ကန္ဒု-လက္ေထာက္ဝန္ႀကီး ရခိုင္ခရီးစဥ္ ရွင္းလင္းပြဲ

အေေ႐ွ႕ေတာင္အာ႐ွဆိုင္ရာ အေမရိကန္ ဒုလက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Patrick Murphyျမန္မာျပည္ ခရီးစဥ္တြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ အေမရိကန္သံအမတ္ၾကီးScot Marciel နဲ႔ေတြ႔ရစဥ္။ စက္တင္ဘာ ၁၉-၂၀၁၇

ရခိုင္ျပည္နယ္ၿငိမ္းခ်မ္းတုိးတက္ေရးအတြက္ Mr. Kofi Annan ဦးေဆာင္တဲ့ အႀကံေပးေကာ္မ႐ွင္ရဲ႕ အႀကံျပဳခ်က္ေတြကို အစိုးရက အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့ေနရာမွာ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖဲ႔ြဝင္ေတြဘက္က ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ဖုိ႔ အေမရိကန္အဆင့္ျမင့္ သံတမန္တေယာက္က တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံကိုသြားေရာက္ခဲ့တဲ့ အေေ႐ွ႕ေတာင္အာ႐ွဆိုင္ရာ အေမရိကန္ ဒုလက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Patrick Murphy ကသူ႔ခရီးစဥ္နဲ႔ပါတ္သက္လို႔ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕မွာ သတင္းစာ႐ွင္းလင္းခဲ့စဥ္မွာ ရခိုင္ျပည္နယ္အေရးကိစၥမွာ တာဝန္႐ွိတဲ့အဖဲြ႔ေတြက အစုိးရတခုတည္းမဟုတ္ဘဲ အားလံုးကပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ဖုိ႔လိုအပ္တယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ျပႆနာကို မေျဖ႐ွင္းႏိုင္ရင္ ႏိုင္ငံတကာအၾကမ္းဖက္ အဖဲ႔ြေတြကို ဖိတ္ေခၚရာေရာက္ႏုိင္ တယ္လို႔လည္း သူကသတိေပးပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို မစုျမတ္မြန္က ဆက္ၿပီးတင္ျပပါမယ္။

၃ ရက္ၾကာျမန္မာႏိုင္ငံခရီးစဥ္အတြင္း ေနျပည္ေတာ္နဲ႔ စစ္ေတြၿမိဳ႕ေတြကို ကိုယ္တုိင္သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့တဲ့ အေ႐ွ႕ေတာင္အာ႐ွဆိုင္ရာ အေမရိကန္ ဒုလက္ေထာက္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Patrick Murphy ကသူ႔ခရီးစဥ္နဲ႔ပါတ္သက္တဲ့ သတင္းစာ႐ွင္းပြဲကို ေသာၾကာေန႔က ထိုင္းႏိုင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕မွာ တယ္လီဖုန္းေပၚကတဆင့္ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ လူ႔အခြင့္အေရးက်ဴးလြန္ေနတယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စဲြခ်က္ေတြအေပၚ အေမရိကန္အေနနဲ႔ ေတာ္ေတာ္ေလးစုိးရိမ္ေနၿပီး အၾကမ္းဖက္မႈေတြရပ္ဖုိ႔နဲ႔ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးကို ေလးစာလိုက္နာဖို႔ လံုၿခံဳေရးအာဏာပိုင္ေတြကို ေတာင္းဆိုတယ္လို႔ Mr. Murphy ကသတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ရခိုင္ကိစၥ အေရးေပၚစိန္ေခၚမႈေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို ႏိုင္ငံေတာ္အတုိင္ပင္ခံ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျဖ႐ွင္းဖုိ႔ ႀကိဳးစားေနတာကိုလည္း သူကႀကိဳဆိုပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္မွာျဖစ္ေနတဲ့ ျပႆနာကိုေျဖ႐ွင္းတဲ့ေနရာမွာ အစိုးရတခုတည္းတင္ မဟုတ္ဘဲ အဖဲြ႔အစည္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ တာဝန္႐ွိေနတယ္လို႔ေျပာပါတယ္။ လိုအပ္ခ်က္ေတြ႐ွိေနတဲ့ ဖဲြ႔စည္းပံုဥပေဒေၾကာင့္ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖဲြ႔ေတြအေပၚ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ အကန္႔အသတ္နဲ႔ပဲ လႊမ္းမိုးႏိုင္တယ္ဆိုတာကို အေမရိကန္အစိုးရက သိတယ္လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။

Mr. Kofi Annan ဦးေဆာင္တဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္အႀကံေပးေကာ္မ႐ွင္ရဲ႕ အႀကံျပဳခ်က္ေတြအပါအဝင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေအးခ်မ္း တည္ၿငိမ္ တိုးတက္ေရးအတြက္ အစိုးရရဲ႕ေဆာင္႐ြက္မႈေတြကုိ တာဝန္႐ွိတဲ့ အဖဲြ႔အစည္းေတြအားလံုးက ဝိုင္းဝန္းပူးေဆာင္႐ြက္ေစလိုတယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

"ျပည္သူေ႐ြးေကာက္ထားတဲ့ အစိုးရ႐ွိတယ္။ အရပ္သားအစုိးရရဲ႕ အာဏာစက္ေအာက္မွာ မ႐ွိတဲ့ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖဲြ႔ေတြ႐ွိတယ္။ ေဒသခံေခါင္းေဆာင္ေတြ႐ွိတယ္။ ျပည္သူလူထု ႐ွိတယ္။ ျပည္သူေတြၾကားမွာလည္း စိတ္ခံစားမႈမ်ဳိးစံုနဲ႔ ေတာ္ေတာ္ေလး တင္းမာမႈေတြ ႐ွိေနပါတယ္။ အဓိကတာဝန္ကေတာ့ လံုၿခံဳေရးအာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ထဲက ေဒသခံတာဝန္႐ွိသူေတြျဖစ္ပါတယ္။ အစုိးရက ေဆာင္႐ြက္မယ္လို႔ ကတိျပဳထားတာေတြကို လက္ေတြ႔အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့ေနရာမွာ အားလံုးက ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေစခ်င္ပါတယ္။"

August လတုန္းက ရခိုင္ေျမာက္ပုိင္းက လံုၿခံဳေရးစခန္းေတြအေပၚ ARSA ႐ိုဟင္ဂ်ာအၾကမ္းဖက္အဖဲြ႔ေတြရဲ႕ တိုက္ခိုက္မႈအေပၚ စစ္တပ္ရဲ႕ တံု႔ျပန္မႈဟာ အခ်ဳိးအစားမမွ်ဘူးလို႔ အေမရိကန္ ဒုလက္ေထာက္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးကေျပာပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ျပႆနာကို ထိထိေရာက္ေရာက္ မေျဖ႐ွင္းဘူးဆိုရင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ တည္ၿငိမ္ေရးကို ထိခိုက္ေစတဲ့အျပင္။ နယ္စပ္လံုၿခံဳေရးအတြက္ အႏၱရာယ္႐ွိႏိုင္သလုိ ႏိုင္ငံတကာအၾကမ္းဖက္ အဖဲြ႔အစည္းေတြကို စြဲေဆာင္ရာေရာက္လိမ့္မယ္လို႔ အေမရိကန္က ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြကို သတိေပးခဲ့တယ္လို႔ ဒုလက္ေထာက္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Patrick Murphy ကေျပာပါတယ္။

ARSA အဖဲ႔ြနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာအၾကမ္းဖက္အဖဲြ႔ေတြ ဆက္ႏြယ္မႈ႐ွိ မ႐ွိဆိုတာထက္ အၾကမ္းဖက္သမားေတြကို ဖိတ္ေခၚရာေရာက္လိမ့္မယ္လို႔ သတိေပးခဲ့တာပါ။

"ဒီအဖဲြ႔နဲ႔ တျခားအဖဲြ႔အစည္းေတြနဲ႔ ဆက္ႏြယ္မႈ႐ွိ မ႐ွိဆိုတဲ့အခ်က္နဲ႔ မဆိုင္ပါဘူး။ ႏုိင္ငံျခားအၾကမ္းဖက္သမားေတြအတြက္ အခြင့္အလမ္းသစ္တခုအျဖစ္ မ်က္စိက်သြားႏုိင္ပါတယ္။ အႏၱရာယ္႐ွိႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ ဒီအျမင္ကုိ ျမန္မာ့အေရးအတြက္ အေရးပါသူေတြၾကားမွာလည္း လက္ခံၾကပါတယ္။"

ျမန္မာႏုိ္င္ငံမွာအၾကမ္းဖက္အႏၱရာယ္႐ွိလာမယ္ဆိုရင္ ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံခ်င္သူေတြလာေရာက္ စီးပြားေရးလုပ္ဖုိ႔ စိုးရိမ္သြားႏုိင္သလို ဒီမိုကေရစီအသြင္ေျပာင္းလဲေရးကို ထိခိုက္ႏိုင္တယ္ ဆိုတာ အေမရိကန္အစုိးရက ျမန္မာအစုိးရကိ္ု သတိေပးထားတယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ျပႆနာကို ပိုၿပီးဆိုးေနေစတာကေတာ့ လူမႈကြန္ယက္ေတြေပၚမွာ အမုန္းပြားေျပာဆိုမႈေတြ။ အမွန္မဟုတ္ဘဲ ေဖာ္ျပမႈေတြျဖစ္တယ္ဆုိတာကိုလည္း Patrick Murphy က ဘန္ေကာက္မွာလုပ္တဲ့ သတင္းစာ႐ွင္းပြဲမွာ ေျပာသြားပါတယ္။ တင္းမာမႈေတြကို ေလွ်ာ့နည္းသြားေစဖို႔ စကားအျဖစ္ေျပာေနၾကတာေတြကို ေလွ်ာ့ပါလို႔လည္း Mr. Murphy က ျမန္မာျပည္သူတုိင္းကို ေတာင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။

"႐ႈပ္ေထြးတဲ့ ရခိုင္ျပည္က အေျခအေနကို ထပ္ၿပီး႐ႈပ္ေထြးေအာင္လုပ္ေနတာကေတာ့ လူမႈကြန္ယက္ေတြေပၚမွာ ေရး တင္ေနၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ အမုန္းပြားေစတဲ့ ေျပာဆိုမႈေတြ အမ်ားႀကီးေဖာ္ျပေနၾကသလုိ။ မမွန္ကန္တဲ့ အေၾကာင္းအခ်က္ေတြအမ်ားအျပားကိုလည္း ေဖာ္ျပေနၾကပါတယ္။"

ဖိႏွိပ္တဲ့ စစ္အစိုးရလက္ထက္မွာ ဆယ္စုႏွစ္နဲ႔ခ်ီ ေနထိုင္ခဲ့ၾကတဲ့ ျမန္မာျပည္သူေတြအေနနဲ႔ ကိုယ္ေတြ႔အေတြ႔အႀကံဳေတြကုိ အမွတ္ရၿပီး ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ စာနာဂ႐ုဏာထားတဲ့ အျမင္နဲ႔ ၾကည့္ပါလုိ႔လည္းအေမရိကန္ ဒုလက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Patrick Murphy က သတင္းစာ႐ွင္းပြဲမွာ ပန္ၾကားခဲ့ပါတယ္။

မစုုျမတ္မြန္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com