Charlottesville အဓိက႐ုဏ္း ၁ ဦးေသ

Charlottesville ၿမိဳ႕က အဓိက႐ုဏ္း (12 Aug, 2017)

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ Virginia ျပည္နယ္၊ Charlottesville ၿမိဳ႕မွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ လူျဖဴ လူမ်ဳိးေရး၀ါဒီေတြနဲ႔ သူတုိ႔ကုိ ဆန္႔က်င္သူေတြ အၾကားက ထိပ္တုိက္ရင္ဆုိင္ မႈေတြေၾကာင့္ စေနေန႔ ေန႔လည္က လူ(၁)ဦး ေသဆုံးသြားၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။

Charlottesville ၿမိဳ႕လယ္ ပန္းၿခံအတြင္းမွာ ရွိေနတဲ့ အေမရိကန္ျပည္တြင္းစစ္အတြင္း ေတာင္ပုိင္းခြဲထြက္ေရး အုပ္စုေတြဘက္က ဦးေဆာင္တုိက္ခုိက္ခဲ့တဲ့ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး Robert E. Lee ရဲ႕ ရုပ္ထုကုိ ဖယ္ရွားမယ့္ ၿမိဳ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႔ဲရဲ႕ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကုိ ဆန္႔က်င္တဲ့ အေနနဲ႔ လူျဖဴအစြန္းေရာက္ လူမ်ဳိးေရးအုပ္စုေတြက ဆႏၵျပၾကရာက ေသာၾကာေန႔ ညကစလုိ႔ ထိပ္တုိက္ ရင္ဆုိင္မႈေတြ ျဖစ္ေပၚခဲ့တာပါ။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က တင္ျပေပးပါမယ္။

xxxxx ဆႏၵျပပြဲ အသံမ်ား xxxxx

အခုၾကားခဲ့ၾကရတာကေတာ့ Virginia ျပည္နယ္၊ Charlottesville ၿမိဳ႕မွာ ခ်ီတက္ ဆႏၵျပေနသူေတြအၾကား ကားတစီးက ၀င္ေရာက္ တုိက္ခုိက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ ဆႏၵျပသူေတြ အၾကား ရုန္းရင္းဆန္ခတ္ ျဖစ္ေနတဲ့ အသံေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီကားနဲ႔ ၀င္တုိက္ခဲ့တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ဆႏၵျပသူ(၁)ဦး ေသဆုံးၿပီး အမ်ားအျပား ထိခုိက္ ဒဏ္ရာသြားရ ခဲ့ပါတယ္။

ေသာၾကာေန႔ညက စတင္ခဲ့တဲ့ လူျဖဴ အစြန္းေရာက္ လူမ်ဳိးေရးအုပ္စုေတြရဲ႕ ခ်ီတက္ ဆႏၵျပပြဲနဲ႔ သူတုိ႔ကုိ ဆန္႔က်င္တဲ့ တန္ျပန္ ဆႏၵျပသူေတြ အၾကား စေနေန႔ ေန႔လည္က ထိပ္တုိက္ ရင္ဆုိင္မႈေတြျဖစ္ေပၚခဲ့ၿပီး အျပန္အလွန္ ထုိးႏွက္ ရုိက္ခတ္မႈေတြလည္း ျဖစ္ေပၚခဲ့ပါတယ္။

သမၼတ Donald Trump ကလည္း အေျခအေနေတြကုိ အနီးကပ္ ေစာင့္ၾကည့္ေနၿပီး အမုန္းတရား ျပန္႔ပြားမႈေတြ ရပ္တန္႔ၾကဖုိ႔ သူအနားယူ အပန္းေျဖေနတဲ့ New Jersey ျပည္နယ္၊ Bedminster ၿမိဳ႕ကေန ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။

“Virginia ျပည္နယ္၊ Charlottesville ၿမိဳ႕မွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ အေျခအေနေတြကုိ က်ေနာ္တုိ႔ အနီးကပ္ ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကပါတယ္။ ဘက္ေပါင္းစုံကေန လုပ္ေဆာင္ေန ၾကတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ၊ တယူသန္ အမူအက်င့္ေတြ အားလုံးကုိ အျပင္းထန္ဆုံး နည္းလမ္းနဲ႔ ျပစ္တင္ ရႈတ္ခ်ပါတယ္။ အခုလုိ အလားတူ ျဖစ္ရပ္ေတြ က်ေနာ္တုိ႔ႏုိင္ငံ အတြင္းမွာ ျဖစ္ေပၚေနတာ ၾကာခဲ့ၿပီ၊ က်ေနာ့္လက္ထက္မွာေရာ၊ သမၼတ အုိဘားမား လက္ထက္မွာပါ ျဖစ္ေနခဲ့တာပါ။ ဒီလုိလုပ္ရပ္ေတြအတြက္ အေမရိကန္ႏုိင္ငံအတြင္းမွာ ေနရာ မရွိပါဘူး။ အခုခ်ိန္မွာ အေရးအႀကီးဆုံးကေတာ့ တရားဥပေဒ စုိးမုိးမႈအတြက္ အျမန္ဆုံး ေဆာင္ရြက္ၿပီး အျပစ္မဲ့သူေတြရဲ႕ အသက္ကုိ အကာကြယ္ေပးဖုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ လူမႈအသုိင္း၀ုိင္းအတြင္းမွာ ရွိၾကတဲ့ ဘယ္ႏုိင္ငံသားမဆုိ ေဘးႏၱရာယ္ ကင္းရွင္းမႈနဲ႔ လုံၿခံဳစိတ္ခ်ရမႈအတြက္ ေၾကာက္ရြံ႕စရာ မလုိသင့္ပါဘူး။”

ဆႏၵျပပြဲ အေျခအေနေတြကုိ ကုိယ္တုိင္ သြားေရာက္ ၾကည့္ရႈခဲ့တဲ့ Charlottesville ၿမိဳ႕မွာ ေနထုိင္သူ ျမန္မာႏြယ္ဖြား ကုိညီညီလြင္က သူျမင္ေတြ႔ခဲ့ရတဲ့ အေျခအေနေတြကုိ အခုလုိ ေျပာျပပါတယ္။

“အခု ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး Lee ထားတဲ့ ပန္းၿခံေပါ့ေနာ္၊ အဲဒီပန္းၿခံကုိ Block (ပိတ္) ထားတယ္၊ Downtown (ၿမိဳ႕လယ္ေခါင္) ကုိ။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲ ဆုိေတာ့ ရဲကားက အစီး ေတာ္ေတာ္ မ်ားတယ္၊ ပတ္၀န္းက်င္းမွာ ခ်ထားတာ။ အထဲကုိ ေပးမ၀င္ဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ အျပင္က Public (အမ်ားျပည္သူကုိ) ေပးမ၀င္ေတာ့ဘူး။ အထဲမွာေတာ့ ၂၀၀ ရာေက်ာ္၊ ၃၀၀ ေလာက္ ရွိတယ္တဲ့၊ ျပမယ့္သူ၊ အဲဒီဘက္က၊ ရုပ္ထုႀကီး မေရြ႕ဘုိ႔ ျပမယ့္သူေတြက။ ရဲက အဲဒီေနရာကုိ အကုန္လုံး ပိတ္ထားတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ ညက University (တကၠသုိလ္) ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ သူတုိ႔ ဟုိဘက္၊ ဒီဘက္ျပတယ္၊ ႏွစ္ဘက္ျပတယ္၊ ျပႆနာ တက္ခဲ့တယ္။ ေနာက္ပုိင္း အေျခအေနက အထဲကုိ မသြားရေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ဘယ္လုိမွ ေျပာလုိ႔မရဘူး ျဖစ္ေနတယ္။”

သူသြားေရာက္ ၾကည့္ရႈခဲ့တဲ့ စေနေန႔ ေန႔လည္ပုိင္းအထိေတာ့ ဆႏၵျပသူေတြဟာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး Robert E. Lee ရဲ႕ ေၾကးရုပ္ရွိရာ ၿမိဳ႕လယ္ေခါင္က ပန္းၿခံဆီကုိ တဖြဲဖြဲ သြားေနၾကတုန္း ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္းလည္း သူက အခုလုိ ဆက္ေျပာျပပါတယ္။

“အဲဒီမွာ ဆႏၵျပတဲ့၊ စာရြက္ေတြ ခ်ဳိင္းၾကားညွပ္ၿပီးသြားတဲ့လူ သြားေနၾကတယ္၊ အဲဒီဘက္ကုိ။ ေနာက္ပုိင္းေတာ့ ဘယ္လုိျဖစ္မလဲ မသိဘူး။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ ေတာင္နဲ႔ ေျမာက္နဲ႔စစ္ျဖစ္ေတာ့ အကုိသိတဲ့အတုိင္းပဲ၊ သူက ေတာင္ဘက္က ေခါင္းေဆာင္ေလ။ ကၽြန္စံနစ္ကုိ လုိလားတယ္ေပါ့ေလ၊ သူက အဲဒီသေဘာေပါ့။ သူကလည္း သူ႔ဟာသူ နံမည္ႀကီးတဲ့ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးျဖစ္ေတာ့ ရွိလက္စ ရွိေပါ့၊ မေျပာင္းေစခ်င္ဘူး၊ တခ်ဳိ႕ေတြက။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ဒီၿမိဳ႕နယ္၊ ဒီ State (ျပည္နယ္) ကတင္ မဟုတ္ဘူး၊ ဒိျပင္ State ကလည္း အမ်ားႀကီးဘဲ၊ သူတုိ႔ဟာသူတုိ႔ ေပါင္းလာမယ္ဆုိၿပီး ေခၚလုိက္ေတာ့ အဲဒီကေန ဆင္းလာၾကတာေတြလည္း ပါမွာေပါ့။ အဲဒါ က်ေနာ္တုိ႔လည္း သြားၾကည့္တာ၊ ရမလားဆုိၿပီး၊ Block (ပိတ္) ထားေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔လည္း ၀င္လုိ႔မရဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔က်ေတာ့ ကားေပၚကပဲ ပတ္ၿပီးေတာ့ ထြက္လာတယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔လည္းဆုိေတာ့ Block လုပ္ထားေတာ့ ဆက္လုိ႔လည္း မရဘူးေလ။ အထဲကုိ ၀င္ခြင့္မေပးေတာ့ ရဲေတြ ေတာက္ေလွ်ာက္ ဟုိဘက္ ဒီဘက္ အကုန္လုံး ပိတ္ထားတယ္။ ရဲကေတာ့ အစီးေတာ္ေတာ္မ်ားတယ္။ ေနာက္ မီးသတ္ကားေတြ ရွိတယ္၊ ေနာက္ Ambulance (အေရးေပၚ လူနာတင္) ကားေတြေပါ့၊ အေရးေပၚ ၾကက္ေျခနီကားေတြ။ အဲဒါေတြ သူတုိ႔ အရန္သင့္ထားတယ္။ အေပၚမွာ ဟတ္စကီးကေတာ့ အေပၚကေန ၀ဲၿပီး ေစာင့္ေပးေနတယ္။ မီးသတ္ကား၊ ေဆးရုံကား သူတုိ႔ အကုန္ Ready (အဆင္သင့္) လုပ္ထားတယ္၊ အဲဒါမ်ဳိး။”

အေမရိကန္ ျပည္တြင္းစစ္အတြင္းက ကၽြန္စံနစ္ကုိ ဆက္ထားလုိတဲ့ ေတာင္ပုိင္း ခြဲထြက္ေရး အုပ္စုေတြကုိ ဦးေဆာင္ တုိက္ပြဲ၀င္ခဲ့တဲ့ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး Robert E. Lee ကုိ ဂုဏ္ျပဳတဲ့အေနနဲ႔ Charlottesville ၿမိဳ႕လယ္ေခါင္က ပန္းၿခံအတြင္း စုိက္ထူထားတဲ့ သူ႔ရဲ႕ ျမင္းစီး ေၾကးရုပ္ႀကီးဟာ အေမရိကန္သမုိင္းမွာ အမည္းစက္အျဖစ္ ထင္က်န္ေနတဲ့ ကၽြန္စနစ္ကုိ ကုိယ္စားျပဳတယ္၊ လူသားအခ်င္းခ်င္း တန္းတူ ညီမွ်မႈကုိ ကုိယ္စားမျပဳဘူး ဆုိၿပီး လက္ရွိ ၿမိဳ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႔က ျဖဳတ္ခ်ပစ္ဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္လုိက္တာကုိ ဆန္႔က်င္တဲ့ အေနနဲ႔ ျပည္တြင္းစစ္ ကာလတုန္းက တည္ရွိခဲ့တဲ့ လူမည္းေတြအေပၚ ႏွိမ္ခ် ဆက္ဆံတဲ့ အယူ၀ါဒကုိ ကေန႔အထိ လက္ခံထားတဲ့ လူျဖဴ အစြန္းေရာက္ လူမ်ဳိးေရးအုပ္စုေတြက Unite the Right ဆုိတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ ေသာၾကာေန႔ညမွာ စတင္ ခ်ီတက္ ဆႏၵျပၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ သူတုိ႔ အဲဒီလုိ ဆႏၵျပတာကုိ မလုိလားတဲ့ Black Life Matter လုိ လူမည္း အခြင့္အေရး ေတာင္းဆုိတဲ့ အုပ္စုေတြနဲ႔ တျခား လူတုိင္း တန္းတူအခြင့္အေရး ရွိတယ္လုိ႔ ယူဆၾကသူေတြက တန္ျပန္ ဆႏၵျပၾကရာက ႏွစ္ဖက္ အျပန္အလွန္ တုိက္ခုိက္မႈေတြ ျဖစ္ေပၚခဲ့တာပါ။

အေမရိကန္ ျပည္တြင္းစစ္အတြင္း ေတာင္ပုိင္း ခြဲထြက္ေရးအုပ္စုေတြဘက္က ဦးေဆာင္ တုိက္ပြဲ၀င္ခဲ့တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ ရုပ္ထုေတြ၊ အထိမ္းအမွတ္ သေကၤတေတြကုိ ျဖဳတ္ခ်၊ ပယ္ဖ်က္ေရး လႈပ္ရွားမႈေတြ မၾကာေသးခင္ ႏွစ္ေတြအတြင္း အရွိန္အေတာ္ရလာခဲ့ၿပီး တခ်ဳိ႕ ျဖဳတ္ခ်ေပးခဲ့ရတာေတြလည္း ရွိခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီလုိ ျဖစ္ေပၚေနတာေတြ မေက်နပ္တာအျပင္ လူျဖဴေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြ တျဖည္းျဖည္း ဆုံးရႈံးလာေနတယ္ဆုိတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ လူျဖဴ အစြန္းေရာက္ေတြ စုေ၀းၿပီး လူဦးေရအားျဖင့္ ၅ ေသာင္းေလာက္တာရွိတဲ့ ဒီ Charlottesville ၿမိဳ႕မွာ ဆႏၵျပၾကတာေၾကာင့္ ဒီၿမိဳ႕ကေလးဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအတြင္းသာမကပဲ တကမၻာလုံးက အာရုံစုိက္ရေလာက္တဲ့ လူျဖဴေတြနဲ႔ လူျဖဴမဟုတ္သူေတြ အၾကား လူမ်ဳိးေရး ထိပ္တုိက္ရင္ဆုိင္မႈ ျဖစ္လာခဲ့တာပါ ခင္ဗ်ား။

ကိုုေဇာ္၀င္းလႈိင္  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com