ရခိုင္ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးေကာ္မတီ လုပ္ငန္းစတင္

ရခုိုင္ျပည္နယ္တြင္း လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီအေထာက္အပံ့ေပးေရး၊ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးမ်ား ပါဝင္ေသာ ျပည္ေထာင္စုစီမံကိန္း၊ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရး ေရွ႕ေျပးစီမံခ်က္သတင္းဓာတ္ပံု( ခရက္ဒစ္- Prof Win Myat Aye)

အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈေတြျဖစ္ခဲ့တဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီေတြေပးအပ္ေရး၊ ဒုကၡသည္ေတြ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးနဲ႔ ေဒသဖြံ႔ၿဖိဳးေရး၊ ေရရွည္ပဋိပကၡကင္းေဝးေရးေတြကို ႏုိင္ငံေတာ္၏အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကိုယ္တုိင္ ဥကၠ႒အျဖစ္ဦးေဆာင္တဲ့ ေကာ္မတီက အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ျပည္သူေတြနဲ႔ အဖြဲ႔အစည္းေတြဘက္က ဝိုင္းဝန္းကူညီၾကပါလို႔ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္း လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီ အေထာက္အပံ႔ေပးေရး၊ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး စီမံကိန္း UEHRD ေကာ္မတီဒုတိယဥကၠ႒ ေဒါက္တာဝင္းျမတ္ေအးက ေျပာဆိုလုိက္တာပါ။ အေသးစိတ္ မဆုမြန္ ဆက္ေျပာျပပါမယ္။

လူမ်ိဳးေရးဘာသာေရးအသြင္ေဆာင္ အၾကမ္းဖက္ပဋိပကၡေတြနဲ႔ ေဒသတြင္း မတည္ၿငိမ္ျဖစ္ေနၿပီး တိုးတက္မႈ အေနာက္က်ဆံုးျဖစ္ေနရတဲ့ ျပည္နယ္တခုျဖစ္တဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး က႑စံုလုပ္ငန္းေတြ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ၊ ျပည္နယ္အစိုးရ၊ လူမႈအရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ကုလသမဂၢအပါအဝင္ ႏုိင္ငံတကာINGO အဖြဲ႔ေတြ အားလံုးပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ဖို႔ဆိုၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးထင္ေက်ာ္က ၿပီးခဲ့တဲ့ ေအာက္တိုဘာလ ၁၇ရက္ေန႔က ေကာ္မတီတရပ္ဖြဲ႔စည္းေပးလုိက္တာပါ။ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္း လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီ အေထာက္အပံ႔ေပးေရး၊ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး စီမံကိန္း UEHRD ( Union Enterprise for Humanitarian Assistance, Resettlement and Development in Rakhine) ေကာ္မတီမွာ ႏုိင္ငံေတာ္၏အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုယ္တုိင္ ဥကၠ႒အျဖစ္ ဦးေဆာင္တာပါ။

အခုဆိုရင္ေတာ့ ပထမဦးစားေပးအေနနဲ႔ အၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္မႈေတြေၾကာင့္ အိုးအိမ္ပ်က္စီးဆံုး႐ံႈးရသူေတြနဲ႔ စားဝတ္ေနေရး အခက္အခဲျဖစ္ေနတဲ့ ျပည္သူေတြအတြက္ လူသားခ်င္းစာနာမႈဆိုင္ရာအကူညီေတြ တန္းတူညီမွ်ေပးႏုိင္ဖုိ႔ စတင္ေဆာင္ရြက္ေနၿပီလို႔ UEHRD ေကာ္မတီ ဒုဥကၠ႒လူမႈဝန္ထမ္းကယ္ဆယ္ေရးနဲ႔ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး ဝန္ႀကီးေဒါက္တာဝင္းျမတ္ေအးက ဗီြအိုေအျမန္မာပိုင္းကိုေျပာပါတယ္။

“UEHRD ဆိုတဲ့ Union Enterprise for Humanitarian Assistance, Resettlement and Development နဲ႔ ပတ္သက္တာကေတာ့ အဓိက က်ေနာ္တို႔က ဒီ Humanitarian Assistance နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေသခ်ာလုပ္ဖုိ႔ဆိုၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ လူငယ္လုပ္အားေပးေတြအေနနဲ႔ေပါ့ေနာ္ Volunteer ေတြနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ေနၿပီ အဲဒါသူတို႔နဲ႔လည္းေဆြးေႏြးၿပီးၿပီ သူတို႔အစီအစဥ္ေတြ ေရးဆြဲခ်မွတ္ေနတယ္ အဲဒါ တခု Resettlement အပိုင္းမွာေတာ့ ရြာတခုလံုးမီးေလာင္သြားတယ္။ လူေတြက ေနစရာမရွိလို႔ တျခားေနရာမွာ ေပါင္းေနရတယ္။ အဲဒီလူေတြအတြက္ကို စၿပီးေတာ့ ေဆာက္ေပးတာေတြစေနၿပီ ဒါေၾကာင့္မို႔ိလို႔ အဲဒီမွာ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြအတြက္လည္းပါတယ္ လူနည္းစုတိုင္းရင္းသားေတြအတြက္လည္းပါတယ္။ မြတ္ဆလင္ေတြအတြက္လည္းပါတယ္။ ဒါေတြက ေဆာက္ေနၿပီေလ ။ ဒါေတြကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ ေဆာက္ဖို႔အတြက္ Plan ခ်တာေတြလုပ္ၿပီးသြားၿပီ ဒါေတြလုပ္ေနတယ္ေပါ့ေနာ္။”

အၾကမ္းဖက္တိုက္ခုိက္မႈေတြၾကား ေဘးလြတ္ရာကို အိုးအိမ္စြန္႔ခြာထြက္ေျပးသူေတြနဲ႔ တဘက္ႏုိင္ငံဘဂၤလားေဒ့ရွ္နုိင္ငံဘက္ျခမ္းကို ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္သြားသူေတြကို ျပန္လည္လက္ခံေနရာခ်ထားေရးကိုလည္း ႏွစ္ႏိုင္ငံ သေဘာတူညီခ်က္ေတြနဲ႔အညီ စိစစ္လက္ခံေရး ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နဲ႔ ျမန္မာႏွစ္ႏုိင္ငံ တာဝန္ရွိသူေတြ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနၾကတယ္လို႔လည္း ဒုဥကၠ႒ေဒါက္တာဝင္းျမတ္ေအးကေျပာပါတယ္။

“ျပန္လည္လက္ခံေနရာခ်ထားေရးနဲ႔ ပတ္သက္တာကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရးေကာ္မရွင္ေတြအေနနဲ႔လည္း လုပ္ေနတာရွိသလို UEHRD နဲ႔လည္း အေကာင္အထည္ေဖာ္မူနဲ႔လည္း လုပ္ေနတာရွိတယ္။ ဒီ ၂ ခုလံုးက သြားေနတာေပါ့ေနာ္ တျပိဳင္နက္တည္းသြားေနတာေပါ့ေနာ္။ က်န္တဲ့ အဲဒီလို ျပန္လည္လက္ခံေနရာခ်ထားေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့အပိုင္းကေတာ့ ျပန္လည္လက္ခံဖို႔ ဘယ္ကစရမွာလည္းဆိုေတာ့ ၂ ႏိုင္ငံ မွာရွိတဲ့ သေဘာတူညီခ်က္ဆိုတာ လုပ္ရမယ္ ၁၉၉၂-၁၉၉၃ ကို သံုးတယ္ဆိုေပမယ့္ ဒါကုိအေျခခံၿပီးေတာ့ တဖက္ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံကေနၿပီးေတာ့ propose လုပ္ထားတာရွိတယ္။ ဒါကို ျပန္လည္ေဆြးေႏြးမွာ ဒီလအကုန္ပိုင္းမွာ ဟိုဘက္ကေနၿပီးေတာ့ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးလာမယ္။ ဒီဘက္က ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးလည္း ဖိတ္တာရွိတယ္။ သူက ၂၃ ရက္ေန႔မွာ ေရာက္လာမယ္ ၊ ေရာက္ၿပီးရင္ ဆက္လက္ေဆြးေႏြးတာေတြလုပ္မယ္။ ၂ ႏိုင္ငံသေဘာတူညီခ်က္ေတြယူမယ္၊ ၂ ႏိုင္ငံပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မယ္ ဖြဲ႔ၿပီးေတာ့မွ ျပန္လည္လက္ခံေရးမွာ မူေတြ အကုန္လံုးထြက္လာမွာေပါ့။ အဲဒီအေပၚမွာ မူတည္ၿပီးမွ ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္မွာေပါ့ အဲဒီလိုေဆာင္ရြက္တဲ့အပိုင္းမွာက်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ကလည္း ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးအပိုင္းပါေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ ျပန္လည္လက္ခံေရးမွာ က်ေနာ္တို႔ ၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ ပါ၀င္မႈလည္းပါတာေပါ့ေနာ္။”

တိမ္းေရွာင္သြားသူေတြကို ႏွစ္ႏုိင္ငံသေဘာတူညီခ်က္ေတြနဲ႔အညီ ျပန္လည္လက္ခံ ေနရာခ်ထားေရးကိုလည္း ျမန္မာ-ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏွစ္ႏုိင္ငံ ျပည္ထဲေရးတာဝန္ရွိသူေတြ ေအာက္တိုဘာလကုန္မွာ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးၾကဖို႔ရွိတယ္လို႔လည္း ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္း လူသားခ်င္းစာနာမႈ အကူအညီ အေထာက္အပံ႔ေပးေရး၊ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး စီမံကိန္း UEHRD ေကာ္မတီ ဒုကၠ႒ကေျပာပါတယ္။

ေဒသတြင္း ေရရွည္ပဋိပကၡေတြကင္းေဝးၿပီး ဖြ႔ံၿဖိဳးတုိးတက္ေရးအေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ အေရးၾကီးဆံုးကေတာ့ မတူကြဲျပားတဲ့လူမႈအသိုင္းအဝိုင္းေတြၾကား ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ႏိုင္ဖို႔ျဖစ္တဲ့အတြက္ ေဒသခံေတြနဲ႔ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းေတြက ဝိုင္းဝန္းကူညီေပးၾကဖို႔ကိုလည္း ေကာ္မတီအေနနဲ႔ ေမတၱာရပ္ခံတယ္လို႔ေျပာပါတယ္။

“ဒီပဋိပကၡေတြ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ဒါေတြကို ေပါက္ဖြားေစတဲ့ အေျခခံအရင္းအျမစ္က တဖက္နဲ႔ တဖက္ မုန္းတီးမႈတို႔ ေၾကာက္ရြံ႕မႈတို႔ ဒါေတြကိုအေျခခံခဲ့တာ။ က်ေနာ္တို႔က ဒါေတြကို ျပယ္ေပ်ာက္ဖို႔အတြက္ဆိုရင္ နားလည္မႈနဲ႔ သဟဇာတျဖစ္ဖို႔အတြက္ဆိုတာကို က်ေနာ္တို႔ အဲဒီဘက္ကို ျမွင့္တင္ရမွာေပါ့ေနာ္။ နားလည္မႈနဲ႔ သဟဇာတျဖစ္ဖို႔အတြက္ဆိုတာလြယ္သလားဆိုေတာ့ လြယ္ေတာ့မလြယ္ေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ႀကိဳးစားရမယ္။ မလြယ္တဲ့ ၾကားကပဲ က်ေနာ္တို႔ႀကိဳးစားမယ္။ တက္ႏိုင္တဲ့နည္းနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ႀကိဳးစားမယ္။ လက္ရွိကေတာ့ Humanitarian Assistance နဲ႔ ျပန္လည္လက္ခံေရးနဲ႔ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး ဒါေတြကိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အာရံုစိုက္ေနတာေပါ့ ။ ဒါေတြကိုစိုက္သလို တဖက္ကလည္း ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးနဲ႔ တည္ျငိမ္ေအးခ်မ္းေရးေပါ့ ၊ ခုနက လူမႈသဟဇာတျဖစ္မွ လံုၿခံဳမယ္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမယ္ဆိုတာ ျဖစ္လာမွာေလ။ ဆိုေတာ့ မတည္ၿငိမ္ရင္လည္း မဖြံ႔ၿဖိဳးဘူးေပါ့ေနာ္။ ဖြ႔ံၿဖိဳးတိုးတက္မႈကို လုပ္ေပးေနေတာ့မွသာ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရးကလည္း ပိုေကာင္းလာမယ္။ အဲဒီအကုန္လံုးကို က်ေနာ္တို႔က တျပိဳင္နက္တည္း သြားေနရတယ္ ခင္ဗ်။”

အခုလို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုယ္တုိင္ဦးေဆာင္ၿပီး ေကာ္မတီဖြဲ႔ လူသားခ်င္းစာနာမႈအကူအညီေတြေပးဖို႔နဲ႔ ျပန္လည္လက္ခံေနရာခ်ထားေရးေတြ ေဆာင္ရြက္ေနခ်ိန္မွာပဲ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရဘက္ကလည္း အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈေတြေၾကာင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နယ္စပ္ဘက္ကို တိမ္းေရွာင္လာသူ မူဆလင္႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ ႏွစ္သိန္းေက်ာ္ကို Biometric မွတ္ပံုတင္ေပးေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။ Ukhiya နဲ႔ Teknaf ေဒသမွာရွိတဲ့ မွတ္ပံုတင္ဌာန ၆ခု မွာ လက္ခံတဲ့ေနရာေပါင္း ၁၀၀ ဖြင့္ထားျပီး ေန႔စဥ္ ျမန္မာျပည္က ထြက္ေျပးလာသူ လူေပါင္း ၁၂,၀၀၀ ကေန ၁၃,၀၀၀ ေလာက္အထိ မွတ္ပံုတင္ေပးႏုိင္ခဲ့တယ္လုိ႔ လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးနဲ႔ ပတ္စပို႔ဌာန ညႊန္ၾကားေရးမႈးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ Md Masud Rezwan ရဲ့ ေျပာၾကားခ်က္ကို Dhaka Tribune သတင္းမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

 မဆုမြန္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com