ကုလအေထြေထြ ညီလာခံ ျမန္မာ ဒုတိယသမၼတ တက္ေရာက္မည္

မွတ္တမ္းဓာတ္ပံု - ဒုတိယ သမၼတ ဦးဟင္နရီဗန္ထီးယူ ကုလမွာ မိန္႔ခြန္းေျပာစဥ္။ (ဓာတ္ပံု ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရံုး)

နယူးေရာက္ ကုလသမဂၢဌာနခ်ဳပ္မွာ စက္တင္ဘာလ (၁၂) ရက္ေန႔က စတင္က်င္းပေနတဲ့ ၇၂ ႏွစ္ႀကိမ္ေျမာက္ ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာ ခံကို ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုယ္စား ဒုသမၼတ ဦးဟန္နရီဗန္ထီယူ ဦးေဆာင္တဲ့ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္အဖဲြ႔ တက္ေရာက္မွာျဖစ္တယ္လို႔ ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ ျမန္မာသံအမတ္ႀကီး ဦးေဟာက္ဒိုဆြမ္းက ဗီြအိုေအကိုေျပာပါတယ္။

ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္တဦးအေနနဲ႔ ျပည္တြင္းမွာ လက္ရွိရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ အေရးႀကီးတဲ့ အေျခအေနေတြကို ဆံုးျဖတ္လုပ္ကိုင္ရမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အခုလို ကုလ အေထြေထြညီလာခံကို မတက္ေရာက္တာျဖစ္တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။

မအင္ၾကင္းႏိုင္က အျပည့္အစံုကို ဆက္ၿပီးေျပာျပမွာပါ။

ဒုသမၼတ ဦးဟန္နရီဗန္ထီယူ ဦးေဆာင္တဲ့ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္အဖဲြ႔မွာ ဒုတိယႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဦးေက်ာ္တင့္ေဆြနဲ႔အတူ အမ်ဳိးသားလံုၿခံဳေရးအႀကံေပး ဦးေသာင္းထြန္းတို႔ လိုက္ပါလာမွာျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာသံအမတ္ႀကီး ဦးေဟာက္ဒိုဆြမ္းက အခုလိုေျပာပါတယ္။

“ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သူ ျပည္တြင္းမွာ လည္းပဲ ဟို လိုအပ္ခ်က္ အရသူက မလာေရာက္ႏိုင္ေသာ္ လည္းဘဲ သူ႔ကိုယ္စား တေယာက္ကေတာ့ တက္ရမွာေပါ့ေနာ္။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔ ဒုတိယ သမၼတ တက္ေရာက္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ တခုကေတာ့ အမ်ိဳးသား လံုျခံဳေရး အၾကံေပး ပုဂၢိဳလ္ကေတာ့ ပါမွာေပါ့ေလ။ ဆိုေတာ့ကား သူကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ရခိုင္ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဟို ထဲထဲ၀င္၀င္ သိရွိတဲ႔ ပုဂၢိဳလ္ ျဖစ္တဲ႔ အတြက္ေၾကာင့္ သူကေတာ့ ဒီမွာ ေတြ႔သင့္ ေတြ႔ထိုက္တဲ႔ လူေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုၿပီးေတာ့ ဟို ရွင္းလင္း ေျပာၾကားစရာရွိတာ ရွင္းလင္း ေျပာၾကားမွာေပါ့ေလ။ အဲဒီအစီအစဥ္ေတြကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ထားတာ ရွိပါတယ္။ ေနာက္တခုကေတာ့ ဒုတိယ ၀န္ႀကီးလည္း ရွိမွာဘဲေလ။”

အခုက်င္းပေနတဲ့ ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ တက္ေရာက္လာတဲ့ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္တခ်ဳိ႕ကေန ျပင္းျပင္းထန္ထန္ေျပာဆိုဖို႔ ရွိေနေၾကာင္း သတင္းေတြထြက္ေနတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း သံအမတ္ႀကီးက အခုလိုေျပာပါတယ္။

“ အခုဟာေတာ့ ျမန္မာကိစၥကို တႏိုင္ငံခ်င္းကေနၿပီးေတာ့ sideline ေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးဘာညာဆို က်ေနာ္တို႔က ဘာမွ ဟို ေသခ်ာသိတာေတာ့ မရွိပါဘူး။ ဟို အျပင္မွာေတာ့ေလ။ ဟို တရား၀င္ ေျပာတာဘာညာလည္း မရွိပါဘူး။ သူတို႔ ခန္႔မွန္းေျခ ေျပာတာေတာ့ ျဖစ္ခ်င္ ျဖစ္မွာေပါ့။ ဒီမွာေတာ့ ႏွစ္ပိုင္း ရွိတာေပါ့ဗ်ာ။ ကုလ သမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံ ျဖစ္တဲ႔ အတြက္ေၾကာင့္ ျမန္မာ ကိစၥ၊ ရခိုင္ ကိစၥတင္ မဟုတ္ပါဘူး။ တကမၻာလံုးမွာ ရွိေနတဲ႔ ျပသနာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဒီလိုဘဲ ေဆြးေႏြးၾကတာပါဘဲ။ ေဆြးေႏြးတဲ႔ အခါက်ေတာ့ ႏွစ္ပိုင္းေပါ့။ တပိုင္းကေတာ့လည္း က်ေနာ္တို႔ မိန္႔ခြန္းေတြ ေျပာတဲ႔အခါက်ေတာ့ ျပန္လည္ ေခ်ပ ေျပာၾကရတာေတြ ရွိသလိုု ႏွစ္ႏုုိင္ငံခ်င္းလည္းဘဲ လူႀကီးေတြ ဆံုတဲ႔ အခ်ိန္မွာ ေတြ႔ဆံုၿပီးေတာ့ ႏွစ္ႏုုိင္ငံခ်င္း ေျပာတာလည္း ရွိပါတယ္။ မိန္႔ခြန္းေတြမွာ ထည့္ေျပာတာေတာ့ အမ်ားေရွ႕မွာေပါ့ေလ။ ဒါကေတာ့ ဒီလိုဘဲ ကိုယ့္ႏိုင္ငံေျပာရင္ ကိုယ္ကလည္း ျပန္ေျပာရမွာေပါ့။ ဒီဟာေတာ့ ရွိမွာေပါ့။ ”

ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနနဲ႔ နီးစပ္တဲ့အသိုင္းအ၀ိုင္းသတင္းေတြအရ အရင္က ကုလအေထြေထြညီလာခံကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုယ္တိုင္ တက္ေရာက္ဖို႔ အစီအစဥ္ရွိခဲ့တာပါ။ ဒါေပမယ္လို႔ လက္ရွိ အေရးႀကီးေနတဲ့ ျပည္တြင္းေရးအေျခအေနေတြကို ဦးစားေပး ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္တဦးအေနနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဘက္က ဆံုးျဖတ္ထားတယ္လို႔ ျမင္ေၾကာင္း သံအမတ္ႀကီး ဦးေဟာက္ဒိုဆြမ္းကေျပာပါတယ္။

“ တိုင္းျပည္ရဲ႕ လိုုအပ္ခ်က္ေပါ့ေလ လိုအပ္ခ်က္ အရ ဟို အေရးႀကီးတဲ႔ ေနရာမွာ ႏိုင္ငံရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ အေနနဲ႔ သူ ရွိသင့္ ရွိထိုက္တဲ႔ ေနရာမွာ သူ အခ်ိန္ကာလ တခုမွာေတာ့ သူရွိရမွာေပါ့။ ဒါကေတာ့ ဒီ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ အႀကီးအကဲေတြရဲ႕ လုပ္ရပ္ေတြဘဲေလ။ တိုင္းျပည္ အတြက္ လိုအပ္တာ ဘယ္ေနရာမွာ လိုအပ္လဲ အေရးႀကီးတဲ႔ ေနရာမွာ သူရွိရမွာေပါ့။ ဒါကေတာ့ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ေတြ သူတို႔ ဆံုးျဖတ္တာပါ။ ”

ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ လံုၿခံဳေရးတပ္ေတြဘက္က အင္အားအလြန္အကြ်ံအသံုးျပဳၿပီး နယ္ေျမရွင္းလင္းမႈေတြေၾကာင့္ ေဒသခံမြတ္စလင္ေတြ သိန္းနဲ႔ခ်ီၿပီး တဖက္ႏိုင္ငံ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကို အလံုအရင္းနဲ႔ ထြက္ေျပးခိုလႈံခဲ့ရတဲ့ အေျခအေနေၾကာင့္ ကုလသမဂၢအပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အစိုးရကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ေ၀ဖန္ကန္႔ကြက္ေနခ်ိန္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုအခ်ိန္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ ကုလသမဂၢကို ကိုယ္တိုင္လာေရာက္ ေဆြးေႏြးေျပာဆိုသင့္တယ္လို႔ ေ၀ဖန္ေျပာဆိုမႈေတြ ရွိေနတာပါ။

ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္သံတမန္ေဟာင္းလည္းျဖစ္ လက္ရွိ ၀ါရွင္တန္အေျခစိုက္ USIP ေခၚ အေမရိကန္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အင္စတီက်ဳ အႀကီးတန္း အႀကံေပး Priscilla Clapp ကေတာ့ ျပည္တြင္းအေရးကို ဦးစားေပးေျဖရွင္းဖို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဆံုးျဖတ္တာ မွန္ကန္ေၾကာင္း ဗီြအိုေအကို အခုလို ေျပာပါတယ္။

“သူရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ဟာ အဓိပၸါယ္ရွိပါတယ္။ သူ႔ႏိုင္ငံမွာ အက်ပ္အတည္းျဖစ္ေနတာပါ။ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္တဦးအေနနဲ႔ ျပည္ပခရီးစဥ္ မထြက္သင့္ပါဘူး။ ျပည္တြင္း ျပႆနာေတြႀကီးမားေနတာကို ေျဖရွင္းဖို႔ သူ႔အတြက္ ပိုအေရးႀကီးပါတယ္။ အေမရိကန္ေခါင္းေဆာင္ေတြဆိုရင္လည္း ျပည္တြင္းအခက္အခဲေတြျဖစ္ေနခ်ိန္ ျပည္ပကို သြားၾကမွာမဟုတ္ပါဘူး။”

ဒီအေတာအတြင္း ကုလသမဂၢလံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ပိုၿပီးဆိုး၀ါးေနတဲ့အေျခအေနေတြနဲ႕ပတ္သက္လို႕ ဒီကေန႔ ဗုဒၶဟူးေန႔မွာ အဖဲြ႔၀င္ႏိုင္ငံေတြကေန တံခါးပိတ္ အလြတ္သေဘာေဆြးေႏြးဖို႔ရွိေနပါတယ္။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ သံအမတ္ႀကီး ဦးေဟာက္ဒိုဆြမ္းက အခုလိုေျပာပါတယ္။

“ လံုျခံဳေရး ေကာင္စီ အစည္းအေ၀းကေတာ့ အခါတိုင္းလိုဘဲ ဟို တံခါးပိတ္ အစည္းအေ၀းပါ။ ဟို က်ေနာ္တို႔လည္း တက္လို႔ မရပါဘူး။ သူတို႔ဘာသာ သူတို႔ ေဆြးေႏြးတဲ႔ အလြတ္သေဘာ ေဆြးေႏြးတဲ႔ သေဘာပါဘဲ။ ”

ရခိုင္ျပည္နယ္ကေန ရိုဟင္ဂ်ာေတြ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံဆီကို ထြက္ေျပးလာေနတဲ့ အေရအတြက္ သတင္းပတ္အနည္းငယ္အတြင္း ၃ သိန္းေက်ာ္ရွိလာတာကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အေျခအေနေတြ အရမ္းကို ဆိုးရြားေနတာထင္ရွားၿပီး သူတို႔ အေနနဲ႔ အထူးစိုးရိမ္မကင္းျဖစ္မိတဲ့အတြက္ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ မွာေဆြးေႏြးဖို႔ အလွည့္က်အဖြဲ႕၀င္ ဆီြဒင္နဲ႕ အၿမဲ တန္းအဖြဲ႕၀င္ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံ တို႔က တနလၤာေန႕က တင္ျပခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။

မၾကာခင္ရက္ပိုင္းအတြင္း နယူးေရာက္ ကုလသမဂၢဌာနခ်ဳပ္မွာ က်င္းပေနတဲ့ အေထြေထြညီလာခံကိုတက္ေရာက္ဖို႔ ဒုသမၼတ ဦးဟန္နရီဗန္ထီယူ ဦးေဆာင္တဲ့ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္အဖဲြ႔ေရာက္ရွိလာေတာ့မွာျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ၂၀၃၀ ကုလသမဂၢရည္မွန္းခ်က္ျဖစ္တဲ့ ဖံြၿဖိဳးေရးစီမံကိန္းအေကာင္အထည္ေဖၚတဲ့ကိစၥ၊ ရခိုင္ျပည္နယ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ကိစၥေတြကိုလည္း ေျပာဆိုေဆြးေႏြးဖို႔ရွိသလို၊ သတင္းမီဒီယာေတြနဲ႔လည္း ေတြ႕ဆံုမွာျဖစ္တယ္လို႔သံအမတ္ႀကီး ဦးေဟာက္ဒိုဆြမ္းက ဗီြအိုေအကိုေျပာပါတယ္။

 အင္ၾကင္းႏိုင္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com