ရခိုင္အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈေတြေၾကာင့္ ထြက္ေျပးေနရတဲ့ ဒုကၡသည္မ်ား (စက္တင္ဘာ ၂၀၁၇) |
ရခုိင္ေျမာက္ပိုင္း အၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္မႈေတြေၾကာင့္ ေနရပ္ရင္းစြန္႔ခြာတိမ္းေရွာင္ေနရသူေတြ ယာယီကယ္ဆယ္ေရးစခန္းေတြမွာ လာေရာက္ခိုလံႈသူေပါင္း ေသာင္းခ်ီရွိသြားၿပီျဖစ္တယ္လို႔ ဒုကၡသည္ေတြကို ကူညီကယ္ဆယ္ ေနရာခ်ေပးေနတဲ့ လူမႈဝန္ထမ္းျပန္လည္ ေနရာခ်ထားေရးဝန္ႀကီးဌာန တာဝန္ရွိသူတဦးက ေျပာဆိုလုိက္ပါတယ္။ ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ စားဝတ္ေနေရးအခက္အခဲျဖစ္ေနၾကၿပီး သူတို႔ရဲ႕လံုျခံဳေရးဟာ စိုးရိမ္စရာအေနအထားမွာပဲ ရွိေနတုန္းပဲလို႔ ဒုကၡသည္ေတြကို လုိက္လံကူညီေပးေနတဲ့ လူမႈအဖြဲ႔ေတြကလည္းေျပာပါတယ္။ အေသးစိတ္ မဆုမြန္ ဆက္ေျပာျပပါမယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ၾသဂုတ္လ ၂၄ရက္ေန႔ က ရခုိင္ေျမာက္ပိုင္း ေမာင္ေတာေဒသထဲက လံုျခံဳေရးရဲစခန္းေတြ ရဲကင္းေတြနဲ႔ လံုျခံဳေရးအေျခစိုက္တပ္စခန္း ၃၀ကို တၿပိဳင္နက္တည္း လူအင္အားသံုးအၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္မႈေတြျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ရခုိင္ျပည္နယ္ လံုျခံဳေရးနဲ႔ နယ္စပ္ေရးရာဝန္ႀကီးဌာန၊ ရဲလံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ဝင္ေတြနဲ႔ တပ္မေတာ္ဘက္က ေဒသခံျပည္သူေတြအတြက္ လံုျခံဳေရးအထူးအစီအမံေတြနဲ႔ တပ္အင္အားတိုးခ်ၿပီး နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးေတြေဆာင္ရြက္ေနၾကပါတယ္။
အခုအခ်ိန္အထိ ေမာင္ေတာေဒသတြင္း ေက်းရြာတခ်ိဳ႕မွာ ပိတ္မိေနဆဲ ဒုကၡသည္ေတြကို ကူညီေရးနဲ႔ ေနရပ္စြန္႔ခြာေျပးေနရတဲ့ေဒသခံေတြကို ယာယီကယ္ဆယ္ေရးစခန္းေတြမွာ ေနရာခ်ထားေပးေရး ျပည္နယ္အစိုးရနဲ႔ျပည္ေထာင္စုအစိုးရဝန္ႀကီးဌာနေတြပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနၾကရဆဲအေနအထားျဖစ္ပါတယ္။
အခုဆိုရင္ေတာ့ ရခိုင္ေျမာက္ပိုင္းအၾကမ္းဖက္တုိက္ခိုက္မႈေတြေၾကာင့္ အသက္ေဘးကလြတ္ရာ ေနရပ္စြန္႔ခြာထြက္ေျပးရတဲ့ ေဒသခံျပည္သူေတြရဲ႕ အေရအတြက္ေပါင္းက ေသာင္းဂဏန္းအထိရွိသြားၿပီျဖစ္တယ္လို႔ ေမာင္ေတာက ေဒသခံေတြကို ကိုယ္တုိင္သြားေရာက္ကူညီေပးေနတဲ့ လူမႈဝန္ထမ္းျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးဝန္ႀကီးဌာန ဒုတိယညႊန္ၾကားေရးမွဴး ေဒါက္တာေအာင္သူရိန္က ဗီြအိုေအျမန္မာပိုင္းကိုေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔ ေနာက္ဆံုးရထားတဲ့ information က ဆိုရင္ အားလံုး ၂ ေသာင္း ၇ ေထာင္ေက်ာ္တယ္။ ေနရပ္စြန္႔ခြာသူေပါ့။ ေနရပ္စြန္႔ခြာသူမွာ ပံုစံ ၂ မ်ိဳးရွိတယ္။ တစ္မ်ိဳးက ဘာလဲဆိုေတာ့ စစ္ေတြတို႔၊ ပုဏၰားကြ်န္းတို႔၊ ေက်ာက္ေတာ္တုိ႔၊ အဲဒီမွာရွိတဲ့ ဒီဘုန္းၾကီးေက်ာင္းေတြကို ေရႊ႔လာတဲ့သူေတြေပါ့။ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာ၊ ရေသ့ေတာင္ကေနျပီးေတာ့ စစ္ေတြ၊ ေက်ာက္ေတာ္၊ ေျမာက္ဦး၊ ပုဏၰားကြ်န္း အဲဒီမွာ ရွိတဲ့ ဒီ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းေတြ၊ စာသင္ေက်ာင္းေတြ အဲဒီဘက္ေတြ။ ေနာက္တစ္ခါက်ေတာ့ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာမွာ ရွိတဲ့ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းေတြ၊ စာသင္ေက်ာင္းေတြ၊ အဲဒါေတြကို လံုး၀အျပီး ေရႊ႔လာၾကတဲ့ ေနရပ္စြန္႔ခြာသူေတြ ရွိတယ္။ အဲဒါက ပံုစံတစ္မ်ိဳး။
ေနာက္တစ္ခုကက်ေတာ့ သူတို႔က အဲဒီ ျမိဳ႔ေပၚမေရာက္ဘူူး။ ေမာင္ေတာမွာပဲ။ ဟုိဘက္္ရြာကေန ဒီဘက္ရြာ၊ ရြာေလးေတြစုေနလုိက္ၾကတာ။ ဥပမာ ေတာင္ျပိဳတို႔ ဘာတို႔မွာ စုေနတာေတြရွိတယ္။ တျခားဒီ သမန္းသားတို႔ ဘာတို႔ေပါ့ေနာ္။ စသျဖင့္ အဲဒီေနရာေတြမွာ သြားျပီးေတာ့ စုေနတဲ့သူေတြရွိတယ္။ အဲဒါက်ေတာ့ ပံုစံတစ္မ်ိဳး။ အဲဒီ ၂ မ်ိဳးေပါင္းမယ္ဆုိရင္ အိမ္ေထာင္စုက ၆၅၃၁၊ လူဦးေရကက်ေတာ့ ၂၇၈၇၄ ေပါ့ေနာ္။ အဲဒါ စက္တင္ဘာ ၆ ရက္ေန႔ကေပါ့။”
အခုလို ေနရပ္ရင္းကို စြန္႔ခြာထြက္ေျပးလာရတဲ့ေဒသခံျပည္သူေတြရဲ႕ ကေလးငယ္ေတြ ထိခိုက္ခဲ့ရတဲ့ ေက်ာင္းပညာေရး ဆက္လက္သင္ၾကားခြင့္နဲ႔ ကေလးငယ္ေတြရဲ႕စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာထိခုိက္မႈေတြအတြက္လည္း ျပန္လည္ကုစားေပးႏုိင္ေရး အစီအစဥ္ေတြ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့အေၾကာင္း ေဒါက္တာေအာင္သူရိန္ကေျပာျပပါတယ္။
“အၾကမ္းဖက္မႈနဲ႔ ေတြ႔ရတဲ့အခါမွာ သူတို႔ရဲ့ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ထိခိုက္မႈေတြရွိတယ္။ စိတ္ဓာတ္ဒဏ္ရာေတြရတယ္ တခ်ိဳ့ကေလးေတြကေလ။ အဲဒီအတြက္ကို က်ေနာ္တို႔က Psycho-social support ေပါ့ေနာ္။ လူၾကီးေတြလည္း ပါေတာ့ပါတာေပါ့ေနာ္။ ဒီကေလးေတြအတြက္ကိုပါ က်ေနာ္တို႔က ပိုျပီးဦးစားေပးျပီးေတာ့ ကေလးေတြကို က်ေနာ္တို႔က အဲဒါေတြ လုပ္ေပးမယ္။ က်ေနာ္တို႔ လူမႈ၀န္ထမ္း၀န္ၾကီးဌာန၊ ေနာက္ ကေလးေပ်ာ္ေနရာေတြကို ဖန္တီးေပးမယ္။ သူတို႔ေနေနတဲ့ ခုနကေျပာတဲ့ စုရပ္ေနရာေတြမွာပဲ ကေလးကစားကြင္း အေသးစားေလးေတြေပါ့ေနာ္။ ဒီကေလးေပ်ာ္ ေနရာေလးေတြ။ အဲဒီလုိမ်ိဳးေလးေတြ က်ေနာ္တို႔က ဖန္တီးေပးျပီးေတာ့ ဒီကေလးေတြအတြက္ကို က်ေနာ္တို႔က သူတို႔ရဲ့ စိတ္ပိုင္းဆုိင္ရာ အနာတရမျဖစ္ေအာင္ က်ေနာ္တို႔က ေဆာင္ရြက္ေပးမယ္။ လုပ္ေနျပီေပါ့ေနာ္။”
ေဒသတြင္း ျပည္သူေတြ လူမႈဘဝေတြ စိုးရိမ္ေၾကာက္လန္႔မႈမရွိပဲ ပံုမွန္လည္ပတ္ႏုိင္ေရးအတြက္ အစိုးရတာဝန္ရွိသူေတြနဲ႔ စစ္ဘက္ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ဝန္ႀကီးဌာနေတြ အားလံုးပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မယ္ဆိုရင္ ေဒသတြင္းေရရွည္လံုျခံဳေရးအတြက္ ေအာင္ျမင္ႏုိင္လိမ့္မယ္လို႔ စစ္ဘက္၊ အရပ္ဘက္ဆက္ဆံေရး ပညာေပးေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု Hawaii ျပည္နယ္ Honolulu အေျခစိုက္ အာရွနဲ႔ ပစိဖိတ္ေဒသ လံုၿခံဳေရးပညာ တကၠသိုလ္က လံုၿခံဳေရးပါေမာကၡလည္းျဖစ္၊ အေမရိကန္ၾကည္းတပ္ ဗိုလ္မွဴးႀကီးတဦးလည္းျဖစ္တဲ့ ေဒါက္တာမီမီဝင္းဘတ္က အၾကံျပဳပါတယ္။
“အေကာင္းဆံုးအၾကံေပးခ်က္တာေတာ့ home of government solution ေပါ့ေနာ္။ ျပီးေတာ့ coordinate ပူးေပါင္းျပီးေတာ့ coordinate, cooperate လုပ္လို႔ရွိရင္ ပိုျပီးေတာ့ ထိေရာက္မယ္လို႔ က်မထင္ပါတယ္။ စစ္ဖက္အရပ္ဖက္ေကာ ေနာက္ျပီးေတာ့လည္း ၀န္ၾကီးေတြ၊ ၀န္ၾကီးဌာနေတြအားလံုးလည္း စုစုေပါင္းေပါင္း ညီညီညာညာ လုပ္လုိ႔ရွိရင္ သူတို႔ ပိုျပီးေတာ့ ကူညီႏိုင္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ community relation ေပါ့ေနာ္။ community relation ျဖစ္ျဖစ္၊ သူတို႔နဲ႔ community relation, community ဆက္ဆံေရးေတြကို ပိုျပီးေတာ့ လုပ္ေပးလို႔ရွိရင္ ပိုေကာင္းမယ္လို႔ က်မထင္ပါတယ္။”
အခုလက္ရွိအေျခအေနမွာေတာ့ အၾကမ္းဖက္တုိက္ခုိက္မႈေတြေၾကာင့္ တိမ္းေရွာင္လာရတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြဟာ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာနဲ႔ အနီးအနားေဒသေတြမွာ ခိုလံႈေနၾကရၿပီး သူတို႔အတြက္ စားနပ္ရိကၡာအခက္အခဲနဲ႔ လံုျခံဳေရးအထူးစိုးရိမ္မႈေတြရွိေနဆဲပဲလို႔ ဒုကၡသည္ေတြကို ေက်းရြာေတြအထိ လိုက္လံကူညီကယ္ဆယ္ေပးေနတဲ့ ရခုိင္တုိင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္မ်ားအစည္းအ႐ံုးက လူငယ္ကတဦးျဖစ္တဲ့ ကိုေဇာ္ေဇာ္ထြန္းကေျပာပါတယ္။
“သူတို႔ လံုျခံဳေရးအေျခအေနကေတာ့ တပ္မေတာ္စစ္ေၾကာင္းေတြကေနျပီးေတာ့မွ သူတို႔လာျပီးေတာ့မွ ဒီ လံုျခံဳေရးကူညီေပးေနတယ္လို႔ ေျပာေပမယ့္ သူတို႔က သိပ္ျပီးေတာ့ စိတ္ခ်ယံုၾကည္မႈေတာ့ မရွိဘူး။ ဒီ လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြကို အျမဲတမ္းျမင္ေနရတာ မရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ သူတို႔က မလံုျခံဳသလို ခံစားရတယ္ေပါ့။ ေနာက္တစ္ခုက ေက်းရြာကေနျပီးေတာ့ တျခားကို ထြက္သြားလို႔ မရဘူး။ လမ္းခရီးအေျခအေနေတြကလည္းပဲ ဒီစစ္တပ္ကမွအပ ဒီလံုုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြကမွအပ သူတို႔ လံုျခံဳမႈအေနအထားကို သူတို႔ မသိၾကဘူး။ မသိေတာ့ တျခားရြာတစ္ရြာကို သူတို႔ မသြားရဲၾကဘူး။ မသြြားႏိုင္ၾကဘူး။ အဲဒီေတာ့ သူတို႔ရဲ့ ဒီစား၀တ္ေနေရးနဲ႔ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္း ဘာမွမရွိဘူး။ အဓိက အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ ကေလးေတြ၊ သက္ၾကီးရြယ္အိုေတြကုိ ဒီထက္ပို စိတ္ခ်ရတဲ့ လံုျခံဳတဲ့ေနရာကို ပိုေပးေစခ်င္တဲ့ဆႏၵေတာ့ အကုန္လံုးလိုလိုမွာ ရွိပါတယ္။ ”
လတ္တေလာအေျခအေနမွာေတာ့ ရခိုင္ေျမာက္ပိုင္းမွာ ေနရပ္စြန္႔ခြာရသူေတြဟာ ေဘးလြတ္ရာအႏွ႔ံအျပားသို႔ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ေနၾကၿပီး လူဦးေရပ်ံ႕ၾကဲေနၾကတဲ့အတြက္ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈနဲ႔ အကူအညီမ်ား စနစ္တက် လုပ္ေဆာင္ေပးႏုိင္ေရးေမာင္ေတာေျမာက္ပိုင္း၊ ေမာင္ေတာအလယ္ပိုင္းႏွင့္ ေမာင္ေတာေတာင္ပိုင္း နယ္ေျမ ၃ ခု ခြဲျခားၿပီး ေဆာင္ရြက္သြားမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒုကၡသည္ေတြအေနျဖင့္ မိမိတို႔နဲ႔ အနီးဆံုး ယာယီစုစည္းရာ စခန္းေတြကို ဆက္သြယ္သြားေရာက္ စုစည္းေပးၾကဖို႔ကိုအစိုးရတာဝန္ရွိသူေတြက လုိက္လံႏိုးေဆာ္အသိေပးေနၾကပါတယ္။
မဆုမြန္ / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com
ရခိုင္ေျမာက္ပိုင္းေဒသခံေတြ လံုၿခံဳေရးစိုးရိမ္ေနရဆဲ
Reviewed by THITHTOOLWIN
on
07:07
Rating: