ရခိုင္မွာ အစြန္းေရာက္ အႏၲရာယ္ က်ေရာက္နိုင္

၂၀၁၆ ေအာက္တိုဘာ ရခိုင္ေျမာက္ပိုင္း တိုက္ခိုက္မွု သံသယ တရားခံ တဦးကို ရဲတပ္ဖြဲ႕က ဖမ္းဆီးခဲ့တဲ့ ျမင္ကြင္း

ျမန္မာနိုင္ငံ အေနာက္ပိုင္း ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ လူမ်ိဳးအုပ္စုေတြၾကား တင္းမာမွု ျပႆနာေတြ ေျဖရွင္းမေပးနိုင္ရင္ အစြန္းေရာက္မွုက လက္ေတြ႕ အႏၲရာယ္ ျဖစ္လာနိုင္ဖြယ္ ရွိတယ္လို႔ လြတ္လပ္တဲ့ ရခိုင္ေကာ္မရွင္က ေျပာလိုက္ပါတယ္။

အၾကမ္းဖက္မွုေတြ အရွိန္မျမႇင့္နိုင္ဖို႔ရာ နိုင္ငံေရး၊ လုံျခဳံေရးနဲ႔ ဖြံ့ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းေတြ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဖို႔ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွူးခ်ဳပ္ေဟာင္း ကိုဖီအာနန္ ဦးေဆာင္တဲ့ ေကာ္မရွင္ က အႀကံျပဳခဲ့ပါတယ္။

လူနည္းစု မြတ္ဆလင္ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ အေပၚ ကန္႔သတ္ထားမွုေတြကို ေျဖေလ်ာ့ေပးဖို႔လည္း ေတာင္းဆိုပါတယ္။

မစၥတာအာနန္က ေကာ္မရွင္ရဲ့ အဆုံးသတ္ အစီရင္ခံကို သမၼတထံ ၾသဂုတ္ ၂၃ ရက္ေန႔က ေပးအပ္ခဲ့

ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ ရိုဟင္ဂ်ာ လို႔ ေခၚဆိုၾကတဲ့ မြတ္ဆလင္ ၁ သန္း ေက်ာ္ ေနထိုင္ေနပါတယ္။

အခုႏွစ္ပိုင္းထဲ အဲဒီေဒသမွာ မြတ္ဆလင္ေတြနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြနဲ႔ ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ပြားၿပီး ရိုဟင္ဂ်ာ ေသာင္းနဲ႔ခ်ီဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နိုင္ငံဘက္ကို ထြက္ေျပးရတာေတြလည္း ျဖစ္ခဲ့ကာ အာဏာပိုင္ေတြက သူတို႔ အေပၚ လူမ်ိဳးစု အလိုက္ ဖိႏွိပ္မွုေတြ လုပ္ေနတယ္လို႔လည္း စြပ္စြဲၾကပါတယ္။

ျမန္မာနိုင္ငံ စစ္တပ္က ရိုဟင္ဂ်ာေတြ အေပၚ ရက္ရက္စက္စက္ ႏွိမ္နင္းေနတယ္လို႔လည္း ကုလသမဂၢက မႏွစ္က စြပ္စြဲခဲ့ပါတယ္။ တပ္မေတာ္ဘက္ကေတာ့ ဒီလို စြပ္စြဲခ်က္ေတြကို ပယ္ခ်ပါတယ္။

 ျမန္မာအစိုးရကေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြထဲက အမ်ားစုကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္က ေရႊ႕ေျပာင္းလာသူေတြ အျဖစ္ သတ္မွတ္ၿပီး နိုင္ငံသားျဖစ္ခြင္ ကန္႔သတ္ထား

ရခိုင္ျပည္နယ္က လူမ်ိဳးအုပ္စုေတြ အၾကား ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေစဖို႔နဲ႔ ျပည္နယ္ဖြံ့ၿဖိဳးေရးအတြက္ အႀကံျပဳ တင္ျပနိုင္ဖို႔ နိုင္ငံေတာ္ရဲ့ အတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ့ ေတာင္းဆိုခ်က္နဲ႔ ကိုဖီအာနန္ ဦးေဆာင္တဲ့ ေကာ္မရွင္ကို မႏွစ္က ဖြဲ႕စည္းခဲ့တာပါ။

ၾသဂုတ္လ ၂၄ ရက္ က ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ အဲဒီ ေကာ္မရွင္ရဲ့ အၿပီးသတ္ အစီရင္ခံစာမွာ ရခိုင္က လူမ်ိဳးအုပ္စုေတြ ၾကား တဘက္နဲ႔ တဘက္ ေၾကာက္ရြံ့ေနၾကၿပီး အၾကမ္းဖက္မွုေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ခြဲျခား ကြဲျပားမွုေတြက အေျခအေနေတြကို ပိုမိုဆိုးရြားသြားေစခဲ့တယ္လို႔ ေရးသားထားပါတယ္။

လက္တေလာရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ စိန္ေခၚမွုေတြကို ခ်က္ခ်င္း တုံ႔ျပန္ မေျဖရွင္းနိုင္ရင္ လူမ်ိဳး ဘာသာ မတူနဲ႔ အုပ္စု ႏွစ္ဘက္ၾကား အစြန္းေရာက္မွုေတြ ပို ျဖစ္လာနိုင္ဖြယ္ ရွိၿပီး ဒါဟာ တကယ့္ ၿခိမ္းေျခာက္မွု တခုပါလို႔ အႀကံျပဳစာမွာ ဆိုထားပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရး၊ ေဒသဖြံ့ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး၊ နိုင္ငံေရးနဲ႔ လုံျခဳံေရး က႑ေတြ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၿပီး လူမွုအသိုင္းအဝန္းေတြၾကား ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ပြားေနတာကို ထိန္းသိမ္းနိုင္မယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္က ဆင္းရဲမြဲေတမွု ျပႆနာကို ေလၽွာ့ခ်နိုင္ဖို႔ အတြက္လည္း အဲဒီမွာ ရင္းႏွီးျမႇ့ပ္ႏွံမွုေတြ တိုးလုပ္ဖို႔ အစိုးရကိုလည္း ေကာ္မရွင္က တိုက္တြန္းထားပါတယ္။

မႏွစ္က အၾကမ္းဖက္မွု ေတြ အၿပီး ရခိုင္မွာ လုံျခဳံေရးေတြ တိုးခ်ထား

အခုေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ အၾကမ္းဖက္မွုေတြ ေၾကာင့္ အိုးအိမ္ေတြကေန စြန္႔ခြာခဲ့ရတဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ ဒုကၡသည္စခန္းေတြထဲမွာပဲ ေနထိုင္ေနရပါတယ္။ မတူညီတဲ့ လူအုပ္စုေတြ ၾကားမွာလည္း ေၾကာက္ရြံ့မွုကို အေျခခံၿပီး တဘက္နဲ႔ တဘက္ ကူးလူး ဆက္ဆံတာမ်ိဳး မရွိပါဘူး။

ေဒါက္တာအာနန္ ေကာ္မရွင္ရဲ့ အႀကံျပဳခ်က္ေတြထဲမွာ ရိုဟင္ဂ်င္ေတြ နိုင္ငံသား ျဖစ္ခြင့္ကို တားဆီးေနတဲ့ နိုင္ငံသား ဥပေဒကို ျပန္လည္ သုံးသပ္ဖို႔လည္း အႀကံျပဳထားပါတယ္။

လုံျခဳံေရးတပ္ဖြဲကေတြက က်ဴးလြန္တယ္ ဆိုၿပီး စြပ္စြဲ ခံေနရတဲ့ ကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ ေကာ္မရွင္မွာ စုံစမ္းေဖာ္ထုတ္နိုင္မယ့္ အခြင့္ အာဏ မရွိဘူးလို႔ ဆိုထားၿပီး ဒီလို လူ႔ အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ခံေနရတယ္ ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြကို လြတ္လပ္တဲ့ အဖြဲ႕တခုဖြဲ႕ၿပီး စုံစမ္း စစ္ေဆးကာ က်ဴးလြန္သူေတြကို အေရးယူဖို႔ တိုက္တြန္းထားပါတယ္။

 ရခိုင္ျပည္က ပဋိပကၡေတြေၾကာင့္ ထြက္ေျပးရသူေတြဟာ ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ေနထိုင္ေနရ

၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလထဲမွာ ရခိုင္ေျမာက္ပိုင္း နယ္ျခားေစာင့္ရဲတပ္ဖြဲ႕စခန္းေတြ တိုက္ခိုက္ခံရၿပီးေနာက္ပိုင္းမွာ စစ္တပ္က အဲဒီေဒသမွာ တန္ျပန္စစ္ေဆးေရးေတြ အမ်ားအျပား ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီမွာ ရိုဟင္ဂ်ာေတြ အေပၚ သတ္ျဖတ္မွု၊ အိုးအိမ္ဖ်က္ဆီးမွု၊ ႏွိပ္စက္ညႇဥ္းပမ္းမွုနဲ႔ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အဓမၼ အမွုေတြ က်ဴးလြန္ခဲ့တယ္လို႔ စြပ္စြဲမွုေတြလည္း ထြက္ေပၚခဲ့ပါတယ္။

ကုလသမဂၢရဲ့ ျမန္မာနိုင္ငံဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္က လူသားအေပၚ က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇဝတ္မွုေတြ အဲဒီမွာ ရွိေနတယ္လို႔ ၂၀၁၇ ႏွစ္ဆန္းပိုင္းက ဘီဘီစီကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။

ကုလသမဂၢ အေနနဲ႔ စစ္တပ္က က်ဴးလြန္တယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြ အေပၚ လြတ္လပ္တဲ့ သီးျခား စုံစမ္းစစ္ေဆးမွုေတြ စတင္ခဲ့ပါတယ္။

စစ္သားေတြရဲ့ လိင္အဓမၼျပဳက်င့္တာ ခံခဲ့ရေၾကာင္း ရိုဟင္ဂ်ာ အမ်ိဳးသမီးတခ်ိဳ႕က စြပ္စြဲ

ျမန္မာနိုင္ငံ အစိုးရက ရိုဟင္ဂ်ာ ေတြ အေပၚ ပံ့ပိုးမွုေတြ နည္းပါေနတယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြလည္း ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေတြ ထဲ ထြက္ေပၚခဲ့ပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲကို သတင္းစာသမားနဲ႔ ေလ့လာသူေတြ ဝင္ေရာက္ဖို႔ကိုလည္း အာဏာပိုင္ေတြက ကန္႔သတ္ထားပါတယ္။

ေဒါက္တာကိုဖီအာနန္ရဲ့ ေကာ္မရွင္က ျပည္ေထာင္စု ဝန္ႀကီးဌာန အဆင့္ ခန္႔အပ္မွုေတြနဲ႔ အဖြဲ႕ရဲ့ အႀကံျပဳခ်က္ေတြကို လက္ေတြ႕ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေပးဖို႔ ျမန္မာနိုင္ငံအစိုးရကို ေတာင္းဆိုထားပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ အေျခအေနက ဆိုးရြားေနၿပီး အစုအဖြဲ႕အသီးသီးက ေႏွာင့္ေႏွးမွု မရွိဘဲ ပူးေပါင္းပါဝင္ ျပႆနာ ေျဖရွင္းဖို႔ မစၥတာအာနန္က ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။

BBC Burmese
http://www.bbc.com/burmese