ရခုိင္အေရး ႏုိင္ငံတကာ ဖိအားေတြကုိ ျမန္မာအစုိးရ တုံ႔ျပန္ေျဖရွင္းမည္

ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ က်ဳးလြန္ခဲ့တယ္ဆုိတဲ့ စြပ္စဲြခ်က္နဲ႔ ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ တာ၀န္ရွိသူေတြကို ဒဏ္ခတ္အေရးယူမွာျဖစ္ေၾကာင္း အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ ေၾကညာခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္ကုိ ရွင္းလင္းတင္ျပမွာျဖစ္ေၾကာင္း အေမရိကန္ႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ျမန္မာသံအမတ္ႀကီးက တုံ႔ျပန္လုိက္ပါတယ္။ ရခုိင္ျပည္နယ္က မတည္မၿငိမ္ အေျခအေနေတြေၾကာင့္ အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံကုိ ဒုကၡသည္သိန္းနဲ႔ခ်ီ ထြက္ေျပးရတဲ့အတြက္ ႏုိင္ငံတကာ ဖိအားေတြ တုိးလာေနတဲ့ အေျခအေနေတြကုိေတာ့ မဆုမြန္က ေျပာျပေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ ရက္ရက္စက္စက္ ဖိႏွိပ္မႈေတြ က်ဳးလြန္ေနတဲ့အေပၚ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ အထူးစိုးရိမ္ေၾကာင္းနဲ႔ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူေတြကို အေရးယူဖို႔လိုေၾကာင္း အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနက တနလၤာေန႔မွာပဲ ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ သတိေပးလုိက္တာပါ။ အထူးသျဖင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြမွာ တာ၀န္ရွိတယ္လုိ႔ အေမရိကန္ အစုိးရက ယုံၾကည္ထားတဲ့ ျမန္မာစစ္တပ္အေပၚ ပစ္မွတ္ထား အေရးယူမွာျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆုိထားပါတယ္။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ျမန္မာသံအမတ္ႀကီး ဦးေအာင္လင္းကေတာ့ ျမန္မာအစုိးရ အေနနဲ႔ကေတာ့ အေျခအေနမွန္ကုိ သိႏုိင္ေအာင္ ရွင္းလင္းတင္ျပမွာျဖစ္တယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။

“မေန႔တုန္းက အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူရဲ႕ ေျပာၾကားခ်က္အရဆိုရင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ႕ ၀ါဒတရပ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ သတ္မွတ္ပါတယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီျဖစ္စဥ္တိုးတက္မႈဟာ ျပည္သူတရပ္လံုးပါ၀င္တယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္က စက္တင္ဘာ ၁၉ မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အေျခစိုက္တဲ့ သံတမန္ေတြကို ရွင္းျပတဲ့အခါမွာ ေျပာၾကားထားၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္သူတရပ္လံုးလို႔ေျပာတဲ့ေနရာမွာ တပ္မေတာ္လည္းပါပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ တပ္မေတာ္ဟာဆိုရင္ ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းမွာဆိုရင္ ျပည္သူနဲ႔အတူတူ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ အတူတူ ရပ္တည္ေနမယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ယူဆပါတယ္။ ၂ ႏိုင္ငံၾကားမွာ တပ္မေတာ္ရဲ႕ ဆက္ဆံေရးက အရင္ကတည္းကေနၿပီးေတာ့ အကန္႔အသတ္ေတြက ရွိၿပီးသားျဖစ္ပါတယ္။ အခု သူတို႔ခ်မွတ္ထားတဲ့ ဆံုးျဖတ္လိုက္တာေတြဆိုရင္ေတာ့ ကန္႔သတ္မႈေတြ ပိုၿပီးေတာ့ မ်ားလာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ကေတာ့ ဘာလဲဆိုေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြကို က်ေနာ္တို႔ ရံုးဆိုက္တဲ့ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာအပါအ၀င္ အေမရိကန္အစိုးရ လြႊတ္ေတာ္နဲ႔ ျပည္သူေတြကို က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္ကို ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ နားလည္သေဘာေပါက္ေအာင္ ရွင္းလင္းသြားဖို႔ ရွိပါမယ္။”

ၾသဂုတ္လ ၂၅ ရက္ေန႔က ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပုိင္းက လုံၿခံဳေရးကင္းစခန္း ၃၀ ေလာက္ကုိ တုိက္ခုိက္ခဲ့တဲ့ ARSA အစြန္းေရာက္အဖဲြ႔ကုိ လုိက္လံရွင္းလင္းမႈေတြရဲ႕ ေနာက္ဆက္တဲြအျဖစ္၊ အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံကုိ ထြက္ေျပးသူ ႐ုိဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္ ၆ သိန္းေက်ာ္အထိ ရွိေနၿပီလုိ႔လည္း ကုလသမဂၢက သတင္းထုတ္ျပန္ထားတာပါ။ေမာင္ေတာခ႐ိုင္ က်ီးကန္းျပင္ဌာနခ်ဳပ္က အမွတ္(၁) နယ္ျခားေစာင့္ရဲကြပ္ကဲမႈအဖြဲ႔မွဴး႐ံုးက နယ္ျခားေစာင့္တပ္ ဒုရဲမွဴးၾကီးစိုးျမင့္ဦးကေတာ့ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ စြပ္စဲြခ်က္ေတြဟာ လက္ေတြ႔အေျခအေနနဲ႔ ကင္းကြာေနတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

“က်ေနာ္တို႔ လံုၿခံဳေပးအပိုင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း ကာကြယ္ေပးမယ္။ လိုအပ္တဲ့ေထာက္ပံ႔မႈေတြနဲ႔ သက္ဆိုင္ရာအစိုးရ ၊ ျပည္နယ္အဆင့္၊ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ အစိုးရမ်ားေရာ NGO အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ကလည္း ပံ႔ပိုးေပးေနတယ္။ အလုပ္အကိုင္နဲ႔ ရပ္တည္ဖို႔အတြက္လည္း ေထာက္ပံ႔ေပးမႈေတြလည္း လုပ္ေနတယ္။ ဘာေၾကာင့္ေျပးသလဲဆိုေတာ့ ဘယ္ရက္၊ ဘယ္ရက္မွာ လာခဲ့ မင္းတို႔ မလာဘူးဆိုရင္ေတာ့ မင္းတို႔ကို လာၿပီးေတာ့ သတ္မယ္ ၊ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ သူတို႔မွာ ဒီလိုအၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေၾကာင့္ သူတို႔ အသက္အႏၱရာယ္ စိုးရိမ္လို႔ ဟိုဘက္ကို ေျပာင္းရပါတယ္ဆိုတာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ဒီအတိုင္းပဲ က်ေနာ္တို႔ဆီကို ေျဖဆိုတာမ်ိဳးေတြ ရွိတဲ့အတြက္ က်ေနာ္တို႔ လံုၿခံဳေရးေဆာင္ရြက္မႈအပိုင္းမွာေရာ သူတို႔ရဲ႕အသက္အႏၱရာယ္ေရာ၊ သူတို႔ကို ျခိမ္းေျခာက္တာေရာ သူတို႔ကို ဖိအားေပးအက်ပ္ကိုင္တာေရာ ဘယ္လိုေဆာင္ရြက္မႈမ်ိဳးကို တစံုတရာမွာ ေဆာင္ရြက္ျခင္းမရွိဘူး ဆုိတာကိုေတာ့ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ေျပာလိုပါတယ္ခင္ဗ်။”

ရခုိင္ျပည္နယ္က အေျခအေနေတြေၾကာင့္ ျမန္မာစစ္တပ္အေပၚ အေမရိကန္ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာက ဖိအားေတြ တုိးလာေနတဲ့ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ျမန္မာစစ္တပ္ကေတာ့ လုံၿခံဳေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္မႈေတြကုိ ႏုိင္ငံေတာ္အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ သမၼတ ဦးထင္ေက်ာ္ အစုိးရတုိ႔နဲ႔ တုိင္ပင္ညွိႏႈိင္းေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း ဒီကေန႔ပဲ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ထားတာပါ။ အေမရိကန္ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံတကာက ျမန္မာစစ္တပ္အေပၚ ပစ္မွတ္ထား အေရးယူလာတဲ့အတြက္ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးမွာ ႐ုိက္ခတ္မႈေတြ ရွိလာႏုိင္တယ္လုိ႔ ျမန္မာ့အေရးသုံးသပ္သူ သတင္းစာဆရာ ဦးစည္သူေအာင္ျမင့္က ယူဆပါတယ္။

“အေနာက္ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ခ်ဥ္းကပ္မႈက သူက ရခိုင္ကိစၥတခုေလာက္ကိုပဲေပါ့ေနာ္ အဲဒီမွာ အာရံုသြားစိုက္လိုက္တယ္ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လက္ရွိျဖစ္ေနတဲ့ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးမွာ သြားၿပီးေတာ့ အေႏွာင့္အယွက္ေတြ၊ ၿပီးေတာ့ အထူးသျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လုပ္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းေတြ အေႏွာင့္အယွက္သြားၿပီးေတာ့ ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္လို႔ က်ေနာ္တဦးခ်င္းေတာ့ ယူဆတယ္။ အခု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အစိုးရ ကိုင္တြယ္ပံုက ဘာပဲေျပာေျပာ တုိင္းျပည္ထဲမွာ တပ္မေတာ္က အေရးႀကီးတယ္။ တပ္မေတာ္ရဲ႕ အေနအထားေအာက္မွာပဲ ေျပေျပလည္လည္ရွိမွပဲ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးေရာ၊ ရခိုင္ကိစၥေရာ တျခားေသာ တိုက္ပြဲျဖစ္ေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥေရာ သြားလို႔ရမယ္ဆိုတာကို ယူဆထားတယ္။ ယူဆထားတဲ့ အခါက်ေတာ့ ဒီဟာက အဆိုးထဲကလည္း အေကာင္းျဖစ္လာႏိုင္တာပဲ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆုိေတာ့ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြက တပ္မေတာ္ကို ဒီလိုလုပ္တယ္ဆိုရင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က ပိုၿပီးေတာ့ ေဖးေဖးမမနဲ႔ ေျပာဆိုေဖ်ာင္းဖ်တဲ့အခါမွာ ပိုၿပီးေတာ့ ေအာင္ျမင္မႈေတြရလာႏိုင္မလား ဒီလိုေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္လို႔ေတာ့ ရပါတယ္။”

ျမန္မာႏုိင္ငံ ရခုိင္ျပည္နယ္က အေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ တာ၀န္ရွိသူေတြကုိ ျပစ္ဒဏ္ခတ္ အေရးယူေရး အေမရိကန္ ဥပေဒျပဳအမတ္ေတြၾကား တုိ္က္တြန္းမႈေတြ ထြက္ေပၚေနရာမွာ၊ ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္ထဲမွာပဲ အထက္နဲ႔ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြက အေမရိကန္ အစုိးရထံ တုိက္တြန္းခ်က္ေတြ အသီးသီးေပးပုိ႔ခဲ့ၾကတာပါ။ ဒီကေန႔ အဂၤါေန႔မွာလည္း အေမရိကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ အေမရိကန္ရဲ႕ မူ၀ါဒေတြကုိ ဆန္းစစ္တဲ့ ၾကားနာပဲြတရပ္ကုိ က်င္းပေနၾကပါတယ္။

မဆုမြန္   / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com