ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္း လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈ စြပ္စဲြခ်က္ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးပယ္ခ်

တပ္မေတာ္ အေနနဲ႔ရခိုုင္ေဒသအတြင္း အၾကမ္းဖက္သမားေတြကိုု စစ္ဆင္ေရးလုုပ္ ေဆာင္တာမွာ ႏိုုင္ငံတကာက စြပ္စြဲတဲ့အတိုုင္း ေဒသခံေတြအပၚမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ မရွိေၾကာင္း ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးက ေျပာဆုိလုိက္ပါတယ္။ အစြန္းေရာက္ေတြရဲ႕ တုိက္ခုိက္မႈေတြကုိ လုံၿခံဳေရး တပ္ဖဲြ႔ေတြရဲ႕ တုံ႔ျပန္မႈေတြအေပၚ ႏုိင္ငံတကာက အျမင္လဲြမွား ေနတယ္လုိ႔လည္း ဒီကေန႔ ႏုိင္ငံေတာ္ အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ရဲ႕ မိန္႔ခြန္းနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ၿပီး ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး ဒုတိယဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး စိန္၀င္း ကေျပာဆုိလုိက္တာပါ။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ ေနျပည္ေတာ္မွာ ကိုုယ္တိုုင္သြားေရာက္ သတင္းယူေနတဲ့ ဗြီအုိေအျမန္မာပုိင္း သတင္းေထာက္ ေမခက သတင္းေပးပိုု႔ထားပါတယ္။

ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပုိင္းမွာ လုံၿခံဳေရးတပ္ဖဲြ႔ေတြရဲ႕ ေဆာင္ရြက္မႈေတြအေပၚ ေ၀ဖန္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ဒီကေန႔ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပတဲ့ ႏိုုင္ငံေတာ္အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ့ ႏုိင္ငံေတာ္အေျချပ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားတဲ့ အခမ္းအနားမွာ ကာကြယ္ေရး ၀န္ႀကီးက တုံ႔ျပန္ေျပာဆိုုလုိက္တာပါ။ ARSA အစြန္းေရာက္အဖဲြ႔ရဲ႕ တုိက္ခုိက္မႈေတြကုိ တုံ႔ျပန္ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ စစ္ဆင္ေရးေတြအတြင္း ဥပေဒနဲ႔အညီ ေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္းလည္း ေျပာဆုိခဲ့တာပါ။

“လံုး၀ခ်ိဳးေဖာက္တာမရွိပါဘူး က်ေနာ္တို႔ အင္အားသံုးၿပီးေတာ့ မလုပ္ပါဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ အင္အားကို လိုသေလာက္ပဲေပါ့ေနာ္ ၊ လိုသေလာက္ေလးပဲ ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္း သံုးစြဲပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔က တရားဥပေဒနဲ႔ ညီတဲ့လူေတြကိုပဲ ေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ပဲရွိပါတယ္။ တရားဥပေဒနဲ႔ မညီတဲ့ အျပစ္ရွိတဲ့လူေတြကိုပဲ က်ေနာ္တို႔က ဥပေဒနဲ႔အညီ အေရးယူရမွာ ပဲျဖစ္ပါတယ္။ က်ေန္ာတို႔ အဲဒီမွာ မြတ္ဆလင္ရြာေတြလည္း အမ်ားႀကီးက်န္ပါတယ္။ သူတို႔ကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ ေကာင္းေကာင္း မြန္မြန္ေစာင့္ေရွာက္ေပးေန ပါတယ္။”

ရခုိင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပုိင္းမွာ ၾသဂုတ္လ ၂၅ ရက္ေန႔က ARSA အစြန္းေရာက္အုပ္စုရဲ႕ တုိက္ခုိက္မႈေတြ ႀကံဳခဲ့ရၿပီးေနာက္၊ စစ္တပ္ရဲ႕ စစ္ဆင္ေရးေတြေၾကာင့္ အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံကုိ ထြက္ေျပးရသူ ၄ သိန္းေက်ာ္အထိ ရွိေနၿပီလုိ႔ ကုလသမဂၢက ခန္႔မွန္းထားၿပီး၊ လုံၿခံဳေရးတပ္ဖဲြ႔ေတြရဲ႕ ကုိင္တြယ္မႈေတြအေပၚမွာလည္း ေ၀ဖန္မႈေတြ ထြက္ေပၚေနတာပါ။ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီး ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး စိန္ဝင္းကေတာ့ ႏုိင္ငံတကာမီဒီယာေတြမွာ လဲြမွားတဲ့ တင္ျပမႈေတြဟာလည္း အထင္အျမင္လဲြစရာေတြ ျဖစ္ေနရတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

“အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔ေျပာရရင္ေတာ့ ARSA က ဇာတ္လမ္းဆင္တာေပါ့၊ ဇာတ္လမ္းဆင္ၿပီးေတာ့ သူတို႔ကလည္းစလည္းလုပ္တယ္။ ၿပီးတဲ့အခါက်ေတာ့ သူတို႔ကထြက္ေျပးတယ္။ သူတို႔ စကားေပါက္တဲ့အခါက်ေတာ့ ကမာၻက ဘယ္လိုထင္သလဲဆိုေတာ့ သူတို႔အေပၚမွာ သနားတယ္။ အမွန္မွန္ သူတို႔ သတ္ျဖတ္သြားတဲ့ ၿမိဳေတြ ၊ဒိုင္းနက္ေတြ၊ ရခိုင္ေတြ သူတို႔ တကယ္အသတ္ခံရတဲ့လူေတြက်ေတာ့ မသိဘူးေပါ့။ Ethnic Cleansing လုပ္ခံရတာ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းရင္းသားေတြျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါကို သူတို႔ကေျပာင္းျပန္ေျပာတဲ့အခါက်ေတာ့ ကမာၻကေျပာင္းျပန္ျမင္တယ္။”

ဒီကေန႔ ႏိုုင္ငံေတာ္အတိုုင္ပင္ခံေျပာတဲ့ မိန္႔ခြန္းမွာ လည္း ႏိုုင္ငံတကာဘက္က လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈနဲ႔ပတ္သတ္ လိုု႔ ေျပာဆိုုခ်က္ေတြအေပၚမွာ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈနဲ႔ တရားဥပေဒအရမညီညႊတ္မႈေတြကိုုရံႈ႕ခ်သလိုု စစ္ဆင္ေရး လုုပ္တာမွာ တရားဥပေဒအတိုုင္းေဆာင္ရြက္ဖိုု႔နဲ႔ အျပစ္မဲ႔ အရပ္သားေတြအေပၚကာကြယ္ဖိုု႔ လံုုၿခံဳေရးတာဝန္ယူသူေတြ ကိုု မွာၾကားထားေၾကာင္းလည္းေျပာဆိုုခဲ့ပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္သူေတြကုိလည္း အေရးယူမွာျဖစ္ေၾကာင္း ကတိျပဳခဲ့တဲ့ ႏိုုင္ငံေတာ္အတုိင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ့ မိန္႔ခြန္းအေပၚမွာေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံအေျခစုိက္ ကုုလသမဂၢ႐ုံး ေျပာခြင့္ရသူ အင္ဒရူး ကဒ္၀ုဒ္ ကႀကိဳဆုိလုိက္ပါတယ္။

“ကၽြန္ေတာ္တို႔ ကုလသမဂၢရဲ့ အစိတ္အပိုင္း တခု အေနနဲ႔ေရာ၊ ႏို္င္ငံ တကာ အသိုင္းအဝိုင္း အေနနဲ႔ပါ၊ ဒီကေန႔ မွန္ကန္တဲ့ မိန္႔ခြန္းတရပ္ကို ၾကားခဲ့ရတာပါ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ဆက္ၿပီး ဘာေတြလုပ္ႏုိင္မယ္ ဆိုတာကို ၾကည့္ရမွာပါ။ တကယ့္ကို အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ ေျပာၾကားခ်က္ တခုကေတာ့ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္း အေနနဲ႔ လက္တြဲ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္တယ္၊ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ အခန္းက႑ကေန ပါဝင္ ႏုိင္တယ္ ဆိုတာပါပဲ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကလည္း အျပဳသေဘာနဲ႔ ပါဝင္ဖို႔ ဘာလုပ္ႏိုင္တယ္ ဆိုတာ ၾကည့္ပါ့မယ္။ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ တကယ့္ကို ခက္ခဲတဲ့ လက္ရွိ အေျခအေနက ေျမျပင္မွာ ဘာေတြ ျဖစ္ပ်က္ေနတယ္ ဆိုတာကို ဘယ္သူမွ တိတိက်က် မသိရတာပါ။ ဒီကေန႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ့ မိန္႔ခြန္းကေန ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကို ဖိတ္ေခၚၿပီး အဲဒီေနရာေတြကို ကိုယ္တုိင္ သြားၿပီး ၾကည့္ၾကဖုိ႔ - လံုၿခံဳေရး အေျခေန ေပးရင္ ေပးသေလာက္ သြားႏိုင္တယ္လို႔ ေျပာတာမို႔ ဒါဟာ အျပဳသေဘာ ေဆာင္တဲ့ ေၾကညာခ်က္ ေနာက္တခုပါ။”

ျမန္မာ့ႏိုုင္ငံေရးေလ့လာသံုုးသပ္သူ ဦးေမာင္ေမာင္စိုုးကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္မိန္႔ခြန္းနဲ႔ ပတ္သတ္လိုု႔ အခုု လိုုသံုုးသပ္ပါတယ္

“ဒီေန႔ေျပာတာကို အခ်ဳပ္ၾကည့္လိုက္ရင္ေတာ့ သူက အလယ္က ရပ္ၿပီးေျပာသြားတာ။ တဖက္ဖက္က ဘက္လိုက္ၿပီးေတာ့ ေျပာတာမရွိဘူး။ တဖက္ဖက္ကရပ္ေျပာတာလည္းမရွိဘူး။ ေနာက္ တဖက္ဖက္ကိုအျပစ္တင္တာလည္းမရွိဘူး။ သူလုပ္ႏိုင္တဲ့အတိုင္းအတာကို ခ်ျပလိုက္တာ။ တဖက္ဖက္ကလည္း ဘဂၤလီေတြက မတရားခံေနရပါတယ္ ဆိုတဲ့လူေတြဘက္ကလည္း ေက်နပ္မွာမဟုတ္ဘူး၊ တဖက္က ASAR အၾကမ္းဖက္သမားေတြကို ဘယ္လိုေျခမႈန္းမလဲဆိုတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေဇာင္းေပးခ်င္တဲ့ လူေတြလည္း ေက်နပ္ေလာက္မယ္ေတာ့ မရွိဘူး။ ဒါေပမယ့္ သူမအေနအထားနဲ႔ သူမလုပ္ႏိုင္တဲ့ဟာေတြကို ခ်ျပတဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ ေဒၚစု စကားေျပာရတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာ အစိုးရေတြ သူမကိုေထာက္ခံေအာင္ေတာ့ စည္းရံုးသိမ္းသြင္းႏိုင္မယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။”

ရခုိင္ျပည္နယ္က ပဋိပကၡေတြနဲ႔ ျပည္တြင္းလုံၿခံဳေရး အေျခအေနေတြေၾကာင့္ ဒီႏွစ္ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံကုိ တက္ေရာက္မယ့္ အစီအစဥ္ကုိေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကပယ္ဖ်က္ထားပါတယ္။ အေထြေထြ ညီလာခံကုိေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကုိယ္စား ဒုတိယသမၼတ ဟန္နရီ ဗင္ထီယူ ဦးေဆာင္တဲ့ ကုိယ္စားလွယ္အဖဲြ႔ တက္ေရာက္ေနၿပီး၊ မနက္ျဖန္ ဗုဒၶဟူးေန႔ နယူးေယာက္ ကုလသမဂၢ ႐ုံးခ်ဳပ္မွာ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

 ေမခ  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com