ ေျပာဆိုခ်က္ေတြကို တျခားႏိုင္ငံေတြက ဘယ္ေလာက္ အေလးအနက္ ထားေနၾကသလဲ ဆိုတာက တကယ္တမ္း အေသအခ်ာသိဖို႕ လိုေနတဲ့ ကိစၥေတြပါ ။”

ေျမာက္ကိုရီးယားက မစ္ဇိုင္းဒုံးက်ည္ ပစ္လႊတ္မႈေတြနဲ႕ ႏ်ဴကလီးယား စမ္းသတ္မႈေတြ ဆက္ၿပီး လုပ္ေနတာေၾကာင့္ ကုလ သမဂၢက အေရးယူ ပိတ္ဆို႕မႈေတြ တခုၿပီးတခု ခ်မွတ္ထားပါတယ္။ ဒီလို ပိတ္ဆို႕မႈေတြလုပ္ထားတဲ့ ၾကားကပဲ ေက်ာက္မီး ေသြးနဲ႕ တျခား တားျမစ္ ကုန္ပစၥည္းေတြကို ႏိုင္ငံျခား တင္ပို႔တာေတြ ေျမာက္ကိုရီးယားဘက္က ဆက္ၿပီး လုပ္ေနတာေၾကာင့္ ေျမာက္ကိုရီးယားပိုင္ ကုန္တင္သေဘၤာ ၄ စီးကို ဘယ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ကမ္းကိုမွ ဆိုက္ကပ္ခြင့္ မျပဳဘူးလို႕ တနလၤာေန႕တုန္းကပဲ ကုလသမဂၢက ထပ္ၿပီး တားျမစ္လိုက္ပါတယ္။ ဒီလို ေဆာင္ရြက္မႈေတြနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး ေျမာက္ကိုရီးယား ဘက္က တုန္႕ျပန္မႈေတြ ေလာေလာဆယ္ဘာမွ မေတြ႕ရေသးပါဘူး။

ကိုုေက်ာ္ေအာင္လြင္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com