H1N1 တုပ္ေကြးေၾကာင့္ ခ်င္းျပည္နယ္မွာ လူတဦးေသဆံုး

ရန္ကုန္တိုင္း က်န္းမာေရးဌာနသတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ

H1N1လို႔ေခၚတဲ့ ရာသီတုပ္ေကြး ေရာဂါျဖစ္ပြါး ျပန္႔ႏွံမႈ ဆိုင္ရာ အႏၱရာယ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး WHO ကမာၻ႔က်န္းမာေရး ဌာနနဲ႔ လက္တြဲလုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း ရန္ကုန္တိုင္း က်န္းမာေရးဌာနက ဒီကေန႔ ညေနပိုင္းမွာ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ H1N1 တုပ္ေကြးေရာဂါဟာမကူးစက္ႏိုင္ရန္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ႏိုင္သည့္အျပင္ ၄၈ နာရီအတြင္း ေဆးကုသမႈခံယူႏိုင္ရင္ အသက္ အႏၱရာယ္ စိုးရိမ္စရာမရွိဘူးလို႔ က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာနတာဝန္ရွိသူေတြကေျပာပါတယ္။ ဒီသတင္းကိုဗီြအိုေအျမန္မာပိုင္းက ေမခကေပးပို႔ထားပါတယ္။

ေရာဂါျဖစ္ပြါး ျပန္႔ႏွံမႈ ဆိုင္ရာ အႏၱရာယ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး WHO ကမာၻ႔က်န္းမာေရး ဌာနနဲ႔ လက္တြဲလုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း ရန္ကုန္တိုင္း က်န္းမာေရးဌာနက ဒီကေန႔ ညေနပိုင္းမွာ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။တိုင္းေဒသႀကီး ကုသေရး ဦးစီးဌာနမႈး ေဒါက္တာ သာထြန္းေက်ာ္က ဒီေရာဂါဟာ ေဒသတြင္း ႏုိင္ငံေတြမွာ ျပန္႔ႏွံ႕ျဖစ္ပြါးေနသလိ္ု ကာကြယ္ကုသႏိုင္တာမို႕ စိုးရိမ္စရာ သိပ္မရွိဘူးလို႔ ခုလို ေျပာပါတယ္။

“ဒီရာသီတုပ္ေကြးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျပည္သူလူထုအေနနဲ႔ အလြန္တရာေၾကာက္ရြံ႕စရာမရွိတဲ့အေၾကာင္း ဆရာတို႔ႏိုင္ငံမွာ ဆရာတို႔ရန္ကုန္မွာ ျမိဳ႕ေပၚမွာရွိတဲ့ ေဆးရံုႀကီးမ်ား ၊ သမားေတာ္ႀကီးမ်ားဟာ ဆရာတို႔ရဲ႕ ရာသီတုပ္ေကြး ေရာဂါကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ကိုင္တြယ္ကုသေပးေနတယ္ဆိုတဲ့အေၾကာင္းကိုလည္း ဆရာ႔အေနနဲ႔ သတင္းစကားေပးလိုပါတယ္။ ရာသီတုပ္ေကြး ေရာဂါဟာ ႏွစ္တိုင္းျဖစ္ေနၾကေရာဂါျဖစ္ပါတယ္ အထူးအဆန္ေရာဂါမဟုတ္ပါဘူး။ ဆရာတို႔ႏိုင္ငံအပါအ၀င္ ဆရာတို႔ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြမွာလည္း ဒီေရာဂါျဖစ္ပြားေနတာပါ။”

A/H1N1 2009 ျဖစ္ပြားေနသူေတြနဲ႔ပတ္သတ္ၿပီး က်န္းမာေရးဝန္ႀကီး ဌာနက သတင္းထုတ္ျပန္ရာမွာ ေရာဂါျဖစ္ေၾကာင္း အတည္ျပဳႏိုင္တဲ့ လူနာ ၁၃ ဦး၊ ေသဆံုးကေလး ငယ္တဦး ရွိခဲ့ၿပီး ဒီကေလးငယ္ဟာ ခ်င္းျပည္နယ္ မတူပီကလို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ေသဆံုးကေလးငယ္ဟာ ရာသီတုပ္ေကြးလို႔ ေရာဂါလကၡဏာနဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့ လကၡဏာေတြျပသေနတာမို႔ ဒီေရာဂါေၾကာင့္ ေသဆံုးတာျဖစ္ႏိုင္တယ္ လို႔သတ္မွတ္ျခင္းခံရတာျဖစ္ပါတယ္။

“ခ်င္း မတူပီမွာ အတည္ျပဳေတြ႔ရွိတာ ၁၀ ဦး ကေတာ့ H1N1 ျဖစ္တာပါ။ ညီမတို႔က အဲဒီကေလးက ဟုတ္တယ္ ။အဲဒီကေလးက အဲဒီေန႔တုန္းက စျဖစ္ၿပီးေတာ့မွ ျဖစ္တယ္ေပါ့ေနာ္ အဲလိုျဖစ္တဲ့အခ်ိန္မွာ ညီမတို႔က ဆံုးၿပီးေတာ့မွ ကေလးအထူးကုရဲ႕ diagnose အေနနဲ႔က ညီမတို႔ ခုနကေျပာသလိုပဲ severe pneumonia ဆိုတာက ျပင္းထန္အဆုတ္ေရာင္ေရာဂါ ကိုေျပာတာ၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ေသြးအဆိပ္တက္ျခင္းေပါ့ အဲဒါနဲ႔ ဆံုးသြားပါတယ္။ ညီမတို႔က ဘာလို႔ အဲဒါကို ထည့္ထားသလဲဆိုေတာ့ ညီမတို႔ သူ႔ကို H1N1 လို႔ေတာ့ မသတ္မွတ္ပါဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲ သူ႔ကို မစစ္ခဲ႔ရလို႔ပါ ကေလးက ဆံုးသြားတယ္ ၊ ကေလးအထူးကုကလည္း severe pneumonia ေပးခဲ့တယ္ဆိုတာကို ညီမတို႔ outbreak ထဲကို ထည့္ထားတာပါအမ။”

လက္ရိွမွာေတာ့ ရန္ကုန္ေဆးရံုႀကီးတြင္ ႏွစ္ဦး၊ ရန္ကုန္အေထြေထြေရာဂါကု ေဆးရံုသစ္တြင္ တစ္ဦးေဆးကုသခံေနရပါတယ္။ ခ်င္းျပည္နယ္၊ မတူပီၿမိဳ႕နယ္မွာရွိတဲ့ အတည္ျပဳလူနာ ၁၀ ဦးကေတာ့ အခုခ်ိန္မွာ ျပန္လည္က်န္းမာစျပဳေနၿပီလို႔ က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာန ဗဟိုကူးစက္ဌာနခြဲက ေဒါက္တာသႏၱာေအာင္က ေျပာပါတယ္။

ဒီေရာဂါနဲ႔ပတ္သတ္လို႔ တိုင္းနဲ႔ျပည္နယ္ ေတြမွာ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈေတြကို တိုးျမင့္လုပ္ေဆာင္ထားၿပီး ေရာဂါနဲ႔ပတ္သတ္လို႔ က်န္းမာေရးစစ္ခ်က္ေတြကိုလည္း အျမန္ဆံုးစစ္ေဆးႏိုင္ဖို႔ ျပည္နယ္နဲ႔တိုင္းေတြမွာ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ေနတယ္လို႔ ေဒါက္တာ သႏၱာေအာင္ကေျပာျပပါတယ္။

“ႏွစ္တိုင္း က်မတို႔က Outbreak ျဖစ္လာရင္ စမ္းသပ္လို႔ရေအာင္ အဲဒါေတြကို ျဖန္႔ေ၀ထားတယ္ေပါ့ေနာ္ တုတ္ေကြးေရာဂါျဖစ္ပြားမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တုန္ေကြးဆန္တဲ႔ေရာဂါ influenza like illness လို႔ေခၚတယ္၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ျပင္းထန္တဲ့ အဆုတ္ေရာင္ေရာဂါေပါ့ေနာ္ severe acute respiratory tract infection အဲဒီ ၂ မ်ိဳးကို ေစာင့္ၿပီးၾကည့္ရႈဖို႔အတြက္ကို ဒီ WHO ရဲ႕အေထာက္အပ႔ံနဲ႔ က်မတို႔ ဒီဟာကို လုပ္ဖို႔ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။”

ဒီေရာဂါကို၂၀၀၉ ခုႏွစ္ကတည္း ျမန္မာျပည္တြင္ စတင္ေတြ႕ရိွရျခင္းျဖစ္ၿပီး အခ်ိဳ႕ေသာႏွစ္မ်ားတြင္ ရာဂဏန္းအထိ ကူးစက္ခံ ရျခင္း ရိွေသာ္လည္း ဒီႏွစ္ေတြလို လူေသဆံုးမႈမရိွခဲ့ပါဘူး။ လက္ရွိ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးတြင္းမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ကူးစက္အတည္ျပဳ ခံ လူနာေတြနဲ႔ပတ္သတ္လို႔ ရန္ကုန္ေဆးရံုအုပ္ႀကီး ေဒါက္တာ ေအးကိုကိုကခုလိုေျပာျပပါတယ္။.

“ေဆးရံုတက္တာ ၁ ပတ္ေလာက္ရွိပါၿပီ၊ လက္ရွိအေျခအေနကေတာ့ သိပ္ၿပီးအားရမႈေတာ့ မရွိေသးပါဘူး။”

H1N1 အတြက္ ကာကြယ္ေဆး၊ ထိေရာက္ေသာကုသေဆးမ်ား မရိွေသးပါဘူး။ ေရာဂါခံစားေနရတယ္လို႔ သံသယရိွရင္ နီးစပ္ရာ ေဆးရံုေဆးခန္းမ်ားတြင္ ကုသမႈခံယူဖို႔၊ ေရာဂါကူးစက္မခံရဖို႔ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ႏိုင္ဖို႔ က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာနက ထုတ္ျပန္ထား ပါတယ္။

ဒီေရာဂါက မိုးရာသီႏွင့္ မိုးအကုန္ေဆာင္းအကူးကာလမ်ားတြင္ ျဖစ္ပြားေလ့ရိွၿပီး ေလထဲမွတစ္ဆင့္ အသက္ရႈလမ္းေၾကာင္း တြင္းသို႔ ဝင္ေရာက္ကာ တစ္ဦးမွ တစ္ဦးလွ်င္ျမန္စြာကူးစက္ႏိုင္ပါတယ္။ ေရာဂါလကၡဏာေတြကေတာ့ ဖ်ားတာ၊ ေခ်ာင္းဆိုးတာ၊ ႏွာေစး တာ၊ ေခါင္းကိုက္တာ၊ ကိုယ္လက္ကိုက္ခဲတာနဲ႔ ႏံုးေခြတာတို႔ျဖစ္တတ္ေၾကာင္း က်န္းမာေရးနဲ႔အားကစားဝန္ႀကီးဌာနက သတိေပးခ်က္ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။

ေရာဂါကူးစက္ခံရေၾကာင္း သံသယရိွမယ္ဆိုရင္ ဘယ္အစိုးရေဆးရံု၊ ေဆးခန္းကိုမဆို သြားေရာကႏိုငသလို ပုဂၢလိက ေဆးရံုေဆးခန္းေတြကိုလည္း ကုသေပးဖို႔ညႊန္ၾကားထားေၾကာင္း ဗဟိုကူးစက္ဌာနခြဲညႊန္ၾကားေရးမႈးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာသန္းထြန္းေအာင္က ေျပာပါတယ္။ အကူအညီလိုအပ္သူေတြအတြက္ အေရးေပၚ Hot Line နံပါတ္ေတြကို ေနျပည္ေတာ္ဗဟိုကူးစက္ေရာဂါတိုက္ဖ်က္ေရးဌာနက ထုတ္ျပန္ထားၿပီး ဆက္သြယ္ႏိုင္တဲ့ နံပတ္ေတြကေတာ့ ၀၆၇ - ၄၃၁၄၃၂၊ ၄၃၁၄၃၃၊ ၄၃၁၄၃၄ ျဖစ္ပါတယ္။

ေမခ  / ဗြီအိုေအ (ျမန္မာပုိင္း)
https://burmese.voanews.com